WEKELIJKS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE GEMEENTEN
ALPHEN EN RIEL - BAARLE-NASSAU - BAARLE-HERTOG - CHAAM e. o.
Hef „Hof fer Brake”
te Alphen
Uitgave an
DRUKKERIJ DE JONG
Baark 'Nassau
Nummer 49
voor
BAARLE-NASSAU
Zaterdag 3 Dec. 1955
Bh
ADVENT
ADVENTSKRANS
A. C. V. aid. BAARLE-HERTOG
in de komende dagen.
IS DAT WAAR? vraagt de
La Salie groep te Baarle.
Korte wenken voor de
Landbouw
Land- en Tuinbouw
KERSTKAARSEN
BOND ZONDER NAAM
Rozenkrans intentie
Morgen brengt St. Nicolaas een
bezoek aan Chaam
Installatie-comité
nieuwe burgemeester te Alphen
ONS WEEKBLAD
wijl de schepenbank van de heerlijkheid
1
■M
löóster te Alphen,
riand en 5 bunder
ment een grote „volksvergadering”! Op
de dagorde: Uiteenzetting over de hui
dige problemen en de herrie rond de
en
op deze vergadering.
nze harten
ziel
en
beviel.
nis wezen
ar
neer vrezen
een eigen schepenbank had en ook an
dere heerlijke rechten. Deze
Nog wat duiScerstille dagen
en dan zal her Kersunis zijn!
Nog wai storm en regenvlagen
en dan zal het "ht er zijn!
Nog wat si r;'
om wat p;
nog wat
'mees' on
En dan
met ons
dan zal gt.
voor het m<_ k"-ensja.-.'r!
Een schoon gebruik in eer jh~i sielijk
gezin
Het is heel' eenvoudig c. Advent t -
krans te maken. Van wat gre. f oenr.e-
takken wordt'een krans gevit t i on
met een paars lint wordt deze t r
den. Vier kaarsjes worden in het i en
geplaatst en met een paars lint word
krans opgehangen of op tafel gezet.
de eerste Zondag van de Advent word»,
één kaarsje aangestoken, op de tweede
Zondag twee, enz. Op het Hoogfeest van
Kerstmis branden alle vier de kaarsen
en worden de paarse linten door witte
vervangen, want „het Licht der wereld
is geboren.
De Advent is een tijd van bezinning,
van voorbereiding, van verwachting en
gebed. We denken speciaal aan Gods
liefde en goedheid, Hij heeft immers zijn
Zoon naar de wereld willen zenden om
ons te verlossen, ons te redden. Ook wij
moeten ons voorbereiden om met Kerst
mis Christus waardig te kunnen ontvan
gen. Een goede biecht, een goed voor
nemen, een mooie ziel, een blij leven.
is aan de heren van Breda. Dit blijkt al
uit een proces, dat gevoerd werd in 1312.
Ook dit proces zullen we mettertijd be
handelen.
Dus: twee feiten treden op de voor
grond uit dit stuk. De heren van de
Tempel zijn te'Alphen in het bezit van
een bepaald onafhankelijk gebied met de
daaraan verbonden rechten. Daartegen
over staat de bedoeling van de heren van
Breda om die rechtsmacht tot zich te
trekken en het vrijgoed in te palmen.
Als die rechten destijds door de heer van
Breda, als stichter van het Hof aan de
Tempeliers overgemaakt zijn, dan zou dat
beslist in de oorkonde zijn vastgelegd en
zeker bij de betwisting in 1312 naar vo
ren zijn gebracht. Nu stellen we het ons
zó voor: de monnikken van Echternach
hebben het goed van de Tempel aan hen
overgemaakt met zijn bestaande rechten.
Goed en rechten werden door de heren
van 1
voor een minder mooie zaak). Maar de
Tempeliers en hun opvolgers de Joanni-
ters hebben zich verdedigd en zullen dat
doen tot het bittere einde.
We vonden op een oud boekje der
Tempeliers een devoot versje, dat hen
typeert
Christus dyn passie, cruce, nagelen, doot
Speer, gheeselen, tranen, ende wonden
rood,
Zweet, water, bloet ende pine groot,
Wilt ons troost syn ter lesten noot.
Broeder Hendrik de Bye schreef deze
devote ontboezeming in de 15e eeuw
(dus 1400-1500). Het berust in het ar
chief der Nassau-domeinen. Die medita
tie van de vrome broeder klinkt ons als
een echo van het goederenbeheer en van
hun godvruchtige gevoelens dier echt
devote zielen. W. B.
Na de zo schitterend geslaagde inzet
van hun winterprogramma, n.l. de pop-
penkast-voorstelling van Vader Kapoen’
van verleden Zondag, welke door onge
veer 400 kinderen bezocht en bejubeld
werd, is het plaatselijk bestuur van het
Algemeen Christelijk Vakverbond, blij U
weer enkele punten van hun programma
te kunnen voorschotelen.
1. Bezoek van St Nicolaas, voor de
kinderen der leden op Zondag 4 Decem
ber te half vier. Niettegenstaande zijn
drukke bezigheden der laatste dagen
was de Heilige Man aanstonds bereid op
genheid om Zopdag om half 8 Uw be
langstelling te tonen. Begrijpt U het nu?
Wij vragen meer medewerking, meer
belangstelling, van U Baarlese mensen.
Bij voorbaat hartelijk dank!
Staf
De La Salie groep.
afzonderlijk uitvoerend comité gedacht.
Voor Alphen zullen hierin zitting heb
ben de bestuursleden van „Alphen Voor
uit”, de Weleerw. Heren Kapelaans, de
hoofden van scholen en vertegenwoordi
gers der diverse standsorganisaties met
hun onderafdelingen. Voor Riel treedt ’t
„Oranje-comité” in plaats van „Alphen
Vooruit”.
Onze jongens klopten bij U aan om
een programma van onze a.s. toneel
avonden aan te bieden. Hebt U hen ook
gezegd: „Wij nemen er wel een aan de
zaal”? Is dat waar? Of, zei U dat maar...
om er van af te zijn? Is er bij U dan
zo weinig belangstelling voor het werk
van onze jongens? U bent toch ook jong
geweest! En kunt U zich nog herinneren
dat U toen graag had dat de „grote”
mensen belang in Uw werk stelden?
Weet U dat niet meer? Toch is het zo.
De jongens verlangen ook bij hun toneel
uitvoering, eenm'aal per jaar, een volle
zaal belangstellenden. U moet enkel en
alleen een programma kopen voor de
jongens, voor hun werk. Dat is voor hen
een prachtige aanmoediging! Wanneer
U werkelijk méér belangstelling voor
hen toont, zal er misschien méér belang
stelling komen van andere jongens voor
de jeugdbeweging, en daardoor zullen
zij er zich bij aansluiten en dan krijgen
we een mooiere en grotere groep! Het
kan allemaal zo mooi zijn, maar mede
werking moet er zijn van jongens, ou
ders en buitenstaanders. En we zouden
zeggen dat U verplicht bent het jeugd
werk in Uw dorp, Uw gemeente te steu
nen op allerlei gebied! En nu nogmaals:
IS DAT WAAR, krijgen we een volle
zaal?Was het maar waar!
Zaterdag om 4 uur spelen onze jon
gens voor de schooljeugd. Plusminus 2
uur trekken we met. onze drumband
even, door het dorp. U zult zien, die, is
uitgebreid, vernieuwd. Er is dus ge
werkt, geoefend. Daarmee proberen we
U nog even wakker te trommelen om
van ons alsnog een p'^gramma en toe
gangsbewijs te nemen. Ts zo’n drumband
niet de moeite waard? O. ja, dat is zéér
mooi. Maarde moe’te rekenen we
niet, maar het materiaal dat moet be
taald en onderhouden worden. Waar
moet dat geld vandaan komen? Toe,
blijf niet onverschillig, steun dit werk
van Uw jongens. Kunt U Zaterdag óm
half 8 niet komen, dan is or nog gele
rijke kinderen der leden op Zondag a.s.
in de parochiezaal „Sint Remigius per
soonlijk te komen ontvangen. Alle kin
deren zullen dan door de goede Sint en
Zwarte Piet, die natuurlijk ook van de
partij is, met een fijn verrassingspakket
bedeeld worden. Wij verzoeken de ouders
tijdig met hun kinderen aanwezig te zijn.
2. „En toen kwam het licht”. Onder-
handelingen werden aangeknoopt met de
Afdeling Politiepersoneel te Turnhout
om hier te Baarle het toneelstuk „En
toen kwam het licht”, waarmede zij op
30 October 1955 te Turnhout-stad zo’n
uitbundig succes oogstten, voor ’t voet
licht te komen brengen. De datum wordt
nog nader bekend gemaakt.
3. Jaarlijks teerfeest en Professor
Alberto, Goochelaar. Op 8 Januari gaat
de jaarlijkse teeravond voor de aange
slotenen van het A.C.V. door. Na de tra
ditionele feestavond, zullen dit jaar de
tafels opgeruimd worden om plaats te
maken voor iedereen, die van de verdere
feestavond wil genieten. Professor Al-
oerto, de meest-gekende en best-befaam-
de goochelaar in België, zal onze feest
vierende leden, alsmede de vele sympa
thisanten drie uur lang bezig houden
met zijn overdonderende goocheltoeren,
enz. Drie uren goochelkunst op alle ge
bied!
4. Ronde van de Kempen! De samen
stellende takken van het Algemeen
Christelijk Vakverbond, waaronder de
plaatselijke afdelingen van Baarle-Her-
tog, n.l. het vakverbond en de ziekenkas
nodigen hun leden, alsmede ieder Baar-
lenaar uit, actief deel te nemen aan de
„Ronde van de Kempen”! Wat brengt
ons deze ronde? In ieder gemeente of
belangrijke parochie van ons arrondisse-
aan Echternach, toen de parochie van
Echternach aan hen werd overgedragen.
Ten derde: voor de afkomst van Ech
ternach pleit nog het feit, dat het Hof ziekteverzekering! Wij en de huidige po-
litieke toestand door Dhr. Kamiel Berg-
uere neemjixc icvutcxi. schepen-mans, Volksvertegenwoordiger. Aange-
bank was onafhankelijk van Breda. Ter- j paste filmen!
,.i” dt j Op Maandag, 5 December, te half 8
in ’het dorp fungeert, maar onderworpen I in de zaal St Remigius, verwachten wij
U allen.
De rood-blauwe regeringskliek, het
A.B.V.V. en al de linkse organisaties
voeren op dit ogenblik een anti-sociale,
anti-familiale discriminatiepolitiek.
De Christelijke Arbeidersorganisaties
hebben de strijd ingezet en vechten tot
de overwinning.
Resultaten werden reeds bereikt maar
veel is nog te doen! Over dit alles hoort
U meer op de aangekondigde vergade
ring op Maandag te half 8 in de „Sint
Remigius” zaal. Niemand onder U mag
hier ontbreken; het is te belangrijk!
Plaatselijk bestuur van het A.C.V.
De pluimveehouderij is een voorname
r en reciiLen weiuen uw* uc ucxw bron van inkomsten, vooral voor onze
Breda afgerond (wat ’n mooi woord kleinere bedrijven. De resultaten zijn
- - echter zeer verschillend. Om een goed
resultaat te verkrijgen moeten wij ken
nis hebben van een goede opfok en voe
ding en verzorging. Het bestuur van de
R.K.J.B. te Alphen had gemeen goed te
doen, hierover een deskundige een lezing
te laten houden, en heeft Dhr. Jansen,
Hoofdassistent bij de Rijkspluimvee-
voorlichtingsdienst bereidt gevonden om
dit onderwerp te bespreken.
Deze bijeenkomst zal worden gehou
den op Donderdag 8 December ’s avonds
om 7 uur in het patronaat te Alphen.
Meestal worden de kippen verzorgd
door de boer zelf, of door de boerinnen
daarom zijn deze van harte welkom
J. B. van Hoek.
BIGGENSTERFTE
In vergelijking met andere landen
slaat ons land met betrekking tot de
biggen sterfte zeker geen slecht figuür.
Maar toch kan er bij ons nog wel wat
verbeteren.
Speciaal in het koude jaargetijde is
de biggensterfte van belang. Dit kan
aan verschillende oorzaken worden toe
geschreven. O.a. aan de voeding van de
zeugen in de winter. Deze kunnen met
voordeel een uitloop ontvangen. Is een
vrije uitloop mogelijk, dan geve men in
elk. geval wat ruwvoer en slootbagger
aan de dieren..
Men behoeft werkelijkniet bang te
zijn dat deze dieren kou zullen vatten,
mitsze maar dagelijks buiten ko
men. Ook de jonge biggen moeten zo
spoedig mogelijk aan de buitenlucht
worden gewend. Het vorig jaar zagen
we biggen in de sneeuw dartelen. Wat
wel vele biggenlevens kost is tocht. Men
dient er voor zorg te dragen dat alle
tochtgaten goed zijn gesloten. Overdag
een frisse neus, des nachts een tocht
vrije, warme stal is de juiste combina
tie. Onder warm wordt niet verstaan
verwarmd, tenzij het gaat om de zeer
jonge biggen. Dan voldoen de droog-
straallampen zeer goed; bovendien heeft
men minder gevaar voor „doodliggen”.
Behalve een tochtvrije ruimte, dient
men ook te hebben een stal met ’n goede
vloer; beton is niet aan te bevelen. Zo
mogelijk brenge men een houten vloer
aan in de biggenhokken.
Deze kleine, weinig kostende punten
kunnen veel schade besparen, en dat is
toch belangrijk. Ook nu.
Wist U dat.
het spuitseizoen dit jaar wéér slacht
offers heeft geëist omdat men zonder
voldoende beschermde kleding bespui-
tingen uitvoerde? De gevaren, verbon
den aan het werken met vele giftige be
strijdingsmiddelen, als b.v. het gevaar
lijke Parathion, zijn groot.
Laat men er daarom bij de najaars-
inspectie van de bedrijfsinventaris acht
op slaan, dat goede kleding gereed ligt
voor het volgende seizoen.
Rubber kleding, bestaande uit vol
ledige hoofdbedekking, handschoenen
met kap en laarzen, zijn hier onmisbaar.
Ook het gebruik van een mond- en neus
bedekkend masker is aan te bevelen.
Stelt U vooral alles in het werk om
dit gevaar te bezweren!
de oudste
de vraag van het A.C.V.-bestuur, de tal-
Deze worden doorde' promotricen in
vele wijken te koop aangeboden, doch
niet overal. Het komt daarom voor, dat
er mensen zijn, die een kaartje naar Pa
ter Loop sturen om een paar kaarsen en
die worden dan weer naar ons gezonden.
Daarom kunt U deze kaartjes gemakke
lijker ineens afgeven bij: voor Baarle-
Nassau -bij A. P. Denis, Nieuwstraat en
voor Ulicoten bij Mej. A. Boeren, Maal
kant C-101, die U dan aan de kaarsen
helpen.
THEATER „DE ENGEL”
Zaterdag en Dinsdag a.s. draaitin
theater „De Engel” een der laatste pro
ducten uit de Duitse film-productie, ge
titeld: „Zolang jij bij mij bent” (Solange
du da bist).
De gehele Nederlandse pers is over
deze rolprent enthousiast. De regisseur
Harald Braun is er in geslaagd een bij
zonder boeiende en treffende film tot
stand te brengen, waarin enerzijds de
kracht van oprechte liefde en aan de
andere kant de bedriegelijke schijn van
de industriële filmwereld gestalte krijgt.
De vormgeving is uiterst suggestief
en de maker van de film geeft hierin
blijk van een grote eerbied voor de men
selijke persoon en het leven zelf.
Tornau, een filmregisseur, die beu is
van het .vele schijn- en blaséwerk, dat hij
moet afleveren, redt op zekere dag een
figurante, die in brand geraakt is. Hij
beschouwt dit als een soort teken en
raakt nu bezeten van de idee om aan het
leven van deze jonge vrouw de stof te
ontlenen voor een levensechte film.
Geleidelijk tracht hij dit leven te her
scheppen en de liefde van de vrouw (die
gelukkig getrouwd is) naar zichzelf om
te buigen. Ondanks de verleiding blijft
de trouw.
Maria Schell en O. W. Fisher spelen
op voortreffelijke wijze de hoofdrollen.
Toegang 14 jaar.
Voor de maand December is de
intentie: Dat de „Kruistocht voor
een betere wereld steeds rijker
vrucht moge dragen.
Het Oranje-Comité te Chaam is er ook
in geslaagd om St Nicolaas te doen be
wegen ook een bezoek aan onze gemeen
te te brengen. Zondag 4 December a.s.
zal St Nicolaas, komende van het vlieg
veld Gilze en Rijen, nabij café van Lil op
de Dassemus verwelkomd worden, om
vervolgens, voorafgegaan door de har
monie St Cecilia, een rondgang door de
gemeente te maken.
De route is als volgt: Vanaf café
van Lil over de Dassemus naar het dorp,
daarna via Schootakkerstraat, Toren
straat, Meysberg tot café Hendriks (al
waar gedraaid wordt), verder terug door
de Dorpsstraat, Gilzeweg tot J. Ansems
en vervolgens naar het patronaat, waar
de aanwezige kinderen door de H. Man
met een surprise verrast zullen worden.
Tijdens de tocht door het dorp, zal door
enkele comité-leden persoonlijk gecollec
teerd worden, ter bestrijding van de on
kosten. Geeft allen met gulle hand, opdat
ook het comité zich van zijn beste zijde
kan laten zien.
Alhoewel noch omtrent de benoeming
noch omtrent de datum van installatie
van een nieuwe burgemeester iets be
kend is, valt toch te verwachten dat een
en ander niet zo heel lang meer op zich
zal laten wachten. Daarom is op initia
tief van de gemeenteraad, naast een ere-
comité, een uitvoerend comité in het le
ven geroepen, dat zich met de voorbe
reiding en de uitvoering van een instal-
latie-programma wil belasten.
In het ere-comité hebben zitting
alle gemeenteraadsleden, de Z. E. H.
Pastoors van Alphen en van Riel, dokter
J. Lamberti en de gemeentesecretaris.
Ass’ R^L V^D Voor Alphen en voor Riel is verder een
Het bestuur van ons Tempeliers-
klooster te Alphen had de administratie
over de volgende goederen in Noord
Brabant
De landerijen en
groot 8 bunder b,0i
woeste grond,.,.
De tienden van enige percelen, daar
bij gelegen; de erfcijnsen, die geheven
werden te Alphen, Baerle, Chaam, Gilse,
Ginneken, Bavel, Meer, Weelde, Ravels,
Tilborch, Goirle en Turnhout; de hoeve
van Middelwijk onder Oosterhout, be
grijpende 9 bunder zaailand; 24 bunder
beemd in ’t Broek van Oosterhout aan
de Rijsdijk; nog 24 bunder uit hetzelfde
broek en 50 bunder bij het kasteel van
Streyen; de tienden over de gehele vrij
heid van Oosterhout behoudens vier-
achtste van de 16 in twee tienden over
Dyke. Hierbij werd opgemerkt, dat het
Broek te Oosterhout, ingedijkt zijnde,
wel een tiende zal kunnen opleveren van
5000 livres Artois. Het tiendeke tot
Oosterhout in de Schyve; de lammertien-
de; de vlastiende; de tiende van Dongen,
zover die leyt onder de parochie van
Oosterhout, soo by oude registers ge-
seyt wort, begrijpende omtrent het der
de deel van het dorp. Tachtig veertel
rogge, die Commandery placht te heffen
op de molens van Oosterhout en Alphen.
De waren overgegaan op de heren van
Breda in 1473. De erfcijns op de stad
Breda. Deze kwam van de overgift van
ledige erven van de kapel van St Jan en
van een beemd bij de watermolen aldaar.
Van het altaar van de H. Geest in de
kerk van Oosterhout; het recht van het
patronaatschap en de collatie van die
kapel; van het altaar van het H. Kruis
aldaar; het recht een oliemolen te mo
gen stellen te Oosterhout; de grond van
enige verkochte moeren, nadat die uit
gedolven zullen zijn, en zullen mogen
dienen om land of bos van te maken;
het tiende van de derde wagen onder
Turnhout; de hoeve van Rixtel; de dijk
werken van het Broek te Oosterhout,
omvat 3715 roeden en werd geschat op
32000 livres Artois.
Bovenstaande opsomming werd ge
maakt voor de overdracht aan Prins
Maurits rond 1617. We komen later
hierop terug, want Ons Hof heeft een
zeer bewogen geschiedenis achter de
rug, voordat bewaarheid werd de slot
som, die Dr. Erens aan het einde van de
Brakesche geschiedenis neerschreef: „Zo
werden ze uitgeplunderd door de
Oranjes!
Nu keren we terug naar
Brakesche geschiedenis.
We laten vriend Erens aan het woord
Wij staan voor het feit, dat, wanneer
te Alphen, Tongerloo in 1175 de paro-
chierechten van de abdij Echternach
overneemt, de Tempeliers ter plaatse in
het bezit zijn van het Hof ter Brake.
Elders hebben wij reeds de veronderstel
ling opgezet, dat de Tempeliers van de
Tempel alhier de rechten van de abdij
Echternach op de goederen haar door
St WilÜbrord geschonken, hadden over
genomen. Strikte bewijzen hiervoor heb
ben we niet. Maar... een ander verband
is echter uitgesloten.
Zeker is, dat Echternach het domein
zelf niet meer in handen had op het
ogenblik, dat die abdij de overdracht
van de parochie aan Tongerloo bered
dert. Nu is de vraag: wie had die eigen
dommen dan gekaapt? De mogelijkheid
ligt voor de hand, dat in de loop der
jaren vóór de Tempeliers, de heren van
Breda deze goederen van Echternach in
handen hadden weten te krijgen en dat
ze later, bii het opkomen van de Tempe
liers, hun onrechtmatig bezit aan dezen
hadden weggeschonken. Maar... zoals
ze overal elders deden... dan hadden ze
de heerlijke rechten op die plaats zeker
aan zichzelf voorbehouden. En... dat
was in Alphen niet het geval.
Ten tweede: als in 1612 de overdracht
van de Tempeliers-goederen aan de
Oranjes gebeurt, dan word', in liet of
ficiële stuk vermeld, dat op deze goe
deren de verplichting rust van een jaar
lijkse termijn te betalen aan Echternacn
(Astenaken!) van 0.1-9. Dit is zonder
twijfel een oude verplichting uit de tijd,
dat het Echternachse goed werd over
gedragen en een soort leenhulde door de
leenman te betalen. Ook Tonger oo
moest een gelijkwaardige som betalen
