van
de
Uw kind
en
Baarle’s Nieuws- en Advertentieblad
Het ontstaan van de Stille Omgang
gehoorzaamheid
7
DAM PO GENEEST
verkoudheden
hii Vader. Moeder en Kind
Uitgave: Drukkerij de Jong, Baarle-Nassau - Tel. 231
Br Franciscus
bij Vader, Moeder
•r
’’I
L
t Hoogste goet is wèl te varen,
Welvaart is een tweede schat.
Welvaart, zonder wèl te varen,
Is een ijdel goet vergaren.
Huygens
Omgang kon deelnemen. In
afdeling Tilburg voor het eerst na
oorlog weer deel aan de Stille Omgang.
Waarom wordt de omgang des nachts
gehouden en niet overdag, zoals in de
eerste tijden van de verering? Heden ten
dage genieten wij toch godsdienst
vrijheid
Dit spruit voort uit twee feiten van het
verleden.
Tijdens de hervorming was het voor
de katholieken verboden de Omgang in
een grote openbare processie te doen en
bestond er voor de katholieken ’n geheel
verbod van godsdienstvrijheid. In het
voor het oprapen
'7i
geheim worden de Heilige Geheimen ge
vierd, in h t geheim bleef men het Hoog
heilig Mirakel eren, in het geheim bleef
men ter bedevaart gaan naar de Heilige
Stede, al was deze nu gesloten.
Uit de tijden van de onderdrukking
ontstond dus een Stille Omgang van vele
honderden echte katholieke Amsterdam
mers. Deze omgang weid in de ochtend
uren in kleine groepjes gehouden. De 4
katholieken die de grote beweging van
thans hebben gestuwd, kozen ook de
morgenuren. Het lag voor de hand: het
stille ochtenduur was ook in onze dagen
van godsdienstvrijheid ‘t enig mogelijke
om zonder stoornis in alle stilte, zonder
uiteilijk vertoon zijn hulde aan de God
der mirakelen te brengen.
Dit is motief 1, waarom de Omgang
in de ochtenduren, momenteel door het
'groot aantal deelnemers verschoven tot
‘de nachturen, wordt gehouden.
De tweede verklaring is echter, dat er
een Stille Omgang werd gehouden, ten
tijde dat ook de processie tevens uittrok,
dus in de allereerste jaren, toen er dus
geen sprake was om uit vrees voor ver
volging, in stilte de processieweg te ma-
jken ter herinnering aan de algemene lui-
Ister. Een afdoend bewijs levert
de
Hdus van Amsterdam. Deze brief gedateerd
1’.it 1541-leert ons, dat reeds in die tijd
vele honderden katholieken in de vroege
morgenstond de Omgang in stilte hielden.
Voor de reformatie bestond dus in zekere
zin een Stille Omgang en in de reforma-
tietijd werd deze noodwendig algemeen.
Zo is uit de Stille Omgang van voor en
tijdens de hervorming de Stille Omgang
van tegenwoordig ontstaan. Bovendien
leveren de nachtelijke uren meer stilte
en devotie op dan overdag.
nen.
4 Zich al te veel met de kinderen te bemoeien
5 Al te hard te zijn en de kinderen tegen zich
in te nemen.
Er liggen voorbeelden
om dat te bewijzen.
Een moeder die, iedere keer als ze in de stad
gaat winkelen, maar telkens opnieuw' t mooie
ding koopt wat haar kind toevallig in een éta
lage ziet liggen, bewijst dat kind helemaal geen
goede dienst Waarom moeteen jongen van
de vijfde klas een vulpen, een vulpotlood, een
ballpoint, een puntenslijper, een doos met dure
kleurpotloden en een schrijfbloc tot zijn be
schikking hebben? Hij krijgt op school alles
wat ie nodig heeft. Het is helaas geen abnor
maal geval, er zijn té veel van zulke jongens
Misschien zult U om het volgende voorval
letje lachen, maar het laat duidelijk de dwaas
heid zien waarmee we soms te werk gaan.
Ik heb eens horen vertellen, dat een moeder
's nachts om vier uur opstond om haar vijf
jarige jongen die moord en brand schreeuwde,
tot bedaren te brengen. Het ventje liet zich
niet makkelijk sussen en moest en zou een stuk
pudding hebben. Moeder gaf m geen pak
slaag, maar haalde de pudding en gaf zo toe
aan de gril van haar kind. Iedereen begrijpt
dat men zó de weg openzet tot nog andere
wensen. Al te gemakkelijk toegeven, is dwaas
en sterk af te raden.
Nog even wil ik U wijzen op het te veel
vrijheid geven aan Uw kinderen. Een jongen
van twaalf of dertien jaar hoort niet om te
gaan met jongens van zestien of zeventien.
Ook past het niet dat zo n knaap veel naar de
film gaat of al te laat op straat rondslentert.
Gelukkig zijn dat maar uitzonderingen.
Wie in een van deze vijf bovengenoemde
gebreken valt, zal er later de uitwerking van
ondervinden Nog pas geleden vertelde een
moeder mij dat ze niets meer over haar kinde
ren te vertellen had. Ze deden precies waar
ze zelf zin in hadden. U weet nu hoe dat komt:
dat mens was veel te goed.
Een ernstige aansporing daarom, voor alle
goedwillende ouders om nog eens rustig na te
denken over hun gedrag tegenover hun kinde
ren, lijkt me niet misplaatst.
Nu hoop ik maar één ding U moet niet den
ken dat het slecht gesteld is met de opvoeding
van Uw kinderen. Ik heb wel veel gebreken
opgenoemd, die een juiste leiding in de weg
staan, maar dat was slechts een waarschuwing
I wat U eventueel moet vermijden.
We blijven zonder verslapping ijveren aan
het welzijn van onze kinderen We hebben
van God een prachtige taak gekregen en wil
len vol liefde voortgaan op de goede weg.
Ouders, het is onze taak een betere wereld
op te bouwen. Door de godsvrucht en de ge
hoorzaamheid van onze kinderen bereiken we
dat ideaal.
Eeuwenoude traditie kreeg nieuwe bloei
Vorige week vertelden we op deze
zelfde plaats uitvoerig de geschiedenis
van het Heilig Mirakel in Amsterdam.
Hieronder volgt nu een kort relaas over
het ontstaan van de Stille Omgang.
Op de plaats van het Mirakel werd al
spoedig een kapel gebouwd. Toen deze
afbrandde, waarbij de wonderbare Hostie
op miraculeuze wijze gespaard bleef,
bouwde men een prachtige kerk, die een
enorme toevloed van pelgrims trok. Het
Sacramentsfeest werd met een grootse
processie gevierd. Honderden jaren heeft
deze toestand zo bestaan. Hetjaar 1566
het jaar van de beeldenstorm, maakte er
een einde aan. De openbare uitoefening
van de katholieke godsdienst werd ver
boden, de kerk werd in een pakhuis ver
anderd de processies hielden op en de
verering van het Mirakel te Amsterdam
kwam in het boek der vergetelheid.
Toch leren historische documenten,
waarvan de betrouwbaarheid niet aan
twijfel onderhevig is, dat de trouw geble
ven Amsterdamse katholieken middelen
wisten te vinden om in het verborgene
de heilige geheimen te vieren. De kerken
waren voor hen gesloten, doch zij richt
ten nieuwe kerken in, die uiterlijk niet
als zodanig te herkennen waren. Wij
moeten aannemen dat ook de verering
van het H. Sacrament van Mirakel op
dezelfde wijze in het geheim bleef voort
bestaan en van geslacht op geslacht werd
overgeleverd en in.ere gehouden, welis
waar door een steeds minder getal katho
lieken.
100 Jaar na de beeldenstorm onder
namen Amsterdamse katholieken nog
bedetochten door de stad (in de vroege
morgenuren) waarbij zij de weg volgden
die eertijds door de Mirakelprocessie
was gevolgd. Deze toestand bleef be
stendigd tot ‘t einde van de vorige eeuw.
Nog heden ten dage staat er in Amster
dam een huis daterend uit deze tijd,
alwaar tijdens de reformatie de Heilige
Geheimen in het geheim op zolder wer
den gevierd.
De zolder van dit huis, genaamd
Onze Lieve Heer op zolder," is thans
ingericht tot een klein intiem kapelletje.
In 1881 hebben twee katholieke Am
sterdammers, de heren J.J. Lousbergh
en C. A. I. Elsenburg de eer van Amster
dam hersteld. Deze twee mannen namen
het plan op de vererir g van ‘t H. Sacra
ment van Mirakel weer ter hand te ne
men. Voor het eerst sinds een lange tijd
gingen deze twee mannen de vroegere
processieweg.
Zonder onze voorouders iets te kort
te doen moqen wij hulde brengen aan
deze twee mannen, aan wier initiatief het
Ie danken is dat vanaf 1881 wederom de
Stille Omgang in ere is hersteld.
Reeds in 1882 was het groepje van
twee uitgebreid tot 12; in 1883 nog meer
in 1888 was het aantal deelnemers 500;
in 1895 was dit 1000; in 1898 komen de
de ouders de gehoorzaamheid hebben bijge
bracht. Het verleden weerspiegelt zich in het
heden. Geen waas van geheimzinnigheid staat
de openheid van het kind in de weg t Toont
zich zoals het is. 't Zou jammer zijn alsweniet
een ogenblikje onze aandacht richten op wat
achter ons ligt. We hebben moeilijke jaren
meegemaakt.
We willen nu eens graag achterhalen waar
om een bepaalde jongen uit de eerste klas zo
draaierig is en helemaal niet gewoon is om te
doen wat er van hem gevraagd wordt. Zo zijn
er b v. ook jongens en meisjes, die heel gemak
kelijk afgeleid zijn en nog geen vijf minuten
met hetzelfde bezig kunnen blijven. Andere
kinderen laten je vijf keer iets bevelen, voor
dat ze aanstalten maken te gehoorzamen. Een
ander ernstig tekort ontdekken we bij twaalf-
en dertienjarigen. Onder de kinderen van die
leeftijd vinden we er, die zeer onverschillig en
koppig staan tegenover alles wat maar een
beetje onaangenaam is.
Als we niet met onze ogen in de zak rond
lopen, zien we bij al het moois dat er in onze
kinderen te vinden is, ook veel gebrekkigs.
Waar ligt nu de diepere oorzaak van al die
nukkigheid?
Ik zal U het antwoord geven. Het is een
voudig, maar waar.
Er zijn ouders die hun kinderen, vooral als
ze nog jong zijn, bederven door:
1 Ze steeds maar weer te verwennen.
2 Iedere keer toe te geven aan de grillen van
hun spruiten.
3 Hun kinderen veel te veel vrijheid te gun-
Beroepsoriëntatie voor jongens
Dinsdag 9 Maart wordt er om 2 uur in de
toneelzaal van de E. E. Broeders een lezing
gegeven, die U kan helpen bij Uw toekomst
plannen met Uw kinderen. Alhoewel deze
lezing op de eerste plaats is bedoeld voor de
jongens die de Mulo dit jaar gaan verlaten, is
er geen bezwaar tegen, dat ook anderen hier
van profiteren. Ouders die een jongen in de
6e klas L. S. hebben zijn danook van harte
welkom.
I
Nu ik het in mijn hoofd gezet heb om een
tiental artikeltjes te schrijven over de opvoe
ding van onze jeugd, voel ik me als een aan
nemer die een geweldig mooie villa moet gaan
zetten. Die zal er z’n best op doen het werk
zo nauwgezet mogelijk op te leveren. Ook ik
verplicht me zelf om zo precies mogelijk te
zeggen waar het op aankomt. Daarmee wil
ik helemaal niet beweren dat ieder hoofdstuk
volledig uitgedokterd is. Verre vandaar. Ieder
artikel moet men meerzien als 'n kleine vinger
wijzing naar de juiste manier om onze kinderen
klaar te maken voor het leven.
Verleden week zijn we tot de conclusie ge
komen, dat het kind slechts dan een kind van
Vader is en blijft, als het echt bidt. De wereld
kent de algoede Vader niet eens meer. De
ouders hebben de mooie plicht de kinderen te
LEREN bidden.
Een bekend Nederlands dichter schreef eens
de volgende versregel
„In het verleden ligt het heden,
in het nu wat worden zal
Deze woorden kunnen als uitgangspunt die
nen voor het onderwerp van vandaag. Hoe de
kinderen NU zijn, daar hebben de ouders in
de voorbije jaren zelf voor gezorgd. Hoe ze
over tien jaar zullen zijn, hangt af van de op
voeding in de maanden en jaren die voor ons
liggen.
Wie zo dag in dag uit met kleine kinderen
omgaat, kan een boek schrijven over allerlei
kleine onaangenaamheden en vermakelijkhe
den, die hij in de praktijk van het dagelijkse
leven meemaakt. Aan ieder kind ziet hij hoe
Volendammer visseis de Omgang mede
maken na een voetreis van plm. 7 uur
Telken jare stijgt het aantal, totdat wij in
1940 het respectabele aantal van
80 000 deelnemers boekten.
De oorlog van ’40 ’45 heeft een
abrubt einde gemaakt aan het houden
van de Stille Omgang, doordat men zich
des nachts niet op straat mocht begeven;
terwijl ook de N.S. door gebrek aan tij
tuigen, geen personen meer kon vervoe
ren.
Doch de vlam die in 1881 was ont
stoken, is door deze oorlog niet gedoofd.
Reeds in 1946 hielden de Amsterdam
mers en hun omgeving weer de Stille
Omgang. De rest van Nederland kon
niet deelnemen vanwege het gebrek aan
voertuigen en opgeblazen bruggen,
waardoor de verbinding met het Westen
van het land nagenoeg onmogelijk was
gemaakt.
In 1947 kon het aantal verbindingen
worden uitgebreid, terwijl in 1948 geheel
katholiek Nederland weer aan de Stille
1947 nam
ons
daarvoor ‘n brief van de humanist Alar-
Zaterdag 6 Maart 1954 No. 10
49e Jaargang
ONS WEEKBLAD
-• -- - -
■-
'i
Het tijdperk van de opleving.
