Nieuws
Advertentiebla d
en
Wonderbaarlijke ontsnapping
Een onvergelijkelijke sport
IVOROL
de beste tandpasta
die men O raden kan
Baade’s
Land-
Tuinbouw
en
Ver kou d iiei d
van neus, keel of porst,
snuift en wrijft U weg met
AMPO
I
I
I
I
Sorteren zonder beschadiging
DE KLEUREN VAN POSTZEGELS
Uitgave: Drukkerij de Jong, Baarie-Nassau - Tel. 231
Doveren in Elseviers Weekblad het volgende vertelt:
J.
I
4
FANTASTISCHE DOORBRAAK
door het Ijzeren Gordijn.
■X
aanwezig zijn, hoort Brumbach op een
feestelijk bijeenzijn in het Intouristhotel
na de voorstelling, dat het circus 1 April
,50 onteigend en staatscircus zal worden
Dan komt bij Brumbach en zijn staf
de gedachte op om met het genele circus
naar de Westzone te vluchten. Men komt
bijeen in een klein cafeetje en daar
worden de plannen dan uitgewerkt. Er
worden contacten gelegd met diensten in
West-Duitsland, met expediteurs. Maar
men komt wel tot de conclusie, dat men
het vooral zelf zal moeten doen, daar
de officiële instanties met een dergelijke
opzet geen raad weten. Alle straten, die
naar de Westzone lopen, worden onder
zocht in verband met hun breedte, het
eenrichtingsverkeer en controle-posten.
Intussen wordt vastgesteld op welke
dag men het circus met zijn wagens en
dieren dwars door het Ijzeren Gordijn
zal voeren. De plannen moeten voorbe
reid worden zonder dat de partijmensen
die in het circus op hun baantje per 1
April wachten, onraad vermoeden.
Daartoe moet een list gebruikt worden,
zodat deze mensen niet bemerken, dat
het wagenaantal van het circus steeds
minder wordt. Er wordt een grote schuur
gehuurd, waarheen wagens worden
gestuurd, die gerepareerd moeten wor
den. Steeds meer wagens worden van
het winterkwartier naar deze schuur
gezonden.
Dan komt de grote dag van 28 Maart.
Als afleidingsmanoeuvre doet men het
voorkomen of er in het nieuwe seizoen
met twee troepen gespeeld zal worden.
Op 28 Maart zal alles op het Stettiner
Bahnhof geladen worden. Alle tijden en
afstanden zijn met .stopwatches" vast
gelegd, want men moet weten hoe lang
de wagens, de olifanten en de paarden
over de afstand van het winterkwartier
naar het goederenstation doen.
Intussen is erop het Stettiner Bahnhof
veel gebeurd. Om kwart voor acht des
morgens is de uittocht van het circus
Brumbach begonnen. Vijf tractoren
zetten zich in beweging in de richting
van het station; ze trekken 15 circus
dieren in: van gorilla’s tot wasbeertjes.
Daarachter komen 40 paarden. Om 8.10
uur is men aan de laadplaats en alles
is zo geregeld, dat men door het door
elkaar raken van het vele materiaal en
de dieren het in het plan als punt X aan
geduide niet kan zien. Dan komen nog
paarden en de olifanten en er is een
gedoe van jewelste.
Om 8.16 uur staat Brumbach aan het
einde van de grote schuur waarlangs
de weg naar de laadplaats gaat. Achter
de schuur gaat een smalle weg naar een
poort, die reeds jaren gesloten was.
Sloten versperren deze poort naar de
vrijheid, die echter nu plotseling open
gaat en waardoor het gehele circus de
Franse zone binnentrekt, waarna de
mensen die aan de voorzijde de sloten
hadden operigemaakt, deze thans aan
de andere zijde weer vergrendelden.
Herhaaldelijk kan men in de kranten lezen over verbazingwekkende ontsnap
pingen uit de ongetraliede maar uiterst doeltreffende gevangenis der satellietlan-
den achter het ijzeren gordijn. Welk een moed, vindingrijkheid en vastberaden
heid worden hierbij vaak tentoongespreid. Een der meest verbazingwekkende
ontsnappingen onder de vele huzarenstukjes die daar worden uitgehaald, kan
men zeker rekenen de ontsnappingen van ‘t volledige circus Brumbach, waarover
van
Argeloze toeschouwers hebben zich dezer i ten ook, dan is zijn hele seizoen
dagen misschien afgevraagd, of wij een repri
se beleefden van de bevrijding, die op drie
October acht jaar geleden plaats vond. De
lucht daverde immers van de schoten, die dof
wegrolden door de nevelige ochtend. Inge
wijden echter weten beter. 1 October is de
dag dat de jacht geopend is, en lieden die in
normale dagen nimmer de zon boven de kim
zien verschijnen, sprongen nu bij het eerste
hanengekraai uit de veren, staken zich in een
gewaad dat Nimrod, aller jagers patrooh,
waardig zou zijn, zwaaiden zich een dubbel-
loper over de schouder en traden met kloeke
tred de ochtend in. Men moet er vroeg bij
zijn want de eerste dagen zijn het kostbaarst.
Ons land is klein en de jagers talrijk en het
wild is helaas maar al te dun gezaaid. Als men
met zeven, acht of tien man een knollenveld,
een akkertje winterkoren en een wegberm de
len moet, dan mag men zich gelukkig prijzen
als men na een ganse dag van ingespannen
loeren eens een fazant ziet opvliegen en een
haas de benen nemen. Wie zo'n beest onder
schot krijgt heeft een goede dag en als hij zelfs
het genot mocht smaken om nog raak te schie-
Een van de avontuurlijkste tochten,
die ooit een circus gemaakt heeft is de
vlucht van het Circus Brumbach, dat
van Oost Duitsland door het Ijzeren
Gordijn naar het Westen trok. Circus
Brumbach is in Duitsland een bekende
onderneming en de eigenaar stamt uit
een oude artistenfamilie.
Hun winterkwartier was Landsberg en
hierheen trok het circus in de zomer van
1944, toen de intensieve oorlogsvoering
verder reizen onmogelijk maakte.
Na de oorlog werd Landsberg spoedig
tot Pools grondgebied verklaard. Het
mannelijk deel der familie werd door de
Russen weggevoerd en alle verantwoor
ding kwam te rusten op Lulu, de vrouw
van Gustav Brumbach, die niet bij de
pakken bleef neerzitten en die plannen
beraamde met haar beide woonwagens
uit Polen naar ‘t Westen weg te trekken.
Zij slaagde erin met de hulp van een
Russische kapitein, die verzot was op ‘t
circus, dit plan uit te voeren. Zij ver
telde hem, dat zij naar Berlijn wilde en
dat ze nog ergens een auto verstopt had,
die de woonwagens zou kunnen trek
ken. De Rus moest toevallig ook naar
Berlijn en zo loodste hij de kleine kara
vaan veilig door alle controles.
Het is dan 1946 en er worden eerst
pogingen in het werk gesteld zoveel
mogelijk van de overal verspreid zijnde
wagens terug te krijgen. Wat tegen
betaling van veel geld tenslotte ook
gelukt. Op deze manier kunnen er
weer 40 wagens bijeengebracht worden.
Op een bepaald ogenblik komen er
gevangenen uit Rusland terug, van wie
er velen door de radio in Frankfurt geïn
terviewd worden. Plotseling hoort men
in de woonwagen van de familie Brum
bach ook de stem van Gustav Brumbach
en men kan begrijpen, hoe groot de
vreugde is, vooral als vader enige dagen
later weer in hun midden is.
In de zomer van 1947 wordt in de
Oostzone gereisd en duizenden gaan wagens. Er zitten van allerlei soorten
naar het circus om de dagelijkse zorgen
te vergeten. Er wordt door Brumbach
veel geld verdiend. Van bepaalde zijde
echter wordt tegen het circus geïntri
geerd, ofschoon de Russische officier
zeer sterk het hof maakt aan Ilona, de
dochter des huizes, die intussen een
gevierd paardrijdster geworden is, zoals
ook vooral blijkt bij de belangstelling op
haar verjaardag op 2 Februari 1949, als
ze 18 jaar wordt. Op deze dag waar-
schuwd de Rus Ilona in bedekte termen,
dat het circus van haar vader gevaar
loopt onteigend te worden en dat de
„Obereletriker", die partijlid is, dan de
leiding van het bedrijf zal krijgen. Brum
bach stuurt zijn vertrouwensmannen op
onderzoek uit en als op 15 October
1949 het winterseizoen met een gala
voorstelling te Berlijn begint, waarbij
vele hoge autoriteiten uit de Oostzone
De tomaat werd het eerst bekend als sier
plant. Aanvankelijk dacht men, dat deze fel
roodgekleurde vruchten niet anders dan
zwaar vergiftig konden zijn. Het bleek echter,
dat men hier met een vrucht te doen had die
zowel rauw, gekookt, als gebakken zeer ge
zond en smakelijk voedsel opleverde.
Maarin de practijk stond men voor de
moeilijkheid, dat deze vruchten wel zeer teer
waren en licht beschadigden.
Men was dan ook gedwongen ze met de
hand te sorteren. Onnoemelijk veel vruchten
werden door onvoldoend geroutineerde ar
beiders dermate beschadigd, dat ze onver
koopbaar werden.
Voor het sorteren werden zowel in Neder
land als in Engeland nieuwe machines gecon
strueerd, die in de practijk bewezen hebben
de menselijke arbeid voor het grootste ge
deelte te vervangen. Ervaren werklieden
kunnen nu voor ander werk gebruikt worden,
terwijl een jongen of meisje de onrijpe vruch
ten uitschiet.
Het principe van de Nederlandse sorteer
machine komt in het kort hierop neer: Het
fruit wordt uit de stortbak op twee smalle
transportbanden gevoerd, die uit elkaar lopen
dus een wijkende band. Door dit systeem
verlaten de vruchten op vastgestelde plaatsen
de band.
Doordat de banden van rubber en de ver
zamelbakken van sponsrubber zijn, kunnen
de vruchten niet beschadigd worden.
Een Engelse machine voert de vruchten
langs een rubbertransportbandje door een
met sponsrubber gevoerde transportgoot on
der zgn. „sorteerarmen" Deze sorteerarmen
(die bestaan uit op verschillende hoogten op
gestelde sorteer-rotors, schepraderen dus,
die de tomaten sorteren), schuiven de vruch
ten als het ware uit de rij. De grootste maat
het eerst en zo verder in 5 soorten. De aller
kleinste vruchten glijden op het einde der
band in een doos. Wij willen niet zeggen, dat
de tomaten de allereerste vruchten zijn en dat
de machines daarom ontworpen zijn. Deze
sorteermachines blijken namelijk voor alle
soorten fruit zeer efficient; o.a. appels, peren,
perziken, tomaton kunnen door deze vooruit
gang onbeschadigd worden afgeleverd.
w eer goed
Maar het gaat bij de echte jager niet om de
haas, maar om het hazenpad te vinden. Niet
om de fazant, doch om de vreugde van het
uren en uren gespannen achter een kwispel
staartende hond te lopen, met een geweer in
de aanslag dat men nimmer hoeft af te vuren,
zodat men ook niet de schande van het missen
behoeft te dragen. Wij zijn eens zo'n dag
meegeweest, van ‘s-morgens zeven tot
‘s-avonds zeven. De hond stond tweemaal:
Eenmaal voor een rat 'en eenmaal voor een
winterkoning. En overal rondom knalden en
daverden de schoten, alsof wij alle wild naar
de anderen dreven. De enige buit was een be
zetting op de borst maar niettemin; jagen is
een verrukkelijke sport. Het is in ons genie
pige landje vol hekketjes en .Verboden Toe
gang" bordjes de enige herinnering aan de tijd
dat wij in dierenvellen liepen.
Of althans onze voorouders.
Tot heden waren de postadministra
ties niet volkomen vrij in het vaststellen
van de kleuren van de voor het interna
tionale verkeer gebezigde postzegels.
In het algemeen Postverdrag wasn.l,
voorgeschreven dat zegels welke het
port van een gewone internationale brief
van enkelvoudig gewicht (t. m. 20 gram)
vertegenwoordigen, blauw van kleur
moesten zijn; de kleur vaneen postzegel
vooreen internationale briefkaart moest
rood zijn en voor een drukwerk t.m.50 g
groen. De Nederlandse postdienst heeft
zich steeds aan de voorgeschreven kleu
ren gehouden; vele andere landen echter
niet.
De bedoeling van deze zeer oude be
paling is duidelijk. Men wenste, dat de
postdienst van het land van bestemming
van een stuk alleen reeds aan de kleur
van de opgeplakte zegel kon zien of het
stuk voldoende was gefrankeerd. Deze
bedoeling werd oorspronkelijk ook be
reikt. Toen echter de postadministraties
er toe overgingen steeds meer zegels uit
te geven (en het daardoor dikwijls voor
kwam dat er op een stuk verschillende
postzegels waren geplakt), de tarieven
veelvuldig werden gewijzigd en het
luchtpostverkeer zijn intrede deed (waar
voor extra-luchtrecht verschuldigd was)
ging het nut van diep belang snel verlo
ren. Op het van 14 Mei t. m. 10 Juli j. 1.
te Brussel gehouden 13e Congres van de
Wereldpostvereniging stelden dan ook
3 landen, n. 1. de Verenigde Staten, Gr.
Brittanië en de Sovjet Unie, voor, de be
paling te doen vervallen. Zonder veel
discussie werd het voorstel aangeno
men.
Van 1 Juni 1953, de datum van inwer
kingtreding van de bepalingen van
Brussel, af, zijn de postadministraties dus
ook formeel niet meer gebonden aan be
paalde kleuren voor de postzegels. Deze
grotere vrijheid zal vooral door de ont
werpers van onze zegels op prijs worden
gesteld.
MB
■MM
47e Jaargang
Zaterdag 4 Oct. 1952 No. 40
ONS WEEKBLAD
