WAT DE GESCHIEDENIS LEERT
i
I
I
I
I
I
i
Naar een nieuwe GOUDEN EEUW?
WEKELIJKS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE GEMEENTEN
ALPHEN EN RIEL - BAARLE-NASSAU - BAARLE-HERTOG - CHAAM e
I
I
zaterdag 7 april 1956
i-
■MHHHHi
Korte wenken
voor de landbouw
MIJN BRIEFKE NAAR CANADA
Poolse dag in Alphen
DRUKKERIJ DE JONG
Paarte-Nassau
Nummer 14
O.
1
O ja,
bozen, zwarte bessen, kruisbessen, ci-
groenten en zo
>-
Er zijn ook enkele groentesoorten, die i
een
l.
■M
r
r
t
k
e
tijd,
heel
r
k
e
P
n
e
e
t-
i,
n
n
r
d
il
n
n
1.
i-
!-
i en nog steeds gebukt gaat
onder de tyrannie van het communisme.
kunde dan ver-
ze wel deur de
en bij
zijn er niet alle even rijk aan.
Vruchten, die bijzonder veel waarde j
aan j
oog op druk en spanning op de huid wel
gewenst is. Het is b.v. niet raadzaam,
dat het tuig bij het uitspannen op de
t*rond komt te liggen; zand en vuil kun
nen later langs de huid schuren en deze
beschadigen.
Door het met traan en olie in te wrij-
bouw daarentegen zal onder inyloed van
de toenemende mechanisatie en ratio
nalisatie de werkgelegenheid dalen. De
verwachte uitbreiding van de werkge
legenheid zal, gezien de verdeling van
de ontwikkeling in de verschillende sec
toren, het grootst zijn in de provincies
Zuid-Holland, Noord-Brabant, Gelder
land, Noord-Holland en Limburg.
Werkloosheid. De werkloosheid ver
toonde sedert 1952 een vrijwel constante
daling, als gevolg van een omslag in de
wereldconjunctuur. Reeds in 1953 ont
stonden daardoor spanningen op de ar
beidsmarkt, welke sedertdien voortdu
rend zijn toegenomen, zodat in 1954 en
1955 van ernstige tekorten aan arbeids
krachten sprake was. De gunstige zijde
van het algemeen grote personeelsge
brek is, dat ook oudere arbeidskrachten
weer in het arbeidsproces konden wor
den opgenomen, zodat de werkloosheid
van deze groep aanzienlijk terugliep. In
vergelijking met november 1952 was de
geregistreerde arbeidsreserve van man
nen van 40 jaar en ouder in november
1955 ruim 35.000 lager.
In 1955 bedroeg de gemiddelde gere
gistreerde arbeidsreserve van mannen
met inbegrip van de personen geplaatst
op aanvullende werken, rond 49.000.
Voor 1956 wordt op grond van de
verwachte ontwikkeling van de beroeps
bevolking en de werkgelegenheid de om
vang van de gemiddelde geregistreerde
arbeidsreserve geraamd op rond 45.000.
Arbeidsoverschotten en -tekorten. De
sterke groei van de werkloosheid deed
de omvang van de arbeidsoverschotten
aanzienlijk teruglopen, n.l. van 15-.000
in 1954 tot 8.000 in 1955. Voor 1956
wordt een verdere teruggang verwacht
tot gemiddeld 7.000. De overschotten
komen voornamelijk voor in de lager ge
kwalificeerde beroepen, en onder grond
werkers, landarbeiders en kantoorbe
dienden, die ouder zijn dan 40 jaar.
De tekorten aan mannelijke arbeids
krachten liepen op van 43.000 in 1954
tot rond 56.000 in 1955, terwijl voor
1956 eenzelfde tekort wordt verwacht.
De tekorten liggen voor 55% in de ho
gere beroepsklassen. Wat betreft de be
roepen treden vooral de metaalvakarbei-
ders en de bouwvakarbeiders op de voor
grond. Er is dus alle reden en grond
voor, om de toekomst (althans voorlo
pig) met een rustig optimisme tegemoet
te zien.
De granen die stikstof moeten ont
vangen en dit niet hebben gekregen bij
het zaaien, moeten deze toch zo spoe
dig mogelijk ontvangen, .want zij moeten
geen gebrek lijden en direct kunnen
doorgroeien.
Als men op het grasland nog geen
stikstof heeft gestrooid, is het hoogtijd
dat men deze geeft. Want als de koeien
in de weide gaan, mag daar de laatste
veertien dagen geen stikstof gestrooid
zijn, want dan zit de stikstof nog als
nitraat in het gras en is dan nog niet
omgebouwd tot eiwit. Dan kunnen er ge
makkelijk verkeerde omzettingen in de
maag en darmen plaats hebben, waar
door maag en darmstoornissen kunnen
optreden en diarree tot gevolg hebben.
Uitgave van
In allerlei toonaarden is reeds de ui-keerssector en de handel. In de land-
terste voorspoedige gang van zaken in 1
het Nederlandse economische leven be-
zongen. Onlangs is er zelfs een boekjes 1
verschenen, dat de optimistische titel
draagt: „Naar een nieuwe Gouden 1
Eeuw”. En dit boekje is niet afkomstig i
van de een of andere fantast, maar van
nuchtere en deskundige cijferaars, die
aan de hand van naakte feiten en getal
len, hun ongetwijfeld bemoedigde con
clusies trekken.
Deze mening wordt bevestigd door de
beschrijving van de arbeidsmarkt 1955,
die onlangs verschenen is. Daaruit kan
men enkele zeer merkwaardige conclu
sies trekken. Enkele jaren geleden was
het zó, dat men met alle mogelijke mid
delen er naar streefde om zoveel mogelijk
werkgelegenheid te verschaffen, tenein
de de snel groeiende bevolking van ons
land te kunnen opvangen. Maar inmid
dels heeft deze werkgelegenheid zich in
een dusdanig formidabel tempo ontwik
keld, dat de vraag het aanbod verre
overtreft, zodat zelfs oudere mensen,
minder-validen en minder geschikten ge
makkelijk aan werk kunen komen. Het
probleem is dus precies omgedraaid. De
vaag is niet meer: hoe komen we aan
werk, maar: hoe komen we aan arbei
ders? Deze opmerkelijke gang van za
ken wordt duidelijk geïllustreerd door
enkele cijfers uit de bovengenoemde be
schrijving van de arbeidsmarkt 1955.
De expansie van de werkgelegenheid
in 1955 overtrof verre de aanwas van
de beroepsbevolking, waardoor een
zeer laag peil van de werkloosheid werd
bereikt. Veel ouderen, minder-validen
en zelfs minder geschikten konden in
het produktieproces worden opgenomen.
Door de ontstane spanningen werd ’t
accent verlegd van de vraag, hoe de
werkgelegenheid uit te breiden teneinde
de werkloosheid te verminderen, naar
de problemen, welke de nog steeds toe
nemende werkgelegenheid bij de huidige
omvang van de werkloosheid aan de
arbeidsvoorziening stelt.
Beroepsbevolking. De mannelijke be
roepsbevolking nam van 1954 op 1955
toe met 32.000 tot 3.146.000. Van 1955
op 1956 wordt eenzelfde toename ver
wacht.
In de drie noordelijke provincies en
in Zeeland nam de beroepsbevolking
weinig of niet toe, doordat het geboorte
overschot praktisch geheel wordt opge
heven door het vertrek-overschot. In
Noord-Brabant en Limburg daarentegen
nam de beroepsbevolking zowel in ab
solute zin als relatief sterk toe door de
hoge geboortecijfers in deze provincies.
In Limburg is daarnaast sprake van een
belangrijk vestigingsoverschot, evenals
in Overijssel en Zuid-Holland, hetgeen in
laatstgenoemde provincie een aanvulling
vormt voor het vrij lage geboorte-over-
schot.
Onder invloed van de gunstige con
junctuur breidde de werkgelegenheid in
1955 zich uit met rond 53.000 arbeids
plaatsen voor mannen en 19.000 voor
vrouwen. Van de totale gemiddelde
Werkgelegenheid in 1955 van 4.081.000
arbeidsplaatsen bleek 43% in de nijver
heid te liggen, 13% in de land- en tuin-:
bouw en de viserij en 44% in de diensten
sector, met inbegrip van het overheids
apparaat.
Aannemend dat de gunstige conjunc
tuur zal aanhouden, wordt voor 1956
een toeneming geraamd van het aantal
arbeidsplaatsen met 52.000, waarvan
37.000 voor mannen en 15.000 voor vrou
wen. Zowel de toeneming in 1955 als de
verwachte stijging in 1956 zouden bij
voldoende aanbod van arbeidskrachten
veel groter geweest zijn. De verwachte
stijging van de werkgelegenheid in 1956
zal vooral in de nijverheid plaats heb
ben, waarbij de metaalnijverheid, de
bouwnijverheid, de voedings- en genot
middelenindustrie en de kleding- en rei-
nigingsindustrie de voornaamste plaats
Naast deze bak moet nog een bak met
voldoende gewoon drinkwater aanwezig
zijn.
Als er bedrijven zijn die voor deze
proef interesse hebben, zal ik daarover
gaarne inlichtingen verstrekken.
J. B. van Hoek,
Ass. R. L. V. D.
In ons land wordt nog niet die zorg borst, het gareel schavingen veroorza-
paardentuigen besteed, die met het i ken. Een ondergareel van schuimrubber
11 kan praktische diensten bewijzen.
Borst en schouders dienen na ’t werk
afgesponst te worden met schoon water
en daarna schoongewreven met een
schone doek. Tijdens de rust het tuig
naar voren schuiven, zodat een goede
ventilatie verkregen wordt.
i dat nog steeds zijn vrijheid niet heeft
keukenzout. Dit kan men i betreft. Laten wij van deze kennis profiteren herwonnen
bak te plaatsen waarin j Het zijn: bloemkool, spruitjes en de ten behoeve van de gezondheid van onze c
- - - verschillende andere, koolsoorten in het1 kinderen en van onszelf.
Beste vriend Giel,
Eerste Paasdag viel dees jaar op de
eerste april, en ge wit nog wel zeker
Giel, wa da veur ne dag is? Iedere suf-
fert erin laten lopen! Nou en hoe ik
erin gelopen ben da begrijp ik nog nie,
mar ze hadde me te pakken. Bij ons in
het weekblad stond verleeën week dat
Malenkov, dieën hoge Rus, op zijn
terugreis naar Moskou, deur Baal zou
komen en efkes bij „De Engel” zou af
stappen. Die mos ik zien, da weette zo,
en daarom ik recht uit het lof naar Baal
om da soort wereldwonder eens in le
vende lijve te zien. En as ik nou maar
gewoon naar de Singel gereeën was,
dan had ik seffens in de gaten gehad,
dat er niks te zien was, maar neeje naar
het Hooghuis rijden, omda ge docht
dat heel de Singel stampvol zou staan
en zo de kans liept er weinig of niks
van te zien, ’n Uur lang daar staan
te vernippelen van de kou want wa
was het guur mee Pasen) en dan ten
lange leste van èrmoei toch nog naar
de Singel rijen, om te kijken waar die
vent mee al de motors en zo bleef, om
(laar dan ineens tot het besef te komen
dat ze’oe te pakken hadden mee n april
mop. Nou Giel, d’r waren er meer ge-
wiest daar op de Singel. Daar waren
meer mensen die dieën Rus wel had
den willen zien, maar die waren alle
maal al lang weg.
Gosjemijne Giel, wa
legen worden. Ik zag
ramen kijken bij „De Engel”
Riggeling, maar ik dee maar net of ik
niks zag en begon maar 'n bietje aan
mijne brommer te prutsen en zag stie-
kum weg te komen. Maar ik roep hard
Giel, ze zullen mij nimmer hebben. Ik
heb één geluk gehad, dat ik er thuis
niks van verteld had, da ’k naar dieën
Sovjet-mens ging kijken, want anders
zou ik er nogal aan gemotte hebben.
Niks van naar Alphen schrijven hoor
manneke, want dan hedde t leste brief-
ke van mij gezien.
Trouwens iedereen kan wel eens 'n
tikeltje van de richt zijn, want zo zijn
ons Marieke en heure vrijer mee tweede
Paasdag naar 't circus gewiest in Til-
i burg, 't Stond op het Stuivenzandplein
en laat die twee nou mee ’t terug ko
men toch ’n verkeerde weg in draaien
en bijkanst in Moergestel staan eer ze
er erg in hadden da ze verkeerd waren.
Ze ‘hebben natuurlijk gebuurd tot en
met, en nie gekeken waar ze reeën
want toen ze ’t ontdekten stonden ze
nog op ’n grote weg ook, waar ze nie
eens mee 'n fiets mochten komen. Kijk
zo iets zou mij nou nie overkomen. Ver-
der nie veul nieuws, alleen ’s avonds
mee tweede Paasdag mee 'n heel zwik
naar de film gewiest in Baal naar „Cis-
ke de Rat”. Jonge, jonge, da was ne
i schone film, 't Zat dan ook stampvol.
aardbeien O ja, en dan is ’t bij ons auto-, mo-
en bromfiets-zegening ge-
mee Pasen. Alles wa wat gemo-
was er en da is in Alphen
bijzonderboerenkool, rode kool.
AARDAPPELEN:
Vooral nieuwe aardappelen leveren
veel vitamine C. Tegen het eind van het
aardappelseizoen, dus in het voorjaar,
loopt het gehalte sterk achteruit.
We- kunnen de aardappel dan niet
meer onder de belangrijke vitamine C-
bronnen rekenen.
De waarde van de drie genoemde pro-
dukten als leveranciers van vitamine C
kan verminderen als men een verkeerde
bereidingswijze toepast.
Het vitamine C-gehalte wordt ge
schaad door:
Verhitten; koken met veel water;
opwarmen; fijngesneden in water laten
staan; fijngesneden op een warme plaats
bewaren.
Wilt U dus het meeste profijt van de
vitamine C-rijke voedingsmiddelen trek
ken, dan doet U er goed aan:
Vruchten liefst rauw te gebruiken;
groente regelmatig rauw te gebruiken;
groente en aarappelen kort vóór U ze
bereidt schoon te maken; groente en
aardappelen te koken met weinig of
aanhangend water; groente niet langer
te koken dan nodig is om ze gaar te ma
ken; groente niet na te stoven; groente
en aardappelen niet op te warmen.
Denkt U er wel aan, dat kleuters
geen rauwe groenten mogen gebruiken;
zij verdragen het vaak minder goed.
HOE KUNT U SCHEURBUIK
VOORKOMEN?
Iedere volwassene, maar ook ieder
kind, zelfs het kleinste, behoort dage
lijks voldoende vitamine C met zijn voe
ding op te nemen.
BABIES
Babies, die borstvoeding krijgen, zijn
hiervoor afhankelijk van de hoeveelheid
vitamine C, die hun moeder gebruikt.
Eet zij voldoende vitamine C-rijke pro-
dukten, dan zal haar baby hiervan met
de moedermelk profiteren.
Het is nodig, dat de moeder per dag
100 mg vitamine C gebruikt. Dit komt
neer op dagelijks:
Een behoorlijke portie aardappelen èn
plm. 250 g groente
èn één boterham met rozebotteljam
óf 1 sinaasappel óf 1 ons
óf 2 mandarijnen öf 1 ons aalbessen tor-, tractor-
Rozebotteljam is duurder dan gewone wizst
jam. In de meeste gevallen echter zal i toriseerd is,-r
dit boterhamsmeersel goedkoper zijn dan voQrt -n he’d sch Gieleke. Ik weet nie
sinaasappelen of ander fruit. I -
Babies, die flessenvoeding krijgen, kan
men als ze 2 uioanueu uuu i
theelepels vers uitgeperst sinaasappel
sap geven, verdund met 1 a 2 theelepels
koud gekookt water.
Geleidelijk aan kunt U deze hoeveel
heid vermeerderen, tot ze - als ’t kindje
3 maanden is - verdubbeld is. Denkt U
eraan de sinaasapel kort vóór het ge
bruik te persen? Hij verliest anders zijn
waarde als vitamine C-bron.
In plaats van sinaasappelsap kunt U
baby dagelijks rozenbottel jam geven.
In voeding van babies onder de 2
maanden kunt U, als U die zelf thuis
klaar maakt, iedere dag een vitamine C-
tablet oplossen.
VOLWASSENEN en KINDEREN
Om aan hun behoefte aan
sinaasappelen of ander fruit. l waar naar toe mot, maar er blijft
F 2g* «p T-
n Stevige knuist he Giel en tot nog
'ns. Harrie van de Keutelberg.
Scheurbuik was in vroeger eeuwen ’n
overbekende klank.
Geen wonderde mensen kwamen met
deze gevreesde ziekte meer in aanraking
dan hun lief was. Zeelieden, ontdek
kingsreizigers en krijgsvolk hadden
grote kans op hun lange tochten scheur
buik te krijgen. Ook onder de Kruis
vaarders vielen volgens 13e eeuwse kro
nieken slachtoffers aan deze ziekte.
Enkele eeuwen gingen voorbij vóór men
begreep hoe er zich tegen te kunnen be
schermen.
In 1593 kwam men tot de ontdekking,
dat scheurbuik door het gebruik van
citroensap genas en dat de ziekte ont
stond door gebrek aan vers voedsel.
Omdat ook op de reizen van onze
Indië-vaarders scheurbuik een trouwe -
zij het niet gewenste - metgezel was,
gaf de Oost Indische Compagnie op
dracht op Kaap de Goede Hoop, die de
schepen op weg naar de Oost passeer
den, groentetuinen aan te leggen.
Toen men eenmaal de oorzaak van de
ziekte kende, nam^het aantal mensen,
dat er aan leed, af. In de 17e eeuw stond
de zaak er al veel beter voor.
Men at meer groente en fruit. En de
aardappel, die niet zo lang daarvooi- zijn
intrede in Europa had gédaan, was ook
op de tafel van de niet-rijken een graag
gezien gerecht geworden.
Het duurde tot 1928 eer men ontdekte
wat de samenstelling was van de stof,
die in citroen en andere vruchten, in
aardappelen en in groente voorkomt. De
stof, die zo’n heilzame uitwerking heeft
en scheurbuik voorkomt.
Men noemde deze stof vitamine C.
Misschien hebt zich U afgevraagd
waarom wij dit verhaal over een lang
vergeten kwaal vertelden. Want U bent
waarschijnlijk van mening, dat deze
ziekte geheel uit de tijd is en alleen in
geschiedenisboekjes thuis hoort. Scheur
buik ontstaat immers wanneer het li
chaam lange tijd een ernstig tekort heeft
gehad aan vitamine C. En dat is in Ne
derland nauwelijks meer mogelijk.
Bij volwassenen komt deze ergste
vorm van vitamine C-gebrek inderdaad
praktisch niet meer voor.
Men heeft echter in verschillende
Nederlandse ziekenhuizen geconstateerd
dat zich geregeld gevallen van scheur
buik openbaren bij de jongste patientjes.
Bij deze babies kunnen zich de vol
gende verschijnselen voordoen:
ze zien er bleek en bloedarm uit;
ze zijn lastig en huilerig, vooral wan
neer men ze opneemt;
hun gewrichten zijn gezwollen;
hun tandvlees bloedt.
Nee, scheurbuik is niet uit de
Helaas niet! Wij staan er echter
wat beter voor dan onze voorouders.
Wij bezitten de kennis en de wapenen
om scheurbuik met sukses te bestrijden.
WAARIN KOMT VITAMINE C VOOR?
In het begin van ons verhaal hebben
we de voedingsmiddelen al genoemd, die
onmisbaar zijn bij de bestrijding van
de scheurbuik: fruit, groente en aard
appelen.
FRUIT:
Al bevatten alle vruchten vitamine C,
ze zijn er niet alle even rijk aan.
Reeds nu kan medegedeeld worden,
dat de jaarlijkse dodenherdenking door
de bond oud-strijders en de kanaalwacht
gehouden zal worden op zondag 13 mei
1956. Dit jaar echter zal deze dag spe
ciaal een Poolse dag worden. Een dele
gatie Polen zal n.l. deelnemen aan de
viering van deze dag. Het ligt in de be
doeling dat deze Polen de H. Mis van
DEKKiN 10 uur zuilen zingen en dat in het Pools
oenoene aan vitamine C en in het Nederlands onder deze H. Mis
hebben als'bron van vitamine C, zijn: /toe te komen zullen zowel volwassenengepreekt zal worden. In de namiddag
rozebottels, aardbeien, aalbessen, fram-als kinderen dagelijks aardappelen, verse
'zxxTQY’to hpQüpn krnishpsspn. ei- groenten en zo mogelijk 100 g fruit moe-
r 1->4- 45™,44- 1
ven houdt men zijn tuig goed schoon
en het leer blijft soepel.
Het onderleggen van een strook
schuimrubber kan veel zorg voorkomen;
pijnlijke- en open plekken, veroorzaakt
door het tuig zijn zeer hinderlijk voor
het dier en vooral bij jonge paarden
moet men voorkomen, dat de gevoelige
i huid geschaafd wordt.
i Borsttuigen b.v. kunnen een pijnlijke
Zulke dieren zullen ook gevaarlijk zijn
voor het optreden van kopziekte.
Geef ook geen grote hoeveelheden
kali of gier op de percelen waar de
i koeien het eerst op moeten, als ze uit
de stal gaan.
De huisweiden hebben zeer dikwijls
een hoge kalitoestand en daardoor zijn
deze zo gevaarlijk, omdat de koeien
daar recht uit de stal naar toe gaan.
Er zijn gunstige resultaten behaald
met de bijvoeding van Magnesiumoxyde-
houdende koekjes, maar wij moeten alle
maatregelen nemen die het optreden
van kopziekte kunnen verminderen.
I Op het ogenblik wil men ook proeven
belangrijke uitbreidig van de werk- jn rje vorm van
gelegenheid verwacht worden, welke zich doen door een
zullen deze Polen enige Poolse volks-
oozen zwarte cessen, Kimsuessen, o dansen vertonen voor de kinderen en
trusvruchten dus: sinaasappelen, citroe-ten gebruiken of - inplaats van ’t fruit - ’s avonds m het patronaat vooi devo -
“MSS"6”’ 8rape lndtS' i to met I genees!
-I Er Zö» 00k enkele groentesoorten, die i WIJ weten we scheurbuik moetenm/ddelen
innemen. Ook in de dienstensector mag nemen met de bijvoeging van Natrium i uitblinken wat hun vitamine C-gehalte voorkomen.
cr.v, 1^~1 rr rron do wprk- UrmUrovt-rr.,it TWf kan mr>n i hntnsuft i Laten wi
bak te plaatsen waarin
voornamelijk zal voordoen in de ver- water met 2,5% keukenzout is opgelost, i
HM
■Moan
ONS WEEKBLAD
1.
n
it
ti
n
i,
e
f
t
SOEPEL TUIG BESCHERMT 'T DIER
INVLOED VAN DE BEREIDING OP
HET VITAMINE-C GEHALTE
HOE HERKENT MEN SCHEURBUIK?
1
