WIJZE
‘Ouderen hier zijn zo mobiel!
S
Journalist Mbanga uit Zimbabwe woont en werkt een Jaar lang in Tilburg
9
POST SCRIPTUM
COLOFON
Alzheimercqfé
I
r
Trefpunt 't Sant
;Tnts
Oud-Noord
(in wijkcentrum)
Muzikale matinee
Rouwverwerking na verlies partner
Beeld van Zimbabwe in de bibliotheek
Kaarten in de Reit
Zomerzegels
Workshop internet
I
I
Bingo Wandelbos
DE TILBURGSE KOERIER
DONDERDAG 29 APRIL 2004 - PAGINA 17
FOTO: PETER LIGTENBERG
schrapen jaarlijks
baar vervoer, vindt de Zimbabwaan mooi.
list uit. "Het zijn vooral hoger opgeleiden die
nog 55 Zimbabwaanse dollars, nu 3500. De
Soms, weliswaar slechts voor even, kan ik lend, omdat je de voorgelegde opties niet
zelfde stem die wederom eist dat je gaat
JRMATIE-
Redactieadres:
E. Groels
KL
5CHE EN
lLE HULP
es en
Men
De situatie in de Tuinstraat achter V&D is
inmiddels zo dat alleen voetgangers daar
nog kunnen komen. Dat is een ramp voor
de fietsers, die niet alleen niet meer kun
nen doorrijden, maar bijvoorbeeld ook
niet meer bij Kras een broodje kunnen
gaan eten.
Misschien zou verhuur van muilezels op
de Heuvel een oplossing wezen, want
het duurt gelukkig maar een jaar of vijf.'
Drop Oud
HET WOORD
IS AAN...
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en ouder zijn
of haar mening geven over allerlei zaken. Schrijf uw
verhaal op in ongeveer tweehonderd woorden en stuur
dat naar de redactie van de Seniorenwijzer, p/a Tilburg-
se Koerier, Postbus 10001, 5000 JA Tilburg, onder ver
melding van 'Het woord is aan...' Inzenden betekent niet
dat uw brief automatisch geplaatst wordt.
ik oorspronkelijk vandaan kom, is het bijvoor
beeld vanzelfsprekend dat een bezoeker blijft
mee-eten. Iedereen op het platteland deelt
het kleine beetje dat hij of zij heeft met de
ander. Dat is heel goed, want zo worden
zwakken als ouderen en gehandicapten nog
enigszins beschermd."
De aids-epidemie die zuidelijk Afrika teistert,
heeft ook in Zimbabwe zowel in de stad als op
het platteland hevig toegeslagen, vertelt
Mbanga. "In de steden heeft een op de drie
mensen hiv of aids. In de dorpen zijn de cij-
Elke tweede dinsdag van de maand is er een Alzheimercafé. Steeds
staat er een onderwerp centraal, maar elkaar ontmoeten is ook
belangrijk. De volgende Alzheimercafés zijn op 11 mei, 8 juni en 13 juli.
Dementerenden uit Midden-Brabant en hun verzorgenden zijn wel
kom van 19.30 tot 22.00 uur in de President Mandelahof (Korvelplein
60). De toegang is gratis; aanmelden vooraf is niet nodig.
»theek
eijn)
1
I
I
I
I
I
I
I
LANCE
120055
9/5438216
84°
loten over psychische
10 euro p/m)
CONSULENT
ng en inf
of dement
uirijnstok
uur
loef
informatie bij
Oud-Zuid
sstraat 13
PRIL 2004- PAGINA 161
van een jaar in Tilburg. Sinds november leven
zijn vrouw hier in een rijtjeshuis.
SEN
ÏaWKan
-L..-stac| gaan Werken, daar seks hebben en de
naar huis sturen. Zo kunnen velen in Zimbab- ziekte vervolgens thuis op hun vrouw over-
salarissen houden de inflatie bij lange na niet we nog overleven." brengen."
"De epidemie heeft tot gevolg dat een hele -
werkende - generatie van 16 tot 40 jaar weg
gevaagd wordt. Daardoor zijn het de opa's en
oma's die moeten zorgdragen voor de opvoe
ding en het grootbrengen van de kinderen.
Als die grootouders wegvallen, zijn er op het
platteland altijd nog ooms en tantes die deze
taak overnemen. Maar in de steden leven
vele wezen onbeschermd. Daarover hebben
we in onze krant zeer regelmatig geschreven.
Bijvoorbeeld over een meisje van twaalf, zelf
nog een kind dus, dat op deze manier
gezinshoofd werd. Vaak moeten deze kinde
ren gaan bedelen of ze komen in de prostitu
tie of de criminaliteit terecht. Dat we hieraan
aandacht besteedden, werd ons door de
regering ook niet in dank afgenomen."
Omdat hij verwacht opnieuw gearresteerd te
worden, gaan de Mbanga's eind dit jaar nog
niet terug naar Zimbabwe. "Sinds ons vertrek
zijn er verschillende aandeelhouders en colle
ga's opgepakt, dus het is alleen maar onveili
ger geworden." Zijn vrouw en hij overwegen
nu om eind november naar Groot-Brittannië
te verhuizen en daar verder te gaan met
schrijven.
4EPOSTEN
)uw in uw woonplaats
bloedafname plaats,
•rmatie vraag uw eigen
R PSYCHOTHERAPIE
I Seniorenwijzer, p/a l
5038 SR Tilburg, of l
cent van de t
armoedegrens. Dat wordt mede veroorzaakt
B infli
Verzorgingstehuizen en andere manieren
van ouderenhuisvesting: "prachtig" vindt
Wilf Mbanga dat hier in Nederland. De jour
nalist uit het straatarme en dictatoriaal
geregeerde Zimbabwe verblijft gedurende
een jaar met zijn vrouw Trish in Tilburg op
uitnodiging van de stichting Vrijplaats.
Mbanga, oprichter en hoofdredacteur van
de krant The Daily News die door de rege
ring Mugabe gesloten is, gebruikt de rust
en veiligheid hier onder meer om samen
met zijn vrouw een boek te schrijven over
de eerste president van Botswana, in hun
ogen een van de grootste democratische
leiders die Afrika gekend heeft.
president geweest die Afrika tot nu toe
gekend heeft. Er was geen corruptie, maar
wel democratie mét oppositie en vrijheid van
drukpers. Hij heeft van Botswana een oase
van tolerantie gemaakt."
Redactie:
Huiya Qigdem, Riek Flipse-Tiemens, Jan van
Groos (voorzitter), Gerry Hovers, Wilma Hurkens,
Karei Luiijf (eindredacteur), Loes Mertens-Ver
meer, Barth Noordzij, Mat de Vries
Bij een bezoek aan het Tilburgse zorgcentrum Den Herdgang ontmoette Wilf Mbanga de 99-jarige bewoonster Anna Wil
lemen Cools. Hij was zeer onder de indruk van haar vitaliteit.
kwaad worden op organisaties die je tele
fonisch moet benaderen als j^
beeld zorghulp nodig hebt, of als je
Ouderentrefpunt 't Sant (Beneluxlaan 74) is op woensdag 5 mei
(Bevrijdingsdag) gesloten. Ook op Hemelvaartsdag, de dag erna (vrij
dag 21 mei) en op tweede pinksterdag (maandag 31 mei) is het tref
punt dicht
Op woensdag 12 mei is er weer een gezellige bingo. Kosten: 3,50
euro voor een kaart van tien ronden. Aanvang 10.00 uur.
West
vijkcentrum 't Sant)
Zuid
De in 1999 opgerichte Daily News, die zeven
dagen per week verscheen, schreef kritisch
over het corrupte bewind. Hoofdredacteur
I Mbanga werd door president Muggbe's veilig-
I heidsdienst in de gaten gehouden en regelma-
tig lastig gevallen. Om die reden liet hij een
tweeëneenhalve meter hoge muur bouwen
rond zijn huis in Zimbabwe's hoofdstad Harare.
In 2000 werd er een bomaanslag gepleegd
op het kantoor van de krant, twee jaar later op
de pers. In oktober 2001 werd Mbanga gear
resteerd, op een gefingeerde beschuldiging
van fraude. Na een serie processen mocht de
krant begin vorig jaar niet meer verschijnen,
hoewel er met steun van Britse media een
nieuwe pers was aangeschaft.
In april 2003 werd Wilf Mbanga door de stich
ting Vrijplaats uitgenodigd voor een verblijf
hij en zijn vrouw hier in een rijtjeshuis.
Gemengd huwelijk
Een van Mbanga's werkzaamheden hier is
het schrijven van een wekelijkse column in
het Brabants Dagblad, deels over zijn beleve-
I nissen hier, deels over de toestand in Zim-
I babwe. Ook aan andere, vooral Britse, media
levert hij bijdragen over de toestand in zijn
vaderland. "Ik vind het een plicht te vechten
j voor je land. Tegen deze regering die rot, cor
rupt, wreed en onwettig is", zegt hij.
De SOON (Samenwerkende Ouderen Organisaties Noord) organi
seert op 12 mei samen met de Zonnebloem een muziekmatinee.
Muziekvereniging De Vriendschap, een twintig man tellend gezel
schap onder leiding van Kees Vugts, speelt dan in De Ypelaer (Corel-
listraat 10) muziek van de Beatles, maar ook Egelander muziek, wal
sen en tango's. Aanvang: 14.00 uur. Entree: 2 euro, inclusief
koffie/thee en een consumptiemunt.
Kaartverkoop vanaf 3 mei bij mw. R. v.d. Put (Componistenlaan 319)
en mw. R. Hoesen in seniorensoos 't Hazennest (Kreverplein 27).
Een partner door overlijden verliezen is een ingrijpende gebeurtenis,
die nog jaren voelbaar is. Contacten met vrienden en activiteiten die je
ervoor steeds samen ondernam, moet je nu alleen ondernemen. En
bij thuiskomst is de ervaring niet meer te delen.
Een gespreksgroep van tien bijeenkomsten, die begeleid worden door
deskundigen van het Instituut voor Maatschappelijk Werk (IMW), kan
een steuntje in de rug betekenen. Naast het krijgen van inzicht hoe een
rouwproces verloopt, is er tijd en aandacht om ervaringen met elkaar
uit te wisselen, gevoelens van verdriet en gemis met elkaar te delen.
De ervaring heeft geleerd dat deelname aan de gespreksgroep pas
echt zinvol is, voor mensen die al circa een half jaar alleen zijn. Bij vol
doende aanmeldingen start een groep in het najaar. Kosten: 25 euro.
Informatie en aanmelding tot 20 augustus bij mw. T. van den Braak-
Hansen van het IMW, tel. 5952810.
Gespreksgroepen voor nabestaanden van zelfdoding gaan twee maal
per jaar van start: in voor- en najaar. Aanmelden hiervoor kan bij GGZ
Midden-Brabant, tel. 5808080.
Kent u Zimbabwe nog onder de naam Rhodesië, het land van premier
Ian Smith? Of alleen uit boeken als De vloek van de hyena van schrij
ver Wilbur Smith? Nu de gemeente Tilburg journalist Wilf Mbanga uit
dat land een vrijplaats biedt, wordt het zeker tijd dat beeld bij te stel
len. In de bibliotheek vindt u allerlei informatie over Zimbabwe: van
reisgidsen tot romans, van kunstcatalogi tot verhalen van ouderen.
Voor feitelijke informatie kunt u kijken op de gratis internet-pc bij 'lan
den'. Ook de landenmap 'Zimbabwe' biedt korte feitelijke informatie.
Bent u benieuwd hoe het land eruit ziet? Bekijk dan het fotoboek Zim
babwe van Ian Murphy of leen de videoband Zimbabwe, Botswana
Namibia.
Heel andere beelden zijn te zien in Sculptors from Zimbabwe. Dit is
namelijk een catalogus van beeldhouwwerken, die te zien zijn
geweest in het Afrika Museum in Berg en Dal bij Nijmegen.
Een andere kennismaking bieden romans en verhalen uit en over het
land. Op gespannen voet van Tsitsi Dangarembga gaat over de lotge
vallen van vier vrouwen in de jaren zestig. Zenzele: brief aan mijn
dochter van J. Nozipo Maraire is het levensverhaal van een zwarte
vrouw dat zich afspeelt in het land dat een tijd lang als Rhodesië
bekend stond en nu Zimbabwe heet. De Engelse schrijfster Dorris
Lessing doet in Terug naar Afrika verslag van vier reizen die zij tussen
1982 en 1992 maakte naar het land waar ze opgroeide. Hoeders van
de aarde: ontmoeting met de wijzen van Zimbabwe bevat elf verhalen
van ouderen. De titel vertelt al iets over de plek die ouderen in deze
samenleving innemen.
Het grootste deel van de genoemde boeken is te vinden in de hoofd
bibliotheek aan het Koningsplein. De gratis internet-pc's zijn in elke
bibliotheek te raadplegen.
Op donderdag 6 mei is er een kaartmiddag in wijkcentrum De Reit
(Westertorenlaan 4). De keuze is uit rikken, jokeren of hoogjassen. Er
is voor iedereen een
prijsje en een kop koffie of thee is gratis. Kosten: 1,20. Aanvang
14.00 uur; zaal open om 13.30 uur.
lSoT800UUr
ange Stight
uur
- direct kunt overzien, kiest voor een
je bijvoor- bepaald nummer, hoor je even later die-
informatie wil hebben over het hoe en kiezen tussen nummer een, twee, drie of
waarom van de elektriciteitsrekening, vier. Ook geeft de stem dan een'ontsnap-
Zodra bij die dienstverlenende organisa- pingsmogelijkheid' aan: via nummer
ties de telefoon overgaat, meldt zich zoveel kun je terugkeren naar het hoofd-
T. 594 21 70
rSkT’
ing en informatie bij
21, e-mail: informatie-
s@tsz.nl
i-EN
S
informatie, advies
vragen en klachtei
13.00 u.
70 (0,10 per min.)
noord-brabant.nl
SEgLUKE
iformatie over de gees-
idszorg Tel.: (013)594
fodesk@ggzmb.nl
ONDEN BUDGET
informatie over en
PGB
nten: ma-wo-do van
tel.: (013) 594 21 91;
assum@rpcp-mb.r
^(0^118
ieuvel@rpcp-mb.nl
MILIEU
i. Op het platteland, waar ongeveer de helft van
"Vooral in de stedelijke gebieden eist de de bevolking leeft, zijn de gevolgen van de
a_. armoede iets minder desastreus. De mensen
door de vele scootmobiels: "Ouderen hier kost ongeveer 0,50 euro. De armsten slapen zjjn beter af, omdat ze vanuit hun traditie voor
Scootmobiels
"We gebruiken de koude maanden hier voor-
Het grootste deel van hun tijd besteden Trish al om aan ons boek te werken. Nu het warmer
en Wilf Mbanga hier aan het samen schrijven wordt, willen we er meer op uit trekken om
van een boek over Botswana's eerste presi- Nederland beter te leren kennen, onder meer
dent Seretse Khama en zijn Engelse vrouw op de fiets", zegt de journalist.
Ruth Williams. De Mbanga's moesten zelf Maar in Tilburg heeft hij natuurlijk al wel veel
1ISCHE
TILBURG
bereikbaar voor een
Niet alle hulp en zorg voor ouderen wordt gesubsidieerd en/of uit
eigen bijdragen betaald. Regelmatig steunt het Nationaal Fonds
Ouderenhulp projecten en activiteiten die ten goede komen aan
kwetsbare ouderen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om armoedebestrij
ding, verbetering van veiligheid, huisbezoeken, vervoer, ontmoetings-
activiteiten, inrichting van ontmoetingsruimten, ondersteuning en
scholing van mantelzorgers.
Wie het fonds wil helpen, kan een bijdrage storten op giro 250505
7.n.v. het Nationaal Fonds Ouderenhulp in Bunnik. Maar het is nu ook
mogelijk Zomerzegels te kopen; op deze postzegels zit een toeslag
van 19 eurocent die ten goede komt van het fonds. Zomerzegels zijn
te koop bij postkantoren, TPG Servicepunten en vrijwilligers van het
Nationaal Fonds Ouderenhulp. Meer info: www.ouderenhulp.nl.
Internetten, chatten, e-mailen: 50-plussers kunnen er met professio
nele begeleiding alles over leren in de SeniorGids computerworkshop.
Na de ontvangst met koffie of thee volgen de onderdelen internetwin-
kelen en informatie aanvragen, chatten en ontmoetingsplaatsen op
het internet, e-mail gebruik, en netiquette (etiquette in de digitale
wereld). Per deelnemer is een computer beschikbaar om op te oefe
nen.
De workshop kost 29,50 p.p. en duurt ongeveer 2,5 uur. Hij wordt
gehouden op vrijdag 7 en zaterdag 8 mei in het pand van de Wereld
winkel (Stationsstraat 39). Beide dagen is er keus uit drie aanvangstij
den. Geïnteresseerden kunnen zich tot 4 mei aanmelden via tel. 0900-
2345000 (0,25 per minuut, van 9.00-17.00 uur). Per workshop kunnen
tien mensen meedoen. Meer weten: de Nationale Computer Informa
tielijn van SeniorGids: tel. 0900-2345000 of www.seniorgids.nl.
Vrijplaats
Het was burgemeester Johan Stekelenburg die Tilburg in augustus 2002 tot Vrijplaats ver
klaarde. Dat betekent dat de gemeente op voordracht van de stichting Tilburg Vrijplaats
een schrijver, dichter of journalist die door censuur, vervolging of terreur bedreigd wordt,
uitnodigt om een jaar in Tilburg te wonen en werken. Voorzitter van de stichting is
jurist/dichter/publicist Afshin Ellian, die zelf om politieke redenen uit Iran is gevlucht.
Wilf en Trish Mbanga zijn de eerste gasten van de stichting. Hun woning is beschikbaar
gesteld door de Van der Weegen Bouwgroep. De kosten van levensonderhoud worden
gedragen door o.a. de gemeente, de provincie, de Fraters van Tilburg, Interpolis en het
Prins Bernhard Cultuurfonds.
SEN EN
CEN
an men bij de eigen huis-
l.OO-17.00 uur.
jdag van 17.00 uur 's mid-
r 's-morgens, op zat., zon.
gehele dag en nacht:
rtsenpost,
la Tilburg 0900-332 22 22.
theek zit naast de
:n is alleen geopend als
st ook open is.’ Alleen
ide recepten die door
lacht- of weekendarts
ireven, geen herhalings-
De Seniorenwijzer verschijnt eenmaal in de
twee weken in De Tilburgse Koerier.
meestal een stem die zegt dat het tele- menu en dus opnieuw beginnen. Woe-
foongesprek dertig eurocent per minuut dend ben ik dan. Niet alleen door de als-
gaat kosten. Om die geldwaarde duidelijk maar oplopende kosten van dit soort tele-
te laten voelen, blijft het daarna in de foongesprekken, maar ook door het
meeste gevallen bijna een halve minuut gevoel van onmacht dat ik van deze
stil. Vervolgens dwingt de stem je een onpersoonlijke, in computerachtige taal
keuze te maken uit optie een, twee, drie of gestelde eisen krijg.
soms zelfs vier of meer. Als je dan twijfe-
OR MOEDERS
EERD?
om langs het Anti
VEST-BRABANT
,Spoorlaan 2 ld
ba
S”
□ëdingsvragen
kinderen in de leeftijd
de mogelijkheid een
;n voor dit spreekuur
106. 24 uur per dag
«r
Vincentiusstraat 102,
- uvoo on i ilburg, of Postbus 3078, 5003 DB
I Tilburg; tel. 5839999.
I Kopij kan opgestuurd worden naar het redac-
tie-adres of naar De Tilburgse Koerier, Post-
bus 10001, 5000 JA Tilburg;
tel. 5368805.
I Deadline: donderdag 12.00 uur voor
de verschijningsdatum.
Op maandag 3 mei houdt de KBO-afdeling Wandelbos haar maande
lijkse bingo. Deze is 14.00 tot 16.00 uur in wijkcentrum 't Kievitslaer
(Reinevaarstraat 55).
eind jaren zeventig in hun toen nog door de gezien. Zo raakte de 57-jarige Mbanga ("ik bij. En staatssteun of pensioenen bestaan er Opa's en oma's
blanken nArAAAArriA land (dat tnpn nnn Rhn- hen oldish maar vnel me niet nud- ik sneel niet" vertelt Mhanna On hot nlattplanrl i
desië heette) veel weerstanden overwinnen tennis en ben gezond") niet alleen onder de
bij hun - ook gemengde - huwelijk. Maar dat indruk van de ouderenhuisvesting, maar ook armoede zijn tol. Het brood uit het voorbeeld
viel nog mee vergeleken met wat de Khama-
's in 1948 hadden r --
Afrika en bij de Anglicaanse kerk in Groot-Brit- moeten ze de hele dag thuis zitten als ze niet ..JIW .w>
♦onniA not h..,.,Qiüv meer gOec| uj| (je voeten kunnen. De tech- 30 euro bij elkaar. Wie wat minder slecht af is,
niek, ontwikkeling en welvaart hier zijn fan- heeft een hut die met allerlei materiaal in
tastisch." Ook de kortingen die 60-plussers elkaar gezet is, en verdient circa 60 euro per
blanken geregeerde land (dat toen nog Rho- ben oldish, maar voel me niet oud; ik speel niet", vertelt Mbanga.
rlpcip hppffp) vaaI uupprctanrlpn rwnA/innpn fpnnic: pn hAn npznncl") nipt allppn nnrlpr rip "Vnnrnl in rlp efprlp
indruk van de ouderenhuisvesting,
J--a-UQ
meegemaakt in zuidelijk kunnen zo heel lang mobiel blijven. In Afrika er in een gat in de grond, afgedekt met plastic e|kaar zorgen. Milf Mbanga: "In het dorp waar
caanse kerk in Groot-Brit- moeten ze de hele dag thuis zitten als ze niet en schrapen jaarlijks een inkomen van zo'n jk oorsoronkeliik vandaan kom is het biivoor-
tannië. Dat huwelijk bracht toen een maat
schappelijke schokgolf onder de blanken
teweeg. "Ons boek wordt een eerbetoon aan
deze great love affair, die wat mij betreft ver- krijgen, bijvoorbeeld op reizen met het open- jaar. De 'top' van deze grote arme onderklas
gelijkbaar is met die van Romeo en Julia, baar vervoer, vindt de Zimbabwaan mooi. se heeft jaarlijks 90 euro en kan zich een
Khama is trouwens misschien wel de grootste In zijn eigen land is de situatie van de meeste huisje met hooguit twee slaapkamertjes ver
ouderen totaal anders, zowel door traditie als oorloven, maar ook in een overbevolkte buurt
door de economische rampspoed die Zim- met veel criminaliteit."
babwe onder Mugabe getroffen heeft. Het Dat een kwart van de bevolking in het buiten
werkloosheidscijfer is 70 procent en 80 pro- land verblijft, heeft een negatief en een posi-
riQ bevolking leeft zelfs onder de tief gevolg, legt de tijdelijk uitgeweken journa-
door de inflatie, die nu 600 procent per jaar vertrokken zijn. Dat kader ontbreekt nu. Maar fers bijna net zo erg, doordat mannen in de
bedraagt. "Een brood kostte twee jaar terug een geluk bij een ongeluk is, is dat zij geld
