WIJZE
"Tilburg van vroeger moet bewaard
s
blijven voor het nageslacht"
‘fe^wefune
tre^m
I'
Fototentoonstelling over de Sixties in Tilburg
4
ÏITIES
Jo van Tilborg (73) zet jeugdherinneringen op papier
necitta
COLOFON
DONDERDAG 21 JUNI 2007 - PAGINA 13
de tilburgse koerier
3ERDAG21 JUNI 2007 -
”0“
FOTO: PETER LIGTENBERG
Petra Jansen
T
Op de tentoonstellir
van kinderen op het
kan her-
geleden
igen__,--
feesten en partijen.
Door
i zicht-
De beelden zijn van toen, maar de afdrukken van de foto's van hedendaagse kwaliteit:
Fujifilm Tilburg heeft daarvoor zijn nieuwe Pearl-fotopapier gebruikt.
Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 12.00 tot 20.00 uur; zondag van 12.00 tot
17.00 uur; maandag gesloten. Toegang: €3,-
C
Cmpire
aderv
13
Jcean e
ireden
ze en gevaiv--
voeren: or
i van hen. Ze zullen ech
i alleen geluk moeten hebb
Bank te kraken.
Jo van Tilborg: "Ik schreef al toen ik bij het jongensgilde zat. En later heb ik veel voordrachten en conferences
geschreven voor het koor waar ik bij zat, en voor
ing zijn ook nostalgische foto's te zien, zoals deze uit 1960
it stoepje van het BP-tankstation aan de Spoorlaan.
FOTO: PERSBUREAU VAN EUNDHOVEN
het boek heb ik ook een passage
geschreven waarin ik vertel dat mijn
vader mij een chique naam, bode
wijk, had gegeven in plaats van mij
te vernoemen naar zijn vader of
moeder. Maar dat gaf zoveel tram
melant in de familie dat ie besloot
zijn volgende zonen gewoon Co,
Jaoneke, Fraans en Piet te noe
men", aldus Van Tilborg.
do: 14.00-20.30 uur
vr: 14.00-19.00-22.00 uur
za: 19.00-22.00 uur
zo, wo: 20.00 uur
ma, di: 14.00-20.00 uur
Shrek The Third OV 6j.
do: 14.00-20.30 uur
wo: 15.00-20.00 uur
FILMFOYER TILBURG
Tussen Hemel En Aarde
do ttn zo: 19.45 uur
Ex Drummer een VOPOen, 0116-
2X°.2115l“ wel een condoom. Een vreemd
n» 20.00UU, jfooracftftg ding met iets glibberigs
Dat hadden wij kinderen nog
Fictief
De gebeurtenissen in het boek heeft
Van Tilborg allemaal zelf meege
maakt. Wel zijn sommige persona
ges en namen fictief. Van Tilborg:
"Een broer van me had mijn boek
gelezen en kwam verbaasd naar me
toe met de opmerking 'Maar Jo, wij
hebben toch helemaal geen Fraans
in de familie?' De mensen in mijn
boek hebben inderdaad andere
namen gekregen. Natuurlijk vissen
bekenden van mij wel naar welke
De gróóte vekaansie, communie-
tist. Siendereklaos en speule in ut
strótje: voor vele oudere Tilbur-
gers herkenbare momenten uit
hun jeugd. Zo ook voor Jo van Til
borg (73). Hij besloot na vele jaren
zijn jeugdherinneringen aan het
papier toe te vertrouwen. Het
resultaat is een mooi en met veel
humor geschreven boekje met de
titel Kosset den brèüne eigeluk
wel trekken? Van Tilborg
beschreef zijn herinneringen
helemaal in het dialect. "Ik wil dat
het Tilburg van vroeger en het Til-
burgs dialect ook voor mijn nage
slacht bewaard blijven."
ft en geniet van de wonder Z6K6F rnornent liét 86FI var
t die hij geschapen heeft. Pa broers die pook los, die toen
je je helemaal voor de fik goot viel. We konden er net ni
zul je merken dat Inlanc
ién van de meest intense bio
aringen is die je ooit beleeft
gie: David Lynch. Met La®
Jeremy Irons
I neijen, Andre ^vC11On,
I Ripse-Tiemens, Gerry Hovers, I
Petra Jansen, Karel Luiijf (eind-
I redacteur), Lieke Luijbregts,
Loes Mertens-Vermeer, Debby
I Struijk-Buitelaar, Mat de Vries. I
I
de gedoopt.
Nostalgische beelden
Naast deze beelden kunnen bezoekers genieten van nostalgische
straatbeelden, de opening van de eerste naoorlogse schouwburg
in Nederland in aanwezigheid van koningin Juliana, de overwin
ningen van Willem II en andere sportieve gebeurtenissen. Daar
naast zijn er historische filmfragmenten te bekijken. Ook de ver
halen bij de foto's zullen niet ontbreken.
e Derde
sindevani'
in een kikker Vviuuuv.-
rijn Shrek en Fiona nu wa
koning en koningin. Ze v
naar niets aan, dus -
iet Donkey en Puss In Bo Wi| Ster‘enborg
naar de ware troonopvolp Jq«
In Concertzaal Tilburg is vanaf morgen tot en met 19
lieuw een grote foto-expositie over Tilburg te
ien: Revolutie? De Sixties in Tilburg. Hiervoor heeft Persbu
reau van Eijndhoven, dat veel voor het Nieuwsblad van het
Zuiden heeft gewerkt, zijn fotoarchief doorzocht. Stadsmu
seum Tilburg zorgde voor de historische ondersteuning en
passende filmbeelden.
GALERIE KATHAREZE
Nieuwlandstraatai
tot 30 juni
Verft Hout
RESV MUIJSERS CONTEMPORARY
Nieuwlandstraat22
KASTEEL NEMERLAER
Kasteel laan 2. Haaren
lot 2 juli
Nicole Brill
DE POLLEPEL
Ooek Stedekestraat-WHhelrmnapart i
alle zondagen in juni tussen 17.00-
Joop Verhagen
DE PONT
Wilheiminapark 1
tot 27 augustus
René Daniels
PROBAAT
Lochtstraat 6-8
tot 26 juni
Linda Loretl l
7 SANT
Beneluxlaan
tot 2 september
TAFV
SBK
Willem II straat 56
tot1 juli
Paul Bogaers
TAFELS 4 ZO
Goirkestraat 125 1
tot 1 september
Hadnmade
TEXTIELMUSEUM
tot 10 september
Ulf Moritz-Textiele magie
VILLA D'ARTO/ARTO IMAGO
Tivolistraat 50
lot 25 juni
Annette van Roosmalen
tot 25 juni
Marianne Aulman
WEEMOED
Korte Heuvel 12
tot 30 augustus
Paul Kolen -toto's
I Redactieadres: Seniorenwij-
I zer, Stichting de Twern,
vincentiusstraat 102, 5038 SR
Tilburg; tel. 013-5839999.
I Kopij kan gestuurd worden
naar: Seniorenwijzer, p/a de
I Twern, Postbus 3078, 5003 DB
I Tilburg; e-mail seniorenwij-1
I zer@twern.nl.
f Kopijsluiting: donderdag in de
Keven weken om 12 uur.
In Kosset den brèüne eigeluk wel
Men? beschrijft Jo van Tilborg
zijn belevenissen als kind dat
opgroeit in oorlogstijd. Dat het bij
hem thuis in die tijd geen vetpot was,
blijkt al uit de titel van het boek. De
mensen hadden het toen niet breed
en dat loopt als een rode draad door
het boek. Zoals de auteur ergens
schrijft: Wé onze vadder vorts aon
weekgeld meebrocht, waar ók niks
te veul. Et is noot héél veul
gewist, want den brèüne kos et
bekaant noot trekken.
Toch was het niet allemaal kommer
en kwel. De schrijver kan wel enkele
van zijn leukste belevenissen
opnoemen. "Zoals die keer dat we in
het strótje een kapotje vonden, ofte-
LaStrada «"w opt' -a-wn vicawind
zijn boek geschreven volgens Ste-
««uw lenn Dat hadden wij kinderen nog renborg, zij het met wat veranderin-
l^geziem We nepen ons moeder gen. ..|k ben het nameHjk niet op a„e
,’j erbij. Die schrok zichi roten begon te gebieden met Sterenborg eens", zo
roepen dat we dat ding onmiddellijk zegt de auteur
weg moesten gooien", lacht Van Til-
Nieuws
-- Ook in die jaren wist Tilburg het landelijke nieuws te halen. Zo was
De Seniorenwijzer verschijnt niet de bezetting van het Amsterdamse Maagdenhuis de eerste
II eenmaal in de twee weken in I 9rote studentenactie in Nederland, maar de bezetting door stu-
l De Tilburgse Koerier. denten van de Katholieke Hogeschool Tilburg (nu de UvT). De
Redactie: Isabella de Boer-Ver- studenten doopten de instelling toen voor even 'Karl Marx univer-
heijen, André Coenen, Riek siteit'.
u ti;-rr- "De overval op de Amrobank in Tilburg in oktober 1965 wordt door
justitie en banken als 'Dé eerste bankoverval' in Nederland
beschouwd. Ging het daarvoor nog om relatief kleine bedragen, in
Tilburg bedroeg de buit ruim 900.000 gulden (nu vergelijkbaar met
zo'n 2 miljoen euro). Bovendien vond de overval plaats in een
soort Bonny en Clyde-stijl: met veel mensen en veel geweld. De
overvallers waren Fransen. De groep verplaatste zich in witte
Citroéns en werd daarom in Brabant onmiddellijk de Citroënben-
Heilige Theresia
Of die woensdagmiddag dat hij met
twee broers naar zolder toog om
ader voor fans van vervreent daar uit het raam naar buiten te kij-
elfreflexieve cinema Laat jt fen. 'We hadden een pook ertussen
eh het raam °pen te houden-
ft en geniet van de wonder °P zeker moment liet een van mijn
i in de
goot viel. We konden er net niet bij.
Toen zagen we op zolder dat grote
beeld van de heilige Theresia van
Lisieux staan. We zetten het beeld
op bed en de kleinste van ons klom
erop, ging uit het raam hangen en
pakte de pook. Toen hij echter terug
stapte op het beeld, brak het hoofd
van de heilige Theresia af van de
romp en viel het in gruzelementen
op de vloer. Dat betekende natuurlijk
en Zijn bende zondvoor straf na het eten meteen naar
n hebben om hun mee bed”, vertelt Van Tilborg.
vaarlijke casinom
om wraak te new Spelling
1 zullenK!‘ Er zijn voor de spelling van het Til- ln Concertzaal
burgs dialect verschillende mogelijk- au9us*us °Pn,(
heden. Er kan gespeld worden vol- z,en: /’ev^l
gens de manier van dialectkenner r**a“ uan n
^ikker°vegS Henk van Riien’tevens schrijver van
Veran Mén Tibórgs Wóordeboek. Daar
naast kan het Tilburgs ook geschre-
ga ven worden gp de wijze van taalken-
nBo1ner Wil Sterpnhnrg (zje rechterko- De tentoonstelling begint in 1960 en geeft in chronologische volgor-
-van Tilborg heeft de een overzicht van kleine en grote gebeurtenissen in Tilburg.
deze chronologische opzet worden vanzelf de grote verschillen
baar tussen Tilburg aan het begin en het einde van de jaren zestig.
Folders voorzieningen WMO
De gemeente Tilburg heeft drie nieuwe folders gemaakt over voor
zieningen voor ouderen en gehandicapten. Daarin staan voorzie
ningen op een rij die vallen onder de Wet Maatschappelijke Onder
steuning (WMO). Het gaat om:
Hulp bij het zorgen: over hulp bij het huishouden, maaltijden, per
sonenalarmering, mantelzorg, dementie;
Vervoer op maat over de deeltaxi, autoaanpassing, leerlingen
vervoer, invalidenparkeerkaart;
Langer thuis: over woningaanpassingen, verhuizen, rolstoelen.
De folders zijn verkrijgbaar bij Loket Z of bij de Stadswinkels. Alle
aanvragen lopen via Loket Z, tel. 0900-1231313.
Inloop mantelzorgers over jezelf ontspannen
Op woensdag 27 juni organiseert het Ouderenwerk van de Twern
in wijkcentrum De Poorten (Hasseltstraat 194) een inloopochtend
voor mantelzorgers. De heer Boink geeft dan informatie over
manieren waarop je kunt ontspannen. Ook kunnen de bezoekers
een aantal praktijkoefeningen doen. Ervaringen uitwisselen is ook
mogelijk. De inloop is van 10 tot 12 uur; tussendoor binnenlopen
kan ook. De toegang is gratis, evenals koffie en thee.
Bijeenkomst De Salon
De Salon is een gezellige, maandelijkse ontmoetingsplek voor les
bische en homoseksuele 50-plussers uit Tilburg en omstreken. De
volgende bijeenkomst is zondagmiddag 1 juli bij een van de leden
thuis. Informatie: Gerrie en Cobie, tel. (013) 5435793 of 4561686.
Film Kees Brusse over het ouder worden
In de Filmfoyer van de schouwburg is op donderdag 28 juni de film
Vader is zo stil de laatste tijd van Kees Brusse te zien. Hij toont een
inspirerend en ontroerend verhaal over het ouder worden. De film
begint om 14.00 uur. Na de film kunnen de bezoekers met elkaar
praten over de film. Leden van de ANBO betalen 3,-niet-leden
4,50. De prijs is inclusief een consumptie. Vooraf aanmelden is
noodzakelijk. Dat kan alleen via de ANBO, tel. (013) 5810603.
Ontspanning
Vrijdag 22 juni is er om 20 uur een dansavond voor 40-plussers
in wijkcentrum t Sant (Beneluxlaan 74). Entree 1,-. In het Oude
rentrefpunt daar kunnen kaarters op woensdag 27 juni vanaf 10 uur
rikken of jokeren; kosten 1,-.
In wijkcentrum De Baselaer (Hoefstraat 175) wordt zaterdag
van 20.00 tot 23.30 uur een folklorebal gehouden met dansgroep
Shaloom. Ook zijn er voor een schappelijke prijs Balkanhapjes te
koop. Entree 3,50. Wie een verzoekje wil indienen, kan zelf cd's
meebrengen. Informatie: stichting Balkan, tel. (013) 5421325.
In zorgcentrum Reyshoeve (Gendringenlaan 15) wordt de jaar
lijkse feestweek op zaterdag 23 juni geopend met een markt, die
van 14.00 tot 16.30 uur duurt. De feestweek staat in het teken van
de romantiek. Op de markt zijn allerlei artikelen, lekkernijen en een
rad van avontuur te vinden. Ook rijdt er een busje zodat ouderen
een kijkje kunnen gaan nemen bij het smartlappenfestival. Woens
dag 27 juni is er van 19.30 tot 21.30 uur een Honeymoonquiz in
Reyshoeve. Medewerkers vormen paren en strijden tegen elkaar
op verschillende spelonderdelen (entree 1,-). Op vrijdag 29 juni is
er van 15.00 tot 16.30 uur een bruidsmodeshow; entree 1,-. Toe
gangskaarten en consumptiemunten (a 1,-) zijn één week voor de
activiteiten te koop n bij de receptie van Reyshoeve.
In zorgcentrum De Kievitshorst (Beneluxlaan 101) is er zon
dagmiddag 24 juni een high tea met muzikale omlijsting (gratis
entree). Tijd: 14J5 tot 16.30 uur.
Voorstelling Heddy Lester in Kamp Vught
Na het succes van de scholierenvoorstellingen in mei komt er in
Nationaal Monument Kamp Vught een extra voorstelling voor ieder
een van 10 Duizend Zakdoeken. Deze is op vrijdag 29 juni om
20.30 uur. De Tweede Wereldoorlog, een opbloeiende liefde in con
centratiekamp Vught, afscheid en de gevolgen hiervan op een
joods gezin en hun kinderen: het zijn de basiselementen van deze
theaterproductie die actrice Heddy Lester maakte met haar broer
en Myra de Jong, haar jeugdige tegenspeelster. De entree voor de
familievoorstelling op 29 juni is 15. Reserveren kan via
www.nmkampvught.nl of tel. (073) 6566764. Adres Kamp Vught:
Lunettenlaan 600, Vught.
Zomerocodemie metjUosofie en kunstgeschiedenis
Seniorenacademie Brabant organiseert voor het eerst op de Uni-
versiteit van Tilburg (UvT) een zomerprogramma.
Drs. Miriam van Reijen start het programma op 2, 3 en 4 juli met
een inleidende cursus filosofie: Filosofie: evenveel geluk als wijs
heid. Verder zijn er in augustus meerdaagse cursussen over beeld
houwkunst en over culturele verkenningen van hét verschijnsel De
Nacht. Een volgende keer meer informatie hierover. Geïnteresseer
den kunnen meer informatie krijgen of een brochure opvragen bij
HOVO Brabant, tel. (013) 4668119, e-mail info@hovobrabant.nl.
De brochure is ook te vinden op www.hovobrabant.nl
Zeg het in het dialect...
'Toen ze dé waoter over menne kop goten, moet ik verekkes
gekweken hebben. De koster, die bij dergeleke gelegenheden aal-
tij veuraon stond, om un fooike te vangen, merkte op, dé zó best
ens enne goeie zanger kunnen worren. Dé vertelde ons taante
Drika alltij as ze op men verjaordag kwaam." Deze jeugdherinnering
die de "gewone volksjongen" Lodewijk van den Bredevoort schreef
in Kosset den brèüne eigeluk wel trekken? (zie het openingsartikel)
gaat duidelijk over zijn doop. Alhoewel, duidelijk? Hoeveel Tilburg
se woorden kent u nog? In de Tilburgse Huiskamer in de bibliotheek
aan het Koningsplein kunde hier ekkes naor opzuukgoan.
Zo staat daar bijvoorbeeld de serie Tilburgs prentebuukske van
Cees Robben. In bijna 35 jaar schreef en tekende Cees Robben
ruim 1800 prenten. Zijn familie geeft nu verschillende boekjes uit
met deze 'Prent van de Week' die eerst in het weekblad Rooms
Leven en later in het Nieuwsblad van het Zuiden verschenen.
Een man die de Tilburgse taal machtig is en er ook nog in kan dich
ten is Piet van Beers. In de bundel Grèèze cèlle heeft hij zijn gedich
ten in Tilburgs dialect opgetekend:
Ook leuk, bijvoorbeeld om eens voor te lezen aan de kleinkinderen:
Saanderdaags, uitgegeven n.a.v. het 25-jarig jubileum van wijkcen
trum In de Boomtak. Oudere bewoners uit de Bomenbuurt vertellen
- vaak in het Tilburgs dialect - hun verhalen aan kinderen uit de
buurt. Een bundeling van sprankelende vertellingen is het resultaat.
Jeugdigen kunnen een kijkje nemen in de katholieke tijd van vroe
ger.
In deze junimaand is het weer zover: grote 'klochten' spreeuwen.
Benieuwd wat 'klochten' is? Zoek het op in hét boek over het Til
burgs dialect: Goedgetöld: diksjenèèr van de Tilbörgse taol van
Paul Spapens, Gerard Steijns, Wil Sterenborg en Frans Verbunt. Of
in de voorloper van dat woordenboek: Tilbugs vur tonpraoters en
aandere saawelèèrs, ook van Frans Verbunt.
Weet u nog wat een klóttermèrt is? Het is te vinden in Mèn Tilbörgs
wóordeboek van Henk van Rijen. Hij ontwierp zijn eigen spelling;
deze wijkt af van de Spelling Sterenborg.
Veel Tilburgse families worden nog steeds genoemd met hun bij
naam. Karei de Beer verzamelde ze in het Tilburgs Bijnamenboek;
Tilburg, de stad en haar mensen bij naom en toenaom.
Pseudoniem
Wie de voorkant van het boekje
bekijkt, valt meteen op dat Jo van
Tilborg niet onder zijn eigen naam
schrijft. "Met het pseudoniem Lode
wijk van den Bredevoort wilde ik iets
aan de kaak stellen dat ik zelf heb
meegemaakt. Dat heeft te maken
met het vernoemen van kinderen
naar vader, ooms, tantes en andere
familieleden. Vroeger was dat heel
gebruikelijk. Toen ik zelf voor het
eerst vader werd, ging mijn familie
er vanuit dat ik mijn zoon zou ver
noemen naar mijn vader, die Marti-
nus heette. Maar heel dat vernoe
men vond ik grote onzin, ik noemde
mijn zoon geen Martin of Tinus. In
personen er dan bedoeld worden. Van Tilborg is ook dichter; hij dicht
En sommige personen bestaan niet zowel in het Tilburgs als in het
echt. In het boek voer ik bijvoorbeeld Nederlands. Sommige van die
een oom op die altijd schunnige taal gedichten gaan ook over zijn jeugd
gebruikte. Die heb ik er ook maar bij en komen in verhaalvorm voor in zijn
verzonnen. Ach, niet alles in het
boek is letterlijk zo gebeurd. Maar
als schrijver moet je het toch een
beetje leuk maken? En je dacht toch
niet dat ik me elk detail nog K“r-
inneren van wat er 65 jaar
is gebeurd?"
Jongensgilde
Kosset den brèüne eigeluk wel trek
ken? mag dan Van Tilbörgs eerste
publicatie zijn, het is zeker niet zijn
eerste schrijfsel, zo vertelt hij. "Ik
schreef al toen ik bij het jongensgil
de zat, ik mocht bijvoorbeeld altijd
de kampverslagen maken. En ik heb
veel voordrachten en conferences
geschreven voor het koor waar ik bij
zat, en voor feesten en partijen."
boek. Zoals bijvoorbeeld het gedicht
Ut kapotje in ut strótje. Maar ook de
ernstige ziekte van zijn vrouw heeft
hij verwerkt in een prachtig gedicht.
"Misschien dat ik die gedichten ook
ooit nog eens uitbreng, wie weet",
zegt hij. Zeker is dat er een vervolg
op Kosset den brèüne eigeluk wel
trekken in het verschiet ligt. "De eer
ste 158 pagina's heb ik al klaar."
Inmiddels is er een tweede druk ver
schenen van Kosset den brèüne
eigeluk wel trekken? Wie belang
stelling heeft, kan een exemplaar a
15,- bestellen:
e-mail j.v.tilborg@home.nl of tel.
(013) 5713250.
