Oost-Europa en wij
II
land
overbevolkt
PU ROL.
I
I
I
I
I
I
'3
I
WEKELIJKS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE GEMEENTEN
ALPHEN EN RIEL - BAARLE-NASSAU - BAARLE-HERTOG - CHAAM e. o.
Raakt ons
nieuws
Heemkundig
Huidgenezing
jpuit Alphen
Mijn briefke
V.V.V. Baarle-Nassau
1
Tl
Viering 25 jaar
jeugdbeweging in Alphen
naar CANADA
DRUKKERIJ DE JONG
Baarle>Nassau
zaterdag 16 februari 1957
Nummer 7
Houdt de winter uit handen en voeten.
festeerd in de Westelijke provincies.
,2
r
V.V.V. Baarle-Nassau.
gestegen, dus 1,5 a 2 miljoen meer dan
er thans wonen.
De vraag is nu: waar moeten deze
mensen wonen en is er geen mogelijk-
H
'Mi
van de nijverheid heeft plaats
gevonden, heeft het leeuwendeel van deze
(Aangewezen instantie. 1 Holland en ten dele ook in Utrecht plaats
Het wil ons voorkomen, dat in de
eerste plaats de Beweging van Europese
Federalisten (waarvan de Nederlandse
afdeling gevestigd isAlexanderstraat 2,
Den Haag) daarvoor de aangewezen in
stantie is. Zij verenigt alle Europese
stromingen in zich. Deze Beweging kan
en zal dan haar invloed moeten doen
gelden bij de onderscheidene parlemen
ten en bij de Raad van Europa te
Straatsburg, die via haar raadgevende
vergadering op zijn beurt weer invloed
kan uitoefenen op het comité van minis
ters en op alle andere supra-nationale en
inter-gouvernementele lichamen in Euro
pa. Al deze instellingen zullen een plan
en een fonds moeten maken om de Ooste
lijke helft van ons werelddeel terstond
te hulp te kunnen komen als het ogenblik
daarvoor is aangebroken.
Meer en meer wordt het duidelijk
dat Nederland indien het gespaard
blijft voor de ramp van een nieuwe
oorlog in de tweede helft van de
20e eeuw staat voor de oplossing van
een van de grootste vraagstukken uit
zijn geschiedenis: de vraag hoe op
verantwoorde wijze een bevolkings
aanwas van enige miljoenen mensen
moet worden opgevangen. De vele so
ciale, economische, financiële en cul
turele problemen, die hieruit voort
vloeien, zullen moeten worden onder
zocht en de oplossing daarvan zal ge
leidelijk vorm moeten krijgen in
nationale, gewestelijke en locale plan
nen voor de bescherming van de
bodem. De grootst mogelüke krachts
inspanning en samenvork ng van des
kundigen op velerlei gebied zal vereist
zijn om te komen tot een-verantwoord
nationaal beleid, dat het aangezicht
van Nederland tot in lengte van jaren
zal bepalen en dat beslissend zal zijn
voor het geluk en de gezondheid van
miljoenen toekomstige Nederlanders,
aldus Mr. Gorta in „Natuur en Land-
schap”.
De zaak waar het om gaat, is in het
kort deze. De grote ontwikkeling op
L laat ons een plan maken-.
1 Vteunnen wij iets doen om het ver-
Schrikkelijke verzuim, dat wij West-
Europeanen hebben begaan jegens de
Oost-Europeanen, weer goed te maken?
Alvorens die vraag te beantwoorden
moeten wij een andere stellen en wel
deze: willen wij het verzuim goed ma
ken? Het wil ons voorkomen dat het
antwoord op die vraag noch aarzelend,
noch half-slachtig mag zijn. Wij moeten
ervan uitgaan, dat het onze plicht is.
Zo goed als de West-Duitsers niet op
houden te pleiten voor het recht van de
Oost-Duitsers om ook in vrijheid te le
ven, zo goed mogen de West-Europeanen
niet ophouden te pleiten voor het recht
van de Oost-Europeanen om in volle vrij
heid zelf uit te maken hoe zij door het
leven willen gaan. De West-Europeanen
moeten evenwel nog aan dat pleidooi be-
1 ginnen.
Uitgave van
de Polen en de Hongaren de Russen lie- j
ten weten, dat zij ongewenste vreemde-
lingen waren. De V.S. hebben Tito ge
holpen en zullen wellicht Gomoelka hel
pen en zij zullen steeds bereid zijn Hon
garije te helpen. Maar dat alles gaat
buiten West-Europa om. Mogen wij nog
langer afzijdig blijven?
Neen, beslist niet. De tijd is rijp voor
Europese eenheid. Laat ons daarom alles
doen die eenheid te bevorderen: wij heb-
ben al te veel nagelaten om ook nog
maar één dag langer te mogen wachten.
Zoals ingewijden weten, verhuisde de
pastoor van Alphen in het begin van de
16e eeuw van de Nieuwelandse Hoeve
naar de nieuwgebouwde pastorie op Bos-
lust. In verband met nieuwbouw door
de huidige eigenaar, de heer J. v. Eijck-
Huijben, werden de laatste fundamenten
van deze oude pastorie onlangs uitge
broken en daaruit kwam o.a. te voor
schijn een bijna ongeschonden stenen
kruik. Aangezien deze kruik uiterlijk
romeins aandeed, hielden vele deskun
digen haar voor een exemplaar uit de
romeinse tijd. Pastoor Binck gaf de
kruik voor onderzoek mee naar de Rijks-
dienst voor Oudheidkundig Bodemonder
zoek te Amersfoort, die meldde dat we
hier te doen hebben met een kruik uit
begin 1600, die door de zeevaarders uit
Noord-Afrika mee naar het Noorden
moet zijn gebracht. Dergelijke kruiken
zijn ook gevonden in de Spaanse transen
van Ostende. Het type van de kruik is
romeis en wordt heden nog gemaakt.
Ten onzent worden deze kruiken, die dus
vrij recent zijn, uit oude havens opge
baggerd. eD gevonden kruik is thans ter
restauratie doorgegeven en zal t.z.t. in
het Alphense museum te bezichtigen zijn.
Deze vondst bevestigt weer eens te
meer de tijd van de stichting op Bos-
lust van de Alphense pastorie, die om
geven was met wallen en een gracht met
ophaalbrug. De twee tuinvazen, die op
die toegangspoort stonden, zijn tegen
woordig geplaatst op de poort terzijde
van de huidige pastorie.
Behalve deze kruik schijnen bij deze
opgraving en afbraak nog wel andere
voorwerpen gevonden te zijn, die berus
ten bij de eigenaar. Zodra we iets meer
dienaangaande weten, zal aanvulling van
dit bericht volgen.
Door de verkenners en welpen werd
wederom de jaarlijkse ouderavond ge
houden, waaraan tevens was verbonden
de viering van het 25-jarig bestaan der
jeugdvereniging te Alphen. Behalve de
ouders der leden waren ook de oud-leid-
sters en leiders uitgenodigd. Ook de
leidsters en leiders van de dorpen uit de
kring waren in grote getalen aanwezig.
De bezoekers werd een welkom toegezon
gen door de volledige groep, waarna de
welpen en verkenners enkele toneelstuk
jes opvoerden: Jan Klaassen en Katrijn,
en op zoek naar het spook. Hierna voer
den de welpen een klompendans uit op
het lied „Stoelen en matten”. Daarna
sprak de Aalmoezenier, Kapelaan Arts,
een hartelijk woord van welkom tot de
aanwezigen, memoreerde de oprichting
met de daaraan verbonden moeilijkheden
sprak zijn hartgrondige dank uit tegen
over de oude en huidige leidsters en
leiders voor alles wat zij voor de jeugd
beweging en dus voor de parochie had
den gedaan en deed een beroep op de ou
ders om blijvend belangstelling en mede
werking aan de jeugdbeweging te geven.
Na de pauze volgde eerst een „stukje
historie” (declamatie) waarna een paar
toneelstukjes en een massale herden-
kingsserenade onder leiding van vaan
drig Baeten. Na het mooie spel „School-
ziek” volgde de sluiting met het lied:
O. L. Vrouw van Brabant. Onder de
pauze was er de gebruikelijke verloting,
die weer aller belangstelling trok. Het
was een mooie avond.
Punt twee. I
Punt 2 is: wij moeten eens en voor
altijd uitspreken, dat wij West-Europea
nen evenveel recht hebben ons met Oost-
Europa te bemoeien als de Russische im
perialisten, die op grond van de afspra
ken van 1945 het alleenrecht opeisen om
zich bezig te houden met de gang van
zaken in satellietlanden. Maar wij moeten
ervan uitgaan, dat onze bemoeienis geen
streven zal zijn naar overheersing en on
derdrukking, maar zich uitsluitend zal
richten op herstel van de vrijheid, het
recht, de welvaart en het geluk. Wij
moeten getuigen van onze vast wil niet
te zullen rusten voor de volkeren van
Oost-Europa alles hebben wat wij ook
hebben. In de derde plaats moet geregeld L ucic
worden wie zich zal belasten met de uit- handels- en industrieel gebied, die zich
voering van zulk een besluit. Als het er jn een eeuw tijcls in Nederland heeft
op aankomt moeten alle West-Europea- voorgedaan, heeft zich vooral gemani-
nen zich daarmee belasten, maar de i festeerd in de Westelijke provincies,
praktijk leert, dat er een centrum nodig Hoewel ook in sommige andere delen
is, van waar uit nieuwe en grote ge- i des ]ancjs men denke b.v. aan Brabant,
dachten de wereld ingezonden worden, TWente en Zuid-Limburg een snelle
telkens opnieuw, totdat zij gemeengoed opkomst
zijn geworden. gevonden, iieexi nex xccuv^cimcci vo.il
ontwikkeling toch in Noord- en Zuid-
gehad. Zo is de ring van grote en kleine
re steden, die mén de „Randstad Hol
land” is gaan noemen Rotterdam,
Schiedam, Delft, Den Haag, Leiden,
Haarlem, Amsterdam, het Gooi, Utrecht,
Gouda, met „uitstulpingen” langs de
Waterweg, in de richting van Dordrecht,
in de Utrechtse heuvelrug, in de Zaan
streek en in de IJmond langzamer
hand een steeds groter percentage van
de bevolking gaan trekken, zodat thans
bijna de helft van de Nederlandse bevol
king in de drie Westelijke provincies
woont, n.l. 5,2 miljoen mensen, waarvan
rond 4 miljoen in de eigenlijke Randstad.
Vóór de oorlog heeft men steeds ge
dacht, dat het accres van onze bevolking
geleidelijk zou afnemen en dat omstreeks
1970 de Nederlandse bevolking haar
mavimiim aantal zou bereiken met om-
De eerste stap.
De eerste stap zal derhalve moeten
zijn het vaste voornemen om wat te doen
voor de broedervolkeren achter het Ijze
ren Gordijn, wat het dan ook zij. Wij
moeten onze onverschilligheid, die twaalf
jaar te lang heeft geduurd, laten varen.
Wij moeten weer durven uitgaan van het
alternatief van 1945 en wij moeten er-
kennen, dat de grote mannen van toen,
die namens ons onderhandelden, een ver-
keerde beslissing hebben genomen. Mis- j
schien was dat op dat ogenblik en onder I
de gegeven omstandigheden de enig juis-
te of alleen maar de enig mogelijke be
slissing, maar het was in geen geval in
absolute zin de door alle partijen ge
wenste oplosing. Daarom mogen wij er
ons in beginsel niet bij neerleggen.
Wij willen daarmee niet zeggen, dat
wij nu dan maar moeten beginnen aan t
de destijds verzuimde voortzetting van j
de oorlog, maar wij moeten het besluit
nemen neits meer te verzuimen wat de
beëindiging van de slavernij, waarin de
Oost-Europese volkeren vertoeven, kan
bevorderen. En wij moeten het besluit
nemen alles te doen wat in het belang
van de vrijheid van Oost-Europa kan
zijn. Wij moeten een positieve houding
aannemen. Dat is punt één.
Vriend Giel,
Ik heb de zee gezien in al haar pracht
en majesteit. En witte wa 't schoonste
is Giel, we hebben er nie wijd veur mot
ten rijen, want... ze was in Baal... Nou
denkte natuurlijk dak zot geworré ben,
mar serieus, as ik 't nie mee mijn eigen
ogen gezien had, zou ik 't ok nie ge
loven, mar as ze daar ineens as n ver
sperring op oewe weg lee, en ge kunt
van gin kanten wijer, dan hoefde niks
te geloven, dan kunde 't zien.
Hier en daar n verspreid buitje, zee-
en ze 's mergens bij t weerbericht,
mar as ge nét bent, waar ze zo’n bui
aan 't verspreien zijn, dan kunde oewe
lach wel houwen, 'n Uur lang hak
veur in Baal tegen 'n huis geschuild,
eer 't wir bekwaam was om wijer te
rijen. Ik moes op de Chaamseweg bij
n boer over zet-erpels gaan praten.
Maar ojee, ik kom in de Nieuwstraat
en wa zie ik? Water en nog 'ns water.
Heel de omgeving veur den overweg
stond blank. Past. Vekemanshof gelijk
afgesloten; de Stationstraat konde nim
mer in en ge zoudt 'nen boot motte
hebben om op de Chaamseweg te ge
raken. Er stonden 'ne hele hoop mensen
veur deze watermassa, sommigen mee
de fiets in de hand. Mee starre gezich
ten staarden ze veur hen uit en keken
naar de rustig kabbelende golfjes van
deze uitgestrekte plas. Er verschenen
schooljong mee botten aan en sommi
gen dierven tot vier, vijf meter wijd in
deze watermassa deur te dringen. Ik
hoorde zo mee 'n half oor dat er at'
knutselaars zijn die 'n bootje aan t
maken zijn om te gaan roeien na 'n
flinke bui. En allerhande grapkes wie
ren er gemaakt. De ene wies te vertel
len dat ge toch goed kon merken da 't
aan 't water veul kouwer was, terwijl
'n ander de lucht afzocht of er toch
gin meeuwen op af kwamen. Nummer
drie zou wel n friet-kraamke willen
openen, veur de wachtenden de kans
te geven 'n werme erpel te gebruiken.
Hij zaag daar 'n bestaan in, want, mot
te nie veur Nederlands grootste vijand,
't water, wachten, dan kunde nie wijer
omda de trein er veur staai. En ik ge
loof goed dat ie er mee 'n frietzaakske
ging staan, as ie zeker wies dat er gin
viaduct kwaam. Ja, zo zijn sommige
mensen, die durven niks te ondernemen
omdat er risico aan vastzit.
Maar ik heb aan die grapkes nie mee
gedaan, want ik vind dieën praat on-
I gepast, 't Is niks om mee te lachen as
na iedere bui daar zo n groot stuk
1 hoofdweg, midden in turp, onder water
schiet. En daar is natuurlijk niks aan
1 te doen, want anders was 't zo nie, da
begrijpte wel. Volgens mensen, die er
meer van weten, mot t in de riolering
zitten, die mot schijnt nie genog kun
nen verzetten. Kijk, as ze daar nou ze
kerheid van kunnen krijgen zijn ze al
n heel stuk wijer. Mar, ben mar nie
bang, ze komen de oorzaak wel aan de
weet, ze zijn tegenwoordig listig ge
nog.
In Ulecoten koom 't daarom nimmer
goed, daar hebben ze de hoop opgege
ven. Weken lang hebben daar de
schetsliefhebbers aan de kant van de
ijsbaan gestaan mee de schetsen onder
den erm. Mar niks, 't water hee nie ge
houwen. Nou zijn ze naar huis gegaan,
'n klein bietje bedroefd misschien, mar
van de andere kant blij, omdat men
langzaam en zeker t veurjaar inschuift.
Ze gaan nou labonen zetten in de plak
en das zeker zo goed ok.
Ik ga nog 'ns de stal in de koei nog
'n bietje opstrooien en zo en dan is 't
weer bedtijd. En te zondag gaan we
wir mee 'n heel stel naar de kemedie
van de jonge boeren en boerinnen hier
in Alphen, die speulen ok wir.
Giel, de groeten hé en tot nog ns.
Harrie van de Keutelberg.
ruwe schatting 13,5 miljoen. Het Cen-I gegevens te verstrekken over hun zaak,
-itraal Planbureau verwacht, dat de be- vereniging of anderszins, waardoor zij
jaar terug te draaien. Daarom moeten i vo|jjjng van Westelijke provincies in op enige wijze belang hebben bij een
ren niet paraat toen Tito zich losmaakte
van het Kremlin.
Wij waren niet paraat toen in de zo
mer van 1953 Oost-Duitsland in opstand
kwam. Wij waren evenmin paraat o heid, een groter deel van het bevolking:*
de Polen en de Hongaren de Russen he- i accres naar de andere provincies af 1
tan n.-nton dat vil nnffPWPnSTP vrPPmnP- j
leiden, om te voorkomen dat door een 1
sterke verstedelijking en door een te
grote opeenhoping van bevolking onge
wenste toestanden ontstaan. Reeds nu
woont in het Westen ongeveer 48% der
bevolking in steden boven 100.000 in
woners en in het overige land slechts
ongeveer 13%.
Het buitenland laat ons genoeg af
schrikwekkende voorbeelden zienParijs,
dat de rest van Frankrijk „leegzuigt”,
de Londense agglomeratie met 8,5 mil
joen inwoners, het Ruhrgebied enz. Mon-
stersteden hebben vele bezwaren, waar
van hier alleen de verkeerscongesties in
de binnensteden, de grote afstanden tus
sen wonen en werken en het moeilijke
contact met de natuur genoemd mogen
worden. Wij met onze „ringstad” ver
keren in dit laatste opzicht nog in een
benijdenswaardige conditie: naar binnen
en naar buiten de ring is contact met het
vrije veld mogelijk en wij missen geluk
kig de eindeloze „banlieu” en „suburbs”,
de uitgestrekte smerige industriegebie
den met daarnaast troosteloze woonwij
ken, die ons uit het buitenland zo goed
bekend zijn.
Een sterke uitbreiding van de bevol
king van de Randstad Holland zou hett-
zelfde' spookbeeld oproepen. Toch bewij
zen ons de overal opmarcherende huizen
blokken en villawijken, dat het gevaar
vlak voor de deur staat. Amsterdam
breidt zich met ongekende snelheid uit
in Westelijke richting; zal het eens vast
groeien aan Haarlem? In de IJmond-
Noord, het gebied van Velsen, Bever
wijk en Heemskerk is rond de Hoog
ovens een enorme industriële ontwik
keling begonnen en een nieuwe „staal
stad” ontstaan, die eens een 125.000 in
woners zal tellen. Het Gooi raakt vol
gebouwd; men staat voor de keus of
elders te bouwen of de natuur zelf aan
te tasten, die het wonen in het Gooi zo
aantrekkelijk maakt, en hier een trooste
loos „neither town nor country” te doen
ontstaan. Hetzelfde geldt voor’een deel
van de Utrechtse heuvelrug.
Ons regeringscentrum Den Haag ver
toont een sterke natuurlijke groei:
„Moerwijk” is er om het te bewijzen en
andere wijken rijzen in Den Haag en
de randgemeenten snel uit de grond.
De binnenduinstreek bij Wassenaar en
van Heemstede tot Santpoort raakt vrij
wel volgebouwd en Haarlem breidt zich
snel uit in het poldergebied. Ook Utrecht
groeit sterk, nu de gemeentegrenzen
verruimd zijn.
Maar het allersterkste is die groei in
Rotterdam en aangrenzende gemeenten
langs de Nieuwe Waterweg. Hier is de
ontwikkeling na de oorlog fenomenaal.
Het is duidelijk, dat bij een dergelijke
verstedelijking de landbouw en de na
tuurbescherming in het hoekje zitten
waar de slagen vallen.
Sinds enige tijd is „Baarle’s Bloei”
officieel door het A.N.V.V. erkend als
V.V.V. afdeling Baarle-Nassau.
Daardoor is ons adres in alle moge
lijke A.N.V.V. uitgaven en propaganda
materiaal door geheel Nederland bekend
geworden, met het gevolg dat van overal
aanvragen binnenkomen om inlichtingen
over Baarle.
Deze worden door ons beantwoord
door het toesturen van' folders over
Baarle, zonodig met een begeleidend
schrijven ter nadere toelichting.
Om deze gegevens zo volledig moge
lijk te doen zijn is het nodig dat wij op
de hoogte zijn van alles wat met vreem
delingenverkeer direct en indirect te ma
ken heeft. We moeten kunnen beschik
ken over uitvoerige lijsten van hotel-,
streeks 11 miljoen zielen. De snelle ont- pension-Q en kampeer-mogelijkheden
wikkeling in de jaren na de oorlog heeft (waaronder b.v. ook boerderijen met
deze voorspelling gelogenstraft: reeds in kampeermogelijkheid voor jeugdvereni-
1957 zal, naar verwacht wordt het aantal gingeh en groepen)gegevens over be-
van 11 miljoen bereikt worden, zonder i zienswaardigheden, evenementen en at-
Wanneer? dat er vooruitzicht is, dat dé aanwas I tracties po allerlei gebied.
i voorlopig zal afnemen. Het CentraalWij doen daarom een dringend be-
Wanneer dan zal dat ogenblik aan- j p>ureau voor je Statistiek komt dan ook roep op alle belanghebbenden ons zo
Oost-Europa zelf moeten bepalen. Wij ruwe schatting 13,5 miljoen. Het Cen- i gegevens te verstrekken over hun zaak,
I traal Planbureau verwacht, dat de be- vereniging of anderszins, waardoor zij
wij ons^tepalen^tot^ paraathedat jaar tot 6,7 a 7,2 miljoen zal zijn goed vreemdelingenverkeer.
Opgaven aan J. Laurijssen, Burge
meester de Grauwstraat A 311, Baarle-
Nassau.
j voorlopig zal afnemen. Het CentraalWij doen daarom een dringend be-
Wanneer dan zal dat ogenblik aan- j gureau voor de Statistiek komt dan ook roep op alle belanghebbenden ons zo
gebroken zijnWelnu, dat tijdstip zal voor 1939 Op een cijfer van volgens spoedig mogelijk uitvoerige schriftelijke
zijn niet in staat de geschiedenis twaalf
Een der grootste vraagstukken
uit onze geschiedenis.
De tijd is rijp,
Huidzuiverheid-Huidgezondheid
-—-o -- ----- voiKing van ue vvesienjK.e provincies in t op enige wijze ueiang nee
