1
DUURZAAM 013
-i
Melding doen
BIJVOEDEREN DIEREN
GROEN&KLIMAAT
TILBURG KIEST VOOR DUURZAME VERLICHTING
-
www.tilburg.nl
Ther
mist
MAAK HET GEZELLIG,
STOOK BEWUST
10
TILBURGSE
Met één blik op de nachtelijke hemel
duizenden sterren zien. Veel Nederlanders
zien zelden of nooit de Melkweg. En in
woners van steden al helemaal niet. Want
dichtbevolkte regio's stralen te veel licht
uit. Al die verlichting verstoort ook dieren
en planten. Daarom is de gemeente, waar
dat kan, zuinig met licht.
"Vleermuizen hebben een voorkeur voor
‘ouderwets' licht", vertelt Arne Mans
van de gemeente, expert op het gebied
van verlichting. Voordat energiezuinige
LED-lampen in zwang raakten, was verlich
ting meestal oranje van kleur. Belangrijker
voor de vleermuis, was dat dit licht was
opgebouwd uit één golflengte. "Dieren die
met echolocatie of sonar werken, zoals de
vleermuis, hebben geen last van oranje
Het wordt kouder en veel mensen wil
len de natuur een handje helpen door
het bijvoederen van dieren. Heel lief,
maar niet nodig. Wilde dieren zijn goed
in het zelf vinden van voedsel. Ook in
de winter. In de zomer is er voldoende
voedsel en maken de dieren vetreserves
aan waar ze in de wintermaanden op
kunnen teren.
Grazers zoals de Schotse hooglanders en
schapen kunnen prima voor hun eigen
voedsel zorgen. Het bijvoederen van
deze dieren is dan ook niet toegestaan.
De dieren worden door de beheerder in
de gaten gehouden en mocht er een
voedseltekort ontstaan, dan worden ze
altijd direct bijgevoederd met voer dat
voor hen geschikt is.
Watervogels (zoals eenden en ganzen)
eten planten, zoals gras en waterplan
ten. Het eten van voedsel zoals brood
en etensresten is niet goed voor hun
gezondheid. Bovendien trekken de
resten die blijven liggen meer dieren en
ongedierte aan wat weer voor overlast
zorgt.
Het bijvoeren van vogels in je tuin is wel
heel gewenst. Wil je (meer) vogeltjes in
je eigen tuin? Kijk voor tips op
www.vogelbescherming.nl in mijn tuin.
licht omdat ze als het ware op een andere
frequentie zitten", zegt Arne. "Dat geldt niet
voor wit licht."
Daarom is langs de Gilzerbaan gekozen voor
verlichting die te sturen is: oranje of wit,
veel of weinig. En daarbij ging de gemeente
niet over één nacht ijs. Er is uitgebreid on
derzoek gedaan naar bijvoorbeeld de tijden
waarop het druk is op het fietspad. En ook
wordt rekening gehouden met de winter
slaap van de vleermuizen.
Het wordt weer vroeger donker. De open
haard en de vuurkorven gaan aan voor extra
gezelligheid en warmte. Je staat er misschien
niet bij stil, maar de rook die hierbij vrijkomt
is ongezond voor jou en je omgeving. Mensen
die al longklachten hebben, kunnen zelfs
in de problemen komen door de rook van
houtstook. Maar door op de juiste manier
en het juiste moment te stoken, kun je ervan
genieten en de overlast voor de omgeving
voor een groot deel beperken!
ding vollediger. Het vuur blijft langer aan,
er is minder rookvorming en een schonere
uitstoot. Dus: grote blokken onderop, daarop
wat kleine blokjes en daarop bovenop de
aanmaakblokjes. Gebruik geen kranten om J
het vuur aan te maken, de inkt die verbrandt
is schadelijk.
schadelijke stoffen in het rookkanaal hangen.
Deze komen vrij wanneer de houtkachel
brandt. Laat de schoorsteen daarom mini
maal lx per jaar vegen.
Verlichting kapot?
Verstopte riolering?
Omgewaaide boom?
Tips of complimenten?
Meld dit via de BuitenBeter app,
via Tilburg.nl/melden of bel 14 013.
Een mooi voorbeeld is de verlichting van
het fietspad langs de Gilzerbaan, die is aan
gepast aan vleermuizen. Lantaarnpalen hier
stralen niet naar boven. Bovendien is de
lengte ervan afgestemd op de vlieghoogte
van de dieren. Het meest bijzondere is dat
de lantaarnpalen soms wit licht uitstralen -
wat ook nog dimbaar is - en soms oran
jeachtig licht.
Tip 2: Stook op de goede manier
Meestal wordt een kachel aangestoken door
het meest brandbare materiaal onderop te
leggen. De verbranding is op deze manier
echter niet maximaal. Beter kun je omge
keerd stoken, de 'Zwitserse methode'. Je legt
het meest brandbare materiaal bovenop.
Door het vuur van bovenaf aan te steken
gaat het iets langzamer, maar is de verbran-
Vleermuizen
Bij een overdaad aan licht kunnen trekvo
gels verdwalen, bomen hun blad behouden
en mensen slaapproblemen krijgen.
Tilburg kiest daarom voor ‘donker waar het
kan, licht waar het moet'.
Ouderwets
'Ouderwets' licht was geen optie. Het
gebruikt te veel stroom en is minder
veilig dan LED-licht. Oranje licht maakt het
bijvoorbeeld lastig om, bij een vermoeden
van een strafbaar feit, iemands kleding te
omschrijven.
Tip 1: Stook het juiste materiaal.
Gebruik onbewerkt, gedroogd hout.
Zorgvuldig
De gemeente weegt steeds zorgvuldig af
welk type verlichting waar nodig is. Daarbij
wordt zoveel mogelijk rekening gehouden
met planten en dieren, maar staat veilig
heid altijd voorop. Overigens houdt de
gemeente ook rekening met de wensen
van inwoners en bedrijven. Zo loopt er een
proef op de Heuvel waarbij ondernemers
zelf beperkt invloed kunnen uitoefenen op
de openbare verlichting. "Zodat ze bijvoor
beeld bij Koninginnedag kunnen kiezen
voor oranje licht."
Duurzaamheid is ook een aspect waar de
gemeente rekening mee houdt. Dat doet ze
bijvoorbeeld door bij openbare verlichting
te streven naar een zo laag mogelijk ener
gieverbruik. En dat gebeurt verder door te
kiezen voor lichtmasten die klimaatneu-
traal zijn geproduceerd en ook nog eens
gemaakt van hergebruikt materiaal.
DONDERDAG 8 NOVEMBER 2018 TILBURGSE KOERIER
Hl TILBURG -
J vrijwillige
hebben.
«g ook voor
I voecl'
Tip 4: Laat de schoorsteen jaarlijks vegen ^9a'
Tijdens het stoken blijven roet en andere avom
Tip 3; Stook op het juiste moment
Bij windstil of mistig weer blijft de rook langer
hangen waardoor de overlast groter en lang
duriger is.
groep
3 rond
TILBUR
kunne
ber d
avond
herbe
Tilbun
vembi
De S
cultur
des V
Groen
der. PI
de toe
lygon;
Spoor
nieuw
had g
gaster
deze
Herfstseizoen
In de herfst regent en stormt het vaak.
Het gevallen blad kan in de groencon-
tainer, bladkorf of naar de milietrstfaat.
Voorkom wateroverlast door tegels in
de tliin te vervangen door groen. Het
regenwatér kan dan weglopen via de
bodem.
Meer tips:
Huisjeboompjebeter.nl/Tilburg
ook voor
voeders.
anisee
novei
avond sp
ep. H<
Iseks
Blauwe IV
willige se
een die d
gehad.Ac
ookaann
geving. C
op het g<
vaak grot
len nogal
Gezelligheic
TILBURG -
organiseei
rijnstok w
I in de ser