AUTO-CROSS
Baarle
Nassau-Hertog
v. d. Kerkhof
en Zn.
Grote Internationale
N.V. Nederlansche Schoenenunie
Bloch Stibbe - Hollandia
meisjes
ervaren
jongens
vaklui
Hoe oud is de aarde
K. I. Vereniging a
Zondag 23 augustus te 2.30 uur
Terrein: weg Castelré-B.-Nassau
Sport - Sensatie
Gebruik Revilac
al
uw
voor
schilderwerk
Voor al uw nieuwe
schoenen
is er maar één adres.
Piet Ansems
Alphen Omstreken
BONTMANTELS
ENSAID Modevakschool ALPHEN
PIETVERDONCK
G. J. Verbunt
te
van
ons
U BENT ER VAN HARTE WELKOM I
J.
Vraag vrijblijvend advies bij de
speciaalzaak in gias - verf
behang en borstelwerken
Te koopbest lux hengstveulen bij
P van Gorp, Oosterwijksestraat 8,
Alphen
Te koop: prima lux hengst-veulen
bij G. J. Verbunt, Terover 24,
Alphen
Te koop: een mooie jonge jacht
hond, reu, 7 maanden oud, bij E.
Goossen, Reth, Baarle-Nassau
Te koop: klucht beste biggen bij
Ant. van Gorp, Kwaalburg 15,
Alphen
heid werd gevormd.
Tot nu toe lijkt de zaak vrij eenvoudig.
Maar de werkelijkheid is ook hier inge
wikkelder dan oppervlakkige waarne
ming leert. Want er is Lood en Lood;
soms is dit metaal al van het begin aan
wezig geweest, en soms is het een pro
duct van splitsing. Hoe moet men hier
onderscheid leren maken
KEUZE UIT 200 STUKS
Tevens voor al uw reparaties.
Beleefd aanbevelend,
Guliclcx Schoenhandel
TELEFOON 19 - WEELDE
Verzekeringen - Hypotheken
Financieringen in
Nederland en België
Te koop gevraagd: alle metalen,
ook papier en vodden. Wegens on
ze grote omzet kunnen wij de
hoogste prijzen betalen. Wordt
ook aan huis afgehaald.
Garage J. A. van Eijck
Raadhuisstraat 17, Alphen
taal tien van zulke
De Alpen bevinden zich nu in het laat
ste stadium van de laatst opgetreden cy
clus. De Schotse rotsen daarentegen be
horen tot oudere cycli. Maar het aller
eerste begin is nooit te vinden, omdat de
onderste delen van een cyclus zelf weer
worden veranderd en tot graniet om
kristalliseren. Men kan uit deze gege
vens dus wel opmaken dat de aarde zeer
oud is, maar een nauwkeurige tijdreke
ning is glad onmogelijk
Om belangstellenden voor te lichten houden wij enkele zittingsavonden, waar
U vrijblijvend alle gewenste inlichtingen kunt krijgen.
„Uraniumklok” leert: ruim drie miljard jaar I
Het is niet moeilijk uit te maken dat
onze Moeder Aarde een respectabele
leeftijd bezit. Men denke maar aan de
dikte van aardlagen, die kennelijk door
langzame afzetting van dunne laagjes
zijn ontstaan, of aan de geweldige rijk
dom aan fossielen. Al heel vroeg heb
ben dan ook wijzen over de ouderdom
der aarde nagedacht, en zo kwamen bij
voorbeeld oude Hindoes tot het getal
van bijna twee miljard jaar. Waarmee
ze, zoals we nog zullen zien, wellicht de
spijker niet eens zo heel ver mis sloegen.
Europese geleerden hebben sinds de
achttiende eeuw ook pogingen in deze
richting gedaan. De sterrekundige Hal
ley trachtte in 1715 de ouderdom der
aarde te berekenen uit het zoutgehalte
der zee. Dit moet mogelijk zijn wanneer
al het zout door de rivieren is aange
voerd, en steeds met gelijke en bekende
snelheid. Hij kwam tot de conclusie dat
de aarde veel ouder is dan zesduizend
jaar, een getal waaraan toen velen nog
vasthielden door simplistische uitleg
van de Mozaïsche boeken. En geleidelijk
werd de opvatting, dat de aarde zeer
oud moet zijn, gemeengoed der geleer
den.
Zoals reeds werd aangeduid levert de
structuur der aardkorst duidelijke aan
wijzingen op, door het aantal en de dikte
der afzettingen, die we hierin vinden.
Men moet zich voorstellen dat de aarde
eens geheel in gloeiende, vloeibare toe
stand verkeerde en toen aan de opper
vlakte begon te stollen. Het eerste ge
steente bestond dan ook uit kristallen,
maar al gauw begon toen verwering en
afslijping zijn invloed uit te oefenen.
Doordat de aardkorst samentrok en
rimpelde, trad plooiing op en verdere
verandering van het eerste gesteente.
Maar in de diepte werd reeds bestaand
materiaal onder hoge druk weer vloei
baar en kristalliseerde vervolgens uit
tot graniet. In de volgende phase werd
de gehele steenmassa opgeheven, onder
vorming van hoge bergruggen. Maar
Uw adres voor prima soorten
waterdichte dekkleden
is en blijft:
Firma J. C. van Mierlo
Tilburgseweg 3 - Telef. 227
RIEL
We kunnen op de radioactieve split
sing niet al te diep ingaan. Zoals gezegd
gaan bepaalde stoffen spontaan over in
andere. Vaak is het ontstane product in
scheikundige eigenschappen gelijk aan
het uitgangsproduct, maar verschilt het
hiervan in gewicht. Men heeft dan te
doen met zgn. „isotopen”. Zo moet men
zich voorstellen dat bij het begin der
radioactieve splitsing een mengsel aan
wezig is van twee isotopen van Uranium
in een zeer bepaalde verhouding. Tijdens
de splitsing verandert dan deze verhou
ding, en ook ontstaan nieuwe elementen,
waarvan het eindproduct: Lood ons hier
het meest interesseert.
Het aldus ontstane Lood immers be
vat ook weer enige isotopen, die men
aanduidt met de cijfers 206-207-208,
naar de resp. atoomgewichten. Het ons
bekende gewone Lood nu bestaat uit ’n
mengsel van deze drie isotopen, plus
Lood 204, dat van het begin af als zo
danig aanwezig was. Men moet dus bij
de berekening dit laatste er af trekken,
omdat het met het radioactieve proces
niets had uit te staan. Als men nu van
het overblijvende Lood 206, 207 en 208
de onderlinge gewichtsverhouding be
paalt, heeft men een maat voor het be
rekenen van de tijd, waarop zeer lang
Vanaf heden is er gelegenheid tot inschrijven van nieuwe leer
lingen voor de a.s. wintercursussen in naaien, knippen en stof-
versieren. Lessen voor huishoudelijk gebruik of voor de op
leiding lingerie, costumière en coupeuse.
Het bekendste adres IS en BLIJFT
Alle verzekeringen
Katerstraat A 63 Telefoon 309
Vanwege de studiedag wordt op
DONDERDAG 27 aug. NIET ge-
insemineerd. Woensdag 26 augus
tus zaterdagdienst. Het Bestuur.
Toen de geologen niet verder kwamen,
probeerden de natuurkundigen ’n „klok”
te vinden, die duidelijker aanwees. Zo
Lord Kelvin, die berekende hoe lang een
bol van aarde-afmetingen er over doet
om van gloeiend te komen tot de staat
van afkoeling, die we nu waarnemen.
Hieruit volgt dan de vermoedelijke ou
derdom van de aardhuid, die ons nu
draagt. Na langdurige berekening kwam
hij tot een maximale ouderdom van 40
miljoen jaar. Maar onder groot protest
der geologen, die volhielden dat de aan
wezige steenlagen onmogelijk in deze
„korte” tijd kunnen zijn gevormd.
Later echter hebben de physici zelf
dit getal herzien toen de radio-actieve
stoffen werden ontdekt. Deze immers
geven bij hun spontaan uiteenvallen
grote hoeveelheden warmte af en dat
maakt de afkoeling veel langzamer.
Dus is deze ook veel langer geleden be
gonnen; misschien wel 4 miljard jaar
De natuurkunde zelf begon dus met
miljarden jaren te rekenen en sindsdien
is men van deze maat niet meer afge
weken.
Wel heeft men de getallen steeds meer
kunnen preciseren, en ook hier leverde
de radioactieve splitsing de gezochte
toen werden de hoogste delen hiervan
weer weggeslepen...
Men ziet dat het niet eenvoudig was
En toch is dit slechts in zeer grove lij
nen geschetst, het verloop van één „cy- heid hiervan een maatstaf oplevert voor
clus” der aardhistorie, terwijl er in to- j de duur van het splitsingsproces, waar-
taal tien van zulke cycli zijn geweest, j bij het met een bepaalde, constante snel-
„Foto De Greef”
Chaamseweg 84, B.-Hertog
Telefoon 19
’s Zondags geopend van 10
tot 5 uur.
Kees van de Ven
sleutel. Het gaat hier om het spontaan, I geleden de radioactieve splitsing begon,
zonder uitwendige aanleiding, uiteenval
len van in de natuur voorkomende zwa
re elementen in lichtere. Uranium en
Thorium splitsen zich, en hierbij ont
staan het gasvormige Helium en ook
Lood. Het Helium ontsnapt, maar het
Lood blijft in de gesteenten aanwezig.
Het laat zich begrijpen, dat de hoeveel-
We willen de lezer niet langer ver
moeien met deze berekeningen, maar
nog een belangrijke opwerping bespre
ken, die tegen deze methode kan wor
den gemaakt. De hele berekening gaat
uit van de veronderstelling, dat de ge
noemde splitsingen ook in het verleden
met dezelfde snelheid plaats vonden.
Maar is dat wel zo zeker Het moge
waar zijn, dat men thans steeds vaste
snelheden van omzetting vindt; maar
was deze snelheid even groot enkele
miljarden jaren geleden? We hebben ’n
„klok” ontdekt, die zijn tijdmaat in de
aardkorst zelf afdrukte. Maar wie ga
randeert dat deze klok altijd even snel
gelopen heeft
Ook hier heeft wetenschappelijk on
derzoek meer licht gebracht, door ’t be
studeren van de „pleochroïsche halo’s”.
Men vindt namelijk in sommige soorten
graniet bruine micaplaatjes, die onder
de microscoop een groot aantal donkere
kernen vertonen met er omheen een
aantal concentrische ringen. De kern
nu is een klein radioactief kristal en de
ringen er om heen ontstonden door de
werking van Heliumdeeltjes, die door
de kern in het rond werden afgevuurd.
Nu blijkt dat deze halo-figuren steeds
dezelfde vorm hebben, ook al verschil
len de onderzochte gesteenten wel een
miljard jaar. En daaruit blijkt ook, dat
de snelheid der radioactieve splitsing in
dit tijdsverloop niet is veranderd.
Men heeft dus in de radioactieve
splitsing een „klok" voor de duur der
aardperioden ontdekt. Van belang is
ook, dat men uit verschillende gege
vens verschillende berekeningen kan
maken, die elk langs een eigen weg
voeren. Wanneer nu deze wegen op
één punt samenkomen geeft dit een
goede controle op de juistheid der ge
volgde methode. En inderdaad bleken
verschillende berekeningen vrij goed
overeen te stemmen.
Zo werd voor het oudste gesteente,
dat tot nu toe is onderzocht, een ouder
dom berekend van 1985 miljoen jaar.
Maar dit pre-Cambrium uit Manitoba
ligt zelf op nog oudere lagen. De aarde
In de stikateliers en enige andere afdelingen
bedrijf in GILZE is interessant en hoog betaald
werk voor
is dus in elk geval minstens twee mil
jard jaar oud.
Daarnaast kwam men door bereke
ning tot een maximale ouderdom van
vijf miljard jaar. De werkelijke ouder
dom moet dus hiertussen in te vinden
zijn. En men heeft hier verder kunnen
preciseren, zodat men nu mag zeggen,
dat de aardkorst ongeveer 3350 miljoen
jaar oud moet zijn.
Het begin van het Tertiair, de Nieu
we Geschiedenis in de aardhistorie, is te
stellen op 58 miljoen jaar. Het einde
van het Carboon, waarin de steenkolen
lagen ontstonden, plaatst men thans op
215 miljoen jaar. Zoals bekend was er
toen reeds een zeer rijke plantengroei,
en een ontwikkelde dierenwereld met
o.a. Insecten, Vissen en Reptielen.
Het valt ons wel zeer moeilijk de
waarde van dergelijke getallen te begrij
pen. De mens kan een jaar goed over
zien, maar een eeuw begint eigenlijk al
aan zijn blik te ontsnappen. Waar met
miljoenen jaren wordt gerekend maken
de getallen maar weinig indruk, omdat
ze ons begrip min of meer te boven
gaan. Men kan er zich echter een iets
beter beeld van vormen door de volgen
de overweging.
Gesteld dat een jaar kon worden sa
mengedrukt tot één seconde. Wij zouden
dan zelf ongeveer één miuut te leven
hebben. Het begin van ’t Tertiair, toen
het optreden van de mens nog in het
verre verschiet lag, en de eerste zoog
dieren verschenen, moet men zich dan
ongeveer twee jaar geleden denken. De
steenkool zou dan acht jaar oud zijn, en
de totale ouderdom van de aardkorst
bijna honderdtien jaar bedragen.
Als dus de verhoudingen zo lagen,
zouden wijzelf ons leven in seconden
moeten tellen, en ongeveer één minuut
na onze geboorte sterven...
Met de afmetingen van het Heelal
vergeleken is de mens minder dan een
stofje. En als men de factor „Tijd” er
bij in aanmerking neemt is zijn leven
hier minder dan een windzuchtje, dat
even een watervlak rimpelt.
De wetenschap verschafte eens te
meer een reden tot bescheidenheid voor
Homo sapiens
HOllANDIA
gul?
INGEWIKKELDE SPLITSINGEN
VERKRIJGBAAR BIJ
UW WINKELIER
Op DINSDAGAVOND 25 AUGUSTUS zijn wij van 7.30 tot 8.30 uur in café
AUG. SMOLDERS te ALPHEN en in café WOUTERS te RIEL.
EN OMSTREKEN
TELEFOON 376
BAARLE-NASSAU
MOLENSTRAAT A 371
TELEFOON 417
BAARLE-NASSAU
MORGEN-, MIDDAG- EN AVONDLESSEN
OPGAVE TOT 1 SEPTEMBER A.S.
GEDIPL. LERARESSEN L. EN T. BACKX
HEUVELSTRAAT 10 ALPHEN
HET ASSURANTIEKANTOOR
BAARLE-NASSAU
„DE OOSTERWIJK”
BIEDT ZICH AAN
voor het rooien van
aardappelen
MET DE NIEUWSTE
VOORRAAD-ROOIER.
Beleefd aanbevelend,
TEROVER 24 - ALPHEN
Belattingadvies- Boekhoudbureau
HENRI VAN WIJK
Kruisvaardersstraat 3 Tilburg
Boekhoudingen en Contrile»
Belasting- en Zakelijkeadviezen
TELEFOON K 4250-26660
Op DONDERDAGAVOND 27 AUGUSTUS van 7.30 tot 8.30 uur in café
„DE VEEHANDEL”, MOLENSTRAAT 112 te BAARLE en in café-restaurant
„BELLEVUE” te CHAAM.
ENKELE OUDERDOMSCIJFERS
Nieuwlandstr. 3 Tal. 26617 Tilburg
