WIJZE
15
h
I
Suus von der Fuhr: een eigenzinnige,
warmhartige Vincentiaan
e
4
4
4
'es
COLOFON
Kopij Seniorenwijzer
Gratis naar domoticahuis
Dansinstuif 55-plus
Trefpunt ‘t Sant
Koffieochtend VIDO
Ouderen in de box
Vrouwen in de overgang
Volksdansinstuif in De Baselaer
Muziektips voor de kerst
r
il
I
I
I
I
1
ll
I
I
I
•DONDERDAG 13 DECEMBER 2001 - PAGINA 9
DE TILBURGSE KOERIER
2001 - PAGINA 8
‘Als iemand honger heeft, moet je geen vis geven maar een hengel’
waardoor iemand in de puree geraakt is. Dat bleef ook later haar stelregel.
Ier,
thuis
GP
Drop Oud
G. Hendriks
POSTSCRIPTUM
lakken,
aren in
ït vlees
houdt
ie bief-
dpuree
HET WOORD
IS AAN...
We betalen belasting die ons door de po
litiek wordt opgelegd om de salarissen te
betalen van de beroepskrachten die
hulptnoeten verlenen.
Zet de
water,
alen en
:el met
oeer en
Afbak-
ieer-
»rst-
intje
In dit zogenaamde sociale land vol ma
terialisme en egoïsme, bijna volledig
computergestuurd, sta ik aan de kant
want alles gaat te snel voor mij.
Dit ‘sociale’ land biedt deskundige zorg
door mensen die betaald moeten wor
den. Zorg die geïndiceerd moet worden.
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en ouder zijn of
haar mening geven over allerlei zaken. Schrijf uw ver
haal op in ongeveer tweehonderd woorden en stuur dat
naar de redactie van de Seniorenwijzer, p/a Tilburgse
Koerier, Postbus 100015000 JA Tilburg, onder vermel
ding van 'Het woord is aan...' Inzenden betekent niet dat
uw brief automatisch geplaatst wordt.
In die geest zette ze met de Vincentianen
een spaarproject op. Elke week haalden ze
bij de deelnemers een paar dubbeltjes of
kwartjes op die op een spaarbankboekje
bijgeschreven werden. Meer schoot er
meestal niet over, want Broekhoven was
een arme wijk met veel werkeloosheid. Het
ingelegde geld werd door de vereniging
verdubbeld en zo werd geld gespaard om
in het Centraal Magazijn dekens, lakens,
kleding en huisraad te kunnen kopen.
Dat magazijn was de voorloper van de
Vincentshop die nog steeds goed draait.
Met de opbrengst van goede tweedehands
kleren worden nu het fonds van de stichting
Leergeld gevoed en andere projecten be
taald.
k Gezellig zo'n winterpark op de
k Heuvel! Een ijsbaan, een reu-
zenrad en nog wat andere ker-
miszaken. En daartussen staat
M dan ook nog een kerststal. Ik
dacht dat die Kerstmis moest uit
beelden maar ze zullen wel een paar
letters vergeten zijn!
Suus werd geboren in Schoonhoven en
groeide op in Steenbergen. Haar vader
was molenaar en ouderling van de
Remonstranse Broederschap, een vrij
zinnig protestantse gemeente. Binnen
die gemeente maakte hij deel uit van het
armenbestuur; zijn dochter Suus is min of
meer in zijn voetsporen getreden.
Het liefst was ze dominee geworden,
maar dat zat er niet in. Het gezin kon de
hoge lasten voor zo'n opleiding niet op
brengen. Maar het bloed kroop waar het
niet gaan kon. Later plaatste ze twintig
jaar lang onder het pseudoniem Martha
haar Brieven aan Godin het blad van het
dekenaat Tilburg/Goirle. Overpeinzin
gen over actuele en persoonlijke zaken:
recht uit het hart en voor velen herken
baar.
Dit najaar nam de Vincentiusvereniging in Tilburg afscheid van Suus von der Fuhr.
Bijna vijftig jaar is deze eigenzinnige, ruimdenkende vrouw daar actief geweest en
heeft ze samen met anderen een aantal bijzondere activiteiten in Tilburg op gang
gebracht. ‘Eerst een ander, dan jij’: dat had Suus von der Fuhr (80) als voornaam
ste boodschap van thuis uit meegekregen. Daarbij doet het er niet toe wie het is en
Leergeld
Door de eerste Bijstandswet van 1965 had
de particuliere armenzorg overbodig moe
ten worden. Maar de Vincentianen in
Tilburg gingen door, omdat er toch mensen
bleven die tekort kwamenDat zal altijd wel
zo blijven, is de stellige overtuiging van
FOTO: PETER LIGTENBERG
jonge mensen om je heen. Maar bij ver
jaardagen ‘Nog vele jaren' zeggen, vind
ik flauwekul. Ik zeg liever ‘Veel goede da
gen het komende jaar!’ tegen leeftijdge
noten.”
Een citaat uit een van de
Brieven aan God.
“Ik bid niet meer. Nee, dat is niet waar.
Ik bid wel maar niet meer zo. Mijn
knieën willen niet meer krom. Ik wil ze
niet meer krom, maar ik wil wel een ge
sprek met U. Ja, dat is het. Als ik ach
ter de stofzuiger aanloop of de borden
een voor een bewerk met de vaten
kwast of de hond uitlaat, wil ik met U
praten onderwijl. Want bij dat soort be
zig zijn is mijn geest vrij.
Maar waarom zegt u toch niet eens
iets terug. Ik heb dat zo nodig. Ik zou
zo graag weten of u me hoort, of ik op
de goede lijn zit en of u me een schou
derklopje zou kunnen geven. Laat
eens iets van u horen.”
Leren sparen
Vijf jaar na de oorlog ging ze met haar
man in Broekhoven wonen. Daar kwam
ze via het wijkwerk in 1954 bij de
Vincentiusvereniging terecht die zich
richtte op armenzorg. Niet in de eerste
plaats door geld te geven, maar vooral
door mensen in staat te stellen zelfstan
dig hun problemen op te lossen. Want het
is zoals het Chinees spreekwoord zegt,
vindt Suus von de Fuhr: “Als iemand hon
ger heeft moet je geen vis geven, maar
een hengel.”
HlV-steunpunt
In de tijd dat er over aids alleen nog maar
fluisterend gepraat werd, zette ze samen
met haar zoon Reinier HetPluspuntop. Dat
zorgt voor ondersteuning van het steun
punt waar HlV-geïnfecteerden en aids-pa-
tiënten terecht kunnen om met ervarings
deskundigen over hun problemen te
praten.
“Ik was heel nerveus toen ik dat aankaartte
bij de Vincentiusvereniging”, herinnert ze
zich. “Dat was de eerste keer dat ik openlijk
vertelde over de HlV-besmetting van mijn
zoon." Samen met mensen van religieuze
organisaties, van de GGD en andere maat
schappelijke diensten is het Pluspunt toen
opgezet.
Van dit en veel andere projecten was zij de
initiator. “Dat deed ik niet alleen, maar sa
men met anderen”, benadrukt ze. “Met
mensen uit allerlei organisaties praatte ik
over problemen waar ik tegenaan liep en
dat veroorzaakte een sneeuwbaleffect.” Ze
heeft de gave mensen enthousiast te ma
ken en te overtuigenLaatst werd ze gebeld
wordt door een vrouw die problemen had
met de Sociale Dienst. Ze zocht uit hoe de
vork in de steel zat en zoals vaak lukte het
ook die zaak in orde te krijgen. Want ze
geeft niet snel op en ze stopt niet als er nee
gezegd wordt, maar vraagt door.
Kan ik zelf nog om hulp vragen? Kan ik
zelf nog de weg vinden in de wirwar van
“Eerst een ander, dan jij dat is wat Suus von der Fuhr (80) als voornaamste
boodschap van thuis uit heeft meegekregen.n.
Suus von der Fuhr. Vanaf die tijd richtte
de vereniging zich op groepen die tus
sen de wal en schip terecht kwamen.
Voor straatjongeren werd het JAC op
gericht en voor gezinnen die niet ge
noeg geld hadden om hun kinderen
door te laten leren, werd de stichting
Leergeld opgezet.
Aanleiding daarvoor was haar contact
met een bijstandsmoeder met zes kin
deren die niet wist hoe ze moest rond
komen. Haar oudste zoon kon goed le
ren, maar geld voor bijkomende zaken
als een schoolreisje of lidmaatschap
van een sportclub had ze niet. Met als
gevolg dat hij niet kon meedoen met
klasgenoten. Toen uit onderzoek bleek
dat dit geen incidenteel probleem was,
werd het Leergeldproject op poten ge
zet.
Veel goede dagen!
In 1996 trad ze af als voorzitter van de
Vincentianen en dit najaar stapte ze ook
uit het bestuur. Maar ze volgt nog wat er
gebeurt en af en toe wordt haar advies
gevraagd. Ze is nog steeds lid van de
vereniging en nauw betrokken bij de ac
tiviteiten van het HlV-steunpunt.
Langzamer maar zeker is ze het de laat
ste jaren rusteriger aan gaan doentoen
ze voelde dat haar fysieke krachten
achteruitgingen. Autorijden gaat niet
meer en ook met fietsen is ze gestopt
nadat ze een aantal keren gevallen is.
“Ik zag de oneffenheden in de weg niet
goed meer en kan mijn hoofd ook niet
goed meer naar links draaien om ach
terom te kijken.” Buitenshuis gebruikt
ze de rollator. “Maar dat is niet iets om
over te kniezen”, vindt ze. “Dat hoort bij
de gang van het leven.” Ouder worden
vindt ze geen probleem. “Dat gaat on
gemerkt als je druk bezig bent met veel
bureaucratie om gebruik te kunnen ma
ken van het noodzakelijke kwaad dat
hulp heet?
In dit ‘sociale’ land sta ik alleen, aan de
kant. Ik voel me onbruikbaar.
Of zou ik nog worden gevonden door een
van die echte sociale mensen die mij nog
wel de moeite waard vinden en niet on
bruikbaar. Zo iemand die mensen niet
opgebruikt aan de kant laten zitten maar
die nog van vroeger weet van dat echte
sociale land. Zo’n mens met een hart. Ze
noemen ze vrijwilligers en ze worden niet
betaald maar ze geven onbetaalbare
LIEFDE!
Met Kerstmis is Suus von der Fuhr alleen.
De kerststal heeft ze aan haar kleinkin
deren gegeven. “Ik wil dat mijn kinderen
met kerst doen wat ze graag willen en ik
ben blij als ik weet dat zij zich gelukkig
voelen.” Misschien komen ze nog even
langs, maar dat hóeft niet. Ze voelt zich
ook prettig alleen. In de tijd dat twee van
haar zoons en haar man in korte tijd ach
ter elkaar overleden, heeft ze een heel
zware tijd gehad. “Maar zij zijn gestorven
en mijn leven gaat door”, zegt ze, “en ik
beschouw het leven als een opdracht.”
Met langzame passen loopt ze mee naar
de voortuin om de post te pakken. Een
klein stapeltje. “Dat wordt nu ook wat min
der”, merkt ze nuchter op.
1
Eigen visie
Het was in de jaren vijftig de gewoonte dat
de dames van de Vincentiusvereniging in
tweetallen op pad gingen. Suus ging liever
alleen op huisbezoek, want dan kon ze
vrijuit met de vrouwen praten. Er kwam
vaak een hoop ellende uit. “Maar daar kon
ik goed mee omgaan, want ik was in staat
op tijd het gordijntje in mijn hoofd even te
sluiten.”
In die tijd werd er binnen de vereniging ge
discussieerd over de vraag of mensen die
een radio hadden wel recht hadden op hulp
van de Vincentianen. Suus von der Fuhr
vond het beter mensen hun radio te laten
behouden. Mannen die werkeloos waren,
konden beter thuis naar de radio luisteren
dan naar het café gaan, was haar nuchtere
redenering.
Omdat De Tilburgse Koerier in de week van Kerstmis niet ver
schijnt, kunt u de volgende Seniorenwijzer pas op donderdag 3
januari lezen. Maar omdat de redactie in de kerstweek vakantie
heeft, moet de kopij voor de eerste ouderenpagina van 2002
wel gewoon op donderdag 20 december om 12.00 uur binnen
zijn; over één week dus.
De redactie van de Seniorenwijzer wenst u prettige kerstdagen
en een gezellige jaarwisseling!
Het bezichtigen van de domoticawoning vol technische snufjes
bij station Tilburg-West is nu gratis voor ouderen. Zo kost een
rondleiding door dit levensloopbestendige huis van de stichting
Smart Homes niets voor 55-plussers. Dat is het gevolg van een
extra subsidie die de provincie beschikbaar stelt in het kader
van het project Vitaal Grijs.
De nieuwe kaarten zijn nog in de maak. Ze zijn binnenkort ver
krijgbaar bij het projectbureau Vitaal Grijs van de provincie (tel.
073-6812745) of bij de stichting Smart Homes (tel. 0497-
514984). Als u er -alleen of met een groep- naar toe wilt, moet
u wel even reserveren bij Smart Homes: e-mail info@smartho-
mes.nl of tel. 0497-514984. Wie jonger dan 55 jaar is, betaalt 25
gulden voor de rondleiding en ontvangst met koffie. Het domo
ticahuis bij restaurant Boerke Mutsaers blijft daar in elk geval tot
en met maart staan.
Op vrijdag 14 december vindt in buurtcentrum Soekmekaar
(Generaal Kockstraat 2a) de maandelijkse dans-instuif voor 55-
plussers plaats. De instuif wordt geleid door Lucia Linkels van
stichting Mundo Etnico. Deze keer heeft de instuif een kerst
sfeer, met onder meer kerstdansen uit Hawaii. Alle 55-plussers
zijn welkom. De instuif duurt van 14.00 tot 16.00 uur. Iedereen
kan een verzoekdans aanvragen.
In Ouderentrefpunt ’t Sant (Beneluxlaan 74) kunt u op de dinsda
gen en donderdagen in december en januari speksteen bewer
ken. U betaalt slechts de materiaalkosten. Aanvang: 9.45 uur.
Biljarten kan elke ochtend, behalve dinsdag 18 december en
woensdagen 19 december. De kerstviering op die laatste dag is
overigens helemaal volgeboekt.
Trefpunt ‘t Sant is gesloten van vrijdag 21 december t/m dins
dag 1 januari 2002. De nieuwjaarsreceptie is op woensdag 2 ja
nuari. Vanaf 2 januari kunt u er overigens uitsluitend in euro’s
betalen.
Iedere eerste en derde woensdag van de maand organiseert
VIDO een koffieochtend van 9.30 tot 10.30 uur, waar vrouwen
tussen de 40 en 60 jaar welkom zijn voor een praatje en kopje
koffie, maar ook voor informatie en hulp van ervaringsdeskun
dige vrouwen. De komende koffieochtend is woensdag 19 de
cember. Er is ook de mogelijkheid je op te geven voor een ge
spreksgroep (twaalf keer voor /75,-/34,10 euro). Adres:
buurthuis Loven/Besterd, Koestraat 164 (ingang Park de
Horion). Informatie: tel. 4562738 of 5426591
Op woensdag 19 december organiseert ouderenbond ANBO
een themamiddag over het nieuwe belastingstelsel. Deze mid
dag zal plaatsvinden bij Boulevard-cafe, Noordstraat 51 (op de
hoek van de Noordhoekring). Aanvang 14.00 uur. Iedereen is
welkom, dus ook ouderen die geen lid zijn. De middag is gratis,
de koffie ook. Inlichtingen: tel. 5432649.
Vido (vrouwen in de overgang) organiseert dinsdag 18 decem
ber van 9.30 tot 12.00 uur een voorlichtingsochtend. Met een
film wordt duidelijk gemaakt wat Vido doet. Na de pauze is er
gelegenheid hierover te praten en vragen te stellen. Adres: wijk-
gebouw Loven-Besterd, Koestraat 164 (ingang park Horion).
Vanaf 9.15 uur is er koffie en thee. Deze ochtend voor vrouwen
van 40 tot 60 jaar is kosteloos en geheel vrijblijvend. Informatie:
tel. 4562738 of 5426591
Op zondag 20 december is weer de bekende volksdansinstuif
55+ in wijkcentrum De Baselaer (Hoefstraat 175). Zoals ge
woonlijk wordt daar van 11.00 tot 13.00 uur een internationaal
programma gedanst onder leiding van Netty Tönissen. Entree
ƒ2,50 p.p.
Zou u met de kerstdagen wel eens andere muziek willen horen?
Neem dan van te voren een kijkje op de muziekafdeling van de
Openbare Bibliotheek Tilburg aan het Koningsplein. Daar bie
den ze een grote keuze uit heel verscheidene muzieksoorten.
Hier volgen enkele tips.
KRO Kerstconcert met o.a. Mastreechter Star, Meersener
Nachtegalen, Denise Jannah en Hans Leenders (DHX0862).
Dit is een verrassende kerstcd door de keuze van het repertoi
re. Titels variëren van ‘II est né Ie divin Enfant’ tot ‘Weroejoe’
(Russisch credo).
Charlotte Church - Dream a Dream (HDX6087). Zingen kan
deze jonge Engelse sopraan als geen ander. Op deze cd staan
veel bekende ‘traditionals’, allen op de voor haar karakteristie
ke manier gezongen.
Bing Crosby - White Christmas (HDX0566). Er is eigenlijk
maar één persoon die ‘White Christmas’ mag zingen en dat is
Bing Crosby. Verwacht geen verrassende keuze van liedjes,
maar wel kwaliteit van zang.
Yule Struttin’ - A Blue Note Christmas (JEX5289). Een kerst
cd met jazzmuziek van het befaamde Blue Note label. Veel jazz-
grootheden doen erop mee: Chet Baker, Count Basie, Dexter
Gordon, Benny Green, John Scofield en Lou Rawls. Veel num
mers zijn instrumentaal. De cd staat vol mooie arrangementen
en sfeervol verpakte jazzsongs. Iets aparts dus.
Kerstmis in Brabant (KAX0596). Ook iets aparts. Kerstliedjes
uit Brabant in het Brabants gezongen. De liedjes zijn van de
hand van Wout van Venrooij, Cor Swanenburg, Peter Aarts en
Smidje Verholen. Wat te denken van titels als "t
Winterkunnigske’, "ne Mens van goede wil’ en ‘Onzen urste
kerststal’. Dat dialect heel leuk is bewijst deze verzameling lied
jes.
Het leengeld van cd’s bedraagt ƒ3,50. Populaire cd’s kunt u
voor dat geld één week lenen, klassieke mag u drie weken hou
den. Bij het lenen van meer dan drie cd’s is naast de biblio
theekkaart extra legitimatie verplicht.
Verantwoordelijkheid
Haar ouders brachten Suus en haar drie
zussen bij dat ze zelf verantwoordelijk
waren voor hun daden. “Als ik met een
vriendje uit wilde, zei mijn vader: ‘Ik vind
dat je beter aan je huiswerk kunt gaan.
Maar jij moet zelf beslissen.’ Dat was
geen vrijheid, maar verantwoordelijkheid
die soms zwaar woog”, vertelt ze.
In 1945 trouwde ze, na drie jaar eerder
naar de katholieke kerk overgestapt te
zijn. Het was een verlichting voor haar
dat daar niet alle verantwoordelijkheid op
eigen schouders gelegd werd. Maar ze is
wel altijd vrijzinnig katholiek gebleven.
Zo was Suus von der Fuhr in de jaren ze
ventig actief in de studentenparochie
Maranatha die toen progressief was. Ze
voelde zich thuis bij de moderne visie op
geloofszaken en bereidde daar met een
groep mensen diensten voor, waarin ge
voelige onderwerpen als homoseksuali
teit aan de orde gesteld werden.
“Maranatha was belangrijk om je eigen
standpunt te bepalen en bewust christen
te zijn”, vindt ze.
I De Seniorenwij.
I twee weken in L
Redactie:
DinyvanBladel-Verbunt, RiekFlipse-Tiemens,
I Jan van Groos (voorzitter), Wilma Hurkens,
Joop Janmaat, Karei Luiijf (eindredacteur),
Barth Noordzij, Gerrie Peters, Mat de Vries
/ijzer verschijnt eenmaal in de I
i De Tilburgse Koerier.
Redactieadres
Seniorenwijzer, p/a Vincentiusstraat 102,
5038 SR Tilburg, of Postbus 3078, 5003 DB
Tilburg; tel. 5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar het redac-
tie-adres of naar De Tilburgse Koerier, I
Postbus 10001, 5000 JA Tilburg; tel.
5368805.
Deadline: donderdag 12.00 uur voorde ver-
schijningsdatum.
in een
groen-
dat ze
maten-
lige vet
de rest
water,
zeef of
'et af te
verkre-
scheut-
es naar
mtueel
e
