RAMEAU
De Pastoriehoeve
Ruwe,rode handen
WEKELIJKS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR^DE GEMEENTEN
ALPHEN EN KIEL - BAARLE-NASSAU - BAARLE-HERTOG - CHAAM
Land- en tuinbouw
e. o.
voor
te Alphen
Korie wenken
de landbouw
Het Voorlichtingsbureau
van de voedingsraad meldt:
DRUKKERU DE JONG
Baarle-Nassau
zaterdag 3 maart 1956
Nummer 9
de
i lichtere gronden waar de Gouden Regen te mineralen in versterkte mate opge-
Een kleuter moet dagelijks ge-
Tenminste een halve liter melk, kar-
aan
EEN NIEUWE „AREND" Een btiefke uit Canada
in Baarle-Nassau
produceerde de gemiddelde koe toen ook
reeds bijna 3900 kg melk per laktatie-
periode? Er zijn zeer goede mineralen
mengsels in de handel voor ’n lage prijs.
Vanzelfsprekend kan men ook ’n geheim
mineralenmengsel kopen; of dit beter is,
is zeer de vraag, wel veel duurder, dus
dat is slechts voor de rijke boeren weg
gelegd.
Als het enigszins mogelijk is fruit of
U weet toch, dat rauw
Dr. Erens, Handschrift over Alphen;
deel 2, nummer 5.
Onze betreurde Dokter Erens gaat ons
de geschiedenis van deze hoeve vertellen.
Wij zullen hem in het kort volgen; we
zijn dus zeker van een bekwame gids.
Reeds in oude tijden, of tenminste
vanaf de tijd, dat Tongerloo het paro-
chie-beheer overnam van de abdij van
Echternach, was de pastorie van Alphen
gelegen in het gehucht „de Hoeven”.
Men mag veronderstellen, dat zij al
daar opgetrokken werd in de 12e eeuw
en wel natuurlijk op ’t grondgebied van
Tongerloo, dat hun door de Heren van
Breda was overgemaakt.
De afstand tussen de pastorie en de
kerk - ongeveer 20 minuten gaans - was
geen onoverkomelijk bezwaar. Tonger
loo bouwde de pastorie liefst’ op eigen
terrein om geheel zelfstandig te kunnen
zijn.
Primitief is deze pastorie en landbouw
organisatie geweest; zoals tegenwoordig
vele missieposten zijn.
Later, toen de zorgen van de pastoor
meer gericht waren op ’t parochieleven,
werd de pastorie-hoeve verpacht. En
dat werd de Kokedonkse hoeve.
Over de oudste pastorie weten we wei
nig. Zij werd vernield door een brand in
1607. Aanstonds werd ze herbouwd. De
kosten waren 1000 gulden. Ook bij de
heropbouw had men geen behoefte ge
voeld om de pastorie dichter bij de kerk
te plaatsen. En dat was geen wonder;
want het rommelde reeds geweldig: de
reformatie was in aantocht in deze ge
westen; en men wist uit ondervinding
meer dan genoeg, wat voor toestanden
in onze provincie te wachten waren.
i De opvolgende pastoors hebben er ge
kroond met hun gedienstigen, waartus
sen ook een knecht' Wanneer later de
fcastoriehoeve afzonderlijk wordt ver-
Ihuurd, heeft de pastoor doorgaans zijn
pijpaard behouden.
Van oudsher (zoals bij de Nieuwe-
landsche Hoeve) was er op de pastorie
een huiskapel.
matig in suikergehalte en daarom is het
ras Klein Wanzleben Polybeta, dat vroe
ger een hoger suikergehalte heeft, voor
vroege levering wel aan te bevelen. Het
ras Zwaanesse III geeft de hoogste wor-
telopbrengst, is maar matig in gehalte,
maar geeft wel de hoogste suikerop-
een paar nummers van „Ons Weekblad”
moeten overhebben. Voor de geleerden
schrijf ik het weer over in de oude stijl
en woordkeus. Wanneer ge het stuk
hardop leest, dan zult ge alles telkens
direct begrijpen. Dus kijkt niet al te
scheef en beroerd tegen dat oud-hollands
aan. Het valt heus wel mee. W. B.
Met kalkstikstof kan men de wind-
halm (Schom) in de rogge het beste
bestrijden, maar als nu de vorst uit de
grond is, wordt het te laat en de rogge
zal op verschillende percelen vermoede
lijk wel zwak staan. Mijn mening is dat
het voor toediening van kalkstikstof op
rogge in deze omstandigheden wat laat
geworden is en dat men beter, zodra het
weer en grond het toelaten, met D.N.C.
het onkruid kan bestrijden.
J. B. van Hoek,
Ass. R. L. V. D.
vet eten meestal niet waarderen en ze
hebben er ook geen bijzonder grote be
hoefte aan. Ook veel zoetigheid is niet
aan te raden. Eigenlijk is het schepje
suiker in de pudding en de stroop of
suiker in de pap al voldoende. Breng
Uw kinderen niet te veel voorliefde voor
zoete lekkernijen bij. En lusten ze geen
zoete broodbelegsels, denk dan vooral
niet, dat ze tekort zullen komen.
Uw kind zal er later alleen maar ge
mak van hebben als het leert ales te
eten. U kunt dat bereiken, mits U zelf
het goede voorbeeld geeft. Ook wat dat
betreft is een kind een goed navolger.
Als ’t allerlei niet belieft, is dat meestal
de schuld van de ouders!
Maak voor een kleine dreumes geen
apart hapje klaar. Leer hem kauwen;
zet een kind dat gewoon brood kan eten
niet steeds pap voor en geef hem alleen
groente en aardappelen door elkaar als
het hele gezin stamppot eet.
Schep niet teveel tegelijk op z’n bordje
en bedwing Uw ongeduld als een kleine
kleuter onhandig en langzaam eet. Alle
begin is immers moeilijk?
door hun groter gehalte aan opbouwende
voedingsstoffen waardevoller dan zeer
vet vlees, spek of vette worst, ’t Spreekt
vanzelf, dat U vis heel scherp op graat
jes moet onderzoeken. Vis met grove
graten, vismoten of filets zijn het ge
makkelijkst;
Boter of margarine: vetsoorten die te
en
Steeds meer boeren gaan aandacht i er O_L—LL
aan dit probleem schenken, het gebruik I groente. Bij het inkopen kunt U rekenen
D-
preparaat, zal in de meeste gevallen niet
mogen ontbreken.
Wees niet te gul met vet bij de be-
Men heeft in de verschillende land
bouwbladen iets over de rassenkeuze
van onze gewassen kunnen lezen. Daar
om volgt hier zeer in het kort iets over
rassenkeuze.
Tarwe: wordt er niet veel verbouwd,
het be^te ras is voor onze zandgrond
Peko-zomertarwe.
Gerst: voor de matige en goede gron
den is het ras Herta tot op heden het
beste ras. Er zijn een paar nieuwe ras
sen die iets meer opbrengst gegeven
hebben, maar deze zijn nog maar enkele
jaren beproefd en daar is nog weinig
zaaizaad van te krijgen. Voor de wat
lichtere gronden is het ras Piroline wel
het meest aanbevelingswaardige ras. Dit
ras geeft op de betere gronden wat slap
stro.
Haver: op de matige en goede gron
den hier voor de streek, geeft het ras
gepacht door Peeter Severijns voor
som van 36 gulden en de lasten.
Deze blijft tot 1753, want dan is
pachteresse Adriaentje Hendrickx.
Vanaf 1755 wordt de hoeve verpacht
aan Cornelis Adriaansen voor 63 gul
den. „Soo evenwel, dat ick hem belooft
hebben het eerste jaer groote gratie
te sullen doen, mits de landeryen voor
een groot deel nuchteren syn en seer
onderkomen.” Deze pachter overleed 29
mei 1755.
In 1756 is Jan Baptist Crols pachter
tegen 70 gulden, maar de pastoor heeft
de raephof aan zich gehouden voor wei
deplaats voor de paarden, die op de
pastorie komen.
In 1764 wordt dit hoefje verpacht aan
Cornelis Brouwers tegen 70 gulden en
zes karrevrachten. In 1770 ontvangt
deze twee gulden voor het overbrengen
van het lijk van de Pastoor van de
Burght naar de abdij van Tongerloo.
Later is Lucas van Beeck pachter.
Bij zijn dood in 1778 gaat de hoeve over
aan Jan Hagemans. Vanaf 1789 is Ber-
tus van Beeck de pachter. Zijn laatste
betaling is in 1795.
den.
In 1761 begon de huur van Albertus
van Beeck. Hij blijft tot 1789 en wordt
opgevolgd door Marius de Jongh. Zijn
pacht loopt tot 1795.
27 Augustus van dat jaar is pachter
voor de tijd van vier jaar de weduwe
Andries Stuyck tegen de pachtprijs van
180 gulden.
Toen de hoeve een eigen bedrijf was
geworden werd door de drang van de
omstandigheden een klein boerenbedrijf
met de pastorie verbonden. En dat be
drijfje groeide natuurlijk geleidelijk uit.
Er kwam echter wederom een tijd, dat
de pastoor de last hiervan weer te
zwaar begon te voelen en hij plaatste
daarop een bedrijver of zetboer.
Vanaf die tijd hebben we dan, vlak
voor of wellicht vastgebouwd aan de
pastorie „de hoeve onder de poort” of
kleine hoeve.
Op 6 december 1727 werd deze hoeve
de
wa ben ik toch blij da
Sinds enkele weken is het Touringcar- ^u‘lie. zo P™nt ™ar Canada blijft
bedrijf „De Arend”, van Jos van Raak I schrijven en het is daarom da k ns ne
uitgebreid met een luxueuze car. Het j er vanuit Canada terug zal schrijven,
betreft hier een gloednieuwe Mercedes
Benz, gebouwd bij het carrosseriebedrijf
Bernard van Hooi te Lier. Vorige week
vond de inzegening plaats van de nieuwe
aanwinst, en het wachten is nu op het
lenteweer, om zich aan het publiek te
vertonen.
Het exterieur is imposant van bouw
en draagt op de flanken twee gouden
arenden. Het interieur daarentegen is
een deftig salon, waar ’t binnenvallende
daglicht gezeefd wordt door het blauwe
koepelglas en twee grote glazen schuif -
daken, welke ’s zomers een fantastisch
effect moeten geven als het zonlicht
hierdoor binnenvalt op het zachte blauw
van de bekleding. Dit salongevoel er
vaart men als men over de dikke, zachte
loper gaat en zich neerzet in een van
de gemakkelijke zetels, waar een helder
wit kussensloopje het opschrift „de
Arend” vermeldt. Bagage hoort hier
danook niet in thuis, hiervoor is een
overvloedige ruimte buiten de bus in het
koffer. Zakdoek of poederdoos echter,
stopt ieder in zijn eigen netje vóór zich.
Is de salon ’s winters goed verwarmd,
’s zomers kan elke passagier naar eigen
behoefte een klein raampje openzetten,
zonder dat iemand er ook maar de
minste last van ondervindt. Wordt de
zon hem te warm of krijgt hij zin wat te
dutten, dan schuift hij het gordijntje
voor het raam. Eenzame wegen worden
verkort met muziek en is er wat te zien
of wilt U ergens graag van weten; de
chauffeur geeft toelichting door de
micro, ’s Avonds knippen uit allerlei
hoeken verborgen lichtjes aan. Werd er
nu bier of koffie geschonken, dan. zou
men zich in een moderne constallation
van de K.L.M.wanen. En wie weet! Mis
schien schaft Jos zich voor de grote
reizen wel een stewardes aan! In elk ge
val, een prettige reis, met alle comfort
ligt nu in het bereik van de inwoners
van Baarle en omstreken. Begin mei
wordt de eerste grote reis aangevat en
wel, zoals reeds bekend, naar Lourdes.
Dat de bus ook technisch aan een der
gelijke reis door de Pyreneeën is aan
gepast, bewijst wel de ontzaglijke berg-
claxon, die reeds op de Gavernie te
horen moet-zijn, als ze uit Lourdes weg
rijden er naar toe.
Aan allen die dit jaar met de Arend
op reis gaan: een goede reis!
VUL KLEINE MAAGJES MET GOED
VOEDSEL
Met hoeveel zorg en nauwgezetheid
zien wij erop toe, dat het baby, ook wat
zijn voeding betreft aan niets ontbreekt.
En hoe licht vergeten we, dat de voe
ding óók wanneer baby geen baby meer
is, maar als één-jarige dreumes met de
pot mee gaat eten, zijn speciale eisen verkiezen zijn boven reuzel en bak-
blijft stellen. Dat het er erg op aan komti braadvet;
Uitgave van
Nadat in de jaren ’53 en ’54 het op
treden van emelten, de larven van de
langpootmug, gering was, zagen wij in
195b plotseling een vrij massaal optre
den in verschillende streken van ons
land.
Bodemonderzoek in* de zachte decem-
ber-maand van het vorige jaar, verricht
t in Drente en Overijssel, toonde aan dat
En nu de volgende keerwe beginnen zich wederom enorme aantallen emelten
dan met het uitgebreide pachtcontract I in de grasmat van vele weilanden op-
van 1563. Daarvoor zullen we weer wel hielden. Vooral in bossige, ruige weiden
was het aantal schrikbarend hoog.
Aangezien de bestrijding in hei na
jaar van deze veelvraten, die over grote
oppervlakten de graszode gewoon los
vreten, of zo zij in het bouwland zitten,
een heel gewas te gronde richten, als
regel niet voldoende aandacht krijgt, zal
men dit voorjaar terdege op zijn tellen
moeten passen. Zodra emelten geconsta
teerd worden moet men maatregelen
nemen; te lang wachten betekent grote
schade!
De meest bekende bestrijdingsmidde
len zijn Parijs groen en Hexa-Melt. De
eerste is uiterst giftig en verliest na re
gen gauw zijn werkzaamheid, in tegen
stelling tot Hexa-Melt, dat bovendien
reeds bij lagere temperaturen werkt.
Zij worden met zemelen tot een lokaas
verwerkt, dat breedwerpig over het land
wordt gestrooid, als een niet te koude
nacht (3 a 4 graden) wordt verwacht.
Iedereen weet, dat de droogstand van
de koe o.m. dient om het dier weer op
verhaal te laten komen van de afgeslo
ten melklijst, en om reserves te vormen
voor de komende melklijst. Deze reser
ves betreffen niet alleen zetmeelwaarde
en wat eiwit, maar evenzeer de minera
len.
Ten aanzien van de mineralen heeft de
tevens een schitterende weergave van
verhoudingen en verplichtingen.
In 1574 werd de hoeve verpacht
Hendrik Klaassen.
In deel 4 van zijn handschrift onder klein van korrel is, maar het H.L. ge-
nummer 9 vervolgt Dr. Erens:
De huur was 100 rijnsguldens per jaar,
150 pond boter en 100 eieren.
De archieven spreken tussen de tijd daan. Voor vroege levering is het maar
van 1574 en 1744 niet over andere'-- --J-1--i
pachters. In 1744 vinden we Willem
Adriaan Dingeman Stouts als opvolger
van Willem Blerkens. In 1757 wordt de
oude vervallen schuur hersteld. Toen
Stouts overleed verzocht de weduwe van
de huurverplichtingen ontslagen te wor-
wat we de kleuter voorzetten en hoe we 1
dat doen. j vervangen door een ander vitamine
Vooral aan voedsel met een hoge op-
bouwende waarde heeft het snel-groeien-reiding van de maaltijd. Kleuters kunnen
de kleintje behoefte. Dat betekent, dat
natuur dit prachtig geregeld. Juist tij- melk, groente, fruit, kaas, vlees en eie-
brengst per H.A. Door de diepe bewor-
teling kan dit ras iets beter tegen droog
te, maar het rooit er te moeilijker om.
De Zwaanesse III moeten niet gebruikt
worden voor vroege levering.
Van de aardappelen zijn de rassen
IJselster, Libertas en Gineke hier voor
de streek nog wel het beste.
Erwten: de Servo en Rondo zijn beide
de beste rassen voor de opbrengst. Hier
in de streek is Servo nog wel het beste.
Voederbietenrassen zijn er geweldig
veel, voor de goede grond is Groeningia
op zijn plaats, voor de lichtere gronden
Corona en Belgische groenkraag. Er zijn
nog wel meerdere goede voederbieten
rassen.
Een lepel levertraan, eventueel
wederom als pachter genoteerd. Zijn brengsten gegeven. Dit ras kan goed neer men voldoende mineralen verstrekt. werkt in een gerecht;
pachtcontract van 1563 zullen we in een j tegen droogte, dit komt wel doordat ze Steeds meer boeren gaan aandacht Een flinke schep gekookte of rauwe
jder volgende nummers uitgebreid geven.minder blad heeft en daarom ook min-r
[Het geeft een aangename verpozing en der water verdampt. Door dat mindere van rundveemineralen néémt steeds toe. 1 op ongeveer 150 a 250 g als de groente
king in verband met onkruid. Omdat ze achterblijvers behoort, moet hij zich snel
minder blad heeft legert ze ook niet zo gaan aanpassen. Inderdaad werd hieron
gemakkelijk. Het is gele haver, die watvroeger weinig of niet gewezen;
Vloir» xzan Irrwv’dl ic moor Pinh W T cro_ i i rl H M
wicht is goed.
Suikerbieten: het ras Klein Wanzle-
ben E heeft over het algemeen goed vol-
Beste Driek,
Mar Driek,
gullie
schrijven
al valt da veur mij nie mee, want ik zit
hier bar druk in mijn werk. Mat nou
ben ik er ok zo’n bietje uitgevroren!
Bij jullie nog geen dooi? Zeg, Driek,
manneke, ge mot er nie mee ophouwen
om in oewe penhouder te kruipen, want
ik ben mee jullie briefkes erg glad. Das
me gezee glad, maar blij, op z’n Ame
rikaans, ziede. O ja, glad is het hier ok
wel, want sebiet as goe lange fok uit
de deur wilt steken, beginde al te schui
ven. Nee, het is wel glad hier, maar ge
krijgt hier wel vaste voet aan de grond,
want as ge hard wilt werken, dan kun
de er goed van leven, wa zeg ik, nog
wel van over houwen ok.
Ik kan eigenlijk nie begrijpen da
Harrie van de Keutelberg nog zo veul
tijd heeft om te schrijven, nou het zo
dik aan is mee z’n Fina. Ge zult zeg
gen, wa kan den Harrie in Ulicoten
nog vinden, want daar achter op de
Strumpt is 't toch zo mar modderig. Ik
weet da nog van toen ik 'n tijd in Uli-
coten bij onze ome Lowie gewerkt heb.
Wij moesten dan dikwijls naar de
Krommehoek, mar het kon daar een
modderke slik zijn. Mar misschien ligt
daar nou ne harde weg, of nie?
Gij vrijt toch nog nie hé Driek? Ik ok
nog nie. Ik zocht mijn vrouw ooit nog
'ns in Nederland te komen halen. Weet-
te gij zo nergens een meiske zitten, da
mee naar Canada zou willen? Want as
ik nou zo 'ns mee vacantie kom mot ik
toch iets mee terug nemen, net as den
dieje die nou terugkomt mee eentje van
Toon osten uit Ulicoten. Dieje jongen
ken ik heel goed, die woont nie zo wijd
hier van mij af. Zeg, gullie hebt mij
eens geschreven over Jos Pelkmans en
Gust Roelands da die ok mee vacantie
gekomen waren. Hoe is het mee die
mannen, komen ze ok mee 'n vrouw
terug. Ge mot het eens schrijven!
Nou Driek het beste hé en zegt te
gen Harrie da ie ok geregeld moet blij
ven schrijven. Alles uit Nederland is
hier welkom. Zo af en toe zal ik ok
wel eens iets laten horen. Knikt alle
bekenden 'n goeie dag van mij.
Je vriend, Giel.
P.S. Laat Harrie de groeten doen
van mij aan zijn Fina, ik kan nie zeg
gen dak ze ooit gezien heb, maar allee
de groeten krijg ze toch wel.
De hoeve werd in 1413 nog genoemd:
I Cockeldonck.
Ik heb de afleiding opgezocht in Frank
van Wijck van Haeringen. Zijn dictionai
re heet: Etymologisch woordenboek der
i Nederlandsche taal.
Maar ik verwacht vanuit Nijmegen en
jurg ook wel een verklaring. Ter ver-
tiakkelijking diene het volgende: De
t' ste en oudste naam van voor 1400
ius Cockeldonck, later Kokedonk en
enwoordig Koekeldonk. De gebouwen
daara'anpalende landerijen liggen op
hogere zandgrond. De weiden daarachter
gen lager aan de boorden van de Don-
Hier is de grond natuurlijk vetter.
ierst geef ik u nu de namen der pach
ters
Wilhelmus in 1413. Door het feit, dat
I in 1419 de hoeve aan de pastorie is ge
schonken, en dat de pastoor in de be-
■ginne het beheer heeft waargenomen,
worden er in het archief van Tóngerloo
weinig gegevens gevonden. Trouwens,
door de brand van 1607 zijn natuurlijk
veel gegevens verloren gegaan.
In 1513 is Paulus Denis pachter. Zijn
voorganger was Jan Beemstrate. Vanaf
1520 is Helena, de weduwe van Paulus
Denis pachteres, minstens tot 1523.
In 1552 is Leonarda, de boerin van de Marne de beste opbrengsten. Voor dedens de droogstand worden de verstrek- ren niet gemist kunnen worden,
pastoor. i lichtere gronden waar de Gouden Regente mineralen in versterkte mate opge- 1’
In 1554 vinden we Joannis Pauli (Pau-het beste groeit, daar zou men het ras i nomen en vastgehouden. Dit geschiedt bruiken:
wels) Denijssen als pachter. Deze vol-Civena kunnen beproeven. De Civena uiteraard alleen wanneer men de dieren Tenmi—1—1. 11— 11., 1
doet goed en in 1563 en in 1575 is hij heeft de laatste jaren de hoogste op- in staat stelt te „hamsteren”, dus wan- nemelk of yoghurt: als drank of ver-
|wcj:l_1_ cI..— o12. Zij. 1-- -
pachtcontract van 1563 zullen we in eentegen droogte, dit komt wel doordat ze
der volgende nummers uitgebreid geven. minder blad heeft en daarom ook min-
de blad heeft ze ook minder grondbedek- Wanneer iemand onverhoopt nog tot de i gekookt zal worden;
rl y-y»rl o P rrc\ o inxJ-izaV-» zazav»4- w»zaz-»4- Iri-i rzi z->Di ovaza! a i i
minder blad heeft legert ze ook niet zo gaan aanpassen. Inderdaad werd hierop vruchtensap.
maar fruit het meest waardevol is? Snijd,
i wanneer U bang bent, dat zo’n kleine
puk zich zal verslikken, vruchten als
appel en peer in dunne plakjes of rasp
ze;
Wat kaas, 50 g vlees (of vleeswaren)
of vis of een ei. Allemaal voedingsmid
delen die rijk zijn aan opbouwende stof
fen en daarom om beurt voor moeten
komen in kleintje’s weekmenu.
Ga bovendien door met de gewoonte
geregeld bruine bonen te geven. De niet-
vette vleesstukken en vleeswaren zijn
ONS WEEKBLAD
Dat de ondankbare U niet belette het
goede te doen.
1
te
Wenken voor de kleutervoeding.
BESTRIJDING VAN EMELTEN
DE MINERALEN;
VOOR WAT HOORT WAT
Wat heeft een kleuter nodig?
IT—T -- -----2 zAv» iTmlrw» TrrïV'/ln w-a va4’ zl <-» 4- v-va i
ucxl iiiuiucie vcui i uiiuveeiiiiiieidien iieeiiiL bieeub luu. i op ongeveer 1DU 3. 2.
