Oud-ijshockeykeeper
Toon van Rijswijk (89)
schaatst nog steeds
i
13
Agenda
senioren
Ss
11
Meer op www.ouderenactief.ni
TEKST: ANITA VAN HASSEL
mnd.
TO.NL
Als zestienjarige jongen werd hij verliefd
op ijshockey. Over enkele maanden
hoopt Toon van Rijswijk zijn negentigste
verjaardag te vieren en nog altijd raakt
hij niet uitgepraat over ijshockey en
TIJSCZTilburg Trappers, waarvan hij al
75 jaar lid is. “-Het is een harde, snelle
sport, maar zeker niet gemeen.”
Oud-ijshockeyket
schaatstechniek
>95,- k
'70’-
oo.- v
'O,- s
contourdetwern
Uitgave: ContourdeTwern
E seniorenwijzer@contourdetwern.nl
T (013)5839999
keeper Toon van Rijswijk (midden) bracht gedurende 26 jaar honderen jeugdspelers onder meer de
,k van het ijshockey bij. foto: peter ligtenberg
!013» PAGINA!
'DETILBURGSE KOERIER DONDERDAG 21 FEBRUARI 2013
balbroek, met hier en daar een
scheenbeschermer erop ge
naaid door mijn moeder. En ik
keepte niet met een helm op,
maar met een petje. Ik heb een
keer een puck uit de goal gekopt
en natuurlijk lag mijn hoofd toen
open. Ik werd eruit gehaald,
kreeg er krammen in, verband
om en werd weer terug op het
ijs gezet. Toen ik in de kerk een
hostie moest halen en mijn petje
afzette, schrok de pastoor zich
een ongeluk. Al dat verband,
hahaha. Na die wedstrijd keepte
ik met een petje met daaronder
een stukje dik vilt.”
“Ja, dat was een mooie tijd. Sa
men in de bus naar alle wedstrij
den. En in en na de oorlog kro
pen we met zijn allen achterin de
ijswagen. Deur een beetje open
en zo reden we dan naar Ant
werpen. Nu kan dat niet meer.
Het ijshockey is ook veranderd.
Nu mag jé bijvoorbeeld slappen:
zo hard mogelijk tegen de puck
slaan. Maar vroeger mocht je
hem alleen pushen, schuiven.
Dat kon ook hard aankomen,
zeker bij iemand met een heel
goede sticktechniek. Maar sinds
dat slappen moet je veel beter
beschermd zijn.”
Lol
Na de opkomst van de elektri
sche koelkast werd de ijsfabriek
overbodig. In de wijk Theresia
lag een geasfalteerd speelveldje
waarvan in de winter wel eens
een ijsbaan werd gemaakt met
een getimmerde boarding er
omheen. Trappers ging er in de
jaren vijftig spelen. Toon: “Bij
wedstrijden kwamen er twee
duizend bezoekers kijken en
die parkeerden allemaal in die
woonwijk.”
Later, eind 1969, ging in Theresia
de Pellikaanhal open; nu wordt
op Stappegoor geschaatst en
j a oetbal is veel geme-
gUj ner. dat is mets voor
1— mij. Ik heb ooit een
■v dubbeltje uitgege-
ven aan een wed-
R strijd van Willem II. Van dat dub-
jbeltje heb ik nog steeds spijt”,
'grapt hij.
lUsfabriek
In de jaren dertig werkte Toons
Ivader Frans bij de Rotterdam-
sche bank en was hij financieel
adviseur van de ijsfabriek aan de
Elzenstraat in Tilburg. De fabriek
maakte ijsstaven voor slagers
en vishandelaren; elektrische
koelkasten en vrieskisten waren
toen nog zeldzaam. Als “man
van de centen” vond Frans van
Rijswijk het zonde dat de ijsma
chines in de winter maar voor
twintig procent draaiden en er
niet veel geld binnenkwam. Zo
kreeg hij samen met fabrieks
eigenaar Piet van Geloven het
idee een kunstijsbaan aan te
teggen.
De demonstraties kunstrijden
en ijshockey waren meteen po-
pulair. Nederland had op dat
HMHH moment twee ijshockeyclubs,
=iA in Amsterdam en Den Haag.
Tilburg wilde ook bij dat selecte
clubje horen. In 1938 werd daar-
om TIJSC Tilburgse ijshockey
Club, opgericht, de voorloper
van Tilburg Trappers. Drie Belgi-
I serie clubs en drie Nederlandse
clubs streden vanaf toen om de
titel. In 1947 wordt TIJSC kam-
pioen. Met Toon van Rijswijk in
de goal.
Brutaler
Toon was in de voorhoede van
TIJSC’s tweede team begon
nen. Maar met zijn lengte van
anderhalve meter kwam hij altijd
kracht tekort, vertelt hij. “Een
grote tegenstander duwde mij
zonder al te veel moeite naar
de andere kant van de baan.
Tussen de middag mochten we
gratis schaatsen in de Elzen
straat en dan keepte ik weleens
voor de lol bij de jongens van
het eerste. Dat ging zo goed dat
I ik hun goalie werd.”
Erg pijnlijk voor zijn broer Louis
die eigenlijk keepte. “Ik was leni-
ger, sneller en waarschijnlijk ook
brutaler”, zegt hij met een grote
(lach op zijn gezicht. “Louis is
daarna maar gaan paardrijden.”
Schaatsen in colbert
Voor Toon is er altijd maar één
sport geweest. Hij behoorde tot
jde eerste leden van TIJSC-Til-
geijshockeyd.
“Maar de meeste lol hebben we
in de Elzenstraat gehad”, vindt
Toon. “Tijdens de rust van wed
strijden waren er demonstraties
kunstrijden. Een van die dames
had een jurkje aan met een
groen broekje eronder. Eerst
gooide ze aan de ene kant van
de ijsbaan haar rokje omhoog
naar het publiek en vervolgens
aan de andere kant van de
baan. Een vriend van me riep
‘Wat poept dat kindje groen!’
Voor de lol heb ik ook een keer
een kunstrijdemo geschaatst op
ijshockeyschaatsen, gewoon
om te laten zien dat het kon. En
natuurlijk had ik toen ook een
groene onderbroek aan die ik
aan het publiek liet zien. Ik hield
wel van een uitdaging en een
grapje.”
Schaatsend paard
“En dan was er nog de sensatie
van het schaatsende paard. Na
de eerste wedstrijdperiode werd
het paard van de ijsfabriek een
stukje door de poort geduwd,
zodat iedereen het zag. De
omroeper riep: ‘Nee! Nee! Het
schaatsende paard komt pas na
de tweede periode.’ Het publiek
dacht echt dat dat paard zou
gaan schaatsen. Na de tweede
periode kwam ik met mijn maat
verkleed als paard de ijsbaan
op. Een kunstrijdster in zwart
jurkje leidde het ‘paard’ rond de
ijsbaan. Toen ze de staart om
hooghield, blies mijn maat talk-
poeder door een slangetje naar
buiten. Heel dat zwarte jurkje
wit. Wat hebben we gelachen!”
Nostalgie: op YouTube staat een
filmpje van de eerste Tilburgse ijs
baan aan de Elzenstraat. Zoekter
men: kunstijsbaan Elzenstraat 1943.
Op een ander filmpje is de opening in
1969 van de Pellikaanhal te zien.
burgse Trappers en is dit jaar 75
jaar lid. Hij stond er bijna dertig
jaar in de goal. Ook bracht hij
ip 26 jaar tijd honderden jeugd
spelers de schaatstechniek van
het ijshockey bij. Vanaf de jaren
zeventig gaf hij scheidsrechter-
cursussen, tot de gezondheid
van zijn vrouw dat in 2004 niet
meer toeliet. Tegenwoordig zit
hij als Penalty timekeeper bij
jeugdwedstrijden op de naar
hem genoemde officialbank om
de opgelegde straf(minuten) bij
te houden.
“En ik schaats nog steeds, op de
Ireen Wüstbaan. Ik ben de me
neer op de ijshockeyschaatsen
in het mooie pak die twee keer
in de week rondjes schaatst. Ik
trek op mijn leeftijd natuurlijk
geen trainingspak meer aan en
dus schaats ik in colbert.”
Bang om te vallen en iets te
breken is hij niet. “Ik ben in mijn
hele leven slechts een keer echt
gevallen. Dat was toen ik een
dame probeerde uit te leggen
hoe je moet remmen. Ik trapte
op een lucifer en daar lag ik.
Maar zonder die lucifer was ik
nooit onderuit gegaan.”
“Inde zomer, als de ijsbaan dicht
is, ga ik zwemmen. Op mijn leef
tijd moet je in beweging blijven.”
Zes jaar geleden kreeg Toon een
nieuwe heup. Vijf maanden na
de operatie stond hij alweer op
het ijs. Ook een lekke hartklep
en een gekneusde knie heb
ben hem nooit lang weg kunnen
houden van zijn sport.
Voetbalbroek en petje
Tegenwoordig zijn de ijshockey
spelers door hun uitrusting goed
beschermd: met een helm, keel
band, een borst- en schouder
pantser en een toque voor het
kruis. Dat was in de beginjaren
van ijshockey heel anders. “Ik
stond in de goal met een voet-
Mantelzorg en autisme
Elke laatste maandag van de
maand is er een informatief
en gezellig Familiecafé voor
mantelzorgers en mensen
die deze onbetaalde zorg
krijgen. Op maandag 25 fe
bruari is het thema Ervarin
gen bij late diagnostisering
van autisme. De invulling
van de avond is tot stand
gekomen in samenwerking
met RIBW-Brabant, twee er
varingsdeskundigen en het
Autisme Informatiecentrum
Tilburg. Er is mogelijkheid
tot het uitwisselen van erva
ringen. Tijd: 19.30 tot 21.30
uur. Plaats: De Tongerlose
Hoef (Reitse Hoevenstraat
129). Toegang gratis.
AWBZ en erfenis
De Anbo afdeling Tilburg
e.o. organiseert een infor
matiemiddag met als thema
AWBZ, testament en erfenis.
Notaris dhr. Beijsens van no
tariskantoor Daamen legt uit
wat de gevolgen van de stij
gende eigen bijdragen voor
de AWBZ kunnen zijn voor
de nalatenschap. Er is volop
gelegenheid vragen te stel
len. De middag op dinsdag
26 februari in pand Levens-
bouw (Melis Stokestraat 40)
begint om 14.00 uur.
Mozartopera op scherm
Op dinsdag 26 februari is
in ontmoetingsruimte De
Driehoek (Gendringenlaan
179) op groot scherm.de
opera Die Entführung aus
dem Serail van Mozart te
zien. Entree €2,50 incl. een
kopje koffie/thee. Kaarten
zijn vooraf te koop bij De
Driehoek (di. t/m vr. 9-12 en
14-17 uur).
Rijbewijskeuring
In wijkcentrum Het Kruis
punt (Sabelhof 12) is er eens
per twee weken op dinsdag
ochtend een spreekuur voor
rijbewijskeuring. Informatie/
afspraak: tel. 036-7200911
of kijk op www.Rijbewijs-
keuringsArts.nl. VGZ ver
goedt deze keuring.
Toneel in Heyhoef
Toneelgroep Nooitgedacht
staat binnenkort op de plan
ken met een nieuwe voor
stelling: Tomaten en dukaten.
Een van de voorstellingen is
op vrijdag 8 maart om 13.30
uur in wijkcentrum Heyhoef
in de Reeshof (Kerkenbos
plaats 1). Kaartjes zijn daar
te koop voor 2 euro (incl.
kopje koffie/thee).
Zangvereniging
Zingt u graag? Kom dan op
woensdagmiddag meezin
gen bij zangvereniging Can
tabile in Het Rondeté
(Haendellaan 40,
Noord). Meer ir
meez
ng C
tafelhuis
Tilburg-
Noord). Meer informatie:
www.cantabile-tilburg.nl of
tel. (013) 4555758.