VOOR DE GEMEENTE ALPHEN EN RIEL
I
ui
De oudste hoeven van Alphen
KINDEROPVOEDINGS-PROBLEMEN
Inwoners van Baarle-Hertog,
ook wij zeggen eensgezind „NEEN
Nummer 1 1
Uiig ave: Drukkerij de Jong, Baarle-Nassau - Tel. 231
1 2 Maart 1 955
a
W. W
1
Catha-
Voorjaarskeuring van stieren
van Baarle Nassau brengt
ZAKGELD
Wanneer? Hoeveel? Hoe?
In ieder normaal mens leeft de natuurdrang
om te hebben, te bezitten. Reeds bij het zeer
jonge kind openbaart zich die drang. Zoals
iO
weerde wekelijkse „afrekening”
2. Hoeveel? Een vast tarief is niet aan te
geven; het hangt af van velerlei omstandig
heden. In gezinnen waar het slechts weinig
lijden kan wegens geringe inkomsten of het
grote aantal „gegadigden” worde ook slechts
weinig gegeven. Met de leeftijd zal het gelei
delijk enigszins moeten toenemen, bij verdie
nende kinderen aanzienlijk. Maar steeds
blijft gelden, dat overdaad schaadt.
3 Hoe? Oefening vraagt ook hier vrijheid;
meer vrijheid naarmate het kind ouder wordt.
Maar wél moeten de ouders, door woord en
voorbeeld, de jeugd het goed gebruiken van
het is bij iedere aandrift, moet ook dit heb-
instinct beheerst en gereguleerd worden door
onze hogere vermogens n 1. verstand en vrije
wil. Het kind moet die beheersing leren, eerst
door dressuur en zo gauw mogelijk door op
voeding. Zo niet, dan voert deze aandrift
tot hebzucht, bezitswellust, met al de kwade
gevolgen van dien. Eén van de middelen,
vooral door de ouders aan te wenden, om
hun kinderen de drang naar bezit te leren be
heersen, is het verschaffen van ZAKGELD.
Geld immers kan in velerlei bezit worden om
gezet, en als het kind daarover te beschikken
krijgt, heeft het de gelegenheid zich door doen
te oefenen. Wat noodzakelijk is, want door
louter woorden is het doel niet te bereiken-
Drie vragen dringen zich hierbij op:
wanneer, 2 hoeveel, 3 hoe.
1. Wanneer, eerst in de zin van: op welke
leeftijd? Vele ouders beginnen er al mee, zo
dra het kind de lagere school gaat bezoeken
en stellen dan de hoeveelheid afhankelijk van
het wekelijkse schoolrapport en van het ge
drag in het algemeen, van Zondag tot Zon
dag. Er is veel voor te zeggen, mits men aan
het kindergedrag niet al te strenge eisen stelt
en de soberheid betracht. Gehele of gedeelte
lijke onthouding van het vastgestelde zakgeld
kan bij deze methode ook met succes als
strafmiddel gebruikt worden, wanneer het
maar met tact gebeurt.
„Wanneer” houdt ook in: op welke tijd?
Hij oudere kinderen kan het zakgeld om de
maand worden gegeven of van vacantie tot
vacantie. Hoe ouder het kind wordt, hoe
meer ruimte het moet krijgen om zich te trai
nen in berekenen en uitpassen Een vast
„tarief” is gewenst, maar met toevallige en
abnormale omstandigheden, vacantie, kermis
enz dient rekening gehouden te worden. Zo
dra de kinderen aan het verdienen zijn, dus
een weekgeld inbrengen, verandert de situa
tie: het meest voor de hand liggende is dan
19 Maart
Feestdag van Sint Joseph
Wij bidden voor: Een Zalige Levensstaat
enBeroepskeuze.
Men maakt tegenwoordig veel werk van de
zgn. beroepskeuzevoorlichting door „testen”;
een zeer minutieus en concientieus psycholo
gisch en technisch voor-onderzoek van alge
mene of bijzondere aard met het oog op
iemands aanleg of bekwaamheid voor een
bepaalde studierichting of beroep enz. Uitste
kend natuurlijk, dat men dergelijke natuurlijke
middelen zoveel mogelijk aangrijpt om de
toekomst (van de kinderen) te verzekeren. We
zeggen natuurlijke middelen. Er zijn ook nog
bovennatuurlijke middelen, welke wel geen
aanwijzingen geven voor 'n bepaalde beroeps
of levensstaat (zoals de natuurlijke) maarzeker
wel kunnen en ook zullen bijdragen tot een
goede en definitieve oplossing. We mogen en
moeten aannemen, dat ieders leven onder lei
ding staat der Goddelijke Voorzienigheid En
nu is Sint Joseph de Heilige, die speciaal
aangeroepen wordt voor een „zalige levens
staat Sint Joseph heeft èn als vader van
Jesus èn als timmerman zijn plichten stipt en
gewetensvol vervuld, en van zelfsprekend
ook een „zalige” dood gestorven, vandaar ook
is St. Joseph de patroon van de „zalige” dood.
De toekomstperspectieven zijn voor vele
jongelui, wel van die aard, dat gerust veel en
onophoudelijk vooreen zalige levensstaat en
goed beroep moet gebeden worden Ook hier
zal een vertrouwvol gebed vaak „wonderen”
doen.
Het Hof ter Zande, gelegen op de Quaalburg
In zijn pachtcontract van 1546 noteren we:
Een half jaar van tevoren opzeggen; Item
myn heere zal die huisinghe, scueren ende
coyen nu nieuw gemaakt, doen dekken,
vitten ende plecken, maar die pachtere zal
die dan voirts onderhouden van alle repa-
ratien, die men op drie dagen met drie
werckluiden zouden cunnen gemaken op zyn
last op dobbelen cost van den pachtere. Item
tot gerief van den pachtere zal myn heere
noch doen maken een kelderken om t zuivel
te hanteeren; daer ende oyck eenen ooven
om te backen, daertoe van die oude steenen
zal besighen, zoover die strecken. Verder
zijn interessant de verschillende bepalingen
over mest, stro, beplantingen, turf, enz., enz.
Peter van Arendonck zegde zijn pacht op
in 1564. Dan verschijnt er weer een van
Gestel ten tonele: Adrianus Janszoon. In 1574
doet hij de zorg over aan zijn zoon Judocus
van Gestel. Deze wordt in 1580 de pacht
kwijtgescholden als vergoeding voor wat
hij geleden had door de gewelddaden van
de soldaten. In 1557 pacht hij weer. In
1609 wordt hem door voorspraak van de
schepenen de pacht verminderd om reden
van zware hagelslag. Bij hem waren 140
roeden gerst en 100 roeden boekwijt be
dorven en zijn haver had ook grote schade.
Vanaf half Maart 1607 is pachter Jan
Jacobsz. In 1619 wordt het bedrijf over
genomen door zijn weduwe. Met half Maart
1620 begint de pacht van de zoon (let nu
eens goed op, hoe de namen van een zoon
anders kunnen worden, als die van zijn
bloedeigen vader!). Deze zoon heette Jacob
Jacobszoon Gerritsz! Voor zijn vader stond
er toen nog een schuld van 170 gld. Hij
boert niet goed. Deze schuld was in 1623
aangegroeid tot 310 gld. Dan begint hij af
te betalen. In 1639 is hij nog schuldig van
de oude schuld 205 gld. In 1624 wordt hem
pacht en voorlijf kwijtgescholden, waar
schijnlijk weer door verliezen van rond
zwervende soldaten.
In 1640 werden herstellingen uitgevoerd
aan de schuur en in 1645—’46 werd een
nieuwe oliebank gebouwd aan de molen
Wanneer deze hoeve is ontstaan, of wan
neer die landerijen aan Tongerloo zijn ge
komen, is onbekend. Wel deelde onze vriend
Ferdinand Smulders ons mee, dat die hoeve
en alle daaraan behorende landerijen cijns-
plichtig waren aan de Stift-abdij der adel
lijke jonge dames te Thorn. En dat verwon
dert ons geenszins. Die abdij had in eigen
dom: Gilze, Baarle-Nassau, Ulicoten, Ginne-
ken, Princenhage, Etten, Sprundel. Even
eens heeft die abdij bezeten het bos Cambe,
gelegen tussen Alphen, Chaam, Gilze, Ulven-
hout. Omdat ze die niet verdedigen kon
tegen de hebzucht van de Heren van Breda,
en omdat ze meende dat Tongerloo daar
voor beter in staat was, schonk ze die bossen
aan Tongerloo. Maar ook deze abdij kon
niet op tegen de macht van die Bredase
Heren en op een gegeven ogenblik moesten
we constateren, dat de Bredase macht is
gegaan boven het Tongerloose recht. Breda
had dat bos ingekaapt. De authentieke stuk
ken zijn uit het archief van Tongerloo ver
dwenen en waarschijnlijk zoals het met
dergelijke gevallen gewoonlijk ging tege
lijkertijd aan Breda overgeleverd.
De Zandhoeve wordt het eerst in de
Tongerloose boeken vermeld in 1401. De
pachter was toen Willem Claus. Hij had tér
helft 5 koeien, 4 ossen, 8 runderen, 2 paar
den en 95 schapen.
In 1402 is een zekere Jacobus (Jacobs)
pachter. Hij had 4 koeien, 4 ossen, 8 run
deren, 2 paarden, 4 korven bijen en 87
schapen.
Vanaf 1413 is Nicolaus (Klaasen) pach
ter,
van
van
In 1439 is pachter Joannis
Zijn 1
hebben de ontzaggelijke betekenis van een prin-
van een onverscheurde
bedraagt nog i christenheid terug gevonden, nu ons heiligste
erfgoed wordt bedreigd.
Daarom ging op 27 Februari te Brussel de
Nationale Kaderdag van de bestuursleden en
militanten van alle sociale, culturele en politieke
katholieke verenigingen door. Een golf van
geestdrift en strijdlust laaide over en door de
meer dan 10.000 aanwezigen. Een manifestatie
van solidariteit, vrijheid en democratie. Daar
werden de ordewoorden gegeven van de eerste
phase van de strijd, die U nog nader bekend ge
maakt en omschreven zullen worden.
Daarom organiseerde het Comité voor Vrijheid
en Democratie op 7 Maart het verzet in gans de
Kempen! In iedere gemeente en parochie werd
een grote contactvergadering belegd, waarop al
de bestuursleden van de Christelijke, sociale,
politieke en culturele organisaties aanwezig wa
ren!
Ook te Baarle-Hertog! Een comité werd sa
mengesteld en een werkploeg uitgestippdld, ten
einde de ordewoorden te doen kennen en te doen
gelukken!
man een varkenskooi en een „oversprong
voor het stellen van wagens.
3 November 1538 worden de verpach-
tingsvoorwaarden opgemaakt voor
rina Ansemsdochter en haar kinderen.
Onder de goederen van deze hoeve be
hoorde ook een beempdt, liggend tot Chaam
op de Dasmissen; nog één ligghende Ghin-
derdoor, groot anderhalf bunder.
In 1545 werd de hoeve verpacht aan
Adriaan Jan van Gestel. 12 Juni 1549 her
nieuwt deze zijn pacht, niet meer ter helft.
De termijn is 6 of 12 jaar.
In 1545 wordt de hoeve door brand ver
woest. Zij werd dadelijk opgebouwd. Een
ogenblik wordt ze verpacht aan Peter van
Arendonck van Beek (Hilvarenbeek?). Deze
zegt evenwel zijn pacht op en opnieuw werd
de hoeve ingepacht door Adriaen van Gestel.
-
het beschikbare gestelde geld leren door te
waken en te waarschuwen: tegen verkwisting
en tegen oppotten. Onder goed besteden
valt ook en niet het minst (wat jammerlijk ge- i
noeg in Nederland veel minder begrepen
wordt als b.v. in Amerika en Canada en nog
andere landen) ’t geven aan: sociale en gods
dienstige doeleinden en het helpen van an
deren.
De grote kunst is, bij het geven van zakgeld,
het te doseren naar redelijke behoeften. Te
veel leidt licht tot verspilling en verkeerd ge-
gebruik vooral in onze grote steden Te
weinig leidt tot gevoelens van minderwaar
digheid, tot schuld makenen zelfs tot diefstal.
In 1419 wordt hij genoemd Nicolaus
Dalem. Is deze achternaam de naam
de plaats, waar hij vandaan kwam?
J 5 van de Weghe.
beestenstal is aanmerkelijk groter als
die van zijn voorgangers.
In 1440 is Hubertus pachter. In 1460
Adriaan. In 1462 wordt hij genoemd: de
oude pachter. Hij pacht de hoeve weer in
1462.
In 1497 wordt genoemd Alcuinus, zoon
van Gerardus Mertensz. In 1503 is hij er
nog.
Vanaf 1508 is pachter Henricus,
Hendrik van C- ---
gezegd, dat hij de hoeve gepacht heeft voor
een termijn van 10 of 7 jaar.
In 1525 is pachter Jan Ansems.
In 1529 werd bij de hoeve een nieuwe
schuur gebouwd. Tevens maakte de timmer- De Burgemeester
i ter openbare kennis, dat de voorjaarskeuring
I van springstieren zal plaats hebben op Dins
dag 29 Maart 1955 en wel:
om 1 30 uur n m. te Baarle Nassau (op Love-
ren) en om 2 15 uur n.m. te Ulicoten (terrein
Zuivelfabriek).
Bij de keuring moet worden meegebracht:
a de z.g. Zwarte Schets en een uitreksel uit
het Register voor Jongvee,
b. indien de stier geen stamboek-volbloed is,
een door de provinciale commisie afgestem
peld uitreksel uit het Rigister voor Jongvee.
Bewijzen van inschrijving in het register
van houders van stieren zijn vanaf heden ver-
krijgbaar te gemeentesecretarie.
Baarle-Nassau, 7 Maart 1955
De Burgemeester voornoemd
F.M.A. de Grauw
Iedereen leest een gazet of luistert naar de
radio! Iedereen is daarom, min of meer op de
hoogte van de huidige polieke toestand in Belgie
Sinds de liberalen en de socialisten, dank zij
een lichte stemmenmeerderheid, opnieuw aan
de macht zijn, brachten zij ons land in een toe
stand van oorlog, ditmaal tegen de meerderheid
van de gelovige burgers die een godsdienstige,
vrij gekozen opvoeding wensen voor hun kinde
ren. Alles moet daarvoor zwichten. Sociale voor
uitgang, grondwettelijke vrijheid, zelfstandig
heid van gemeenten en provincies, dat alles is
van geen tel, omdat de rood-blauwe regering
hoopt, met dwang en terreur, met geld en brood
roof, de ouders zedelijk te dwingen partij te kie-
zen tegen de vrije scholen, voor de scholen van
de staat. Waarom? In de ijdele hoop dat ze door
i staatscholen, gelijk in Rusland, de kinderen van
de Cristelijke Ouders zal kunnen bero'ven van
i hun geloof, van hun godsdienstige overtuiging,
om er straks socialistische kiezers van te maken.
Dat heeft minister Collard uitdrukkelijk toegege
ven: „Zo zullen wij, zegde de Waalse Minister
in St. Gillis, in Vlaanderen basissen oprichten
die ons zullen toelaten ook op ander gebied onze
macht te doen gelden”. Hij bedoelde natuurlijk
de Cristelijke sociale beweging, de Cristelijke
jeugdbewegingen, de vakscholen enz. enz. Rood
of geen brood, en morgen zijn de socialisten al
leen baas in de Kempen en in Vlaanderen!
De schoolpolitiek van de regering, zoals zij
heden gevoerd wordt, zoals zij nu in haar wets
voorstellen tot uiting komt, is een politiek die
gericht is tegen het katholiek onderwijs, en te
vens een poging om in ons land het neutraal on
derwijs te doen zegevieren. Die politiek is een
niet te loochenen aanslag op de gewetensvrij
heid van de burgers. Zij is een bedekt, maar wel
overwogen manoeuvre om, langs de school om,
de invloed van de katholieke godsdienst op onze
bevolking tegen te werken.
Misschien speculeren de socialisten op het feit
dat de Cristelijke Volkspartij, nooit zal doen wat
zij nu doen: afzetten, broodroven en al het goede
afschaffen wat door de vorige Regering gedaan
werd. Inderdaad is rechtvaardigheid voor ons
geen ijdel waard. Maar juist dit gevoel van recht
vaardigheid zal ons dwingen veel onrecht te
herstellen, ook persoonlijk onrecht en opnieuw
de vrijheid en gelijkheid in ere brengen.
En tot wat zal die oorlog dan gediend hebben?
Een geldverspilling, een nog grotere verdeling
van de bevolking, een verzwakking van de de
mocratie, de uitvoering van het werk van de
Sagedoch op de eerste plaats is de eerste
vrucht van de snode regeringspoliek: de een
dracht van de katholieke gemeenschap in België.
Wij moeten ons de vraag niet meer stellen of
de schooloorlog zal plaats hebben: de onver-
i draagzaamheid van de linksen heeft de oorlog
reeds ontketend. Nu zal alles zwijgen wat ons
I ooit.in het verleden mocht verdeeld hebben. Wij
nieuwe oliebank gebouwd aan de molen en -
I deze verder bijgewerkt. De gehele oude cipiële burgerzin en
zoon van schuld heeft hij ingelopen en F-J-—
Gilse. Voor 1513 tot ’14 wordt slechts enige guldens. Bravo voor die man! I
Volgende week de verdere geschiedenis
na 1648. W. B.
IBM
Mi
MM
«MMB
-ijjavn-
ONSWEEKBLA
5
-■
