Het wordt nu echt menens
met bezuinigen
Ltr
Plussen en minnen
Mc
he
wa
Begroting 2004 sluitend maar daarna nog niet
■DONDERDAG 30 OKTOBER 2003 - PAGINA 14
DE TILBUR
DE TILBURGSE KOERIER
idept
legen
:id de
lerket
in
jurg 60 jaar bevrijding. De gemeente stelt 50.000
Tilburg repareert rijksbeleid
Woonlasten stijgen met 8,4 procent
Ge
Veiligheid krijgt hoge prioriteit
stijging in
stijging in
2003
2004
5,19
4,15
3,5
3,5
67,35
24,83
4,51
1,66
62,84
23,17
246,62
-45,38
277,12
■45,38
30,50
12,4
Totaal
548,99
595,00
46,01
8,4
Minder geld voorzieningen gehandicapten
i zon
teeds
‘De hand moet op de knip’, was vorig jaar het nieuws toen
het college van burgemeester en wethouders de begro
ting voor 2003 presenteerde. Toen werd al voorspeld dat
na een aantal jaren van groei de tering naar de nering
moet worden gezet. Helaas komt die voorspelling uit.
Vanaf 2004 moet de gemeente fors snijden in de uitgaven.
Noodgedwongen treft een flink deel van die bezuini
gingen de lagere inkomensgroepen in de stad. Maar de
lastenverzwaringen blijven beperkt. En waar dat mogelijk
en noodzakelijk is, steekt de gemeente extra geld in voor
zieningen. Maar de rek is eruit. Ook na 2004 zal er nog
bezuinigd moeten worden.
Wethouder Jan Hamming: ‘rijk stelt
ons voor voldongen feiten’
Voor wat betreft het armoedebeleid staat de gemeente met de rug tegen de
muur. Lokale inkomenspolitiek voeren mag niet meer van het rijk. Ook in de
WVC-uitgaven moet worden gesneden. Ondanks deze begrotingsproblemen
trekt de gemeente extra geld uit voor mensen met minder kansen.
Het is onbegonnen werk om op deze pagina alles over de begroting uit
de doeken te doen. Toch zijn er diverse kleine bezuinigingen maar
ook allerlei nieuwe zaken die het vermelden waard zijn. We bladeren
even door de begroting.
Jan Hamming heeft er goed de pee over in. Als wethouder Financiën moet hij de
Tilburgers slechts nieuws vertellen dat eigenlijk afkomstig is uit Den Haag.
‘Wat me het meest steekt, is dat wij ons beleid voor de minima op last van het
rijk moeten staken. En deze regering
heeft nog heel wat bezuinigingen in
petto. Dat kan betekenen dat Tilburg
z’n ambities moet bijstellen.’
Loco-burgemeester Els Aarts:
‘We handhaven de kwaliteit in de stad’
Foto’s: Dolph Cantrijn, BeeldveldWilfried Scholtes, Frans van Ameijde,
Publieksvoorlichting gemeente Tilburg.
Veiligheid krijgt in de begroting een hoge prioriteit. Er wordt voor verschil
lende maatregelen bijna 600.000 euro extra uitgetrokken. Er gaat geld naar
verschillende projecten zoals buurtbemiddeling en stelselmatige dader-
aanpak. Er is ook extra geld om de problematiek rond huiselijk geweld aan
te pakken. Nog dit jaar komt de Commissie Veilig Samenleven met haar
aanbevelingen. Om daarmee direct aan de slag te kunnen, is alvast 2 ton
opzij gelegd.
Wonen in Tilburg wordt volgend jaar gemiddeld 8,4 procent duurder. Dit komt
door de stijging van een aantal tarieven. De ozb stijgt met 3,5 procent (1,5
procent inflatie 2 procent volgens vastgesteld beleid). De afvalstoffenheffing
gaat flink omhoog, met bijna 12,5 procent. De gemeente rekent de verhoging
door die Essent in rekening brengt voor de verwerking van afval. Ten slotte
stijgt het rioolrecht met 7,2 procent.
‘We hebben dit jaar geen leuke boodschap te verkondigen. Er zijn forse bezuini
gingen nodig om de begroting sluitend te krijgen. Maar we houden de kwaliteit
van de stad zo veel mogelijk overeind.’ Loco-burgemeester Els Aarts is zich
bewust van enkele pijnlijke ingrepen die het college voorstelt. ‘Maar dat is nog
geen aanleiding voor paniekvoetbal.’
De gemeente geeft elk jaar veel geld uit aan voorzieningen voor gehandicapten.
Die zijn bedoeld om mensen met gezondheidsproblemen in staat te stellen zo
lang mogelijk zelfstandig te wonen en volwaardig in de samenleving te functio
neren. Voorzieningen in huis zijn bijvoorbeeld douchezitjes, toiletverhogers en
andere woningaanpassingen. Het kan ook gaan om een vervoersmiddel als een
scootermobiel.
Dit is een publicatie van het gemeentebestuur van Tilburg
dige info
irsbehah
urg.nl
Riool
- Aans
- Afvo
lingen
maal
t moeten
het
Afvalstoffenheffing
Af: Zalmsnip
lente
i het rijk
"De enoi
we nu g,
natuurlij
goede ki
ven van
wonen e
valt echi
veel in li
te verzai
Uitgave:
Realisatie
Fotografii
f en Berke)
ilenstverlening i
iswinkels voortt
blijftop
nde winkels
Onroerend zaakbelastingen
- Eigenaar
- Gebruiker
'splaatser
»n leiden
ueperker
grotere stedf
150,60
120,48
dus om 12
geen nacht-
"Een c
colleg
niging
miljoe
tende
zijn in
waarii
gewoc
zijn w
De tai
van ai
zaken
den vt
hoogd
is dire
voelbc
de poi
monm
de bui
Maar
Waara
ken ni
de get
zeif?l
wat te
voor g
jecten
afgedi
want i
ren da
Het mi
grote
We zat
goede
nu het
opgeb
145,41
116,33
Tilburg is r
Nederland
Het plaatje v-
van een gemi
heten Zalmsr
30 van de 116 buurtconciërges die Tilbui
•n opleiding. Daarbij snijdt het mes
mdien vervullen de conciërges een 1
"We zijn
ting doe
ledereer
omhoog
afgespn
wordt, n
parkeert
signaal
detailha
tenietge
grootse!
te makk
wikkelin
actief ec
maar ne
volking
ook men
Mc
rijk meer oog zou moeten
jzingproblematiek en het
p welzijnsvoorzieningen dat
‘En het daarvoor benodigde
‘Tilburg moet nu
eens 1,5 i
verwijdei
Geen bezuinigingen op cultuur
De kunst- en cultuursector wordt in de bezuinigingsronde voor volgend jaar onge
moeid gelaten. Deze sector is vorig jaar «1 aangeslagen voor een bezuinlitagsbe
drag van zo’n 650.000 euro. Met name de grote Instellingen kregen dit Öesparings
bedrag op hun bord. Dat moeten ze vanaf 2004 realiseren.
Er is vanaf volgend jaar 35.000 euro extra beschikbaar voor filmcultuur. Dat
bedrag is uiteindelijk bedoeld voor het Mediacentrum dat in het VeemaÜktkWartler
komt. Tot die tijd kan filmhuis Filmfoyër er een beroep op doen.
n euro worden opgeteld,
irtconciërges die ook nog
oezicht op straat
irg telt, in vaste
aan twee kanten. Er
belangrijke rol bij
Ook andere tarieven stijgen volgend jaar. Parkeren wordt gemiddeld 20 eurocent per
uur duurder. De hondenbelasting gaat met ruim 6 procent omhoog. Bouwleges
worden niet duurder.
ilrecht
.-.isluitrecht
Tvoerrecht
De gemeente zag het al langer aankomen.
Vorig jaar moest immers al de hand op de
knip. ‘De economische teruggang is ook
voelbaar in de portemonnee van de
gemeente’, legt Jan Hamming uit. ‘Maar de
bezuiniging van 5 miljoen euro die we nu
inzetten voor de komende jaren, had veel
lager uit kunnen vallen als het rijk ons
niet voor voldongen feiten had gesteld.’
Nog niet klaar
Door al die stevige ingrepen is de begroting voor 2004 sluitend. Maar
het college is nog niet klaar met bezuinigen. Het tekort voor 2005
bedraagt bijna 2,5 miljoen euro en loopt in 2007 op tot 3,5 miljoen.
Sowieso moet de gemeente van Den Haag nog 1,6 miljoen besparen
op het armoedebeleid. De rest moet elders gevonden worden. En dan
is het nog maar afwachten wat het rijk vanaf volgend jaar gaat doen
met bijvoorbeeld het geld voor de grote steden en met allerlei andere
uitgaven die voor het gemeentelijk beleid van belang zijn. Het is dus
echt menens.
Tegenwicht
Tilburg steekt jaarlijks 2,2 miljoen in
subjectsubsidies. Jan Hamming: ‘Daarmee
stellen we mensen met de laagste
inkomens in staat om van voorzieningen
gebruik te maken waarvoor ze normaal
gesproken geen geld hebben. Dat
we nu af schaffen. We mogen van f...
kabinet geen inkomenspolitiek voeren.’
Dat Tilburgers met zwaardere lasten te maken
krijgen, lijdt voor Els Aarts geen twijfel. ‘Met name
als het om de laagste inkomens gaat, wordt onze
begroting in belangrijke mate bepaald door het
regeringsbeleid. Maar toch proberen wij met ons
eigen beleid de schade voor de minima in Tilburg
wat te beperken.’
Beperkte ruimte
De loco-burgemeester ziet de begrotingsbehandeling door de raad op 3 en 4 november
met vertrouwen tegemoet. Veel ruimte om drastische veranderingen in de begroting
aan te brengen, is er volgens haar niet. ‘We hebben in onze voorstellen rekening
gehouden met de prioriteiten die de raad al eerder heeft gesteld. Is er toch behoefte
om bezuinigingen anders in te vullen of om nieuwe zaken aan te dragen, dan kan dat
alleen als die voorstellen financieel zijn gedekt.'
tor 4 ton extra te steken in schuldhulpverlening. Daarmee kunnen de
irden teruggebracht. Er gaat ook extra geld naar de Diamantgroep, 9
»n mensen die normaal gesproken op de arbeidsmarkt niet aan de slag
-“jroep heeft te lijden onder de stagnerende economie. Bovendien
j.. een aantal sociale arbeidsplaatsen schrappen, terwijl de kosten
lijven.
niet duurder geworden dan andere grote gemeenten. Van de 34 steden in
1 staat Tilburg op het gebied van woonlasten op de 32e plaats.
van de woonlasten 2004 ziet er als volgt uit (voor de OZB wordt uitgegaan
middelde woningwaarde van 117.780 euro). Op het totaal wordt de zoge-
isnip in mindering gebracht.
Was het college met de armen over elkaar blijven zitten, dan had er
een gat van 9 miljoen euro in de begroting van 2004 gezeten. Wat is
er aan de hand? De lonen en prijzen zijn gestegen, er zijn minder
inkomsten. Maar wat er vooral inhakt, zijn de kortingen waarmee het
rijk de gemeente confronteert. Den Haag geeft gemeenten vanaf
volgend jaar minder geld. En of dat nog niet genoeg is, moet het
plaatselijke armoedebeleid van de baan en bezuinigt de regering op
gesubsidieerde arbeid. Verder staat Tilburg voor de opgave om te
bezuinigen op de uitgaven voor voorzieningen voor gehandicapten,
de zogeheten WVG-gelden.
Minder sparen mag
De gemeente stopt volgend jaar 3,3 rhiljoen euro minder in de spaarpot voor
grootschalige investeringen. Deze pot is met ruim 19 miljoen goed gevuld, dus
minder sparen is geoorloofd. Belangrijke investeringen in de nabije toekomst zijn
onder meer de nieuwbouw van de Tilburgse Dans- en Muziekschool, de verbou
wing van de Hasseltse kerk en het project Museum in Bedrijf van het Nederlands
Textielmuseum.
Bij de 6 ton extra mag nog een bedrag van bijna 1 miljoen -
Dat geld is bestemd voor het in dienst nemen van 30 buur
een opleiding krijgen. De conciërges zorgen voor meer tot
waardoor het veiliger wordt in wijken en buurten.
Bijvoorbeeld door
wachtlijsten wor
ton. Daar werker
komen. De Diamantgn
moet ze van het rijk et
voorlopig gelijk bli'
wordt bijna 1,5 ton bezuinigd.
en voortaan nog een jaar wachtgeld. Dat
zuinigen op representatie, reis- en verblijfs
‘e internetsites van de collegeleden worden
sparing jaarlijks 120.000 euro.
Stadswinkels minder lang open
Inwoners van Tilburg kunnen tegenwoordig nagenoeg overal en altijd bij de
gemeente terecht voor informatie en uiteenlopende administratieve handelingen.
Er zijn vier stadswinkels (Centrum, Noord, Reeshof en Berkel-Enschot) plus een
servicepunt in Udenhout. Deze optimale dienstverlening mag van het college best
iets worden ingekrompen. Zo gaan de stadswinkels voortaan om 10.00 uur open
in plaats van 9.00 uur. Die van het centrum blijft op donderdagochtend gesloten,
die van Reeshof op vrijdagochtend. Genoemde winkels zijn op de desbetreffende
dagen ‘s avonds open. Stadswinkel Noord verdwijnt in zijn geheel. Maar daar blijft
wel een volwaardige balie voor sociale zaken aanwezig. In Reeshof en Berkel
Enschot verdwijnen deze balies. Er wordt gestudeerd op een balie sociale zaken
voorTilburg-Zuid. Deze moet dan evenals die in Noord een volwaardige informa-
tiewinkel op het gebied van zorg worden. Overigens kunnen inwoners behalve
voor informatie ook voor steeds meer diensten terecht op www.tilbui
Gesubsidieerd werk
Het college heeft wat gevonden op de bezuiniging die het kabinet wil doorvoeren op
gesubsidieerd werk. Het gaat hier om de zogeheten I/D banen, de opvolgers van de
Melkertbanen. Daar maakt de gemeente gebruik van, bijvoorbeeld in sportaccommo
daties en bij de fietsenstallingen. Maar ook veel instellingen en organisaties in de stad
hebben gesubsidieerde krachten in dienst. Door de bezuiniging van het rijk zou
Tilburg bijna 300 van die gesubsidieerde banen kwijtraken. Dat betekent evenzoveel
mensen die geen kans hebben om door te stromen naar de arbeidsmarkt. Bovendien
moeten instellingen die vaak toch al gesubsidieerd worden, dan dure arbeidskrachten
inhuren. Het college neemt maatregelen om 175 van die banen te behouden. De
vergoeding die instellingen moeten betalen voor deze medewerkers, wordt ‘gediffe
rentieerd’. Instellingen met een klein budget betalen minder dan organisaties die
ruimer bij kas zitten.
Daarnaast neemt de gemeente
dienst. Zij krijgen bovendien een
komt werkgelegenheid bij. Boven,
de sociale veiligheid in wijken en buurten.
Minder franje
Veel van de bezuinigingen die de gemeente doorvoert, realiseert ze door franje te
verwijderen. ‘We proberen de pijn in de stad zoveel mogelijk te beperken’, aldus Jan
Hamming. ‘Bovendien laten we grote projecten en belangrijke zaken intact. De forse
inspanningen die we op het gebied van de woningbouw moeten leveren, blijven
overeind. Geen bezuinigingen op cultuur. Belangrijke investeringen gaan gewoon
door. Naar veiligheid gaat zelfs extra geld. En in eigen huis doen we het met een
beperkt aantal mensen minder. Als vacatures al worden ingevuld, doen we dat zoveel
mogelijk intern. Ook aan anderen vragen we om kritisch om te gaan met kosten voor
personeel en organisatie. De besparing van een ton die we bij Attak willen realiseren,
heeft dan ook niets te maken met bezuinigingen op het jongerenwerk.’
Tegen heug en meug
Overigens kan zo’n bezuiniging nog best in het vat zitten. Jan Hamming is somber als
het over 2005 en de jaren daarna gaat. ‘We zullen nog verder moeten bezuinigen.
Bijvoorbeeld nog 1,6 miljoen op het armoedebeleid. Dat kunnen we waarschijnlijk
bekostigen uit de kwijtscheldingen OZB die niet meer nodig zijn wanneer het gebrui
kersdeel wordt afgeschaft. Maar het rijk gaat ook nog het mes zetten in het geld voor
het grotestedenbeleid. Daar krijgt Tilburg momenteel heel veel van, zowel voor inves
teringen in de stad als voor sociale voorzieningen. Ook zijn nog kortingen te
verwachten in de jeugdzorg en het beleid dat achterstanden in het onderwijs moet
bestrijden. We kunnen niet anders dan deze bezuinigingen tegen heug en meug door
voeren. Met andere gemeenten hebben we al protest aangetekend in Den Haag. Maar ik
vrees dat we nog niet klaar zijn.’
Ook het bezuinigen door het rijk op
gesubsidieerde arbeid en het korten van de Diamantgroep behoren volgens Jan
Hamming tot de voldongen feiten. ‘Het is vooral de onderkant van de samenleving die
ervanlangs krijgt. We hebben daarom in onze begroting diverse maatregelen opge
nomen om daar het nodige tegenwicht aan te bieden. We voeren een zogeheten solida
riteitsbeginsel in, zodat instellingen die minder financiële armslag hebben, toch hun
gesubsidieerde arbeidsplaatsen kunnen bekostigen. We nemen 30 buurtconciërges in
gemeèntelijke dienst en leiden ze op tot professionele krachten. We steken 9 ton in de
Diamantgroep. En we beperken de woonlasten waar we dat kunnen. Op dat punt
blijven we van de grotere steden een van de goedkoopste.’
Ruimte scheppen en bezuinigen
Het college is op zoek gegaan naar maatregelen die lucht geven. Zo
kan de gemeente zich veroorloven om minder geld te stoppen in de
pot voor grote investeringen. Enkele tarieven gaan omhoog, al moet
de totale stijging binnen de perken blijven. Omdat het minimabeleid
moet worden afgeschaft, is ook het extra geld overbodig dat klaar lag
om eventuele tekorten te dekken. Alles bij elkaar ontstaat er bijna
7 miljoen euro aan extra ruimte. Nog niet genoeg om het gat te
dichten. Dus zijn ook bezuinigingen noodzakelijk. En wel voor zo’n
5 miljoen euro. Bijna de helft hiervan wordt gerealiseerd door de
afschaffing van de zogeheten subjectsubsidies. Dit onderdeel van
het armoedebeleid moet op gezag van het rijk verdwijnen. Verder
heeft het college de stofkam gehaald door allerlei uitgaven. Dit levert
diverse kleinere bezuinigingen op die met elkaar één grote maken.
Ten slotte wordt er bezuinigd op de eigen organisatie. Als je minder
doet, heb je ook minder mensen nodig. Vooral op overhead wordt
bespaard.
Die bezuinigingen zijn ook nodig om een aantal nieuwe zaken te
financieren. Daar is ruim 1,5 miljoen euro voor beschikbaar. Bijna
1 miljoen gaat naar de Diamantgroep. Extra geld is er ook voor meer
veiligheid in de stad.
Vergrijzing
Els Aarts vindt dat het r“'-
hebben voor de vergrijzingpre
toenemende beroep op welzijr
daarmee gepaard gaat. ‘Ei. ha
geld’, voegt zij er meteen aan toe. ‘Tilburg moet ..u
bezuinigen op de WVG-vergoedingen (voorzie
ningen voor gehandicapten, red.) omdat we de
afgelopen jaren vrij ruimhartig zijn geweest. Door
het relatief hoge voorzieningenniveau en het
groeiende gebruik daarvan komen we financieel
de problemen.’
Ondanks het financieel zware weer blijft Els Aarts opklaringen zien. ‘We blijven als
gemeente investeren in de stad. Dus in projecten waar we in de itoekomst all emaal van
profiteren. En naar veiligheid gaat zelfs extra geld. Dat vind ik heel erg belangrijk. We
hebben nu al twee ton op de plank liggen voor maatregelen waar de Commissie Fijnaut
mee komt.’
Vorig jaar besteedde de gemeente 12,5 miljoen eüro aan dit soort voorzieningen, de
zogeheten WVG-gelden. Berekend is dat deze uitgaven de komende jaren zullen
stijgen. Daar komt bij dat de vergoedingen in Tilburg tot nu toe boven het wettelijk
minimum hebben gezeten. Dit betekent dat de kosten de pan dreigen uit te rijzen. Het
college wil daarom de WVG-uitgaven omlaag brengen. Volgend jaar met 1,3 miljoen
euro, vanaf 2005 jaarlijks 1,6 miljoen. Dit gebeurt op verschillende manieren.
Bijvoorbeeld door te korten op vergoedingen zonder daarbij het voorzieningenniveau
wezenlijk aan te tasten. Of door voor bepaalde voorzieningen, afhankelijk van het
inkomen van de aanvrager, een eigen bijdrage te vragen.
De organisatie voor jongerenwerk Attak moet samenwerken met de Twern.
Dit levert een besparing op van 1 ton.
- Tilburg krijgt een tandartsendependance van het Universitair Medisch
Centrum St. Radboud uit Nijmegen. Gemeentelijke bijdrage 2 ton.
Het jaarlijkse sportgala wordt niet meer georganiseerd. Dit scheelt 25.000
euro.
Meer mensen met een uitkering krijgen bezoek van sociale zaken. Dat kost
jaarlijks bijna 3 ton.
De gemeente heeft de afgelopen Jaren veel extra geld gestopt in ouderen
beleid. De posten voor effectenonderzoek van dat beleid en voor inciden
tele subsidieverzoeken komen te vervallen. Dit bespaart 1 ton.
De subsidie van 136.000 euro voor La Poubelle betaalt de gemet
volgend jaar voorlopig uit eigen zak. Dit geld moet eigenlijk van
komen maar of dat gebeurt is nog onzeker.
- Gesubsidieerde instellingen die te hoge reserves hebben, worden gekort.
Dit levert ruim 50.000 euro op.
Op groenonderhoud wordt 120.000 euro bezuinigd. Meer chemische
middelen voor onkruidbestrijding gebruiken, levert nog eens 1,5 ton op.
- De gemeente gaat niet langer 'op verzoek' hondenpoep verwijderen.
Besparing 35.000 euro.
De gemeente vindt het belangrijk om te blijven netwerken. Daarvoor blijft
ze een skybox bij Willem II huren; kosten 62.000 euro. Lobbyen in Den Haag
en Brussel kost 160.000 euro.
- Volgend jaar viert Tilburg 60J™rbr. .-"ül-g. 2c gc“.cc“tc ctclt
euro beschikbaar.
- De openbare verlichting gaat een uur eerder op de nachtstand,
uur ‘s nachts. De besparing is 50.000 euro. In het centrum geldt
stand.
- Op milieu en milieueducatie
- Raadsleden die vertrekken, krijgei
was twee jaar. Het college gaat bezt
kosten en soortgelijke uitgaven. De
iets minder dynamisch. Totale besp
