L J
w
Euid
3
ijknieuws
Wr.
Open dag kapucijnenkerk
Bachcantates Tilburg
Een mondje vol bramen
TT
Stadsnatuur
Jubileumconcert zangkoor
Trouwlaan
Linedance-
middag
Kluun schrijft Gróót Dikteej
van de TilburgseTaol
z w
Z
DONDERDAG 27 SEPTEMBER 2018
17
>SE KOERIER
RGSE KOERIER
3
Zangkoor Trouwlaan
vice
Van onrijpe tot rijpe bramen
FOTO HENK KUIPER
vorld
voor veldbiolc
FOTO: Krijn van Noordwijk
Kluun
jn aan
:ht de
doorslaggevende
team gewonnen k
>als Franciscus
voorgedaan.
j leefwijz
Tilburg - Kluun, geboren in Tilburg als Raymond van de
Klundert, is dit jaar de auteur van het Gróót Dikteej
van de Tilburgse Taol, dat voor de 25ste keer wordt
georganiseerd.
il/taolbet
kaarten
aat bij zijn.
iet eind van het bramenseizoen
kans lopen om opgepakt te
criminele activiteiten.
Rob Vereijken
e punten voor het
kunnen worden.
meer dan
verkocht,
sloten om one
Raymond van de
publiceren. In
man gaat hij u
Tilburgse roots
Doede meej
Meedoen als t-
tel of meesefu
kan,
schri,
setaol.nl/te
Alstoeschc
zorgt
Zij dr.
duurt van 13.30 tc
zaal gaat oper
entree bedraac
kopje koffie o,
Don Sartostraat 4 in
De
linedance-tee
cers. Bezoek,
country dans
van een haf,
DJ The Flying Lady, J
t voor de muzie!:
iraait verzoekjes.
tot T
4/^*
De gr
zijnnr -
er flink geld aan te
natuurgebieden van
Mijn kinderhand en
Onrlortii«en ben jfc
den. Zulke
tes van J.S. Bach en Hipocondrie
d 7 Concertanti, ZWV 187, van Jan
Dismas Zelenka (1679-1745). Het
gaat om de cantates Allein zu Dir,
Herr Jesu Christ (BWV 33) en Erfor-
sche mich,Gott, und erfahre mein
HerzfBWV 136). Solisten zijn Rosina
Fabius, alt, Gerben Houba, tenor
en Laurens Macklon, bas. Entree-
bijdrage naar draagkracht.
Op zaterdag 3 november zullen
verschillende Tilburgers wederom
proberen het Dikteej in zo goed
mogelijk Tilburgs te schrijven. Het
Dikteej wordt al sinds 1994 door
de Stichting Tilburgse Taol geor
ganiseerd. Voor de vijfde keer zal
het Dikteej onderdeel uitmaken
van de Tilburgse Taolbèttel, een
taalstrijd waarin teams vragen be
antwoorden over Tilburg en het
Tilburgs dialect. Deze bijzondere
editie van de Tilburgse Taolbèttel
start om 20.00 uur in de grote zaal
van Factorium aan het Konings
plein 11A. Het belooft een spette
rende avond te worden met op
tredens van The JukeBoxBoys en
Vandiekomsa. De presentatie is in
handen van Rens Merkelbach.
Taolbèttel
n de Tilburgse Taolbèttel zullen
net als voorgaande jaren teams
van vijf personen met elkaar de
strijd aangaan voor de titel 'Et Biste
Bèttel Tiem'. Verschillende rondes
met spel en sensatie worden af
gewisseld met entertainment. De
teams beantwoorden vragen over
Tilburg en de Tilburgse taol om
daarmee zoveel mogelijk punten
te vergaren. Met een speciale 'sjè-
llensj' kunnen de teams extra pun
ten verdienen. Van ieder team mag
één deelnemer meeschrijver
het-Dikteej waarmee wellief
Tilburg - Gastdirigent Gilles Mi
chels dirigeert op zondag 7 okto
ber om 16.30 uur een concert in
de Broekhovense kerk, Broekho-
venseweg 2 in Tilburg (de nieuwe
locatie van de Bachcantates voor
het seizoen 2018-2019). Koor en
orkest van Stichting Bachcantates
Tilburg brengen deze zondagmid
dag een concert met twee canta-
tilburg - Zondag 30 september is
er een country linedance-middag
in wijkcentrum Spijkerbeemden.
organisatie is in handen van
earn The Dream Dan-
ïkers kunnen gezellig
isen onder het genot
apje en een drankje,
ng Lady, Joke Mozes,
mc 11 luJekpresentatie.
De middag
17.30 uur. De
"en om 13.00 uur. De
aagt 3 euro. Het eerste
i of thee is gratis. Adres:
i Tilburg.
In het openbaar over deze heerlijke momenten praten, kan niet
meer. Dan maar stiekem een haffeltje vruchten naar binne"
werken. En maar hopen dat de zwartrede kleur niet bij je
te zien is. Lekker ontspannen wat bramen
meer bij. De milieupolitie ligt in de stekelige struiken op de loer.
Een van de lekkerste en leukste activiteiten in de nazomer was
het plukken van bramen. Al lange tijd hield je de plekjes in de
gaten waar je verwachtte dat de oogst groot en zoet zou zijn.
Je moest ook je geduld op de proef stellen, want je wilde ze
eigenlijk al plukken als het rode er net vanaf was en ze nog
net niet rijp genoeg waren. Het resultaat was dan een wat
zurig samengeknepen mondje en een teleurstelling dat het
nog langer ging duren. Maar als het aan sommige boswachters
en gemeenten ligt, moeten we ophouden met het plukken
van bramen.
De grootverzamelaars bederven het weer voor de kleintjes. Er
zijn mensen die zo grondig de braamstruiken afstruinen om
ik geld aan te verdienen. Soms gaan ze daarvoor ook in
jrgebieden van de paden af om vele emmers te vullen.
1 1 ;n -mond was natuurlijk veel eerder gevuld.
Ondertussen ben ik zeker geen batoloog oftewel bramenken
ner geworden. Zulke mensen zijn er in ons land maar een paar.
Die beperkte kennis is eigenlijk vreemd, want in Noordwest-
25ste Dikteej
Het 25ste Dikteej is geschreven
door Kluun. Hoewel hij inmiddels
vele jaren in Amsterdam woont,
is hij geboren en getogen in Til
burg. Hij beheerst het Tilburgs nog
steeds goed. Zijn eerste boek was
meteen een grote hit: van Komt
een vrouw bij de dokter werden
in één miljoen exemplaren
,c. Recent heeft Kluun be
ider zijn eigen naam,
Klundert, te gaan
zijn aanstaande ro-
uitgebreid in op zijn
rvitS.
?j of komde kèèke?
Is team aan de Taolbèt-
:hrijven aan het Dikteej
i, door vóór 15 oktober in te
rijven via website www.tilburg-
iol.nl/taolbettel
LMc^nouwer de Tilburgse Taol
bèttel beleven? Ook dat kan. Kaar
ten kosten €10,- en kunnen in de
voorverkoop gekocht worden via
www.tilburgsetaol.nl/taolbettel.
Bestel en betaal uw kaarten vóór
1 november. Er is slechts een be
perkt aantal plaatsen in de zaal,
maar mochten er nog kaarten be
schikbaar zijn, dan kunnen deze
op de avond zelf aan de zaal wor
den gekocht.
Europa en vooral Nederland groeien zeer veel soorten bramen;
■uchten naar binnen in ons land bijna 200. Ze hebben ook mooie namen, zoals de
de kleur niet bij je mond Koebraam, Bolle haarbraam, Vuurkambraam of Rode borstel
en plukken is er niet braam. Zo verschillend als de namen zijn, zo verschillend is
-ook de vorm van het blad, het type stekels, de bloemen en de
vruchten.
Overeenkomsten zijn er natuurlijk ook. De stengels verhouten
en kunnen tot drie jaar oud worden. Dan sterven ze af en uit
de wortel schieten weer nieuwe scheuten omhoog. De stekels
heeft iedereen wel eens gezien en gevoeld. Een bramenblad is
ook altijd handvormig samengesteld met vaak vijf deelblaadjes.
In het midden van een bramenbloem, met zijn vijf witachtige
of roze bloembladeren, zitten een hele boel stampers met
daaromheen een krans van vele meeldraden, leder stampertje
kan uitgroeien tot een steenvruchtje; dat is één zo'n klein bol
letje waarvan er meerdere in één braam zitten. Op het stuif
meel en de nectar in de bloemen komen veel zweefvliegen,
hommels en bijen af.
Op allerlei plekken in de stad die niet gemaaid worden en een
beetje mogen verruigen, kun je de braam vinden. Langs water
kanten, vijvers, de spoorlijn en in bosjes en parken doet hij het
goed. Door de verrijking van een gebied kan de braam soms
massaal optreden.
Jammer dat bramen plukken in zo'n kwaad daglicht is komen
te staan, want bramen zijn nog een van de weinige dingen uit
de natuur die de stadse mens durft te eten, zonder dat hij het
idee heeft dat hij daarvan ziek wordt of dood gaat.
In allerlei zeer oude beerputten trof men pitjes van de braam
I aan. Ook de vrouw van Zweeloo, die in de Romeinse tijd in
Drenthe leefde, bleek in haar maag bramenpitjes te hebben.
I Bramen zijn een bron van vitamine C en ook al eeuwen heeft
de mens hiervan gesnoept en genoten.
Volgens mij moeten we deze traditie gewoon voortzetten. Met
een bakje voor eigen gebruik de struikeri afzoeken en er niet
te vroeg en zeker ook niet te laathi! ’iin
Ik durf dit verhaal nu pas aan het tmu
te schrijven, want anders zou ik de kar
worden vanwege het aanzetten tot Cu
Tilburg - Op zondag 7 oktober
viert het zangkoor Trouwlaan zijn
75-jarig jubileum met een con
cert. Het concert vindt plaats in
de kerk van Gerardus Majellakerk
aan de Wassenaerstraat in Tilburg.
Aanvang 14.30 uur. Samen met
het Mannenkoor 1001 uit Gilze
worden verschillende werken uit
gevoerd van o.a. Mozart en Schu
bert. Daarnaast is er een optreden
van het Seniorenorkest Hart van
Brabant. In de pauze wordt er kof
fie geschonken en na afloop een
drankje. Entree, koffie en drankjes
zijn gratis.
De kloosterkerk van de paters kapucijnen.
bidden, om elkaar te inspireren en
te stimuleren. De open dag duurt
van 10.00 tot 12.30 uur.
Tilburg - De kloosterkerk van de
paters kapucijnen aan de Korvel-
seweg 165 opent op woensdag
10 oktober de deuren voor
publiek. De Orde van Francisca
se Seculieren (OFS) is een o
die, naast de andere ordes van de
grote franciscaanse familie, deel
uitmaakt van de katholieke kerk.
De mensen van de OFS leven niet
samen in een klooster of congre
gatie, het zijn mensen 'in de we
reld' (daarom heten ze seculier)
die op een franciscaanse wijze
willen leven in de navolging van
Christus: zoals Franciscus van As
sisi dit heeft voorgedaan. In deze
franciscaanse leefwijze zijn vreug
de, eenvoud, dragen, teruggeven,
gerechtigheid en verbondenheid
met de schepping kernwaarden. In
Nederland bestaan op dit moment
12 OFS-broederschappen, Tilburg
is er daar een van. De leden van
deze broederschap komen maan
delijks samen om te vieren en te
Deze artikelreeks is een gezamenlijk initiatief van de KNNV-afdeling Tilburg (Ko
ninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging) en de gemeente Tilburg. Voor
eventuele vragen of opmerkingen kunt u reageren via "Natuurvraag” op de site van
de KNNV-afdeling Tilburg (www5.knnv.nl/knnv-afdeling-tilburg/natuurvraag).
wpr^n iqii
