geeft richting aan de
Wet maatschappelijke ondersteuning
Tilburg
Wat doet de gemeente Tilburg nog meer?
Wat is de Wmo?
Waarom is een nieuwe wet nodig?
Wat zijn de voordelen en de nadelen van de Wmo?
Hoe nu verder?
gemeente Tilburg
ft
JE TILBURGSE KOERIER
Stand van zaken februari 2006:
grote lijn is helder, maar voor concrete antwoorden is het nog te vroeg
De Tweede Kamer stemt op 14 februari over een nieuwe wet: de Wet maatschappelijke ondersteuning. Die wet heeft
alen.
ook gevolgen voor mensen in Tilburg.
Wethouder Els Aarts- Engbers: “De nieuwe wet sluit goed aan bij waar we in Tilburg al jaren mee bezig zijn. Denk
maar aan de nota Langer thuis in Tilburg, die al in 2002 is vastgesteld. We willen een stad zijn waar jong en oud,
gezond of met een handicap, zelfstandig kan wonen en mee kan doen aan de samenleving. Mensen zijn mede ver
antwoordelijk voor hun welzijn en hun leefklimaat. Dan hebben we het over betrokkenheid, integratie, voor jezelf en
voor je naasten zorgen als dat kan. De gemeente wil dat stimuleren. En zorgen voor goede voorzieningen in de
wijken. We denken dat we de nieuwe taken goed kunnen oppakken en bereiden ons daar zorgvuldig op voor. Zowel
milieu
het college als de raad zijn overtuigd van het belang. Het is nu nog te vroeg om heel concreet aan te geven wat u
kunt verwachten. Maar we kunnen wel aangeven wat de grote lijnen worden.”
lat:
van Tilburg
Hoe gaat Tilburg om met de Wmo?
eer
r Water,
P
Gaat de gemeente zelf huishoudelijke
verzorging leveren?
en
van
en
plaatse in
voer naar de
ijke over-
laast gaat
ing tegen
enwater ter
In de notitie "Richting geven aan de Wmo”, staan de hoofdlijnen voor het beleid voor de jaren 2007-2010. Dit
is gebeurd na een uitgebreid inspraaktraject, waarin een werkgroep vanuit college en raad de mening heeft
gepeild van burgers, belangengroepen en instellingen in de stad.
Er is gekozen voor een aantal hoofdlijnen:
de gemeente investeert in sociale samenhang in de wijken;
en in de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers, die niet gezien worden als vervanging maar als
aanvulling op professionele zorg;
we spreken mensen aan op hun eigen verantwoordelijkheid om zoveel mogelijk zelf hulp te organiseren;
mensen kunnen een beroep doen op de gemeente als ze zorg nodig hebben, en die niet helemaal zelf
kunnen betalen en onvoldoende mantelzorg hebben;
financiële problemen door een opeenstapeling van eigen bijdragen moet worden voorkomen;
kwetsbare groepen krijgen specifieke aandacht.
Deze hoofdlijnen zullen in 2006 verder uitgewerkt worden in een meerjarenbeleidsplan 2007-2010. Pas als die
uitwerking klaar is, kunnen we heel concreet aangeven wat de gevolgen zijn voor de inwoners van Tilburg.
Nieuw is dat de gemeente verantwoordelijk wordt voor huishoudelijke verzorging en een aantal subsi
dieregelingen rond wonen en zorg. In Tilburg hebben 7000 ouderen en gehandicapten een indicatie voor
huishoudelijke verzorging. Afwassen, ramen zemen, stofzuigen, dat soort dingen. Hulp dus bij het huishou
den voor mensen die dat zelf niet (meer) kunnen. Tot nu toe wordt die hulp betaald uit de Algemene wet
bijzondere ziektekosten. Als de Wmo in werking treedt, zal de gemeente Tilburg die zorg gaan regelen. Daar
is in Tilburg ruim 10 miljoen euro perjaar mee gemoeid.
Hoe de gemeente dat gaat doen is nog niet precies bekend. We zijn nog bezig met de voorbereiding. Een
gezamenlijke werkgroep Wmo van gemeenteraad en college heeft uitgebreide gesprekken gevoerd met bur
gers, belangengroepen en instellingen in de stad. Daarna heeft het college een aantal hoofdlijnen bepaald,
die vervolgens zijn voorgelegd aa“n de gemeenteraad. Die hoofdlijnen worden in 2006 verder uitgewerkt.
De Wmo is breder dan alleen de huishoudelijke verzorging. Ook veel “bekende" gemeentelijke taken gaan
onder de Wmo vallen, zoals bijvoorbeeld het welzijnswerk, vrijwilligerswerk, verslavingszorg, maatschappe
lijke opvang, vrouwenopvang, woningaanpassingen, vervoersvoorzieningen en rolstoelen.
En op langere termijn komen misschien nog meer onderdelen van de Algemene wet bijzondere ziekte
kosten (Awbz) naar de gemeenten toe.
De Wmo is dus een bundeling van bestaande wetten, namelijk de Welzijnswet, de Wet voorzieningen gehan
dicapten en delen van de Awbz.
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een nieuwe wet, die op 1 januari
2007 ingaat. Centraal staat dat iedereen moet kunnen meedoen aan de samen
leving. Ook als iemand lichamelijke beperkingen of psychische problemen heeft.
Sommige mensen kunnen dat niet helemaal op eigen kracht. Zij zullen daarbij
geholpen moeten worden, door familieleden, buren of wijkbewoners. Als dat niet
lukt, zal de gemeente ondersteuning regelen.
De Nederlandse regering vindt dat de Samenleving zó veranderd is, dat het zorgstelsel aangepast moet worden. Er is een nieuw stelsel
voor zorgverzekeringen. En nu wordt ook een andere wet ingevoerd: de Wmo. Redenen voor de invoering van de Wmo zijn:
Als je mensen wilt stimuleren om mee te doen aan de samenleving, zijn veel maatregelen nodig. Maatregelen op het vlak van wonen, zorg, welzijn en in
komensondersteuning, de inrichting van de openbare ruimte, enzovoort. De gemeente kan die maatregelen nu beter op elkaar afstemmen. Omdat de gemeente
dicht bij de bevolking in de wijken staat, kan beter maatwerk worden geleverd. En door creatieve oplossingen kan met hetzelfde geld meer bereikt worden. De
andere kant van de medaille is dat er verschillen ontstaan tussen gemeenten. Daar hebben belangengroepen van ouderen en gehandicapten soms moeite mee.
De gemeenten krijgen in de toekomst veel vrijheid hoe ze met de Wmo willen omgaan. Dit betekent dat bepaalde voorzieningen in de stad kunnen verdwijnen
en dat nieuwe voorzieningen worden opgebouwd. Dat zijn politieke keuzes, waar inwoners van Tilburg dus hun eigen gemeentebestuur op kunnen aanspreken.
Gemeenten zelf wijzen vaak op de financiële risico's op de langere termijn. Krijgen zij wel genoeg geld van het rijk om de zorg op peil te houden, ook als er
steeds meer ouderen een beroep doen op zorg? Er zullen creatieve oplossingen nodig zijn om bij toenemende vergrijzing uit te blijven komen met het
beschikbare geld.
Pas als de Eerste Kamer het wetsvoorstel heeft goedgekeurd, is de Wmo een echte wet.
Ondertussen gaan we in Tilburg druk verder met de uitwerking. Wethouder Els Aarts-
Engbers: “Ik heb gemerkt dat veel mensen die afhankelijk zijn van zorg, ongerust zijn
over de gevolgen van de Wmo. De gemeente Tilburg wil de zorg voor haar burgers
echter goed organiseren, en ook mantelzorgers en vrijwilligers ondersteuning bieden.
Bij de uitwerking zullen we zeker in gesprek blijven met de instellingen in de stad en
de belangengroepen. We willen hun deskundigheid benutten. Ook heel veel afdelingen
van de gemeente zullen bij die uitwerking betrokken worden. Als we de stad echt beter
geschikt willen maken voor ouderen en gehandicapten, moet er immers veel gebeuren.
Huizen aanpassen, zorg aan huis regelen, winkelcentra toegankelijk maken, goede
informatie organiseren, enzovoort. In de afgelopen jaren hebben we daar samen al veel
in bereikt. Denk bijvoorbeeld aan de vele aangepaste flats, of aan de informatiewinkels
en de ouderenadviseurs die mensen helpen om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven
wonen. Maar denk vooral ook aan de goede dingen die mensen zelf doen. Ik heb veel
respect voor alle vrijwilligers en mantelzorgers die binnen de gemeente actief zijn. Ik
hoop en verwacht dat er nog veel meer mensen actief willen worden. Niet alleen voor
de stad, maar zeker ook voor de mensen zelf. Het geeft veel voldoening om zinvol
bezig te zijn.”
a. Kostenbeheersing:
de kosten van de zorg zijn enorm gestegen en zullen de komende jaren nog veel verder stijgen, vanwege de vergrijzing. Het heeft allemaal te maken met de
geboortegolf na de Tweede Wereldoorlog. De baby's van toen zijn over een jaar of vijf 65 jaar. Deze gepensioneerden leven langer dan ooit. Dus lopen ook de
kosten van de zorg sterk op. Dat maakt het huidige stelsel volgens het kabinet onbetaalbaar. Zorg moet betaalbaar en op peil blijven, nu en in de toekomst.
b. Nadruk op eigen verantwoordelijkheid:
het kabinet vindt dat veel burgers te snel een beroep doen op de overheid. De Wmo moet mensen stimuleren om eerst zelf oplossingen te verzinnen, met
hulp van hun omgeving. Het uitgangspunt daarbij is: wat door familie, vrienden, bekenden en vrijwilligers gedaan kan worden, moet je niet door betaalde
hulpverleners laten doen. Dan snijdt het mes aan twee kanten. Enerzijds zijn mensen meer betrokken bij de maatschappij. Er ontstaat een zorgzame
samenleving, waarin mensen op elkaar vertrouwen. Anderzijds blijft de professionele zorg die nodig is, betaalbaar.
c. Zo lang mogelijk thuis wonen:
De Wmo moet er voor zorgen dat er meer zorg en ondersteuning in de wijken komt. Zodat mensen zo lang mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven
wonen. Veel ouderen en gehandicapten willen dat heel graag. Om dat mogelijk te maken moeten voorzieningen beter worden afgestemd op de wensen van
de klanten.
- DONDERDAG 9 FEBRUARI 2006 - PAGINA 9
:n,
113 13
De gemeente Tilburg pakt de Wmo op binnen het programma Tilburg in Topconditie.
Programmamanager Marian Janse: “Tilburg wil er voor zorgen dat ouderen en gehandi
capten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen aan de
samenleving. Dan heb je niet alleen zorg en welzijn nodig, maar ook voldoende geschikte
woningen, toegankelijke straten, goed openbaar vervoer en dergelijke. We gaan in Tilburg
woonzorgservicezones maken. Dat zijn delen van de. stad die heel geschikt zijn voor oude
ren en gehandicapten, maar ook voor tweeverdieners en gezinnen met kinderen. Samen met
de instellingen in de stad kijken we naar geschikte plekken om die woonzorgservicezones
te realiseren. Zowel in de bestaande wijken als in’de nieuwbouw. Verder werken we aan
goede informatie over wonen, zorg, welzijn en inkomensondersteuning. We gaan één of
meer loketten maken, en zullen handig gebruik maken van de mogelijkheden van internet
en telefoon. Ook advies aan huis zal mogelijk zijn.”
ing
1 veel
onder-
and
hout
voor
eteren
toge-
De gemeente wordt dus verantwoordelijk voor de huishoudelijke verzorging. Gaan straks ambtenaren van
de gemeente bij de mensen thuis het huishouden doen? Nee, dat is niet de bedoeling. De gemeente moet de
zorg regelen en financieren. Bijvoorbeeld door contracten af te sluiten met zorginstellingen. Of door inwo
ners die dat nodig hebben een persoonsgebonden budget te geven waarmee ze zelf zorg kunnen inkopen.
2006. Een groot
eel. Het afvalwa-
sten van Tilburg
n gezuiverd op
kt met het
Istelsels.
toon verhard
leisels. Met
voorbeeld de
afkoppelen
ting door
elsel neemt
JERDAG 9 FEBRUARI 2006 - PAoj
DE
ids schaar-
ossingen die
label zijn.
an het milieu
mivering (RWZI)
atief van het
at bestaande
gebouwd tot een
ening. De capaci-
iig vergroot dat:
op de Leij
oor worden
iolen gereinigd,
len tijdig ver-
and van de
:rd met behulp
loud en het
□als instorting,
iet weg dat er
te klachten van
F van ^aar programmamanager hiprian Janse
Wethouder Els Aai
