EN CHAAM
DE KLEINE HOEF TE ALPHEN
VOOR NIEUW-GINNEKEN
k
Onder de streep
kerkeer
3
Aiphen viert bevrijding
i
|3 November 1954
Baarle-Nassau - Tel. 231
Nummer 46
ingebruikstelling
in het rijk. Een enkel cijfer
ft
1880
1900
1920
1950
dronken wij de vrijheid
was dan deze vrijheid voor
velen van ons een bittere beker.
Nu, tien jaar later, vierde Aiphen opnieuw
de bevrijding .Aiphen Vooruit" had 'n schit
terend programma in elkaar gestoken, dat in
de rondweg t.b.v. het uit Gilze komende
verkeer met bestemming Tilburg en
Kaatsheuvel. De opschriften van deze
voorrichtingsboiden zijn uitgevoerd in
reflecterend materiaal, zodat ook bij
avond de richting duidelijk is aange
geven. De bond acht dit van gioot belang
voor de verkeersveiligheid op de rond
weg.
Deze uitbreiding van de bewegwijze
ring zal tot gevolg hebben, dat een groot
aantal wegwijzers in de wijde omtrek van
Tilburg moet worden gewijzigd. Er moet
een aantal aanduidingen worden bijge
plaatst, terwijl ten behoeve van het
wielrijdersverkeer dat van de rondweg
geen gebruik mag maken, een aantal
nieuwe paddenstoelen op verschillende
punten zal worden neergezet.
I Deze uitgebreide bewegwijzering in
de omgeving van Tilburg betekent een
belangrijke verbetering voor het verkeer
tussen deze industrieplaats en de streek
om Gilze en Chaam.
Uitgave: Drukkerij de Jong,
N.-Brabant
470.000
559.000
734.000
1.267.000
Een aantal r
f!mtTalswij weten-dat ze in Nederland
op nog geen
op nog
I Brabant ligt met zijn ruim 1,2 millioen
■inwoners, midden tussen zeer volkrijke
■centra: vooreerst wat men noemt de
Landstad Holland met 4,8 millioen inwo-
Iners; Oost-Nederland, met rond 3 mil-
Loen inwoners; Limburg 740.000; West-
iBelglë 2,25 millioen; Centraal België 3,1
Imillioen; de mijngebieden van de Kem-
Ipen en Luik bijna 1,5 millioen inwoners;
Lm het Roergebied slechts pro memorie
Benoemen. Helaas echter laten de ver
keersverbindingen nog steeds veel te
wensen over. Het is op dit terrein, maar
Liet alleen hier, dat de rijksoverheid tone
le verstaan in welke belangrijke mate het
Nederlandse industrialisatie vraagstuk
in dit gewest ligt. Verbindingen van de
Baronie met het Noorden via een vaste
Ibrug bij Gorlnchem; een goede wegver
binding van Tilburg en Waalwijk via het
land van Heusden en Altena met het
Noorden; betere spoorverbindingen met
de Belgische centra dan alleen langs
Roosendaal en Maastricht; idem met
Duitsland; een goede verbinding van
Oost-Nederland met door Oost-Brabant
kaar Antwerpen en Brussel; het water
brij maken van de Langstraat, samen-
Ihangende met de Biesbosch-werken en
bet beter bevaarbaar maken van de
Maas; spoedige oplossing van de al meer
dan 125 jaar hangende vraagstukken op
verkeers en waterstaatkundig gebied in
Vest Brabant, opgehouden door het
slepende probleem der Schelde-Rijn-
verbinding; een goede wegverbinding
door de Langstraat, tussen Tilburg en
Eindhoven, tussen Oisterwijk en Boxtel;
aanleg van behoorlijke uitvalswegen
vanuit de reeds nu bestaaude industrie
centra in onze provincie; de ontsluiting
van Brabant voor de burgerluchtvaart
-het zijn een aantal concrete, doch
geenszins onredelijke, noch onbeschei
den eisen, waarvan de vervulling zeker
Met buiten het bereik van het mogelijke
ligt,doch waarvan de vervulling zeker
Net buiten het bereik van het mogelijke
Rt, doch waarvan de verwerkelijking de
prkeersligging van Brabant, die thans
gepaald, zoals gezegd, veel te wensen
perlaat, aanzienlijk zou verbeteren.
vooruitgang
In October 1796 wordt een telling uit-
pschreven ten behoeve van de verkie-
rn9 van de leden voor de Nationale
Lergadering van de Bataafse Republiek.
I Het is de tijd, dat de Republiek 2 mil
ten inwoners telde (2.078.541) en een
L°te stad; Amsterdam met 221.000.
L“ntijd. waarin men voor Den Bosch
■•2 800 noteerde, voor Tilburg 8.500,
por Breda 8.300 en voor Eindhoven
L OGO. Een tijd dat de Nederlanden voor-
I lelijk agrarisch gebied waren met in
pi Westen wat handels- en bestuurs-
L-ntra. Een kwijnende industrie en af
revende compagnieën brachten niet
I welvaart binnen de landsgrenzen.
I De volkstellingen, waarvan de eerste
rdatsvondop 31 December 1829, ge-
|n dan een stage aan was in bevolking
Iden, zodat Nederland in 1880 reeds
I Millioen inwoners telde, in 1900 5,2
Tllioen in 1950 10,2 millioen. Brabant
pelde i
I 3er dan in het rijk. Een enkel cijfer
I jge dit verduidelijken.
reld. Een werk zoals dit, is in staat mensen
dichter bijeen te brengen, door gelijkgestemde
interessen, ook wel door trots Want fier zijn
ze daar op Loveren genoeg op hetgeen ze ge
maakt hebben; zeer terecht overigens. Zouden
er in Baarle niet meer van zulke ideeën gebo
ren kunnen worden en ten uitvoer gebracht
worden? Wat Loveren kan, kan Nijhoven of
de Kapel of de Grens of om het even welke
buurt van Baarle toch ook? En er zijn genoeg
gelegenheden. Denk eens aan wat een hechte
dorpsgemeenschap hier op de duur door zou
kennen ontstaan. Zondag is dan de dag voor
Loveren
We spraken boven van gecombineerd"
feesten, wel dat zit zo- De Handboogschutterij
Vrede en Eendracht" uit Castelre herdenkt
op die dag tevens het zeldzame feit dat drie
van haar leden veertig jaar lang trouw lid van
de vereniging zijn geweest. Naar aanleiding
hiervan is een huldiging voorzien, welke zal
plaats vinden op het Hollands gemeentehuis,
en door het houden van een schieting voort
gezet zal worden te Loveren Eerst is daar de
officiële ontvangst van de jubilarissen op het
gemeentehuis om 1 uur, waarna 'n korte rede
van de heer Burgemeester een heildronk uit
gebracht zal worden op deze drie kranige
schutters en hun vereniging. Intussen is de
Kon. Erk. Harmonie St. Remi present, die na
de plechtigheid op het gemeentehuis, onder
vrolijke tonen de jubilerende handboogschut
ters evenals haar zusterverenigingen uit Baar
le Hertog Recht door Zee" en uit Aiphen
„Concordia" mitsgaders alle aanwezigen en
belangstellenden naar Lovernn zal brengen.
Hef ogenblik van de plechtige overdracht
aan de buurtschap van het hertenkamp is dan
aangebroken. De initiatiefnemer van het werk
de heer Burgemeester van Baarle-Nassau, zal
hier het woord voeren. Het dankwoord zal
gesproken worden door een afgevaardigde
van de omwonenden. Dit eenmaal geschied,
wordt begonnen met de prijsverschieting tus-
de handboogverenigingen om de fraaie beker,
welke door Loveren beschikbaar werdgesteld,
om de medailles geschonken door de beide
Burgemeesters van Baarle en de verdere prij
zen van meer practische aard, ook alweer ge
schonken door Loveren.
Onderwijl is dan het grote buurtfeest be
gonnen met muziek en dans. En om in Baalse
stijl te blijven: het is een Hollands feest, maar
het wordt gevierd op Belgisch gebied We
willen ons niet aan veronderstellingen wagen,
maar dat het er a.s. Zondag te Loveren zwart
zal zien van het volk, dat is zeker.
Tien jaar geleden werd ons de oorlog van
zeer nabij getoond in de vorm van de bevrij
ding Nog zo goed kunnen wij ons herinneren
hoe het bulderend geschut iedere dag al nader
kwam, en hoe de tanks ais logge voortkrui
pende monsters, vuurspuwend naar alle kan
ten, in begin October Alphens grondgebied
bereikten. De bevrijding was begonnen!
Wij zien in onze verbeelding nog zo duide
lijk de vele brandende boerderijen, vooral daar
in de Reuver en op de Boslust Zij stonden als
brandende fakkels; rode dansende spoken, die
de nachtelijke hemel in een rozige gloed zette.
Het was de bevrijding in al haar bitterheid.
Doden en gewonden lagen op onze akkers
verspreid. Granaten en mitrailleurskogels flo
ten als kwade horzels om onze oren. Dat wa
ren droevige dagen, maar ook deze zware
dagen zijn voorbij gegaan. En temidden van
de zwartgeblakerde boerderijen; de van gra
naten en tanks doorploegde akkers, vierden
wij de bevrijding en
met gulle teugen, al
schoone vale ossen, minder vet, doch tame-
lïjck in het vleesch, oudt iedere os vijf jaeren".
De vier ossen tesamen bedroegen 250 gulden.
Zijn zoon Norbertus (wat een slimmerik, dat
vader die jongen Norbertus had doen dopen!)
verkocht dezelfde.dag aan de provisor „twee
osschen als een zwarten en eenen grijzen"
voor I 25 gulden. In 1730 schijnt hij overleden
te zijn. Na aflossingen was zijn achterstand in
1730; 1356 gulden.
Daarop betaalt Juffrouw Seraphina Bou-
wens naar rekening van de erfgenaam Jocobus
Dëns 437 gulden. In 1732 bleek de som even
wel weer 1246 gulden. En toch en toch: looft
de barmhartigheid des Heren! Cornelis Dens
pacht de hoeve voor 120 gulden. Hij staat te
vens in voor de oude schuld van 916 gulden.
In 1653 pacht zijn weduwe samen met haar
zoon Petrus. Hun borgen waren Peeter Mat-
thijssen Eelkens en Gerardus Cornelis Horre-
voorts Wat hielpen diehoeve-pachters elkaar
schitterend!
5 October 1658 huurt Petrus Mathiae (Mat-
thijssen).
In 1736 werden herstellingswerken aan de
boerderij gedaan Het werk was opgedragen
aan Anthony Sloekers uit Gilze.
In 1738 handelen de boeken over de kinde
ren en erfgenamen van Cornelis Jacob Dens.
Ook hier volgt weer de gewone miserie van
een flinke achterstand. Sinds 1741 was het be
drijf in handen van Jacobus Dens Hij boert
flinker Vanaf 1782 was de pachtsom gesteld
op 120 gulden. In 1783 werd die som vermin
derd met 30 gulden vanwege de hagelslag Tot
1805 bleef deze pachter en toen kwam Adr.
Peeter van den Avoord hier resideren met een
contract over 12 jaar. W.B.
Feestelijke overdracht en
van het
Hertenkamp op Loveren te B.-Nassau
Zondag a.s zal de rustige sfeer, die ge
woonlijk heerst in de buurt Loveren ver te
zoeken zijn, want men gaat er „gecombineerd"
feesten.
Allereerst staat op het programma de fees
telijke overdracht aan de buurtschap van het
hertenkamp Dit zal dan de kroon op ‘t flinke
werk zijn van alle bewoners van Loveren en
de gemeentearbeiders; en werkelijk, wat ze
daar gepresteerd hebben mag gezien worden.
Binnen korte tijd verrees daar op de aloude
brink een prachtig hertenpark, goed bedacht
en degelijk gemaakt. Hoeveel moeiten en vrije
tijd er aan besteed werden valt niet te becijfe-
de ren. maar het is de getuigenis van het feit dat
samenwerken en saamhoor:gheid alles ver
mogen, ook in onze, dikwijls egoistische, we-
Maandag 15 November viert de tegen
woordige eigenaar zijn gouden huwelijksfeest.
Het is derhalve billijk, dat we voor deze keer
een wijziging brengen is ons plan. Daarom
bieden we hem de geschiedenis van zijn hoeve
en spreken de hoop uit, dat de goede Tist van
Gorp en zijn beminde ega nog talloze jaren in
de beste welstand en - onder Gods zegen - ook
in overvloedige zegening hun dierbaar bezit
mogen bewonen en met veel rijke vruchten
mogen exploiteren.
Ook deze hoeve verschijnt reeds in 1401 in
de rekenboeken van Tongerloo. Alsdan was
de pachter Joannes van Ravels. Hij int tevens
de tiend van Riel. In 1404 bezat deze pachter
3 koeien, 5 runderen, 2 paarden (een hele rijk
dom voor die tijd!) 95 schapen en 6 korven
bijen. Klaarblijkelijk blijft de pachter tot 1460.
In de boeken staat dan geen pachter aange
geven, maar in 1462 is hij vertrokken; dan is
pachter een zekere Emmen. Die blijft 35 jaar j
en in 1495 is Cornelis Bertens als pachter pre
sent. Wat erachter zit weet ik niet, maar in
datzelfde jaar verschijnt als pachter Petrus
Wytsz. Hij schijnt er elf jaar geboerd te heb
ben en toen naar betere gewesten te zijn ver
huisd, want in 1506is zijn weduwe Agnes de
pachteres. Deze dappere weeuw zwaait de
pachterstaf tot 1516. Haar opvolger is Hen
drik Jan Theeussen van Aiphen. Diens pacht-
contract hebben we in extenso. Deze blijft tot
1520 en zijn veestapel was bij het einde: „er
zullen wegvallen 4 ossen, waarvan twee grote
die bij schatting 20 gulden waard zijn; twee
kleine ossen, geschat op 14 rijngulden ieder.
Hiervan neemt de abdij de twee kleine ossen.
De pachter laat gaan 5 koeien en 3 runderen,
waarvan de abdij voor haar deel 2 koeien en 2
runderen neemt. De pachter schenkt ‘n schaap
aan St. Antonius Oh, Chaam, was dat geen
concurrentie? Van de schapen worden 75 uit
besteed, waarvan de abdij er 37 neemt. De
pachter houdt voor zich 8 schapenvachten."
De weduwe van Matthias Cornelis Petersz
zien we in 1648 Dit jaar wordt er verbouwd!
In de keuken wordt een nieuwe muur gezet.
De onkosten bedroegen 114 guldens, 6 stui
vers. 22 Juni 1679 wordt met de weduwe afge
rekend Het bedrijf was niet lonend geweest
en langzaam betaalt zij af. In 1698 was er een
tekort van 99 gulden en in 1702 stond er nog
103 gld, 4 st.
In 1706 zien we ‘n andere pachter verse ij-
nen, hij is Jacobus Dens. Hij betaalt 190 gul
den met 10 gulden als knape- en rekengeld
Om zijn achterstand in te halen - want hier
ook wee. was geen voordelige opbrengst de
deze groei, al ging dit tol 1920 schuld I - coppel
swartè, die bij naer vet zijn en een coppel
Nederland
4.061.000
5.179.000
6.865.000
10.200.000
mensen, dat ontzag inboe-
een plaats moeten vinden
33.000 km2 land en in Brabant
geen 5.000 km2.
Nieuwe wegwijzers
Dezer dagen zal de AN.W.B. de
nieuwe verbindingsweg tussen Tilburg
en Gilze, de Gilzerbaan opnemen in zijn
wegwijzersysteem.
De Wegwijzerdienst van de Bond zal
hiertoe op het punt waar de Gilzerweg
uitkomt op de rondweg om Tilburg, een
moderne vier armige wegwijzer van het
nieuwste model plaatsen.
Tevens zullen voorrichtingsborden
worden aangebrachl ter weerszijden van
dit punt, èn aan het Westelijk einde van
15'
•ijAMIVAL
?nlaan27
1NHOUT
12 82 11
ONS WEEKBLAD
