SB
1W
in
in
I 9
I 8
I
OPEND
OBER
(ERIE
s t
er a.s.
LEIN
PHONES
Beslist de moeite waard
De THburgse Gemeenteraad.
Tijdsdruk belangrijkste oorzaak van grote tekort Midi
Kritiek enquêtecommissie op college over informeren raad
DONDERDAG 15 OKTOBER 2009
OeTILBURGSE KOERIER
Ijaadswer
gebet
Voor
lig
jur
I:
gemeente Tilburg
Commissie vernoemd naar
Kasper Groten
UUR
Tilburg
|www.AutoKafoe.n[
ide uit
Paletplein
ite.
Maandelijkse rubriek van de gemeenteraad van Tilburg 15 oktober 2009
Verder uit het rapport van de
enquêtecommissie
Enquête is het zwaarste onder
zoeksmiddel van de raad
Uitgave:
Realisatie:
fotografie:
Raadsgriffie gemeente Tilburg
Mercuur communicatie
Gemeente Tilburg
mg van
in de
ge daarover de raad onjuist
ig heeft geïnformeerd.
voor.
Maar
zullen de
ton bedra-
g in het
iet col-
versie is
loaden op
iet
ian
bij de
van het kre-
raad gemeld
strijd i
dat het
plicht in
‘jen. Uit het onder-
enquêtecommissie
iat het hier ging om
I. na de Fuji linksaf'
dat het college
en onvolledig
satie, het recht
ilburg woningen
ekort van 1 mil-
Hetzelfde deed
Ie op dat moment
wethouder Hugo
i zijn rap-
jnde zere
i onder meer de ge-
ewaking van het pro-
het college zich
I. na de Fuji linksaf
g) en aan het einde weer links.
Voorst tot Voorst weg, langs
de links (Apollostraat), einde
lts (Herastraat), tweede rechts
PLATDAKBEDEKKINucn
EN ISOLATIES
OPLOSSEN LEKKAGES
vanaf €15,- perm2
Goedkoopste
van nederland.
GRATIS:
DAKINSPECTIES,
PRIJSOPGAVEN
INCL. 10 JAAR GARANTIE
I www.technidak.nll
tel. 0492-362663 Tl
7_ 06-30652249
Deze Raadswerkpa
samenvatting
de enquêtecoi
is open
n deze besluiten geen be-
bij het college van burge-
houders. Status informatie
Li ten is te vinden via www
itaal loket burgers, zoeken
imissie
mmissie brengt advies uit
hk van gebouwen, o.m. bij
b. De volgende, openbare,
□p 21 oktober van 9 tot 12
ntoor 3, kamer 201. De lijst
e besproken worden, kunt
jandag en dinsdag voor de
de adressen die elders in
liek staan. Meer informatie:
-> bouwvergunningen.
Luit het college: in te stem-
aluatieverslag. De sanering
h het grondwater is afge-
ng en bijbehorende stukken
oktober 2009 gedurende
nzage in het Gemeentelijk,
urn. Adressen en openings-
fon. Binnen zes weken na
He beschikking is bekendge-
belanghebbenden tegen dit
id van artikel 87 Wbb juncto
milieubeheer juncto artikel
Let bestuursrecht (Awb), een
indienen bij het college
te Tilburg, Postbus 90155,
g. Het bezwaarschrift moet
id en moet ten minste be-
h adres van de indiener; de
irmelding van de datum en
n het besluit waartegen het
zich richt; de gronden van
p de voorzitter van de Afde-
fchtspraak van de Raad van
b0019, 2500 EA Den Haag,
en verzoek om voorlopige
rden ingediend. Een derge-
i pas worden gedaan als het
is ingediend.
P 5 augustus overleed plot-
Vseling CDA raadslid Kasper
Groten. Hij was voorzitter
van de Enquêtecommissie Midi
Theater. Uit respect en waardering
voor zijn inzet en betrokkenheid
is de commissie naar hem ver
noemd.
De enquêtecommissie bestond
uit de volgende raadsleden: Arjan
Pronk (PvdA, voorzitter na het
overlijden van Kasper Groten),
Bart van de Camp (SP), Hans
Smolders (LST), Cécile Franssen
(VVD), Loes Dielissen (TVP en
namens AB, VSP en D66), Joost
van Huijgevoort (CDA, opvolger
van Kasper Groten). t
llege de huurover-
cende met de toe-
exploitant van Midi,
i oprich-
voldaan
aan de voorwaarde van de raad
dat de exploitant een betrouw
bare huurder moet zijn.
In het programma van het nieu
we college dat in mei 2008 aan
trad, staat dat voor de financie
ring van het nieuwe Midi mag
worden gerekend op een bij
drage van 2,5 miljoen euro van
"o waarin de verbouwing van het Midi The-
rijgen, is er de oorzaak van dat dit project
miljoen euro heeft gebost. Dat con-
ie die dit jaar over deze kwestie een
:n dinsdag heeft
eden voorzitter,
llege zet plannen door
april 2008 het college was
op in de
geboden,
g van Midi in
hebben. Het
jagina geeft een
g van het rapport van
commissie. Het rapport
inbaar. De volledige
en en ook te downk
www.raadtilburg.nl.
College houdt raad bewust onwe
tend over tekort
Hetzelfde verwijt krijgen de burge
meester en toenmalige wethouder als
het om de kostenoverschrijding van 1
miljoen gaat. De beide collegeleden en
de toenmalige gemeentesecretaris wa-
Nieuwe collej
Doordat in aK.
Invallen, trad er vertraging
Plannen voor Midi. Haast was
omdat men de verbouwing
'januari 2009 klaar wilde h
nieuwe college nam in mei de draad
meteen weer op. De plannen gingen
door. Dat was ook volgens de afspraak
van de nieuwe coalitiepartners. Het
Bevreemdt de enquêtecommissie dat
het college toen geen pas op de plaats
heeft gemaakt. De raad, bij monde
van de commissie Economie, had im
mers in april nog gezegd dat aan een
Wal voorwaarden niet was voldaan.
Alle aanleiding dus, concludeert de en-
Kuètecommissie, om het plan nog eens
aan de commissie voor te leggen. Dat
Niet collegiaal en in strijd met de
wet
In juni en juli van 2008 doet zich een
aantal belangrijke ontwikkelingen
De aannemer mag aan de slag.
door de ontstane vertraging
meerkosten zonder meer al 5 1
gen. Mogelijk is er dan zelfs al sprake
van een overschrijding van 1 miljoen
van het krediet.
In dezelfde periode melden de initia
tiefnemers van het nieuwe Midi zich
e gemeente. Endemol wil nog geen
zenkomst tekenen. Hierdoor wordt
het risico voor hen als toekomstige
huurders van het theater te groot. Bur
gemeester Ruud Vreeman en de toen
malige wethouder Hugo Backx weten
hen echter over de streep te trekken
door in de huurovereenkomst een extra
bepaling op te nemen. Daarmee kunnen
zij van het contract af wanneer zij
om financiële redenen met de explc
tatie niet meer uit komen. Hierdoor
kwam dus het exploitatierisico in feite
gebeurde niet.
»v«r die pas op de plaats was extra re
den omdat het college had verzuimd
om rekening te houden met het eventu
eel niet doorgaan van TV uitzendingen
vanuit Midi. Tot dan toe waren zowel de
initiatiefnemers van het nieuwe theater
als het college er steeds van uitgegaan
dat hiervoor een contract kon worden
gesloten met TV producent Endemol.
Dit onderdeel vormde een belangrijke
peiler onder de exploitatie van Midi.
Het college heeft de raad steeds voor
gehouden dat die plannen rond zouden
komen, hetgeen uiteindelijk niet is ge
beurd. De enquêtecommissie oordeelt
volledig bij de gemeente te liggen. De
burgemeester en de wethouder wisten
op dat moment dat de verbouwings-
kosten aanzienlijk hoger zouden uit
vallen. Zij hebben de wijziging
huurcontract toen niet aan hc
lege voorgelegd. De enquêtecommissie
vindt dat dit wel had moeten gebeuren.
Daarvoor waren de politieke, bestuur
lijke en financiële belangen te groot.
Dat beide bestuurders het college niets
hebben verteld over de extra bepaling
in het huurcontract, vindt de commis
sie ‘afbreuk doen aan het beginsel van
collegiaal bestuur’. Ook had de raad
geïnformeerd moeten worden. Dat dit
niet is gebeurd, acht de commissie in
met de Gemeentewet. Die zegt
college een actieve informatie-
de richting van de raad heeft.
Slotsom: de raad had moeten oor
delen
De enquêtecommissie komt tot de
slotsom dat de plannen voor het
nieuwe Midi Theater in te korte tijd
ontwikkeld en gerealiseerd moesten
worden. Het college was heeft zichzelf
een te grote tijdsdruk opgelegd en is,
ook toen de problemen zich opstapel
den, de ingeslagen weg blijven volgen.
De burgemeester en wethouder Backx
waren van mening dat juist met het
oog op de bestuurbaarheid van de
stad de raad niet tussentijds over de
grote tekorten moest worden geïnfor-
meerd. Het college zou in hun ogen
wel eens opnieuw kunnen vallen. De
enquêtecommissie stelt zich op het
standpunt dat het aan de raad is om te
beoordelen of de stad al dan niet on
bestuurbaar dreigt te worden. De raad
is het hoogste bestuursorgaan. Die
moet er op kunnen vertouwen dat hij
adequaat door het college wordt geïn
formeerd. Dat is in het geval van Midi
niet gebeurd.
voorjaar begonnen met een zoge
heten feitenonderzoek. Daarbij zijn
de betreffende dossiers en aller
lei stukken bestudeerd. Vervolgens
heeft een besloten verhoorronde
plaatsgevonden. De openbare ver
horen waren het laatste onderdeel
van het onderzoek. Gehoord werden
onder andere burgemeester Ruud
Vreeman, de afgetreden wethouders
Hans Janssen en Hugo Backx, de
zittende wethouder Jan Hamming,
enkele topambtenaren en de voor
malige exploitant van het theater.
De verhoren waren live te volgen op
de regionale TV zender BrabantlU."
4ooral het zeer snelle tempo
|f ater zijn beslag moest krijg
geen S miljoen maar bijna 7 r„
dudeert de speciale raadscommissie
enquête heeft gehouden. Afgelopen dinsdag heeft de commissie Groten,
genoemd naar de in augustus overleden voorzitter, zijn eindrapport gepre
senteerd. De enquêtecommissie constateert dat het college te gemakkelijk
is omgesprongen met diverse factoren die aanleiding gaven om de plan
nen voor Midi te heroverwegen. Bovendien heeft het college nagelaten om
de raad op de hoogte te houden. De commissie spreekt over onzorgvuldige
en onjuiste informatieverstrekking.
externe partije
zoek van de e
is gebleken da
een subsidie van de Provincie.
Die was echter bedoeld voor het
gehele Veemarktkwartier waar
Midi een van de projecten is.
De medewerkers van de
gemeente hebben hard aan de
Midi plannen gewerkt maar de
ambtelijke organisatie wist niet
goed raad met de bijzondere
bestuurlijke en financiële impli
caties van het project. Dit is
onder meer ten koste gegaan
van de onafhankelijke posi
tie die de organisatie normaal
gesproken inneemt. Voor eeh
deel moesten de ambtenaren
Midi er gewoon bij doen. Door
het inschakelen van een extern
projectmanager had de organi
satie onvoldoende zicht op het
kostenverloop. De extra over
schrijding die in december 2008
aan het licht kwam, bovenop he
toen al bekende tekort, was da
ook een complete verrassing.
n februari van -dit jaar
besloot de raad tot het hou
den van een enquête over
de kwestie Midi. Op deze manier
wilde de raad de oorzaken achter
halen van de kredietoverschrijding
met 1,9 miljoen euro voor de ver
bouwing van de voormalige bios
coop tot theater. Een raadsenquête
is het zwaarste onderzoeksmiddel
van de raad en is te vergelijken
met een parlementaire enquête die
de Tweede Kamer houdt over een
onderwerp waar politiek veel com
motie over is ontstaan.
In Tilburg was de kwestie Midi in
het voorjaar van 2008 reden voor
het toenmalige college om voltal-
op te stappen. F
afgelopen winter de
verantwoordelijke w
Backx.
De commissie was het afgelopen
Bij verbouwing van Midi is afge
weken van de gebruikelijke gang
van zaken. De kosten zijn bere-
,kend op basis van een globaal
plan. Normaal is er eerst een
programma van eisen, dan een
voorlopig en vervolgens defi
nitief ontwerp en tenslotte een
bestek. De nu gekozen aanpak
bracht aanmerkelijk grotere risi
co’s mee. Daar heeft het college
de raad niet op gewezen toen
die in december 2007 zijn goed
keuring gaf aan het krediet van 5
miljoen euro.
Toen het collej
eenkomst teken
komstige
was dat nog een BV in
ting. Daarmee werd niet
ren daarvan op de hoogte toen zowel
met de aannemer als de huurders de
overeenkomsten werden gesloten. Er
zijn toen afspraken gemaakt met de
aannemer om de meerkosten pas la
ter uit te betalen in de vorm van een
zogeheten bouwclaim. De aannemer
zou dan, ter compensa
krijgen om ergens in Tilt
te bouwen. Noch het tek
joen noch de bouwclaim constructie
zijn toen in het college gemeld. Pas in
augustus wordt in het college voor het
eerst over een tekort gesproken. Een
maand later vertelt wethouder Backx
hierover in het college slechts de halve
waarheid.» Hij noemt een tekort van 5
ton dat voor de helft zou zijn veroor
zaakt door de tempoversnelling en
voor de andere helft door onvoorziene
meerkosten.
De enquêtecommissie verbindt aan
deze gang van, zaken verschillende
conclusies. De burgemeester en de
wethouder hadden het volledige tekort
van 1 miljoen in het college moeten
melden. De overschrijding
diet had bovendien aan de i
moeten worden. Voorts constateert
de commissie dat het college voltallig
heeft verzuimd om de raad te infor
meren. In september wist men immers
van het tekort waarvan de wethouder
op dat moment melding maakte. Er is
toen afgesproken dat het tekort pas na
afronding van het project haar buiten
zou komen. Ook sprak het college toen
af om op dat moment niet de voorzit
ters van de raadsfracties te informeren.
Later blijkt dat van enkele coalitiepar
tijen de fractievoorzitters wel zijn ge
ïnformeerd.
De enquêtecommissie acht ook deze
gang van zaken in strijd met het begin
sel van collegiaal bestuur. Bovendien
is nu ook het college als geheel voor
bij gegaan aan de wettelijke plicht om
de raad actief te informeren. Tenslotte
wijst de commissie op de verantwoor
delijkheid van de burgemeester om de
eenheid van het college te bevorderen
en op zijn rol als voorzitter van de
raad.
Sinds het bekend worden van het tekort
wordt intern bij de gemeente, college
en betrokken medewerkers, gerekend
met een bedrag van 6 miljoen euro voor
Midi, dus de oorspronkelijke 5 miljoen
volgens het besluit van de raad plus de
overschrijding van 1 miljoen. Totdat in
december 2008 gemeld wordt dat de
meerkosten misschien wel 1,5 miljoen
bedragen. De uiteindelijke overschrij
ding blijkt 1,9 mijjoen te zijn. Het is
dan 9 februari 2009. Het college geeft
nu openheid aan de raad. Wethouder
Backx neemt ontslag. In de raadsver
gadering van 19 februari wordt aan het
college gevraagd of alle informatie nu
op tafel ligt. Het college weet dan dat
de huurders van Midi kampen met een
exploitatietekort van 2 ton maar meldt
dat niet aan de raad.
De enquêtecommissie legt in
port de vinger op verschillet
plekken. Dat zijn
brekkige kostenbev
Wpts ject en het feit dat
tiNGEN ont^er tijdsdruk heeft laten zetten. De
commissie benadrukt dat het college
ondanks de problemen die tijdens het
proces opdoemden, heeft nagelaten om
het Midi project nog eens kritisch tegen
het licht te houden. Daarmee is ook de
raad buiten spel gezet. Die is tussen
tijds onvoldoende, onzorgvuldig en
zelfs onjuist geïnformeerd, is de con
clusie van de commissie. Het college
heeft bewust grote risico's genomen. In
de zomer van 2008 was al bekend dat er
I een tekort van 1 miljoen euro zou zijn.
I De raad is daarover toen niet geïnfor-
I J meerd. Maar ook het college zelf kreeg
I pas heel laat te horen hoe de financiële
f vorkin de steel zat. “Naar buiten toe is
I Inbeeld ontstaan dat het nieuwe Midi
I h ..iititk dan ook mtfest kofhenzegt de
'■HSirêtecommissie letterlijk.
**Aprit2008: meerderheid raad is tegen
De problemen beginnen al vrij snel
I nadatde raad in december 2007 heeft
s besloten om de voormalige Midi bios-
coop te verbouwen tot een laagdrem-
I pelig theater met studiofaciliteiten.
Het project zou in totaal 5 miljoen
euro mogen kosten. De raad stelde
toen onder meer als voorwaarde dat er
|pen realistisch financieel plaatje onder
de exploitatie van het theater moest
liggen. Een andere eis was dat de toe-
P' tomstige exploitant een betrouwbare
huurder moest zijn.
In april 2008 kwam de voortgar
het Midi project aan de orde
raadscommissie Economie. Een meer
derheid was toen tegen de plannen. Dat
was voor de destijds verantwoordelijke
wethouder, Hans Janssen, reden om op
te stappen. Vervolgens viel het hele
college.
Geen goede kostenbewaking
Intussen was de gemeente al in de
slag met de aannemer die de verbou
wing zou gaan doen. Door de tijdsdruk
werd de verbouwing niet openbaar
aanbesteed. De enquêtecommissie
vindt dat er sprake was van een on
zorgvuldige kostenbewaking Er waren
met de aannemer geen waterdichte af
spraken over het doorberekenen van
meerkosten. De post onvoorzien was
I g, veel te laag. De aannemer mocht zijn
materialen al bestellen, voordat er een
I officiële overeenkomst was. Bovendien
I bleek op het moment van opdracht-
I ïerlening, in juli 2008, dat de verbou-
I wingskosten tenminste 5 ton hoger
I zouden uitvallen. Die meerkosten of
I een deel daarvan zijn toen buiten de
I opdracht gehouden.
