6Ö
jze
w I
F
plaats van cassette
Netwerk zorgt voor activiteiten en contact
Gesproken lectuur
cd-rom komt in
'er
Daisy: speciale speler voor nieuwe geluidsdragers
Slechtziende en blinde ouderen gaan met plezier naar wekelijkse ontmoetingsmiddag
Vijftien jaar actief
POST SCRIPTUM
COLOFON
ANBO voorlichtingsmiddag over Deeltaxi
Blind surfen op internet
Herfstfeest ouderen
Wet voorziening gehandicapten
Surinaamse ouderen
AlzheimerCafé
Rijbewijskeuring leden ANBO goedkoper
Dag van de Mantelzorg
Levensverhalen schrijven
Trefpunt Koningsplein
Gesproken Tilburgse Koerier
I
I
I
I
I
DE TILBURGSE KOERIER
■DONDERDAG 9 OKTOBER 2003 - PAGINA 11
1 2003 - PAGINA 10
Tilburg)
woon van
KL
“nbosch
€5,99
et onze 900
het leveren
welkom op
L-
p..
een hand
en keer.
i van de buis-
om u altijd
Na een half
u de zeefjes
JN
WEEK
2e fles
voor de
lalve prijs!
"Veel ouderen die door hun leeftijd lichamelijke problemen krijgen doen van alles om dat te ver
bergen. Ze blijven bijvoorbeeld steeds meer thuis. Ook slechtzienden doen dat." Ans Blom,
coördinator van het Netwerk voor Blinde en Slechtziende Ouderen vindt dat jammer: "Je hoeft
echt niet helemaal blind te zijn om naar onze wekelijkse soosmiddag op woensdag te komen."
het oog kapot
worden bij
i, bereikt het
in. Maar wie
rabantwater.nl
Ie MDC
rouge
Op woensdag 15 oktober a.s. houdt de ANBO een informatiemiddag over
de Deeltaxi. Mensen van de Deeltaxi zullen deze presentatie verzorgen.
Deze middag wordt gehouden in De Baselaer, Hoefstraat 175 te Tilburg.
Zaal open 14.00 uur.
Wilt u wat meer weten over de Deeltaxi dan bent u die middag van harte
welkom. Entree is gratis evenals een kopje koffie of thee. Ook 50-plussers
die geen lid zijn van de ANBO zijn welkom.
Met aangepaste software kunnen mensen die slechtziend of blind zijn al
gewoon gebruikmaken van de computer. Surfen op het internet is echter
een ander verhaal. Door de wirwar van plaatjes, teksten en een slechte
navigatie zijn veel internetsites moeilijk te begrijpen voor mensen met een
visuele handicap. Dat kan ook anders. Sensis - regionale organisatie voor
zorg, onderwijs en diensten aan slechtziende en blinde mensen - laat dat
zien op haar vernieuwde website www.sensis.nl. Via de website kunnen
cliënten en andere geïnteresseerden nu ook digitaal informatie krijgen over
Sensis.
Werkgroep "Ouderen De Schans" organiseert in samenwerking met de
Zonnebloem, afdeling Heikant/Quirijnstok, op donderdag 23 oktober een
herfstfeest voor ouderen (55+) met muziek van het kwartet August de Laat.
Het herfstfeest duurt van 14.00 tot 17.00 uur en vindt plaats in wijkcentrum
De Schans, De Schans 123 in Tilburg. Entree 2 euro, inclusief 2 kopjes
koffie of thee en een hapje. In de pauze is er een loterij. Eén lotje kost 25
eurocent en vijf lotjes 1 euro. Toegangskaarten zijn te verkrijgen in wijk
centrum De Schans.
Intermediairs en ouderenadviseur van Informatiewinkel Oud-Noord orga
niseren op donderdag 16 oktober een voorlichtingsbijeenkomst over de
Wet Voorzieningen Gehandicapten. De bijeenkomst is bedoeld voor alle
wijkbewoners uit Goirke-Hasselt en vindt plaats in wijkcentrum De
Kasteelhoeve, Hasseltstraat 256 in Tilburg. De bijeenkomst duurt van
10.00 tot 12.00 uur. Aan de orde komen:
- Wat is de WVG?;
- Voorzieningen die u via de WVG kunt krijgen;
- Wie komen er voor in aanmerking.
Deze bijeenkomst is vooral belangrijk voor ouderen en mensen met een
handicap. Natuurlijk zijn ook mantelzorgers welkom. De toegang is gratis,
incl. een kopje koffie of thee.
Elke woensdag is er een wekelijkse ontmoetings- en inloopochtend voor
Surinaamse ouderen in wijkcentrum De Schans (De Schans 123). Van
9.30 tot 11.30 uur kunnen 50-plussers uit Tilburg-Noord kletsen, kaarten,
dammen of iets anders doen. Ook nieuwe ideeën of voorstellen voor een
leuk programma zijn welkom.
In het AlzheimerCafé zijn elke tweede dinsdag van de maand van 19.30
tot 22.00 uur dementerenden, hun verzorgenden en andere belangstellen
den van harte welkom. Op 14 oktober is de volgende AlzheimerCafé-
avond. Het onderwerp is dan: 'Wat is dementie?' Adres: President
Mandelahof, Korvelplein 60. De toegang is gratis; vooraf aanmelden is niet
nodig.
dag 12.00 uur voor
itum.
iverigens niet stil. Over
gelijk gesp
en af te
1
I
I
I
I
I
I
I
I
mogelijk, al dar
de vrijwilliger.
FRANCE
CILIALEN
JEDERLAND
i.vinifranre.nl
n tegen het voorne-
en wethouders om.
en aan de wijziging
n gericht worden
\5ooo as^“ -z
1 altijd een reactie
waren.
g van de
i het Pieter Vreedeplein, om te zor-
speciale voorzieningen komen die
en visuele handicap nodig hebben."
“tmoetingsmiddag in het Rode
Kruisgebouw in de Besterd begint altijd met bij
kletsen en een kopje koffie of thee. Daarna kun
nen de ouderen spelletjes doen die zijn aangepast
voor blinden en slechtzienden, zoals Scrabble of
Rummycub. Ook handenarbeid en knutselen zijn
in niet met begeleiding van een zien-
voor voldoende licht en genoeg
e uitlegt waar iets zich bevindt, bij
suiker en melk, moet je concrete
•’even. Dus niet 'hier' of 'daar', maar
J links' of 'recht voor u'. Belangrijk
nt9-
Jacqueline de Feber: "Blind zijn wordt nooit gemakkelijk, maar je leert ermee leven.
FOTO: PETER LIGTENBERG
Het kan nog wel even duren voor er een
nieuwe burgemeester komt. Voorlopig neemt
het college zijn taken over. Een college van
B. en W. zonder B. Als het maar een college
wordt van l/V. IV, van wijze wethouders!
A. Jij
I
De ANBO voor 50-plussers vindt de rijbewijskeuring, een medische check
die elke 70-plusser met een rijbewijs minimaal iedere vijf jaar moet onder
gaan, veel te duur. Voor automobilisten van 70 jaar en ouder is voor ver
lenging van het rijbewijs een medische keuring verplicht. De kosten van de
medische keuring kunnen oplopen tot 75 euro. Alles bij elkaar betaalt een
70-plusser dan gemiddeld 125 euro voor een nieuw rijbewijs.
ANBO biedt haar leden in Tilburg en omgeving een forse besparing aan op
de rijbewijskeuring. Voor slechts 25 euro kunnen ANBO-leden door een
officieel geregistreerde arts gekeurd worden voor hun nieuwe rijbewijs. De
keuringen vinden plaats in Oisterwijk.
ANBO-leden kunnen zich telefonisch aanmelden voor een rijbewijskeuring
bij het gewestkantoor van de ANBO, op maandagmorgen, dinsdagmor
gen, donderdagmorgen en vrijdagmorgen van 9.00 tot 12.00 uur, telefoon
013-5810603.
Vanwege de grote belangstelling voor de jaarlijkse Dag van de Mantelzorg
wordt die dit jaar op twee dagen gehouden: de maandagen 10 en 17
november. Mantelzorgers uit Midden-Brabant krijgen dan door het
Steunpunt Mantelzorg gratis een leuke dag aangeboden in het Jan van
Besouwhuis in Goirle. Cabaretier Mark van de Veerdonk verzorgt de ope
ning. Het thema 'In beweging' wordt in de praktijk gebracht met onder meer
yoga, dans, sport en een paneldiscussie tussen mantelzorgers en lokale
politici. Verder zijn er workshops, een theatervoorstelling en een informa
tiemarkt.
Aanmelden kan bij: Steunpunt Mantelzorg Midden-Brabant, tel. 5837930.
Als vervoer en/of oppas voor de verzorgde thuis een probleem is, kan het
Steunpunt helpen bij het zoeken naar een oplossing.
Binnenkort start de ANBO in Tilburg de cursus 'levensverhalen schrijven'.
Deelnemers leren er op een creatieve wijze herinneringen over hun leven
op te schrijven, zodat ze bewaard blijven voor henzelf, de kinderen of klein
kinderen.
Schrijfervaring is niet nodig. Er zijn maximaal veertien deelnemers. Aan het
eind van de cursus worden één of meer bundels samengesteld met ver
halen en gedichten. De tweewekelijkse cursus, die bestaat uit tien lessen
van circa 2,5 uur, start op 28 oktober om 14.00 uur in de bibliotheek op het
Koningsplein. Kosten: 75 euro. Deelnemers dienen lid te zijn of te worden
van de ANBO. Opgeven kan tot 15 oktober bij J. van Groos, secretaris
ANBO-Tilburg, tel. 5432649.
De bezoekers en vrijwilligers van Ouderentrefpunt Koningsplein zijn druk
bezig met de voorbereiding van de verhuizing naar Het Gebouw aan de
Veemarktstraat. Zo wordt bijvoorbeeld contact gelegd met jongerenbewe
ging Attak, ook gebruiker van Het Gebouw, om samen een activiteit te
organiseren waarbij jongeren en ouderen elkaar ontmoeten. Het Trefpunt
is op zoek naar twee nieuwe vrijwilligers die willen meehelpen bij diverse
activiteiten. Geïnteresseerden kunnen bellen met Ingrid van de Pol,
5433727.
Vrijwilligers van het Netwerk van Blinde en Slechtziende Ouderen is selec
teren elke twee weken artikelen uit De Tilburgse Koerier voor de gespro
ken versie van dit weekblad. Zo kunnen mensen met een leeshandicap op
de hoogte blijven van het belangrijkste nieuws uit de stad, de inhoud van
de Seniorenwijzer en de nelangrijkste mededelingen op de
Gemeentepagina's. De Gesproken Koerier wordt elke twee weken per
post thuisbezorgd. Dankzij subsidie van de gemeente is deze service gra
tis. Meer informatie over de Gesproken Koerier: Federatie van
Nederlandse Blindenbibliotheken, Postbus 24, 5360 AA Grave; tel. 0486-
486486.
De ontmoetir
woensde
jrstelling te maken van wat slechtziendheid in Kruisge
de praktijk betekent. Het Netwerk heeft daarover 2. De to
isgroepen als taxichauffeurs, koop
OP die |nform;
kelijk-
De oorzaken voor slechter zien of zelfs blind wor
den lopen uiteen. Blindheid kan het gevolg zijn van
een erfelijke genetische afwijking of van hersenbe
schadiging door een ongeluk. Maar ook hoge
Redactie
Huiya Qigdem, Riek Flipse-Tiemens, Jan van
Groos (voorzitter), Gerry Hovers, Wilma Hurkens,
Karei Luiijf (eindredacteur), Loes Mertens -
Vermeer, Barth Noordzij, Mat de Vries
Net als de cassettes moeten de cd-roms worden
teruggestuurd naar het Centrum voor Gesproken
Lectuur. Anders is dat ze dan niet opnieuw worden
verzonden naar een volgende gebruiker. Dat heeft
te maken met het feit dat een cd-rom door krassen
en vlekken gemakkelijker beschadigd raakt dan
een cassette. De cd-roms worden weggegooid,
omdat controleren op krassen en vlekken duurder
is dan een boek in een paar minuten op een nieuw
schijfje te zetten. Dat de lezers de cd-roms niet
mogen houden is een eis van uitgeverijen; die wil
len niet voorkomen dat er zwarte handel ontstaat
in gesproken versies van hun boeken.
brengt advies uit ij
ibouwen, o.a. bij
nmissie vergadert
n. De behandeling
00-10.30 uur) is SJ
vergadering is op 22 j
r 3, kamer 215. De
sproken worden, -
lag en dinsdag voor
tressen die elders iri
i. Meer informatie:
J6 33.
Tips
Slecht zien heeft verschillende vormen, waarvan
kokervisie (een klein stukje zien) en steeds vager
zien door degeneratie van het netvlies de belang
rijkste zijn. De ontmoetingsmiddag van het Netwerk is elke
Voor wie gewoon ziet, is het vaak lastig zich een woensdag van 14.00 tot 16.00 uur in het Rode
voorstelling te maken van wat slechtziendheid in Kruisgebouw aan de Leonard van Vechelstraat
Je praktijk betekent. Het Netwerk heeft daarover 2. De toegang is gratis, koffie en thee zijn goed-
folders voor beroepsgroepen als taxichauffeurs, koop. vooraf aanmelden is niet nodig,
winkeliers en de horeca. Ans Blom somt tips op die informatie: Ans Blom, de Twern, tel. 5839999
de omgang met slechtzienden altijd gemakkelijker (alleen op woensdagmorgen).
Contact
Het Netwerk is vooral bedoeld voor onderling con
tact en leuke gezamenlijke activiteiten, legt de
coördinator uit. "Voor informatie over hulpmidde
len bijvoorbeeld verwijzen we door naar de pro
fessionele hulpverleners van Sensis. Maar we
doen wel aan belangenbehartiging, bijvoorbeeld
met een vertegenwoordiging van ons in het
Tilburgs Overleg Gehandicaptenorganisaties, het
TOG. Op die manier denken we mee over huis
vesting, bereikbaarheid en toegankelijkheid in
Tilburg voor blinden en slechtzienden. Iemand van
ons is zo betrokken bij de voorbereiding
nieuwbouw op h"4
gen dat er de s
mensen met eer
De wekelijkse ontmoetingsmiddag
Vincentiusstraat 102,
f Postbus 3078, 5003 DB
Tilburg; tel. 5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar het redac-
tie-adres of naar De Tilburgse Koerier,
Postbus 1OOO1, 5000 JA Tilburg;
tel. 5368805.
Deadline: donderde
de verschijningsdag
Jacqueline de Feber (48) is al ruim vijftien jaar betrokken bij het Netwerk van Blinde en
Slechtziende Ouderen. Zelf is ze door suikerziekte blind geworden; vanaf 1984 ging ze steeds
slechter zien. "Blind zijn wordt nooit gemakkelijk, maar je leert ermee leven. Ik word bijzonder goed
geholpen door Mamix, mijn blindengeleidehond. Daarnaast heb ik bijvoorbeeld een sprekende
computer", vertelt ze. "Bovendien gaat het ook bij zienden wel ééns faliekant mis. Als je je hoofd
een paar keer gestoten hebt tegen een openstaand keukenkastje, leer je vanzelf om dat conse
quent dicht te doen."
In de jaren tachtig was ze bij de Tilburgse showdownvereniging medeorganisator van competities
in dit balspel voor mensen met een visuele beperking. Ondanks haar jonge leeftijd was ze welkom
bij het Netwerk; ook daar werd ze meteen actief. Ze zit nog steeds in de kerngroep die de acti
viteiten van het Netwerk voorbereidt, voorlichting geeft en ook op andere manieren naar buiten toe
optreedt. De Feber lobbyde bijvoorbeeld bij Tilburgse raadsleden en wethouders als het om de
belangen van blinden en slechtzienden ging. Bovendien stond ze aan de wieg van de gesproken
versie van De Tilburgse Koerier, waaraan ze tot afgelopen lente veertien jaar meewerkte.
Ze is erg benieuwd naar de omschakeling van cassette naar cd-rom, de nieuwe geluidsdrager voor
gesproken lectuur, waaronder de Gesproken Koerier. "Zoals veel anderen verwacht ik veel van het
apparaat, de Daisy. Ik hoop er een te krijgen in de loop van november."
De vervanging heeft drie oorzaken. Per 1 januari
mogen er geen cassettes meer met de post ver
stuurd worden. Bovendien raken cassettespelers
'uit' door digitale apparaten als cd-, cd-rom- en
dvd-spelers. Philips bijvoorbeeld stopt met het
maken van cassettespelers. Daarnaast schakelen
de studio's voor gesproken lectuur over naar digi
tale opnametechniek.
I De Seniorenwijzer verschijnt eenmaal in de
twee weken in De Tilburgse Koerier.
1 Redactieadres:
I Seniorenwijzer, p/a l
5038 SR Tilburg, of i
bloeddruk kan schadelijk zijn, doordat adertjes in
het oog kapot gaan. Slechter zien en blindheid
-1__ uy 0U(jeren meestal veroorzaakt door
staar, slijtage en suikerziekte (diabetes mellitis).
"Als je het gemiddelde van de Nederlandse sta
tistische gegevens hanteert, wonen er in de
gemeente Tilburg duizend a vijftienhonderd slecht
zienden. Veel van hen, maar we weten niet hoe
veel, zijn ouderen", vertelt Blom. "Doordat velen
hun handicap ontkennen of verbergen,
Netwerk slechts een klein deel van her
bij ons komt, doet'dat met plezier."
Ontwikkeling
Er zijn slechtziende ouderen die erover denken te
stoppëh met lezen, omdat ze verwachten dat de
nieuwe techniek te moeilijk is. Maar bij de centra
voor gesproken lectuur en bij dienstenverlener
Sensis (voorheen Theophaan) zijn ze ervan over
tuigd dat Daisy heel goed bruikbaar is. Ze denken
daar dat de overgang van cassette naar cd-rom
waarschijnlijk net zo gemakkelijk gaat als de over
gang van grote banden naar cassettes, enkele
tientallen jaren terug.
Om alles op 1 januari klaar te hebben wordt
momenteel hard gewerkt, bijvoorbeeld bij de
Nijmeegse blindenbibliotheek Le Sage ten Broek.
Met computers worden ingesproken cassettes op
cd-rom gezet, zodat er op de overgangsdatum
zo'n dertigduizend boeken gebruiksklaar zijn. In de
drie studio's worden nieuwe boeken ingesproken,
die worden voorzien van de mogelijkheden van
cd-roms, zoals bladwijzers.
De ontwikkeling staat overic
enige tijd is het ook mogelijk gesproken boeken
via internet te bestellen en af te luisteren. Dan
heeft een aantal gebruikers zelfs geen cd-rom
meer nodig.
Bladwijzers
De term cd-rom staat voor 'compact disc, read
only memory', ofwel een cd'tje waarop de gebrui
ker zelf niks kan opnemen, maar waarvan hij de
opgeslagen informatie., alleen kan oproepen, bij
Daisy dus beluisteren.
Het schijfje heeft, ook voor blinden en slechtzien
den, een aantal voordelen boven de cassette. En
door de Daisyspeler zijn die gemakkelijk hanteer
baar. Bij cassettes gaat de geluidskwaliteit achter
uit en is hef opzoeken van passages erg lastig. En
een gesproken uitgave bestaat al gauw uit meer
dere cassettes. Eén cd-romschijfje daarentegen
kan veertig uur gesproken woord bevatten en het
systeem heeft een zeer goed geluid. Met de
Daisyspeler kan de luisteraar een stem wat lang
zamer kan afspelen of wat hoger of lager kan laten
klinken zonder kwaliteitsverlies. Ook kunnen op
cd-roms elektronische 'bladwijzers' op worden
aangebracht zodat de gebruiker als het ware snel
kan 'bladeren' om bepaalde passages op te zoe
ken. Erg handig bijvoorbeeld bij naslagwerken en
studieboeken met inhoudsopgaven en voetnoten.
Van de Daisy zijn verschillende spelers verkrijg
baar, zowel draagbare als modellen die een vaste
plaats in huis hebben. Ze werken op elektriciteit
van het net, maar ook op batterijen. De Daisy is
ook geschikt voor het beluisteren van gewone
cd's. Wie een computer met geluidsboxen heeft,
kan de Daisy-cd-roms ook met dat apparaat
beluisteren; daarvoor moet wel een speciaal
Daisyprogramma worden geïnstalleerd.
Mensen die gesproken boeken en tijdschriften lezen, krijgen die vanaf 1 januari niet meer op
geluidscassettes thuisgestuurd, maar op cd-rom. Er is een speciale cd-romspeler ontwikkeld die
gemakkelijk te bedienen is door mensen met een visuele handicap en mensen die ingewikkelde
apparatuur niet goed begrijpen. Het nieuwe leessysteem heet Daisy, 'madeliefje' in het Engels,
maar vooral afkorting van Digital Accessible Information System, ofwel: digitaal toegankelijk
informatiesysteem. Zorgverzeke-raars vergoeden de Daisyspeler voor mensen met een lees
handicap die in aanmerking komen voor gesproken lectuur.
Plannen voor andere activiteiten zijn er ook, vertelt maken: "Zorg i
Blom. "Het lijkt me leuk als we een keer per maand contrast. Als je
gaan zingen. Verder willen we mensen uitnodigen voorbeeld de s
die op een leuke manier iets kunnen vertellen over aanwijzingen geve.
interessante zaken, bijvoorbeeld over reizen en 'dichtbij rechts of lr'“' 1-1 -
andere landen. Mensen die muziek maken zijn ook js ook niet ongevraagd te helpen als het niet nodic
welkom." is, bijvoorbeeld met oversteken. De meeste slecht
zienden vinden dat vervelend. Vragen of je kunt
helpen is natuurlijk wel oké; dat soort vriendelijke
beleefdheid stellen de meeste mensen op prijs."
KL
Zorgverzekeraars vergoeden de Daisyspeler voor mensen met een leeshandicap, die nu al in
aanmerking komen voor gesproken lectuur. Nieuwe aanvragers moeten de gebruikelijke proce
dure doorlopen. Meer informatie over Daisy en over de vergoeding: Stivor (de voor deze gele
genheid opgerichte Stichting Informatie en Voorlichting), tel. 0800-8885588 (gratis). Informatie is
ook verkrijgbaar bij de Slechtzienden- en Blindenlijn (tel. 030-2945444) of bij Sensis. regionaal
centrum voor zorg, onderwijs en diensten voor slechtziende en blinde mensen (tel. 076-
5223030). Sensis kan ook helpen bij de aanvraag bij de zorgverzekeraar.
