J Z E
W I
'Als je vertelt, geef je iets van jezelf bloot'
Een hekel aan alleen eten?
Tilburgse Molukse in tv-serie over jeugdherinneringen van opa's en oma's
POST SCRIPTUM
COLOFON
Omgaan met dementerenden
Jeu de boulesbaan Zonnehof
Kerstdansmiddag in De Reit
Koor zoekt leden
Volksdansen in De Baselaer
Ouderenspreekuur FNV
Inbraak voorkomen
Informatiewinkel plus in Oud-Zuid
Verhalen vertellen
Dameskegelclub
De Oude Makkers 50 jaar
I
I
I
I
I
I
I
Bingo's
SS»
X
F
I
v-;
WhJ
2003 - PAGINA 14
DE TILBURGSE KOERIER
•DONDERDAG 4 DECEMBER 2003 - PAGINA 15
id
rijnstok
14.00-20.00 uur
PSYCHOTHERAPIE
FOTO: PETER LIGTENBERG
ben ik niet zo vaak op scholen geweest, want
vertelt, geef je toch iets van je zelf bloot, begrijpt niet waarom moslims en christenen,
HILIEU
Discri-
filburg
1RMATIE-
.ANCE
f
:he en
E HULP
ENER
>700833
0055
- 5438216
Oud-Noord
in wijkcentrum)
HET WOORD
IS AAN...
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en ouder zijn lening af te sluiten. Zeker omdat ze uit erva-
of haar mening geven over allerlei zaken. Schrijf uw ring weet dat na slechtere tijden altijd bete-
strekken als u zich zou spiegelen aan het
voorbeeld van deze moeder. Zou u uw
het weekend alleen maar hoeven op te war
men.
n)
Het volgende Alzheimercafé voor dementiepatiënten, hun naasten
en andere geïnteresseerden is op dinsdag 9 december van 19.30 tot
22.00 uur. In de President Mandelahof (Korvelplein 60) wordt dan
onder meer gesproken over het thema 'Omgaan met dementeren
den'. De toegang is gratis.
Gistermiddag is de nieuwe jeu de boulesbaan in de tuin van zorg
centrum Zonnehof in gebruik genomen. Het plan van de bewoners
commissie Cornelstraat en Zonnehof is gerealiseerd met financiële
bijdragen van Vrolijk de straat en Tiwos. De baan is bedoeld voor de
bewoners van Zonnehof en omwonenden.
In wijkcentrum De Reit (Westertorenlaan 4) is op zondag 14 decem
ber van 14.00 tot 18.00 uur een kerstdansmiddag voor 55-plussers.
Muzikale medewerking verleent het Trio Hank Boomgaard. Zaal
open: 13.30 uur.
Het Oproepkoor van de St. Lucasparochie in het Zand is op zoek
naar leden. Jong, belegen of oud: als de stem goed is, bent u wel
kom. Het koor, dat vooral bij rouw- en trouwdiensten zingt, repeteert
op woensdag avn 10.00 tot 11.00 uur. Interesse? Bel Corrie Stori-
mans, tel. 4631426.
Op zondag 7 december is er een volksdansinstuif in wijkcentrum De
Baselaer (Hoefstraat 175) een volksdansinstuif voor ouderen. Tijd:
11.00 tot 13.00 uur.
De Werkgroep Sociale Zekerheid Uitkeringsgerechtigden en Oude
ren (UGO) van de FNV houdt voortaan wekelijks een spreekuur voor
vragen over alle zaken die de ouderen aangaan. Dit spreekuur is op
dinsdag van 9.30 uur tot 10.30 uur in het vakbondsgebouw, Spoor-
laan 67 (bij het busstation). Informatie kan dan ook telefonisch ver
strekt worden: 5422314.
Tn^eK
Noord
(in stadswinkel)
Men over psychische
CONSULENT
ig en informatie bij
of dementie
West
kijkcentrum ‘t Sant)
Zuid
nplein 107
5038 B/
HULP
EST-BRABANT
-g Spoorlaan 2td
498470
IABETEN
033-4725083.
R MOEDERS
:erd?
;en: 12.00-13.00
2HOT
ge Stight
EN
(centraal nummer)
12.00-12.30 en
ÏPOSTEN
v in uw woonplaats
loedafname plaats,
latie vraag uw
I; e-mail: ikg@rpcp-
zESTrEUjkE
irmatie over de
teidszorg
>1;
ggzmb.nl
wordt.
Als ik zie en lees wat minister Hans Hoog-
ervorst van plan is, kan ik me met de beste
wil van de wereld niet voorstellen dat hij uit
een gezin komt waar een moeder moet
rondkomen met een inkomen dat door eco
nomische omstandigheden minder wordt.
Als de minister van Volksgezondheid daar
wel was opgegroeid, zou hij weten dat
moeder haar hart en verstand laat spreken:
ze bekijkt wat voorrang verdient. Een ziek
IN EN
:n
SSS
ag van 17.00 uur
O uur *s morgens,
stdagen de gehele
Op dinsdag 9 december organiseert de Informatiewinkel Zuid een
informatiebijeenkomst met als thema 'Senioren en veiligheid'. De
middag inwijkcentrum Boerderij Vissers (Berglandweg 40) duurt van
15 tot 17 uur.
Belangstellenden kunnen zich op werkdagen van 9.00 tot 12.00 uur
opgeven via tel. 5350272.
enpost,
ilbuig 0900-332 22 22
zit naast de Huis-
sen geopend als de
open is. Alleen
recepten die door
t- of weekendarts
zen, geen herha-
Een grote landkaart van de eilandengroep
de Molukken, een luchtfoto van het eiland
Ambon, een drieluik van een rivier die tus
sen bomen stroomt, een afbeelding van
een schip met bemanning, helemaal van
kruidnagels gemaakt. De woonkamer van
Cel Muskita (68) ademt de sfeer van haar
land van herkomst. Misschien heeft ze in
schoolklassen en elders al wel honderd
keer verhaald over haar jeugd, maar "elke
keer als ik daarover vertel, waan ik me
terug in die tijd.” Op woensdag 10 decem
ber om 18.20 uur gaat ze terug naar haar
jeugd in de VPRO-serie Toen ik een kind
was op Nederland 3
Bommen
Iedereen heeft herinneringen die in hét
geheugen gegrift staan. Voor Muskita is dat
de Japanse invasie. "We woonden op een
klein eilandje vlakbij het eiland Ceram. Vader
was naar Ceram gegaan om er in het bos een
huis te bouwen waarin we ons konden ver
schuilen. Ik was een jaar of zes, zeven. We
hoorden bommen vallen en renden naar
ondergrondse gangen waarin mensen van
twee kanten toestroomden. Moeder was
hoogzwanger en had erge dorst. Mijn zusje
en ik holden naar huis om water voor haar te
halen. We hoorden vliegtuigen en gingen snel
schuilen in het ondergrondse gangetje van
ons huis. Een boom viel vlak voor onze deur.
We voelden de grond trillen. We waren bang
en hielden elkaar stevig vast. Toen liepen we
hard terug met het water."
Door het project Verhalen van ver van het
Centrum voor Internationale Samenwerking
COS West- en Midden-Brabant vertelt de
Molukse op scholen over haar kindertijd.
Komende woensdag is ze ook te zien in een
aflevering van VPRO's Toen ik een kind was.
Het Bredase COS helpt scholen aan mensen
uit verschillende landen als er in lessen aan
dacht wordt besteed aan die andere culturen.
Zo stond Cel Muskita voor groep 6 en 7 van
de Tilburgse basisschool Stellaertshoeve.
Daarna volgden De Sleutel in Tilburg-Noord
de gastvrouwen die ook een praatje maken
en zorgen voor het dekken en afruimen van
In Tilburg Oud-Zuid kunnen bewoners vanaf 8 december met al hun
vragen op het gebied van wonen, zorg en welzijn terecht bij één infor
matiepunt. Dit loket voor wonen, zorg en welzijn bevindt zich in Het
Middelpunt, Pastoor Vroomansstraat 13. De Informatiewinkel is ont
staan door samenwerking van welzijnsorganisatie de Twern, thuis
zorgorganisatie Thebe, Zorgcentrum Zuid, de gemeente en de
woningcorporaties Tiwos, TBV Wonen en Wonen Breburg.
Het grote voordeel is dat bewoners op één plaats terecht kunnen met
al hun vragen. Ze hoeven dus niet meer langs allerlei verschillende
instanties als ze informatie nodig hebben. Ook wordt geprobeerd
zoveel mogelijk zaken direct aan dit loket te regelen. Dat zal niet in
alle gevallen lukken en het kan dus voorkomen dat er toch verwezen
wordt.
De Informatiewinkel Plus is van maandag t/m vrijdag open van 13.00
tot 16.00 uur. Wijkbewoners kunnen er gewoon binnenlopen zonder
afspraak. Bellen mag natuurlijk ook: telefoonnummer 5821973.
Een verhaal verteld krijgen of voorgelezen worden is een bijzondere
ervaring. Via het vertelproject van COS West- en Midden-Brabant
(zie hoofdartikel) dragen ouderen hun steentje hieraan bij. In de OBT,
bibliotheek voor Midden-Brabant, vindt u hier boeken over en natuur
lijk bundels verhalen, zowel sprookjes als levensverhalen.
Vertellen in kleine kring is een boek voor mensen die willen weten
hoe je verhalen, anekdotes en rijmpjes kunt vertellen en waar je ze
vandaan haalt. Over vertellen en voorlezen is een bundel artikelen
waarin telkens een ander aspect van deze kunst behandeld wordt.
Een boek met verhalen die wellicht aansluiten op het COS-vertelpro-
ject is De verhalenboom. Het bevat verhalen uit alle windstreken voor
mensen van 5 tot 99 jaar. De titel Indonesische sprookjes spreekt
voor zich. In Het omaboek zijn verhalen en gedichten over groot
moeders uit de hele wereldliteratuur verzameld door Cri Stellweg en
Heleen Swildens.
Meer dan een verhaal bevat de verhalen van Molukse ouderen over
hun jeugd en hun grootouders. Clara Hukom verhalen uit Blang-
kedjerèn is een boek van Wies van Groningen over de belevenissen
van de vrouw van een KNIL-officier in Atjeh in de jaren twintig,
gevolgd door een autobiografisch verhaal door haar dochter. Indië
was alles van Jill Stolk bevat interviews met Indische Nederlanders.
Een soortgelijk boek is En nog steeds hebben wij twee vaderlanden
over het dagelijks leven van indischgasten van 1920 tot 1940.
Dameskegelclub De Kroon zoekt nieuwe 50+plus leden. De club
kegelt op dinsdagmiddag tussen 14.00 en 16.30 uur in De Druiven
tros bij Berkel-Enschot. Belangstellenden kunnen gaan kijken of bel
len naar 0416-272249.
De huidige deelnemers vinden samen eten tafe|s en |^et serveren van de maaltijden,
erg plezierig; ze kunnen elke dag even bij- 0e deelnemers kunnen voor 4,40 euro per
e? --- ”2 da9 k'ezen uit drie menu's, steeds met een
De Tilburgse ouderenvereniging De Oude Makkers viert deze maand
haar vijftigjarig bestaan. Bij de oprichting in 1953 waren De Oude
Makkers nauw verbonden met de stichting Levensbouw, die aan de
Melis Stokestraat een eigen gebouwtje beheerde voor sociaal
betrokken personen en groeperingen, met name van sociaal-demo-
cratische huize.
De vereniging viert het gouden jubileum op zaterdag 13 december
met een feestelijke receptie in café-restaurant 't Wandelbos (Zwart-
venseweg 25). Tijd: 15.00 tot 17.00 uur. Buslijn 46 en 47; halte Gen-
tiaanlaan op de Baden Powelllaan.
De Seniorenwijzer verschijnt eenmaal in de
twee weken in De Tilburgse Koerier.
In ouderentrefpunt 't Sant (Beneluxlaan 74) is op woensdag 10
december een kerstbingo. Een kaart voor tien ronden kost 3,50
euro. Aanvang 10.00 uur.
Elke eerste en derde woensdag (14.00 uur) en elke tweede vrijdag
(20.00 uur) van de maand organiseert ouderenvereniging Reeshof
50+ een bingo in wijkcentrum Heyhoef. De volgende bingo's zijn op
woensdagmiddag 10 december en vrijdagavond 12 december
De stadsbussen 47 en 48 stoppen voor de deur..
Er komt een heel nieuw verkeerscircula
tieplan voor de binnenstad van Tilburg.
De Heuvel gaat weer open en zo meer.
En de fietser? Die wordt om de tuin, sorry,
om het centrum heen geleid.
Drop Oud
opa's uit verschillende landen hun jeugdver
halen vertellen. Via COS Breda kwamen de wachten tot jouw verhaal komt."
programmamakers bij Muskita uit. Vorig jaar
in juli kwamen ze met een filmploeg een hele Hout sprokkelen
middag opnames maken. "Het moest erg stil Vertellen op scholen doet ze nog steeds met
INDEN BUDGET
nformatie over en
KWI™
issum@rpcp-mb.nl.
^(^11^
euvel@rpcp-mb.nl
Oudere alleenstaanden en echtparen kunnen op werkdagen tussen de middag
samen warm eten in de Goede Herderzaal in het Zand. De verse driegangen maaltij
den worden dagelijks geleverd door Maaltijdenexpres Midden-Brabant. De gastvrou- In dit deel van Tilburg-West wonen veel oude-
wen van het eetpunt aan de Isidorusstraat 6 dragen bij aan de gezellige sfeer. ren, onder wie nogal wat alleenstaanden. Ook
zij kunnen terecht in dit eetpunt. Er is voorlo
pig genoeg ruimte voor meer deelnemers.
Wie belangstelling heeft, kan het gewoon een
praten en ervaren het als een uitje. Dat ligt dagwezen uTdrie menu^e^s met een keer Proberen: het verplicht tot niets.
aan de onderlinge sociale contacten en aan voorgerecht, hoofdgerecht en toetje. Voor wat Aanmelden kan bij de Maaltijdenexpres
meer bunnen Ze op vrijdag een koelver- Midden-Brabant, tel. 5442513. Daar is ook
se maaltijd mee naar huis nemen, die ze in meer informatie te krijgen.
plezier. "Ik vind het erg leuk om
kinderen te vertellen hoe ik als
kind leefde. Dan vertel ik bijvoor
beeld dat we 'vóór de hanen
kraaiden water moesten halen
uit de rivier, want daarna
moesten we naar school. De
wateremmer droegen we op ons
hoofd en ondersteunden die met
een hand. Met de andere hand
moesten we struiken opzij
duwen. Wie water uit de kraan
had, was rijk! We moesten ook
hout sprokkelen om het water te
koken." Water kookt ze nog
steeds voor gebruik, tegenwoor
dig in een waterkoker. "Mijn twee
dochters zeggen dat het niet
hoeft, maar ik vind het fijn."
Trots laat Muskita haar plakboek
zien met de tekeningen die ze
van kinderen heeft gekregen.
Op een foto op de kaft poseren
een paar rijen kinderen en
docenten in uniform. "Mijn
school waar ik in 1946 op zat",
vertelt ze. "In 1992 ben ik voor
het eerst in veertig jaar terugge
gaan naar de Molukken. Ik heb
die school gevonden en heb er
met kinderen en docenten
gepraat. Later hebben we deze
foto's gemaakt. Ook in mijn tijd
hadden we schooluniformen en
als we ergens heen gingen droe
gen we onze beste kleren. Dat
laatste doe ik nog steeds."
Als ze over haar bezoek aan
haar vaderland vertelt, wordt ze
nog steeds emotioneel. "Het is
de moeite waard geweest.
Alleen denken de mensen daar
dat je rijk bent, omdat je in
Nederland woont. Maar ik heb er
jarenlang voor gespaard. Alleen
al de vliegtickets van mij, mijn
man en twee dochters kostten
twaalfduizend gulden." Veel con
tacten heeft ze niet op de Moluk
ken. Af en toe stuurt ze nog geld
naar haar neven en nichten.
"Mijn dochters zeiden 'Wat zijn
en De Klankhof in Etten-Leur. "Als Molukse zijn in het huis. Als er een auto voorbij reed of we toch bevoorrecht', toen ze het leven en de
u“ -t de buren de wc doortrokken moest het armoede op de Molukken hadden gezien. We
leraren en kinderen hebben meer interesse in opnieuw." zijn er niet meer heen geweest, omdat er veel
Turkije en Marokko, omdat hier veel mensen Muskita had inspraak bij de montage: "Als je verwoest is en het gevaarlijk is." Muskita
ii wnr+nlt ie» iö+o %/or» in -rz-Jf Kon ri int niat lA/aarnm mnclime an nhrietanan
uit die landen leven." vertelt, geef je toch iets van je zelf bloot, begrijpt niet waarom moslims en christenen,
Bij de VPRO zochten ze een oudere Molukse Daarom hebben we de inhoud samen vast- die jarenlang bij elkaar hebben geleefd,
voor een dertiendelige serie waarin oma's en gesteld. Daarna heb ik de film op de premiè- elkaar doodschieten. "We hadden ook goede
re gezien. Het was erg leuk en spannend te moslimburen. Ik begrijp er niets van. Mensen
Cel Muskita: "Ik vind het erg leuk om kinderen op scholen te vertellen hoe ik als kind leefde
op de Molukken.
Muskita behoorde tot de tweede groep
Molukkers die in Nederland arriveerden, in
1962. Haar vader werkte op de Molukken en
daarna in Nieuw-Guinea voor de Nederland
se regering. Ze was 26 jaar toen ze ontslag
nam bij haar werk en met haar familie naar
Nederland vertrok. "Vader zei: 'Als de Indone
siërs Nieuw-Guinea inpikken, ga ik naar
Nederland.' We wilden niet onder het strakke
Indonesische bewind leven."
"Het was 1 juli toen mijn ouders, broers en
zussen en ik op Schiphol landden, maar ik
vond het koud!", schaterlacht ze. Voor een
korte tijd werden Muskita en haar familie in
een opvangcentrum in het Gelderse Benne-
kom geplaatst. "Op een zolderkamer met drie
gezinnen die alleen door een gordijn van
elkaar werden gescheiden. Het was er zo
klein dat we alleen naar die zolder gingen om
te slapen." Na in een aantal steden te hebben
gewoond, verhuisde ze naar Tilburg omdat
haar broer hier woonde.
E SOS-DIENST
ïikbaar
el. 5441544
AUWE MAAN,
ffer seksueel
b, Tilburg;
formatie, advies en
/ragen en klachten
13.00 u, di 13.00-
9RGWERKT
Idelen. Slibbroek 32
013-5056009.
ORG
eikbaar, 7 dagen per
Xl-8806.
>edingsvragen
inderen in de leeftijd
le mogelijkheid een
i voor dit spreekuur
16. 24 uur per dag
n per week.
DVISEUR
Telefonisch spreek-
9.00- 1200 uur,
verhaal op in ongeveer tweehonderd woorden en re zijn gevolgd.
stuur dat naar de redactie van de Seniorenwijzer, p/a Meneer Hoogervorst, het zou u tot eer
Tilburgse Koerier, Postbus 10001, 5000 JA Tilburg,
onder vermelding van 'Het woord is aan...' Inzenden
betekent niet dat uw brief automatisch geplaatst eigen moeder in een zorgcentrum plaat
sen, waar amper de hoognodige zorg
kind (lees: zorg) krijgt wat extra's, eenvou- gegeven kan worden? Gezien uw inkomen
digweg omdat dat nodig is om aan te ster- en pensioen zult u straks voor uzelf de
ken. Ook een dyslectisch kind (lees: onder- nodige zorg kunnen inkopen. Want met uw
wijs) kan er van op aan, dat moeder alle beleid stevenen we daar op af. Straks is er
moeite doet om extra geld te investeren. De een zor9 v00r de rijken en een voor de
andere kinderen (lees: sport, defensie, armen. Is dat de meest heilzame weg?
enz.) zullen het met iets minder moeten
doen, omdat ze het minder hard nodig heb
ben. Komen volgens moeder de kinderen Leo van Wezel, voorzitter cliëntenraad
echt iets te kort, dan is ze zelfs bereid een zorgcentrum De Bijsterstede
Redactie:
Hulya Qigdem, Riek Flipse-Tiemens, Jan van
- Groos (voorzitter), Gerry Hovers, Wilma Hurkens,
Karel Luiijf (eindredacteur), Loes Mertens-Ver
meer, Barth Noordzij, Mat de Vries
Redactieadres:
I Seniorenwijzer, p/a Vincentiusstraat 102,
5038 SR Tilburg, of Postbus 3078, 5003 DB
Tilburg; tel. 5839999.
I Kopij kan opgestuurd worden naar het redac-
tie-adres of naar De Tilburgse Koerier, Post-
bus 10001, 5000 JA Tilburg;
tel. 5368805.
I Deadline: donderdag 12.00 uur voor
de verschijningsdatum.
daar weten voor wie of wat ze moeten oppas
sen, maar voor ons zou het nu veel te gevaar
lijk zijn om naar de Molukken te gaan."
HQ