Uitkamen met inkomen
V
imTilburg
Steeils meer mensen met schulden
Dementie en Alzheimer
T
B
L
U
R
G
kt.
ld!
Discriminatie? 'Bel Gelijk!'
Vergeetachtig of in de war?
loop
burg:
I
I
Colofon
Turks
Sumalisci
LOOP
UNCH
De gemeente
t
idt ouders
delijke
IJ
TEMBER 2004 - PAGINA 1! sDE TILBURGSE KOERIER
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 2004 - PAGINA 13
Kleurrijk Tilburg is een uitgave van Palet, Midden Brabant in opdracht van de gemeente Tilburg en wordt eenmaaal per maand opgenomen in De Tilburgse Koerier
óók
mensen
het worden is. Hoe herken je met lichte dementie sneller de gen medicijnen waardoor de keur of etniciteit of een alge-
Koekkoek
september werd gehouden.
Discriminatie?
Europese actieprogramma ter nisch tel 013-543 89 17."
ika postada ee aad qeb qeyb
inschrijving
rinkel@kliksafe.nl
var.
ia ve
ongeveer 6 p
mensen ouder
diac
over
arts
medisch specialist.
een aankoc
derbedrijf t
knf a +- i'r c
0900-BelGelijk
0900-2354354
Kleurrijk Tilburg wordt eenmaal
per maand opgenomen in
De Tilburgse Koerier. Op deze pagi
na staat informatie voor migranten.
Coördinatie en eindredactie:
E. Geelen in samenwerking met
R. de Rooij, gemeente Tilburg,
Communicatie Publiekszaken
Redactie: Athanasia Giagtzidou
en Bert Langenberg
Redactie-adres: Palet, steunpunt
voor multiculturele ontwikkeling
in Noord-Brabant
Noordstraat 80, 5038 EK Tilburg,
Telefoon: 013 - 5321436
fax: 013 - 5440360.
Reacties en suggesties zijn van
harte welkom! Schrijf of bel
naar het redactie-adres.
De inhoudelijke koers van deze pagi
na wordt mede bepaald door de
redactieraad. Daarin zitten onder
meer Het Centrum Buitenlandse
vrouwen (CBV), De Stichting Nieuw
komers en Vluchtelingen (SNV), COS
West- en Midden Brabant, een
gemeentelijk beleidsmedewerker en
een vertegenwoordiger van enkele all
ochtone zelforganisaties. De redactie
verklaart deze pagina uiterst zorg
vuldig te hebben samengesteld en
kan op geen enkele wijze aansprake
lijk worden gesteld voor eventuele
schade die het gevolg is van hande
lingen of beslissingen die gebaseerd
zijn op de gepubliceerde informatie.
205 Tilburg
inde Vorming
ilburg
geval eerst de meest dringende
zoals huur,
water en energie en zieken
en een geheugentest kan de
een voorlopige
op i_..
kan het
van uw rekening laat afschrij
ven, voorkomt u dé
niet meer kunt betalen. Want
weg kwijt of weet niet meer ziekte langzamer gaat ver
waar hij is. Men heeft moeite lopen.
de met plannen maken en vooruit
werelddag dementie die 19 denken, een afspraak maken is Wat te doen bij bet
moeilijk. Men krijgt moeite met vermoeden van dementie?
bepaalde handelingen, bijvoor- Als u of iemand in uw omge- www.belgelijk.nl,
aankleden lukt niet meer, ving zich zorgen maakt over telefonisch bij een Anti Discri-
krijgen vergeetachtigheid, kunt u minatie Bureau (ADB). Om het
Oudere mensen vergeten onderscheiden is van gewone Dementie kan verschillende
nogal eens wat. Bijvoorbeeld vergeetachtigheid. oorzaken hebben. De ziekte pagne ook in Tilburg volop van start. Onder
Hulp bij het oplossen
van schulden
jrker van het ADB bij u in de ADB Tilburg weten. "Maar wie
int wordt huisarts een voorlopige buurt aan de telefoon. Zij of ergens mee zit kan ook gewoon
ignose stellen. Bij twijfel hij kan al uw vragen beant- contact met ons zoeken zoals
er de diagnose zal de huis- woorden. Deze campagne dat altijd al ging op ons adres
doorverwijzen naar een maakt onderdeel uit van het Willem II straat 3 of telefo-
i-m-rr» -i vUoaLi O CZO Of) 4 "7
dementie en wat is eraan te
doen? Deze en andere vragen
stonden centraal op
u makkelijker te maken dat
ADB te vinden bestaat nu de
landelijke telefoonlijn 0900-
van zorg en wonen gaai
project biedt ouders ma
en ondersteuning bij <k
Maandag 27 septemben
ocht, Bureau .Jeugdzorg
ren hiervoor de intentie!
jl ja. Ajli I LxaJl Lc- L*jlj i3l\1.«nj jjSj LoJjc-
J j- jUu J At ujc.jaSjiS jo >ia
2113 SjJ AS-y jL»yi JU i jitldl jJUdl jpJ jkL JUS Lc.
Ui. Jl jiJI Jjds AS-u ji jiJl
au-i J J^l JS Alc. JIÜ.VU u-UJl _*Al JSI JL
»UI jAl jjJ JL U jjc. yUJLI JSSl jiu i>(Lil jJI jill
jlu J Ajiu jXU Ijl ÓX.ÜI Sjjllj J JUS J ,bjsll J
Jij j JtUAl AL I4J» JjSaj» jitüil jlUdl J£ -UVai J»l 'ILjl
jSja jl jl <jAU Jitill Jjpjl (J* J'JC-LAl ftpÜ JA. Jjl
L> J jIjcUJl JL jL .(IMW) *AWI J-*J’
.«JiJll JjjLl jJb AjjJJJ jjIuJI JjjjJI
AJ AIS lil Aje.U- AJ (IMW) ^b^VI J-J
Jm Ujl&J fS CjUJU» Al jja Jjji jl S jji-a
f J1C UjjK <j!tuJJI 4j'jJu ill I^LÓKIl
I
en/of
rring
van de gemeente en bij het
ben of afspraken die ze met dementie vooral gebeurte-
horen bij het ouder worden, net is gezegd, wat men net ging
het aankoopbedrag. Als u twij
felt of u een lening wilt afslui
ten kunt u ook een tijdje Betalingsachterstand inlopen
door iedere Als u constant rood staat, kunt
maand een vast bedrag te spa- u betalingsachterstanden op-
s het lopen. U moet dan in ieder
ook niet verstandig een lening geval zo snel mogelijk afspra-
af te sluiten. ken gaan maken over hoe u
"Waar blijft mijn geld?" Ieder- dat heeft vervelende gevolgen proefdraaien
een denkt het wel eens. Het is (huisuitzetting, afsluiting van maand een vast bedrag te spa-
energie of onverzekerd zijn ren. Lukt dat niet, dan is het
voor ziektekosten). c~1_ *J*‘-J:-1a_i
Wie in Nederland gediscrimineerd wordt, moet daarover een
klacht kunnen indienen. Verschillende instellingen behan
delen verschillende onderdelen van discriminatie. Om het
indienen van een klacht makkelijker te maken is onlangs
een landelijke campagne begonnen. Dit najaar gaat de cam-
het motto: 'Bel
waar ze iets neergelegd heb- In het begin vergeten mensen van Alzheimer is de meest Gelijk' is een landelijk nummer (0900 2345345) geopend.
-- -- j voorkomend; 50 procent van
imaakt hebben. Dat kan nissen die net gebeurd zijn, wat de dementiepatiënten heeft Via dit telefoonnummer kunt u bestrijding van discriminatie
deze vorm. De ziekte van terecht met klachten over dis- en is voor Nederland gestart op
Het kan ook betekenen dat doen, wie er gisteren op bezoek Alzheimer kan niet genezen criminatie op grond van leef- 29 juni door minister de Geus.
vader of moeder dement aan is geweest. Ook raakt iemand worden maar patiënten krij- tijd, handicap, seksuele voor- Natuurlijk maken ook de Bra-
aekkoek, oorspronkelijk,
uize, van mei 1994 tol
aand in 1998. Daarvoor
1978 tot 1982 lid van dd
id in Tilburg. Sinds juni
lid van de CDA-fractie in
amer.
leeft hij tal van bestuur!
s op in het onderwijs, eed
partijpolitiek en univerl
d.
met zijn gezondheidstow
I de uitreiking van dd
onderscheiding ten huial
coreerde plaats.
Vdlxilj jjj jluL*
.öJjuxJI JJft jJnlj JalJl JUa
(ja aAjJg. JLua». JIaJI (ja uaIUT» j
UuA (j) C-Jtui J Ja .Xillk-o J Xihx-6 Otsji
JaJ oJa
Jja. jïiw AjJJl jL
J Ia». .j^l Jjjj Jl>> 411 AjSi ’"IJU üd ".JjüaIi (j- j JUl
lil JjJ ^1 j JLili. ‘Jc. 4JC.Ij AjJj Jl JjSl
JS SjJ j Ja-J jL A. .JjjJ JjjJ ji IjjJx- JljiJ» JS,
US J1U Jljjl jjSl jUaji cS '-AAij j jbj JujL-oJI
JJ-J1I JiLu UüS. JK1 jJaSVl \jiuS Jl" jsl JlAi
.oji ju.i j uuji j .iiiss j sjia jujjxji yj ui tAt.
Jlutfl J Cujl Je. jy^lall j ^-».^ll jJ-tllI <JUH j sbj^Sll j »Ldl
.j* O»ï lil .Ujjè j JUU=Al j JiljAl
AL AU ^1 AU». J JbjU-AI
jnlje J Al (Jiulj.ii Jua. ,U».y "jde AjJÏ |»Je 11U»» jjliu
j^kll J Ji*H j *bj«41l iCAl JjUl) A 4-ji.j
^»AI jl jjill li>> jp U fi ^1 ,(^AI
.41 jÏL J uiau ill s-i^Ul JjjL Je AJa. jj. ,AA
AU.e. Ijl jLudl jA Ae»^i ^jll J Jx, USI^ jSfc
Ulj* Je jijiiy^
JSU» éje A ji jS^u
...oii>avi
AüLu ,U up JUI Jl jl^SlI J
JS Ale <-aa.jji 4^ IjjluLs jjiJ Jiïyl UL*» jSJ J jAijS j»J
^1 iJüli Jl jiii apA lUu. uk. jl
AA jts Ijl ..IjAl ^1. ja jA ulj- (ÓL J|J« ^1 J
jjjjL Ai j <jlj! lejaA f j2 jl AS-j ui.1 jsyi Jj». jjjj
.uXjï/l je lil Aup jl JjUS'l jA Ai (J lil J J44 JS j^
AepJ jStii U E jix. jjA JUI j- UL» ji Ojj! Ijj j
-A jjSl» VJ J iljllj Ai jl JJ ijUjiJI (JU
gl jjl j- JjJ*ll Au JUuAXl jJU. Jjé jjj JaJ JS JxlAl
Ai*j Ail <42 J jjj ja «jJJjavu ^JÜ jUVl
j» JJC Jl 4ilj.yu jUil jUUuS I4JUCJI -4K-J ^1 jiu jll ouiu
J „uLe <I>L ^jJl c jiUl jL. AAS A jjA Jll jxtui
ji US .lij!» AAUl Si. J Ij» Lie SLU1I ja-, jjSj jALJl 131S
A AJ ^1 Cal£_jjl JjjJo je AjAII <ujJoj ^1 OUüAl
lAe Lyle SLU1I jjSj j J. jï Liu! S JUI Jl gjUl
ie. Vanuit een steunpunt id
1 wordt de begeleiding edi
ng georganiseerd. Doof
s in kleine aantallen bij
buurt te huisvesten ontl
:twerk van mensen waan
en kunnen (leren) werkef
eding van hun kinderen td
e maken. In de wijk word
elijk gebruik gemaakt van
s reguliere aanbod zoals
opvang, kinderdagverblijfl
ijkcentra. Het definitievi
/an het project is einda
ien aan de Trouwlaan iJ
het moment dat de nieuwl
1 is start het project vanuil
e locatie van Amarant. I
Maatschappelijk hebt of wilt leren budgetteren.
Werk (IMW). Bureau Schuld- Deze informatie is afkomstig uit
hulpverlening richt zich vooral de gemeentelijke folder: Uitko
op mensen die al wat grotere men met inkomen. De folder is
schulden hebben. Het IMW kan onder meer verkrijgbaar bij de
u helpen als kleine schulden stadswinkels en wijkcentra.
mene wet bestuursrecht
is belang rechtstreeks door
>ffen, binnen zes weken n^
besluit is verzonden tegep
elijk een gemotiveerd be- L
:nen. Het bezwaarschrift I
orden aan het college van
wethouders van Tilburg,
)00 LH Tilburg. Tevens kan
oorlopige voorziening wor
de voorzieningenrechter I
sector bestuursrecht, post
’A Breda. Een dergelijk ver
ten gedaan als een be-
gediend.
lissie
missie brengt advies uit I'
/an gebouwen, o.a. bij
Je volgende, openbare ver!
ktober van 9 tot 12 uur in|
imer 215. De lijst met plan-
1 worden, kunt u inzien op
lag voor de vergadering on
ders in deze bouwrubriekl
natie: Frans Haenen, tel.
ah in aad keydsato. Haddey suurto geli weydo ma kugu haboona in aad deyn qaadato.
Haddii aad go’aansato in aad wax deynsato ku dadaal in aad iska bixiso intaanay alaabtii
kaa dugoobin haddii kale waxaad hadhow bilkasta bixineysaa alaab aan la isticmaali karin.
Waxaa jira noocyo kala duwan 00 deyn ah. Mararka qaarkood waxaad iska gashaa adigoon
si fiican uga fakirin. Sida kaadhka deynka ee macmiisha ee aad sidii kadhka deynka ee
(creditcard) loo yaqaano sidiiso kale u isticmaali kartid. Xataa shirkadaha dukaameeyo
badani waxay kuu soo bandhigayaan habab maalgelin ah 00 aad alaabadooda ku iibsan
kartid. Labada dhinacba faaiidada ku saaran aad ayey u sareysaa iyo waqtiga ey
soconeyaan 00 aad u dheer. Xataa iisashada ah dariiqa dalabka postada ee aad qeb qeyb u
bixineysaa waa deyn faaiidadiisuna badanaa wey sareysaa.
Dub u dhicida wax bixinta
Haddaad si joogta ah aad casaan tahay sida bangiga oon lacag kuugu jirin 00 biilasha kaasii
bixiya waxaa kugu dhici karta in aadan biilashii la habsaanto. Si kasta ha ahaatee waa in
aad si dhakhso ah aad heshiis ula gashaa sidii aad u bixin lahayd. Badanaa waxaa suurto gal
ah in aad qeyb qeyb u bixisid. Ama aad bixinta gadaal u dhigtid ilaa tusaale ahaan marka ey
lacagta caruurtu soo dhacdo. Bixi si kastaba ha ahaatee marka ugu horeysa bixinta
habsaantay ee dagdaga ah, sida kirada, biyaha iyo korontada iyo ceymiska caafïmaadka.
Hadday suurto geli weydo in aad halkaas heshiis la gasho waa in aad caawimaad raadsataa.
Waxaad caawimaad ka heli kartaa xafiiska caawinta deynka ee khumeytida iyo haayada
shaqada xaawinta mushtamaca (maatschappelijka werk IMW). Xafiiska caawinta deynka
waxay qaabilsan yahiin dadka deymanka waaweyn galay. Xafiiska maatschappelijka
werkkuna waxay kaa caawineysaa deymanka yar yar ama haddaad dooneyso in aad barato
Sida lacagta loo habaysto. Macluumaadkani waxuu ka soo baxay waraaqaha warbixineed
ee khumeytidu sameyso. ee ey ku qorantahay waxa ka soo baxa dakhliga (Uitkomen met
inkomen) warqadahani waxaa kaloo laga helikaraa dukaamada magaalada (stadswinkels)
iyo centrada xaafadaha (wijkcentra).
Pelli bir geiirle geginebilmek.
Insanlar her ge^en gün bor^lamyorlar.
Bir evj gcqindirebilmek iqin epey paraya ihtiyag
Odenmesi gereken pek cok masran farkh zamanlardé
degisik jekillerde ödemek gerekiyor. Acaba zaman zaman
paralanm nereye gidiyor diye kendi kendinize soruyor
musunuz? Bazi aylarda ay sonunda paranizin kalmadigi
zaman oluyor mu? I?te bu ve benzeri konularda sizleri
aydinlatabilmek amaciyla Tilburg belediyesi ge?en aydan
itibaren parayi bilingli bjr gekilde kullanma ve masraflan
ödeyebilme konularmi da kapsayan bir kampanya ba$latti.
Param neden gelmedi? Herkes zaman zaman böyle
düsünebilir. Ama gelirimize gore giderimizi de planlamamiz
90k önemlidir. Ozellikle gelirintz dü?ük ve de borcunuz
varsa, bu planlama gok dana önemlidir. Böyle bir durumda
belli bir süre harcamalarinizi kayit altina alm. Böylece
paranizin nereye gittigini görebilir ve nerelerde tasarruf
yapmaniz gerektigme karar verebilirsiniz. Paranizi bilingli
bir jekilde nasil kullanabilirsiniz? Bunun igin öncelikle her
ay ödemek zorunda oldugunuz sabit masraflan
ödemelisiniz. Kira, yakacak, su, hastalik sigortasi, mobilya
sigortasi, ügüncü killere venlecek zarar sigortasi gibi
masraflar sabit masraflardir. Bu tür sabit masraflan
otomatik olarak hesabinizdan ödemelisiniz. Qünkü bu tür
sabit masraflan ödemezseniz evden atilma, gazinizin
kapatilmasi, hastalandigmizda sigortasiz olma gibi gok kötü
durumlarla karjilajabilirsiniz. Otomatik ödemeyi her ay
banka hesabinizdan yapabileceginiz gibi, evinize göderilen
ödeme qeklerini zamanmda doldurup imzalayarak
hesabmizin bulundugu bankaya göndererek de
yapabilirsiniz.Hesabimzdaki parayi ve yapilan ödemeleri
sürekli kontrol etmelisiniz. Eger hesabimzda yeteri kadar
paraniz yoksa, sabit giderlerimz hesabinizdan ödenmez ve
vine ho? olmayan durumlarla kar?ila?abilirsiniz.
Bankaya borqlanmak
Ara sira bir ?ey satin alabilmek igin fazla paraya ihtiyag
duyabilirsiniz. Böylesi bir durumda bankaoan borg para
almaniz mümkündür. Ama borclanmak da insana ilave yiik
getirir. Qünkü her ay borc taksidi ödemek zorundasimz.
Dogal olarak faiz de ödemelisiniz. Yani borg olarak
aldigmiz parayi faiziyle birlikte ve daha fazla olarak geri
ödemek zorundasimz. Eger bankadan borg para alma
konusunda tereddütleriniz varsa, deneme yapmak amaciyla,
her ay belli bir meblagi biriktirmeyle i?e ba?layabilirsiniz.
Ama bu meblagi her ay biriktirmekte zorlanirsaniz, o zaman
bankadan kesinlikle borg para almamalisiniz. Bankadan
borg para almaya karar verirseniz, bu parayla alacagmiz
ürün yipranmadan borcunuzu ödemeye gayret etmelisiniz.
Yoksa, kullanamayacagmiz bir ürün igin her ay taksit
ödemek gibi ho? olmayan bir durumla karji kar?iya
kalabilirsiniz.Bankadan afinabilecek gok ge?itli borg türleri
vardir. Bazen hic düjünmeden bir borglanma türü
segebilirsiniz. Böylece, bankadan size venlen müjteri
kartini kredi kam gibi kullanabilirsiniz. Aynca pek gok
magaza satin alacagmiz bir ürün igin size gok ce?itli
borglanma segenekleri sunabilir. Bu her iki borglanma
bigiminde de gok yüksel faiz ödersiniz ve borcunuzu geri
ödeme süreniz genellikle gok uzun olur. Herhangi bir posta
sipari?iyle galijan magazadan alacagmiz bir ürünü de borg
olarak alabilir ve taksitle ödeyebihrsiniz. Ama unutmaym
bu durumda da genellikle gok yüksek faiz ödersiniz.
Gecikmi? ödemeleri kapat'ma
Banka hesabimzda her zaman bankaya borglu kalirsamz,
gegikmi? ödemeleriniz artar. Böylesi bir durumda bankamz
fle bir randevu yaparak gegikmi? ödemelerinizi nasil ve ne
gekilde bankaya geri ödeyebileceginiz konusunda görü$me
yapmahsimz. Bu durumda belki geciken ödemelerinizi
taksitler halinde ödeyebilme olanagimz olur. Belki de
ömegin geciken ödemelerinizi gocuk paraniz gelinceye
kadar erteletebilirsiniz. Oyle ya da böyle; öncelikle ev
kirasi, gaz ve su parasi, hastahk sigortasi gibi acil olan
gegikmi? ödemelerinizi yapmahsimz. Gecikmi?
ödemelerinizi bir düzene koyma konusunda zorlukla
kar?ila?irsamz yardim isteyebilirsiniz. Yardim igin
belediyeye bagh olarak faahyet gösteren Borg Ödeme
Yardim Bürosu (Bureau Schuldhulpverlening) ve Toplumsal
Yardim Enstitüsü (Instituut Maatschappelijk Werk - IMW)
gibi kurulujlara bajvurabilirsiniz. Borg Ödemede Yardim
Bürosu genellikle yüksek meblaglarda borcu olan insanlann
sorunlanyla ilgilenirken, Toplumsal Yardim Enstitüsü daha
az miktarda borcu olan veya bütge yapma konusunda bilgi
isteyen insanlarm sorunlanyla ilgilenmektedir. Bu yazi iie
venlen enformasyon belediyeye ait olan bir bro?ürden
ahnmistir. Bu brojürü belediye bürolanndan veya
halkevlerinden temin etmek mümkündür.
- bantse ADB's, waaronder het
mene vraag over (on)gelijke Anti-Discriminatie-Bureau Til-
behandeling terecht, Vanuit burg, deel uit van dit netwerk,
elke plaats in Nederland moet "In het najaar starten we
en klacht gemeld kunnen wor- plaatselijk een campagne om
den. Dat kan via het internet het bekend te maken, com-
ïzlgelijk.nl, maar ook pleet met posters, flyers en
1 'sch bij een Anti Discri-
het beste naar de huisarts
gaan. Het is dan verstandig
om altijd de partner van de
of een familielid BelGelijk. 0900-BelGeÜjk is een
of iemand anders die zogenaamd 'naamnummer'.
hem/haar goed kent, mee te Voor de B toetst u een 2, voor
nemen Deze kan helpen bij de E een 3 enzovoorts. In cij-
het uitleggen van de klach- fers is het nummer 0900-2 345
ten aan de huisarts. Op basis 345. Wanneer u BelGelijk belt, alles wat daarbij hoort" laat
bepaa
Geestelijke achteruitgang beeld
Dementie is een ziekte Mensen met dementie 1
waardoor je geestelijk lang- verder taalstoornissen en moei
te met rekenen. Ook treden er
op, men
lak ook betrokkene, c
iemand
Waxa ka soo baxa dakhliga
Weli dad badan ayaa deymooba.
Hawsha gurigu, waxaa weeye lacag. Waa in aad bixisaa waqtiyo kala duwan iyo habab kala
duwan. Waxaad is weydiisaa marmarka qaarkood meeshee ayey lacagtii martey?. Waxaa
dhacda waqti aad bisha aakhirkeeda aadan wax lacag ah aadan heysan? Qumeytidu waxay
bilaabeysaa bisha soo socta olole dareensiinta lacagta iyo sida deynka laga yeelo ku
saabsan. Tlalkey martey lacagtii?Qofcasta sidaas ayuu u maleynayaa 00 uu raacsan
yahayna. Waxaa muhiim ah in aad sameyso 00 aad qorto dakhligaaga waxa ku soo gala iyo
waxaa kaa baxa, haddii aad lacag yar heysatid ama aad demeysan thay. Qor waqtiyar waxaa
kaa baxay. Markaas waxaad arkeysaa meesha ay lacagtii martay iyo meesha aad kharashka
ka yareynkartid. Sidee baad si fariidnimo ah lacagtaada u isticmaali kartaa? Si kasta ha
ahaatee marka ugu horeysa bixi waxii joogta ah ee lagugu leeyahay sida Kirada guriga,
biyaha, ceymiska caafimaadka (ziekenfonds) iyo ceymiska alaabta haddaad ku jirtid. Haddii
aad qarashkaas si owtomaatig ah bangigaaga uga jartid waxay kaa caawineysaa in ay
dhacdo in aadan waqti dambe bixin kareynin. Taas 00 kuu soo jiidi karta in guriga debeda
lagaaga tuuro, iyo in korontada lagaa gooyo ama aad ceymis la’aato. Bixinta owtomaatiga
ahi waxay noqon kartaa waqti goan go’ eynteedu ama ay owtomaatig u goostaa qoladii
kugu lahayd lacagta. Markaas waa in aad mar kasta aad kontrooshaa in ay lacag ku filani ku
jirto bangigaaga. Haddii aany lacag ku filani ku jirin waxaa dhici karta in aan lacagtaas la
bixin 00 aad dhibaato la kulmi kartid.
Lacag amaahashada
Mararka qaarkood waxaad u baahan kartaa lacag aad wax ku iibsatid. Markaas waxaad
amaahan kartaa lacag. Laakiin lacag amaahashadu waxay leedahay qasaaro. Waxaa kugu
khasab ah in aad bilkasta qeybka mid ah deynka bixisid iyo weliba faaiido ku saaran.
Markaas waxaad bixineysaa lacag ka badan intii uu deynku ahaa. Haddaad ka shakisan
tahay in aad deyn qaadato waxaad sameyn kartaa in aad si tijaabo ah lacag goan 00 bilkasta
belangrijk om overzicht te
houden op uw inkomsten en
uitgaven. Zeker als u weinig Automatisch betalen kan via
geld of misschien schulden een periodieke overschrijving Als u toch besluit om te gaan gaat terugbetalen. Vaak is het
hebt. Schrijf eens een tijdje op of via automatische incasso, lenen, zorg er dan voor dat de mogelijk te regelen dat dit in
wat u uitgeeft. Dan ziet u waar Controleer altijd of het juiste lening afbetaald is voordat het termijnen kan. Of misschien
uw geld blijft en ook waarop u bedrag is afgeschreven. Als u product versleten is. Anders mag u de betaling uitstellen tot
kunt bezuinigen. onvoldoende geld op uw reke- betaalt u straks iedere maand bijvoorbeeld de kinderbijslag is
Hoe kunt u slim met uw geld ning hebt staan, kan het zijn voor iets dat niet eens meer binnengekomen. Betaal in ieder
omgaan? Door in ieder geval de dat de rekening niet betaald is bruikbaar is. g™1. dc rJ~-J*
vaste lasten eerst te betalen, en kunt u alsnog in de proble- Er zijn vele soorten leningen, achterstanden,
Dat zijn dus: de huur, energie men komen! Soms sluit u er een af zonder
en water, het ziekenfonds, de dat u er zelf bij stilstaat. Zo is fonds. Lukt het u niet om zelf Instituut
WA- en inboedelverzekering. Beid lenener de klantenkaart die u als afspraken hierover te maken
Als u deze lasten automatisch Soms is er ineens geld nodig creditcard kunt gebruiken. Ook dan kunt u hulp zoeken.
om iets te kunnen kopen. U bieden veel winkelbedrijven u U kunt hulp krijgen bij het
lat u ze later kunt dan een lening afsluiten, een' financiering aan om een Bureau Schuldhulpverlening
Maar lenen heeft nadelen. U product te kunnen kopen. In
n een huishouden gaat heel wat geld om. U moet van bent verplicht om iedere beide gevallen is de rente vaak
alles betalen op verschillende momenten en op verschil- maand een deel van de lening hoog en de looptijd lang. Ook
lende manieren. Vraagt u zich wel eens af waar het geld terug te betalen. Bovendien een aankoop via een postor-
H blijft? Zijn er wel eens periodes waarin u aan het eind van moet u rente betalen. U betaalt derbedrijf die u in termijnen
de maand geen geld meer heeft? De gemeente start eind vol- dus uiteindelijk veel meer dan betaalt is een lening. Vaak met
gende maand een campagne over bewust met geld omgaan en het aankoopbedrag. Als u twij- een hoge rente.
schulden.
zaam steeds verder achteruit
gaat. Dementie komt voor bij gedragsveranderingen o’
procent van de wordt onrustig (vaal
r dan 60 jaar. Bij 's nachts) en soms achterdoch-
mensen vanaf 80 jaar is meer tig of agressief.
dan 30 procent. Bij uitzonde- Op een gegeven moment wor-
ringen worden mensen onder den deze stoornissen zo erg het uitleggen van de
de 60 jaar dement. dat het dagelijkse leven eron- ten aan de huisarts. C
Hoe kun je dementie herken- der lijdt. Ook de omgang met van een familiegeschiedenis krijgt u automatisch een mede- Coby Katu-Bin-Mara van het
nen? We vergeten immers alle- andere mensen gaat steeds en een geheugentest kan de wprk
maal wel eens wat, maar wan- moeizamer. De patiënt wordt huisarts een voorlopige buur
neer moet je je daar zorgen steeds afhankelijker van ande-
over gaan maken? Dementie ren en moet uiteindelijk
kan heel licht beginnen zodat meestal in een verpleeghuis
het inderdaad moeilijk te worden opgenomen.
kan al uw vragen beant-
Deze
