Elkaar steunen moet weer
vanzelfsprekend worden’
luderen zijn de oorzaak van dp
stijgende zorgkosten. Baby
boomers zijn profiteurs. Je
OL 3
••4
Hoogleraar Ouderenbeleid René Schalk
senioren
wijzer
I Agenda
11
Meer op www.ouderenactief.nl
TEKST: KAREL LUIIJF
netwerk onderhouden.”
ure of
/✓orden?
Ff STIHL
id
•ties
Leerstoel
idvies
roorwaarden.
35 jaar!
lanten de beste
lit vertrouwen!
leuren
ien
liten
pleidingen
lergweg I
biet laar)
jurg
16-12643662
december naar
zond.
19.30 tot 21.30
9ave: Ouderenwerk de Twern
'Wil: seniorenwijzer@twern.nl
«s redactie:
•jrenwijzer
«tbus 3078
53 DB Tilburg
•1013)5839999
ing-
je de
Hoe
Hoogleraar Ouderenbeleid René Schalk r.): “Een goed sociaal
FOTO: PETER LIGTENBERG
Architectuur voor ouderen
Op vrijdag 7 december or
ganiseert het Centrum voor
Architectuur en Stedenbouw
Tilburg (CAST) een openbare
avond over Ouderenzorgar-
chitectuur. Hierover spreekt
Noor Mens, schrijfster van
het boek De architectuur van
de ouderenhuisvesting. Ook
verschillende architecten
komen aan het woord over
de toekomst van wonen en
zorg in Tilburg. Aanvang om
19.30 uur in Servicecentrum
Het Laar (Generaal Winkel-
manstraat 175). Meer infor
matie: www.castonline.nl.
'LADBl_AZER$
Vanaf €99, -
Financiële prikkels
De vitaliteit van ouderen is onder
meer zichtbaar in lange vakanties
en verre reizen. Om hen ook ac
tief te maken voor anderen kun
je “inspelen op een stukje ego-
isme”, stelt Schalk. “Bijvoorbeeld
dus met een ruilsysteem: nu iets
voor een ander doen, en als je
zelf in problemen komt, die per
soon vragen iets voor jou te doen.
Daarnaast vind ik dat het taboe op
is in
iemand naar fysiotherapie vervoe
ren, hulp bij leren internetten, etc.
Andere voorbeelden zijn volgens
de hoogleraar “ouderen met de
zelfde ideeën en achtergronden
die bijvoorbeeld een of meer hui
zen kopen om samen te bewonen.
Of het Ru van Rossemhuis, een
woonvorm voor 50-plus kunste
naars. Het zijn wel kleine clubjes,
maar het komt steeds meer voor.”
€2,50 per
formatie er
Beynon,
online.nl;
Op loop
donderdac
Mantelzorg Eetcafé
Lekker koken voor je mantel-
zorger, omdat hij of zij altijd
voor je klaarstaat? Dat kan
maandag 10 december in het
Mantelzorg Eetcafé! Voor het
eten wordt een thema bespro
ken: Zorgen voor iemand met
een beperking. Plaats: wijk
centrum De Baselaer (Hoef-
straat 175, Tilburg). Kosten
€3,- p.p. Tijd: 17.30 tot circa
21.00 uur. Informatie/aanmel-
den (tot drie werkdagen voor
de datum): Lydia Driessen,
tel. 06-19409911, e-mail lydi-
adriessen@twern.nl
Minimaal inkomen
Te weinig middelen zijn er volgens
de hoogleraar ook voor ouderen
met een minimaal inkomen. “Voor
de meesten valt het gelukkig mee:
veel mensen die nu ouder wor
den, hebben een pensioen. VoC-
gens het Centraal Planbureau kan
63 procent van de ouderen zich
goed redden. Maar er zijn ook vrij
grote groepen aan de financiële
onderkant: met alleen AOW, soms
een klein pensioentje. En migran
ten met een gedeeltelijke AOW,
afhankelijk van hoe lang ze hier
gewoond hebben. Dat moet niet
kunnen: de overheid zou een ab
soluut minimum op het niveau van
ipleidingen.nl oort en leest dit tegenwoordig
- geregeld. René Schalk, hoog
leraar Ouderenbeleid aan de
UvT, verwijst dit soort uitspra
ken naar het rijk der fabelen.
i Hij vindt wel dat senioren meer
voor elkaar kunnen doen.
klieren
meer belasting betalen een
«I van de oplossing? Schalk:
[denk wel dat het nodig is,
F volgens de prognoses stij-
de zorgkosten enorm. Daar-
ast begrijp ik dat de regering de
Alzheimercafé
Het thema van dit maande
lijks trefpunt voor mensen
met dementie, hun partners
en andere mantelzorgers is
op dinsdag 11 december:
Wat is de rol van de huisarts?
Plaats: Nelson Mandelahof,
Korvelplein 60. Tijd: 19.30 tot
21.30 uur. Toegang gratis.
Dam- en schaakclub
Sinds enkele maanden be
staat in ontmoetingsruimte
De Driehoek (Gendringenlaan
179) een recreatieve dam- en
schaakclub voor 50-plussers,
inclusief koffie en een praatje.
Nieuwe dammers en scha
kers zijn van harte welkom.
Tijd: elke donderdag van 9.30
tot 11.30 uur. Contributie:
°r maand. Meer in-
en aanmelden: Paul
e-mail paulbeynon@
tel. 06-51554577.
eens binnen op
ïgochtend!
de tuin bijhouden of boodschap
pen doen. Ook kan het via een
organisatie: in Japan kun je jezelf
zo met bepaalde werkzaamhe
den aanbieden; de organisatie
koppelt je aan een vrager en die
betaalt ervoor. Het bewustzijn dat
het niet allemaal voor niks hoeft,
moet nog groeien. Maar het ge
beurt nu deels ook al: vrijwilligers
krijgen vergoedingen, of ze krij
gen bijvoorbeeld een feestavond
aangeboden."
Maatwerk
Mensen stimuleren meer zelf
te doen en elkaar te helpen: het
is dé gedachte achter de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning
(WMO). Ook steeds meer voor
zieningen en diensten gaan onder
de WMO vallen. Dat de gemeen
ten deze wet uitvoeren, is volgens
Schalk prima, omdat ze dichter
bij de mensen staan dan de rijks
overheid of een Zorgkantoor: “Je
kunt veel beter naar het individu
kijken, maatwerk leveren. Bijvoor
beeld als iemand moeite met lo
pen heeft. Wat is nuttig: een rol-
lator, een - al dan niet gedeelde
- scootmobiel, of iets anders? We
moeten af van de standaardrege
ling: als je dit probleem hebt, heb
je recht op dat. Zo krijg je claim-
gedrag en dat leidt tot verspilling.
Denk maar aan de verhalen over
de scootmobiels die ongebruikt in
schuurtjes staan.”
De hoogleraar Ouderenbeleid is
niet zo blij over het geld dat de ge
meenten voorde WMO krijgen. Dat
is minder dan er eerst beschikbaar
was. “Het is niet duidelijk waarop
het rijk dit budget baseert. Belar
rijke vragen worden: hoe ga j<
beperkte middelen verdelen?
voorkom je dat mensen in een ar
me gemeente iets niet krijgen wat
ze echt nodig hebben? Dat is een
punt van zorg!”
Daarnaast ziet Schalk het risico
van verkeerde keuzes bij nieuwe
bezuinigingen: “Dat een ge
meente bijvoorbeeld een relatief
goedkope informatievoorziening
schrapt, waarna mensen moeten
aankloppen bij een beroepskracht
van een WMO-loket. Dan ben je
als overheid duurder uit.”
Kerst-in
Voor mensen die zich een
zaam voelen, organiseert de
stichting Alleen op deze Aarde
op eerste kerstdag weer een
kerst-in met muziek, spellen
en lekkere hapjes. De kerst-in
op 25 december is van 10.00
tot 20.30 uur in café/zaal Bie-
rings (Goirkestraat 50, Til
burg). Kosten (zonder loterij
en bingo): €20,- per persoon.
Opgeven en betalen voor 20
december. Aanmelden/infor-
matie: Corrie van lersel, tel.
(013) 5369370, of Frans van
de Moosdijk, (013) 7502557.
Betalingen op rek.nr. 5307989
van Stichting Alleen op deze
Aarde; vermeld daarbij ‘Kerst
in 2012’.
De bijzondere leerstoel Ouderenbeleid aan de Universiteit van Til
burg (UvT) bestaat circa twintig jaar. De leerstoel wordt tot medio
2014 betaald door de provincie Noord-Brabant.
René Schalk (57), van oorsprong organisatiepsycholoog, bekleedt
sinds 2003 deze leerstoel. Dat doet hij een dag per week; de rest van
de werkweek is hij personeelwetenschapper. Hij onderzoekt oude
renbeleid met o.a. collega-professoren aan de universiteiten in Am
sterdam (sociale gerontologie), Nijmegen (onderzoek eenzaamheid),
Maastricht (dementie) en Rotterdam (vrijwilligerswerk, civil society).
m uropa heeft 2013 uitge-
I roepen tot het Jaar van
de actieve ouderen.
r Mede door de econo-
mische perikelen doet
ook de Nederlandse
rheid steeds nadrukkelijker
beroep op de inzet van bur-
svoor de maatschappij; oude-
kunnen daarbij een belangrijke
f spelen. Terecht, vindt Schalk,
’■■"fear hij benadrukt daarnaast dat
zwakken beschermd moeten
Kien door de overheid.
Hdvorming
i het rechtvaardigen van bezui-
Ingen worden ouderen vaak
er een kam geschoren. Het
W van de zelfbewuste baby-
bmers overheerst te veel, stelt
hoogleraar: “Die zijn opge-
oeid in jaren ‘50 en ‘60, in de
Bode van toenemende welvaart
(protest. Ze zijn behoorlijk indi-
walistisch en willen hun leven
ar eigen visie inrichten. Maar
■naast is er de stille generatie
n vóór hen: gezagsgetrouw en
Bestal bepaald niet rijk.”
K de beeldvorming van oude-
n als dé grote kostenpost klopt
R aldus Schalk. “De stijgende
■kosten geheel op het conto
Ode vergrijzing schrijven: dat is
h verkeerd beeld dat echt moet
Weren! Een belangrijk deel
o die stijging wordt veroorzaakt
f nieuwe technologie en me
loen. Ook is de zorg niet effi-
p georganiseerd en zijn er al-
fi overlappingen in regelingen.
F heeft dus niets met leeftijd
knaken. De maatschappelijke
K is: hoe gaan we daarmee
beroep doen op jongeren, want
hun aantal neemt af. Dus js juist
ook hulp van andere ouderen no
dig en moeten we hen stimuleren
meer voor elkaar te doen.”
Schalk ziet overigens al veel posi
tiefs gebeuren: “Belangrijk is dat
je dit vooral op wijkniveau doet.
Het welzijnswerk doet natuurlijk al
veel: de sociale samenhang be
vorderen, zorgen dat mensen el
kaar leren kennen. Huisbezoeken
door vrijwilligers zijn ook erg nut
tig. Mede daardoor kunnen oude
renadviseurs problemen vaak op
tijd signaleren en oplossen.”
Zorgruil
Het vertrouwen dat ouderen el
kaar meer gaan steunen, baseert
Schalk niet alleen op het welzijns
werk: “Ik geloof er wel in dat veel
ouderen elkaar helpen, spontaan
of georganiseerd. Het meeste
mag je daarbij verwachten van betaling mag verdwijnen. Dat is in de AOW moeten garanderen en
de leeftijdsgroep tussen 65 en 75 de informele sfeer te regelen met dat voor iedereen gelijktrekken."
jaar, want zij zijn het meest vitaal.
Maar ook 75-plussers kunnen
zich zeker nuttig maken: bijvoor
beeld in kleinschalig menselijk
contact. Het kan veel betekenen:
op bezoek gaan bij iemand die
ziek is, telefonisch of via internet
contact houden met iemand die
eenzaam is. Je moet natuurlijk
wel een goed sociaal netwerk
onderhouden.”
Als voorbeeld van georganiseerde
steun noemt Schalk het project
ZorgRuilbrabant. Ouderen en jon
geren helpen elkaar met allerlei
diensten, zoals kinderen tijdelijk
opvangen na school, tuinieren,
drempel voor zwaardere zorg ho
ger maakt. Want bijvoorbeeld van
de kosten van dementie gaat 96
procent naar verpleeghuiszorg.
Zorgen dat een deel van die men
sen met de nodige hulp thuis kan
blijven wonen kost veel minder.
De grote vraag is natuurlijk: wie
geeft die hulp?”
De maatschappelijke ontwikke
ling is dat je veel meer zelf moet
regelen, en dat burgers meer voor
elkaar moeten doen, aldus de
hoogleraar Ouderenbeleid. “El
kaar steunen moet weer vanzelf
sprekend worden, zoals vroeger.
Alleen kun je lang niet altijd een
3E TILBURGSE KOEK (T1LBURGSE KOERIER DONDERDAG 29 NOVEMBER 2012
ilburg
gen
^0/
