Gemoderniseerde AWBZ
hoe wilt u uw zorg hebben?
W I J
i-L
w sa
Z E
I
1
I
i
Afscheid van Seniorenwijzer
Jl
Weerbaar zijn
Trefpunt ‘t Sant
Dansen in De Baselaer
Bingo
Voorinschrijving Fietsvierdaagse
Oudere vryivüligers
I
I
I
3 - PAGINA 1 O
DONDERDAG 8 MEI 2003 - PAGINA 11
DE TILBURGSE KOERIER
Ml
>t. Anna,
aarna uit
FOTO: PETER LIGTENBERG
Drop Oud
POSTSCRIPTUM
COLOFON
Hp'l
de jaren
van de
i in de
an en
e kerk.
fases van
het Tiwos-
)ouw in de
ting van
tifunctio-
tregie en
kplan.
zien zijn
tad de
e van de
lieve ont-
van start
bouw
moeten
et zoge-
goeding ook de
PGB-houders.
nnen
n
'P
ren
het
rlaan/
isbuurt,
teseind-
i veel
1
i
I
n uit-
ku
ts
et
lijk
de
a.
/vordt
Redactieadres:
Seniorenwijzer, p/a
102, 5038 SR Tilbur.
5003 DB Tilburg; tb,.
Kopij kan opgestuurd worden naar het
redactie-adres of naar De Tilburgse
Koerier, Postbus 10001,5000JA Tilbur,
tel. 5368805.
Deadline: donderdag 12.00 uur voor
de verschijningsdatum.
i Vincentiusstraat
burg, of Postbus 3078,
tel. 5839999.
ring van de AWBZ voor de cliënten kan
betekenen. Het RIO verzorgt de indica
tiestelling voor acht gemeenten in
Midden-Brabant die samen circa
400.000 inwoners hebben. Het is een
onafhankelijke organisatie die de zorg
behoefte van mensen objectief vast
stelt.
Meer informatie:
de ouderenadviseurs in de wijkcentra
RIO Midden-Brabant: tel. 5952020; e-
mail info@rio-middenbrabant.nl
Per Saldo, vereniging van houders
van een persoongebonden budget:
Postbus 19161, 3501DD Utrecht+ tel.
030/2304066. Per Saldo en thuiszorg-
instellingen verzorgen tegen een ver
goeding ook de administratie van
HQ
Indicatie
Voor de meeste AWBZ-zorg moeten volwassenen een eigen bijdrage betalen, af
hankelijk van het inkomen. Om in aanmerking te komen voor deze zorg moet je
geïndiceerd worden door het Regionaal Indicatie Orgaan (RIO). Een verwijskaart
van je huisarts is daarbij niet nodig. Een aanvraag doen kan zowel telefonisch als
schriftelijk. De indicatiestellervan het RIO onderzoekt en bepaalt de zorgbehoefte
door een telefonisch gesprek, een spreekuur of een huisbezoek en gegevens van
de huisarts.
“Meer keuzevrijheid, meer keuzemoge
lijkheden en meer zeggenschap”, zo vat
Marjolein Hendrikx, regiomanager bij het
Midden-Brabantse Regionaal Indicatie
Orgaan (RIO), samen wat de modernise-
Volksverzekering
De AWBZ (Algemene Wet Bijzondere
Ziektekosten) dateert uit 1967 met als
doel de kosten te dekken die voortko
men uit verblijf van langer dan één jaar
in een ziekenhuis. De AWBZ betaalt
ook bij langdurig verblijf in een instel
ling, als dat nodig is door een aange
boren of chronische ziekte, gebrek of
kwaal. Ook thuiszorg en de hulp bij
geestelijke ziekten door de GGZ zijn in
de loop der tijd bij de AWBZ onderge
bracht. Het is een volksverzekering,
die dus voor iedereen is; niet alleen
voor werkenden of beperkt door een
bovengrens in het inkomen, zoals bij
het ziekenfonds. De AWBZ-premie
wordt automatisch maandelijks op het
inkomen ingehouden.
Per 1 april is de AWBZ gewijzigd.
blijft dat ook de gezonde partner naar het
verzorgingstehuis verhuist.
PGB
De aanvraag van een persoonsgebonden
budget (PGB) is vereenvoudigd. Het RIO
stelt de indicatie en het regionaal
Zorgkantoor bepaalt het budget. Met het
PGB kan een patiënt zorg inkopen bij zijn
mantelzorger, zijn buurvrouw of een pro
fessionele zorgaanbieder. Voor de mo
dernisering kon iemand alleen op een
PGB aanspraak maken als die minimaal
drie maanden zorg nodig had. Nu zit er
geen minimum meer aan vast. Nadat de
indicatie is vastgesteld en het zorgkan
toor het budget heeft vastgesteld, is die
laatste verantwoordelijk voor de betaling
van het PGB. “Het geld wordt overge
maakt naar de klant”, vertelt Hendrikx.
“Op deze manier hoeft de klant de gele
verde zorg niet meer voor te schieten.
Maar de budgethouder heeft een werkge-
versrol en blijft wel verantwoordelijk voor
de administratie.”
Uitvoering
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft voor elke regio een on
afhankelijk Zorgkantoor aangewezen, dat bepaalt wie welke zorg krijgt. In Midden-
Brabant vervult zorgverzekeraar VGZ die functie.
Omdat plaatsen in verpleeg- en verzorgingstehuizen vaak niet meteen beschikbaar
zijn en de thuiszorg niet altijd over voldoende personeel beschikt, heeft Midden-
Brabant wachtlijstcoördinatoren. Deze hebben inzicht in welke hulp er wél beschik
baar is en kan er voor zorgen dat de klant die krijgt. Daarbij kan het gaan om parti
culiere hulp thuis (voorlopig) in plaats van opname in een verzorgingstehuis of
tijdelijke opname in de logeerkamer van een verzorgingstehuis.
Indicatie
Wat wachtlijstcoördinator Leenheer het
meest zorgen baart, is dat bij een nieuwe
aanvraag de oude indicatie vervalt. “Als
mijn klant na een tijdje denkt dat hij iets er
bij wil, moet hij opnieuw geïndiceerd wor
den. Je kunt die zorg niet meer er bijplak
ken. Dus moeten cliënten hun zorgvraag
heel goed formulieren en zullen ze zich
twee keer bedenken voor ze iets extra’s
willen.”
“Dat de indicatie elke keer helemaal op
nieuw beoordeeld wordt, is juist alleen
maar prettig voor de cliënten”, vindt RIO-
regiomanager Hendrikx. “Op deze manier
kijkje elke keer of er iets extra’s moet bij
komen en of het niet anders moet. Maar
de klant mag de regie voeren bij het sa
menstellen van zijn of haar zorg.” De aan
vrager hoeft volgens haar niet te vrezen
dat hij zijn klachten elke keer opnieuw
moet vertellen. “We hebben bij het RIO
toch een dossier van die persoon. Dat
gooien we niet weg, als we opnieuw de in
dicatie gaan vaststellen. We hebben een
bewaarplicht.”
De indicaties die voor 1 april aangevraagd
zijn, worden op de oude manier afgehan
deld. Spoedeisende zorgvragen worden
binnen 24 uur afgehandeld. Over andere
zorgaanvragen mag het RIO maximaal
zes weken doen. De zorgvrager kan be
zwaar maken tegen het genomen besluit.
“Laten we respect voor elkaar hebben", zei burgemeester
Stekelenburg op 4 mei. Hij mag dat met recht zeggen, want door de
manier waarop hij met zijn ziekte weet om te gaan dwingt hij ieders
respect af.
Veel mensen voelen zich in gezelschap van onbekende ande
ren wel eens minder op hun gemak of zelfs bedreigd. Dat kan bij
voorbeeld op straat of in een openbare ruimte gebeuren. Zeker
voor ouderen geldt: wie niet sterk is moet slim zijn. Tijdens een
bijeenkomst op woensdag 21 mei van de SOOWA
(Samenwerkende Ouderenorganisaties Wandelbos) kunt u le
ren lichamelijk en geestelijk weerbaar te zijn in dat soort situ
aties. De middag staat onder leiding van Kiek Boelaars, die bij
sportschool Kwidam al jaren vrouwen traint in weerbaarheid. De
middag op 21 mei begint om 14.00 uur in wijkcentrum ‘t
Kievitslaer; koffie en thee staan dan klaar.
Gratis kaartjes voor de bijeenkomst zijn komende maandag (12
mei) van 10.30 tot 11.30 uu verkrijgbaar in ‘t Kievitslaer,
Reinevaarstraat 55; tel. 4673767.
In ouderentrefpunt ‘t Sant (Beneluxlaan 74) is op woensdag 14
mei een bingo-ochtend. Kosten: 3,50 euro voor een kaart van
tien ronden; een kopje koffie gratis. Aanvang 10.00 uur. Zaal
open 9.30 uur.
Op woensdag 21 mei kunnen er maximaal 25 deelnemers
bloemschikken. De prijs is afhankelijk van de bloemenprijs en
het te maken stukje. S.v.p. zelf meebrengen: potje, mandje of
bakje en een mesje. Aanvang 10.00 uur. Zaal open 9.30 uur.
Op dinsdag 20 mei is er van 13.30 tot 16.30 uur in wijkcentrum
De Baselaer een gezellige dansmiddag voor 55-plussers.
Entree (incl. kopje koffie of thee) 1,35 euro in de voorverkoop,
1,80 euro aan de zaal. Voorverkoopadressen: mw. M. Looijkens
(Molenstraat 37), mw. M. de Jong (St. Willebrordstraat 103) en
De Baselaer (Hoefstraat 175).
Elke eerste en derde woensdag (14.00 uur) en elke tweede vrij
dag (20.00 uur) van de maand organiseert ouderenvereniging
Reeshof 50+ in wijkcentrum Heyhoef een (rookvrije) bingo met
geldprijzen. De eerstvolgende bingo’s zijn op vrijdagavond 9 mei
en woensdagmiddag 21 mei. De buslijnen 47 en 48 stoppen voor
de deur.
Donderdag 22 mei is er een bingomiddag in wijkcentrum De
Reit met in elke ronde drie prijzen. Een kop koffie of thee is gra
tis. Een kaart voor tien ronden kost 2,50 euro. Aanvang 14.00
uur. Adres: Westertorenlaan 4.
Van maandag 7 t/m donderdag 10 juli vindt de Midden-
Brabantse Fietsvierdaagse plaats; de routes zijn uitgezet door
Toerclub Tilburg ‘93, inclusief leuke en interessante afstapmo-
gelijkheden, zoals kleinere musea, bezienswaardigheden en
terrasjes.
Iedere dag voeren de routes naar een andere windstreek, onder
meer naar de Loonse en Drunense Duinen, vestingstad
Heusden, Regte Heide, Baarle-Nassau/Hertog, Ulicootse hei
de, landgoed De Baest en de Oisterwijkse vennen. Iedere deel
nemer krijgt elke dag onderweg een gratis versnapering en na
afloop een leuke herinnering.
De keuze is uit de afstanden 33, 45 en 70 km. Vertrek en aan
komst steeds bij de Stadssporthal (achter het Willem ll-stadion).
Bij inschrijving vóór 15 juni betaalt men voor vier dagen 20 euro
voor een gezin of 7,50 euro voor een individuele deelnemer. Na
15 juni bedraagt het inschrijfgeld resp. 23 en 8,50 euro.
Folders met inschrijfformulier zijn verkrijgbaar bij fietsenmakers,
buurthuizen, stadskantoren, Rabo’s en de VVV. Ook op de web
site van Toerclub Tilburg ‘93 (www.tct93.nl) staat een inschrijf
formulier. Informatie en folder verstrekt ook A. van Gils,
Dussekstraat 58, 5011 AJ Tilbug; tel. 4560409, e-mail
Gilsa@tref.nl
Deze pagina wordt mede verzorgd door een aantal oudere vrij
willigers. En zo zijn er veel plaatsen in de samenleving waar ou
deren een onbetaalbare rol spelen. Ook in de Openbare
Bibliotheek Tilburg zijn ze te vinden, zowel in persoon als in
boekvorm. Vrijwilligers zorgen namelijk dat mensen die aan huis
gebonden zijn, in een ziekenhuis liggen of in een verzorgingste
huis wonen, kunnen blijven lezen. Daarnaast zijn er veel boeken
geschreven over dit onderwerp.
Actieve ouderen spelen met name voor leeftijdsgenoten een be
langrijke rol. Ouderen voor ouderen van Marike Vroom gaat over
oudere vrijwilligers in de ouderenzorg. Een dag de moeite waard
gaat vooral over de rol die vrijwilligers daar spelen als het gaat
om zingeving. Je doet het niet voor niets bevat de verhalen van
55-plussers over hun motivatie om vrijwilligerswerk te doen.
Vrijwilligerswerk wereldwijd laat zien hoe het er in 21 landen aan
toegaat. In De geraniums voorbij wordt duidelijk gemaakt dat ou
der worden allang niet meer betekent “achter de geraniums” zit
ten. De voorbeelden maken duidelijk dat ouderen een maat
schappelijke rol van betekenis kunnen blijven spelen, zowel
betaald als onbetaald.
Nog niet in de bibliotheek, maar wel aardig om alvast te noemen
is Pro deo: geïnspireerd blijven in vrijwilligerswerk. Het gaat na
melijk over ontwikkelingen en veranderingen in vrijwilligerswerk,
binnen de kerk en daarbuiten.
Vrijwilligers? Lees dankzij hen of over hen in de bibliotheek.
Na bijna vijftien jaar werk voor de Seniorenwijzer hebben Diny van Bladel-
Verbunt (rechts op de foto) en Joop Janmaat afscheid genomen van de re
dactie. Al die jaren dachten ze als vertegenwoordigers van de doelgroep mee
over de inhoud van deze pagina en bekeken ze de artikelen voor plaatsing met
een kritisch oog.
Diny vond “het goed leesbaar maken van de pagina in het begin best lastig.
Maar ik denk wel dat de Seniorenwijzer eraan heeft bijgedragen dat ouderen
mondiger zijn geworden. Verder vond ik de redactie altijd een geweldig gezel
lige club, die een grote persoonlijke betrokkenheid toont voor elkaar.” Ook
Joop is erg te spreken over de “vrolijkheid tijdens redactievergaderingen en bij
gezamenlijke etentjes. Daarnaast wordt er zeer doelgericht gewerkt, en dat
vind ik erg prettig.”
De andere redactieleden kijken met veel waardering en minstens evenveel
plezier terug op de samenwerking met Diny en Joop.
Wachtlijsten
“Voor 1 april werden mensen geïndi
ceerd voor een vorm van zorg, van een
paar uur huishoudelijke hulp per week
tot opname in een verpleeghuis. In
plaats van naar een verzorgingstehuis te
gaan, kun je er nu ook voor kiezen thuis
te blijven wonen en je zorg in te kopen bij
een verzorgingstehuis of een verpleeg
huis. Zulke instellingen kunnen nu dus
diensten aanbieden buiten hun eigen
muren. Zo kunnen ook particulieren
huishoudelijke en persoonlijke verzor
ging regelen. Cliënten hebben op deze
manier meer vrijheid bij het samenstel
len van hun zorg. Bovendien kunnen
door meer marktwerking de wachtlijsten
minder worden”, denkt Hendrikx. “Dat
moet in de praktijk nog op gang komen,
maar je ziet de markt langzaamaan in
beweging raken”, voegt ze toe.
Veranderingen in de zorg gaan altijd met
beroering gepaard. Ook bij de nieuwe
AWBZ. Zo hield de gezonde partner die
in een verzorgingstehuis bij zijn of haar
zieke partner verblijft, vorige maand de
gemoederen bezig. Door de modernise
ring van de AWBZ moet de gezonde
partner het dure verblijf in het verzor
gingshuis zelf betalen, maar kan wel ge
bruik maken van huursubsidie. De
Tweede Kamer constateerde dat echt
paren met een laag inkomen ondanks
die huursubsidie door de hoge kosten uit
elkaar zouden moeten gaan.
Staatssecretaris van VWS Clémence
Ross-Van Dorp beloofde daarop per 1
augustus met een speciale overeen
komst te komen, waardoor het mogelijk
1
Tilburg;
Thuiszorg is een van de voorzieningen die uit de AWBZ bekostigd worden.
FOTO: THEBE
Uit onderzoek van professor Guus
Schrijvers van het Universitair Medisch
Centrum Utrecht blijkt dat meer dan de
helft van de RIO’s hun klanten afraden
een PGB aan te vragen. Dit gebeurt vol
gens Hendrikx niet in Midden-Brabant.
“De klant bepaalt zelf of die zijn zorg via
het PGB of zorg in natura wil. Zelfs kan hij
die twee combineren. Hij kan bijvoorbeeld
zijn huishoudelijke hulp van een PGB be
talen en persoonlijke verzorging van de
thuiszorg betrekken.”
“Maar voor de laatste twee functies, be
handeling en verblijf, mogen we geen
PGB voor indiceren. Want als iemand in
een instelling verblijft, levert deze organi
satie alle zorg die de klant nodig heeft.”
De brochure Klanten Kiezen van het mi
nisterie van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport (VWS) noemt de modernisering van
de AWBZ “een groot project”. Vanaf 1
april kunnen die klanten kiezen uit drie
mogelijkheden: ze kunnen hun voorkeur
uitspreken voor een persoonsgebonden
budget (het PGB, waarbij ze zelf bepalen
wie wanneer hen helpt), voor zorg in na
tura (geleverd door een zorgaanbieder) of
voor een combinatie van beide.
Wachtlijsten, personeelstekort en bu
reaucratie zijn knelpunten die iedereen
te binnen schieten als het om zorg gaat.
Met de modernisering van de Alge
mene Wet Bijzondere Ziektekosten
(AWBZ) wil Den Haag daar wat aan
doen. “De klant mag de regie voeren bij
het samenstellen van zijn of haar zorg.”
Zorg op maat
De modernisering van de AWBZ moet
zorg op maat mogelijk maken. Daarom
zijn er zeven soorten aanspraken op zorg,
zogenoemde functies. Die beschrijven
wat de patiënt nodig heeft. Hoe daaraan
invulling gegeven wordt, is aan de zorg
vrager zelf. De functies variëren van huis
houdelijke verzorging voor iemand die
hulp nodig heeft bij het opruimen of
schoonmaken tot verblijf in een be
schermde woonomgeving. Hendrikx: “De
klant geeft aan wat hij nodig heeft. Aan de
hand van een onafhankelijk onderzoek
van de indicatiesteller van het RIO en
aanvullende gegevens van huisarts of
specialist, bepaalt een indicatiesteller of
iemand daar recht op heeft.” Een indica
tie verloopt na maximaal vijf jaar.
De nieuwe regels zijn niet altijd even dui
delijk. Wachtlijstcoördinator Renée
Leenheer heeft recent meegemaakt wat
de vraaggerichte zorg in het praktijk bete
kent. “Voor een mevrouw die op de wacht
lijst voor een verzorgingstehuis staat, heb
ik naar het RIO gebeld en hulp bij het was
sen gevraagd. ‘Is dat wat de klant uitdruk
kelijk wil?’, vroeg de indicatiesteller toen.
De dochter van de mevrouw en ik hebben
met haar gesproken en daaruit bleek dat
het handig zou zijn voor haar. Maar of ze
dat uitdrukkelijk wil?”
“Ja, de klant of zijn wettelijke vertegen
woordiger moet wel achter de zorgvraag
staan”, zegt RIO-regiomanager
Hendrikx, “maar als die zijn of haar vraag
niet goed weet te formuleren, helpt onze
medewerker”.
I De Seniorenwijzer verschijnt eenmaal
in de twee weken in De Tilburgse
Koerier.
Redactie
Hulya Qigdem, Riek Flipse-Tiemens, Jan
I van Groos (voorzitter), Gerry Hovers,
I Wilma Hurkens, Karel Luiijf (eindredac-
teur), Loes Mertens - VermeerBarth
Noordzij, Mat de Vries
