WIJ
lx
n't
Ik had veel eerder
een hoorapparaatje
moeten aanschaffen’
I
I K'-
Achteruitgaan gehoor leidt vaak tot isolement
COLOFON
Gesproken Koerier
Muzikale Dag van de Ouderen
Kaarten in De Goede Herder
Trefpunt ‘t Sant
Demonstratie sierglasblazen
Bingo en kaarten in de Reit
Steun Filippijnse ouderen
Middag over veiligheid in binnenstad
Bingo in Wandelbos
Lezen over slechter horen
1
ll
I
I
I
r
il
i
I
I
I
I
L
>001 - PAGINA 14
DE TILBURGSE KOERIER
•DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2001 - PAGINA 15
de tachtigja-
POSTSCRIPTUM
1
I
I
I
■K
i
i
HET WOORD
IS AAN...
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en ouder zijn of
haar mening geven over allerlei zaken. Schrijf uw ver
haal op in ongeveer tweehonderd woorden en stuur dat
naar de redactie van de Seniorenwijzer, p/a Tilburgse
Koerier, Postbus 100015000 JA Tilburg, onder vermel
ding van ‘Het woord is aan...' Inzenden betekent niet dat
uw brief automatisch geplaatst wordt.
Eigenwijs
Toch zijn er nog veel senioren die lang
wachten voor ze iets doen aan hun hoor-
problemen. Dat komt doordat ze een ge
sprek nog goed kunnen volgen als ze
rustig met iemand zitten te praten. “Ze
beseffen niet dat ze een groot deel van het
gesprokene aflezen van het gezicht van
hun gesprekspartner”, geeft Lemmens
aan. “Ze kunnen het niet zo goed volgen als
ze het gezicht van de ander niet goed kun
nen zien of als ze in rumoerige ruimtes ver
keren.”
Misverstanden die voortkomen uit slecht
horendheid kosten niet alleen de betrokke
ne zelf maar ook huisgenoten veel energie.
Vaak worden slechthorenden wantrou
wend, houden zich afzijdig in gezelschap of
willen niet meer mee naar feestjes en druk
ke bijeenkomsten. “Als ze dan eindelijk een
boorapparaat aanschaffen, hoor ik heel
vaak de verzuchting: ‘Dat had ik al veel eer
der moeten doen’”, zegt Lemmens.
“Daarom hebben we die tekst ook op de
winkelruit gezet.” Hij raadt vooral ouderen
aan tijdig aan een apparaat te beginnen,
omdat het op latere leeftijd langer duurt om
er goed mee om te leren gaan.
Er zijn mensen die het zo moeilijk vinden
toe te geven dat het gehoor achteruitgaat,
dat zelfs een gehoortest niet helpt.
“Sommige slechthorenden die onder druk
van partner of kinderen hier komen, blijven
volhouden dat ze goed horen. Ook als het
tegendeel blijkt.” Als Lemmens hen als test
woorden laat nazeggen terwijl hij een blad
voor zijn mond houdt, maken ze fouten.
Maar ze ontkennen dat glashard, ook al be
vestigt hun partner dat ze die woorden niet
goed nazeggenNa één of twee jaar komen
sommigen terug om alsnog een apparaat
aan te schaffen.
Veel 45-plussers hebben niet alleen een leesbril nodig om de krant te kunnen le
zen, maar ook hun gehoor gaat vanaf die leeftijd vaak achteruit. Bij een gehoor-
verlies van 35 decibel of meer aan het beste oor vergoedt de zorgverzekeraars de
kosten van een boorapparaat tot een bepaald maximum. De Seniorenwijzer sprak
met Hans Lemmens, vestigingsleider van Beter Horen, die al 22 jaar werkzaam is
in deze branche.
Door de toenemende vergrijzing is het
aantal mensen dat een boorapparaat
draagt de afgelopen tien jaar sterk geste
gen. Zorgverzekeraar VGZ meldt dat er
niet alleen sprake is van een sterke stij
ging van de aanschaf van het aantal
boorapparaten na het vijfenveertigste
jaar, maar dat na het vijfenzeventigste
jaar dit aantal ook nog eens verdubbelt.
Uit onderzoek blijkt dat van c1-
rigen ruim zestig procent slechthorend is.
Afgelopen zaterdag was er een
L Vrijwilligersmarkt op de Heuvel.
Belangstellende ouderen be-
zochten de stands. Ook een
paar jongeren toonden wat inte
resse. Bij navraag bleek dat de laat
stee geen tijd of geen zin hebben. Wie
zal er voor die generatie zorgen als de
oudere vrijwilligers uit de tijd zijn?
Drop Oud
Tijdens de Vrijwilligersmarkt, afgelopen
zaterdag op de Heuvel, was het weer
niet zo best en daardoor was de belang
stelling ‘s morgens niet zo groot. Dat is
jammer, want het aanbod van vrijwilli
gerswerk was zeer gevarieerd: senioren
die de deur uit willen en behoefte hebben
aan contact, kunnen zeker iets van hun
gading vinden en anderen laten meege
nieten van hun talenten.
Vooral zorgcentra zitten te springen om
vrijwilligers. .Senioren zijn daar zeer ge
wild omdat ze rust, tijd en levenservaring
hebben. Zo meldde een 80-jarige zich al
eerder aan bij een verpleeghuis om
piano te spelen voor demente bejaar
den. Hij speelt nu tot zijn eigen genoe
gen en dat van de bewoners elke week
een middag bekende wijsjes. De mees
te zorgcentra hebben een coördinator
Vergoeding
Als de gehooruitval tussen de 25 en de
35 dB ligt, kan een klein hoorapparaat
je aangeschaft worden dat circa 600
gulden kost. Dat wordt niet door zorg
verzekeraars vergoed. Maar bij een ge
hooruitval vanaf 35 dB is een collectie
goede, moderne boorapparaten ver
krijgbaar die betaald worden door de
zorgverzekeraar.
Voor duurdere apparaten die extra
comfort bieden, vooral aan mensen met
hogere gehooruitval, moet een eigen
bijdrage betaald worden. Zonodig kan
vergoeding aangevraagd worden via de
Audioloog Hans Lemmens geeft uitleg over een hoorapparaatje.
FOTO PET
goede diensten bewijzen. Bij een der
gelijke gehooruitval worden ook vaak
de deurbel, de babyfoon en de wekker
niet gehoord. Lichtflitsen als die van een
fototoestel kunnen een waarschu-
wingssignaal geven. Ook een trillend
apparaatje, dat aan broek of rok beves
tigd wordt, kan waarschuwen. Het ge
luid van de televisie kan versterkt wor
den met een hoofdtelefoon. Op
eenvoudige wijze kan ook een ringlei
ding in huis worden aangelegd. Voor al
deze hulpmiddelen geven zorgverze
keraars een vergoeding.
Ringleidingen zijn er ook in de meeste
kerken, in de schouwburg en in veel ont
moetingsruimtes van zorgcentra. Het is
wel goed vooraf te vragen of de ringlei
ding aan staat, omdat dat wel eens ver
geten wordt. Het zou voor slechthoren
den prettig zijn als in andere
ontmoetingsgelegenheden ook ringlei
ding aanwezig zou zijn. Voor twee a
drieduizend gulden kan die aangelegd
worden. Er is ook draagbaar systeem in
de handel: er hoeft in de zaal alleen een
snoer uitgelegd te worden.
Ouderenbond ANBO houdt op 11 oktober van 14.00 tot 16.00 uur een thema
middag over boorapparaten en andere hulpmiddelen. Hans Lemmens van Beter
Horen beantwoordt dan al uw vragen in Boerke Mutsaers (Vijverlaan 2). Leden
en andere belangstellenden zijn welkom. Toegang en koffie/thee zijn gratis.
rwiwrcTERLIGTENBERG
Bijzondere Bijstand. Met zo’n verfijnd ap
paraat zijn ook gesprekken in een druk
kere omgeving goed te verstaan en wor
den bijgeluiden in rumoerige ruimtes naar
de achtergrond gedrongen.
Als het boorapparaat vijf tot zeven jaar
oud is, wordt een groot deel van de kos
ten voor een nieuw apparaat door de
zorgverzekeraar vergoed. Bij vervanging
binnen zes jaar wordt 1010 gulden per
boortoestel uitbetaald, is het apparaat
zes tot zeven jaar oud dan wordt 1210
gulden vergoed en is het apparaat meer
dan zeven jaar gebruikt dan wordt een
vergoeding van 1410 gulden uitgekeerd.
VGZ vergoedt via aanvullende verzeke
ringen ook een percentage van het rest
bedrag, maar dat geldt niet voor zorgver
zekeraar CZ.
Voor mensen met een visuele of andere leeshandicaps bestaat De
Gesproken Koerier. Deze cassette met een selectie van artikelen
uit De Tilburgse Koerier wordt tweewekelijkse gratis thuisgestuurd.
Vaste onderdelen zijn het nieuws, columns en de Seniorenwijzer.
Als u iemand kent die blind of slechtziend is of die op een andere
manier problemen heeft met lezen, kunt u hem of haar wijzen op
het bestaan van De Gesproken Koerier. Informatie/opgave:
Centrum voor Gesproken Lectuur (CGL), tel. 0486-486486.
Op maandag 1 oktober wordt in de Tilburgse schouwburg de
Dag van de Ouderen gevierd. Het wordt een gezellige muziek-
middag met Vader Abraham, het Seniorenorkest van de NK
Harmonie, accordeoniste Yvonne en presentator/zanger Berry
van Wijk. De kaartverkoop verloopt goed, maar u kunt nog bij de
kassa van de schouwburg (Louis Bouwmeesterplein 1) een
kaartje a ƒ10,- kopen of bestellen via het reserveringsbureau(tel.
5432220). Mogelijk zijn er op 1 oktober ook nog kaartjes ver
krijgbaar, maar vol is vol! Zaal open 13.30 uur.
Bij KBO De Goede Herder (Isidoriusstraat 6) kan op maandag
en woensdag vanaf 13.30 uurgerikt worden. De bedoeling is dat
een nieuwe club ontstaat. De al bestaande bridgeclub van De
Goede Herder heeft plaats voor vier nieuwe, gevorderde spe
lers. Deze club speelt op vrijdag van 13.45 tot 17.00 uur. Rikkers
en bridgers kunnen vrijblijvend een kijkje nemen of bellen met
P. Vogels (4671897) óf T. van Heeswijk (4671516).
In Ouderen Trefpunt ‘t Sant (Beneluxlaan 74) kunt u woensdag
26 september kaarten. Deze leuke rik- en jokerochtend kost
ƒ1,50 p.p. Aanvang 10.00 uur.
Op dinsdag en donderdag kunt u er gipsvormen gieten en beschil
deren. U betaalt slechts de materiaalkosten. Aanvang 9.45 uur.
Op woensdag 3 oktober houdt het Trefpunt vanaf 10.00 uur een
eigen viering van de Dag van de Ouderen. Hiervoor moet u zich
wel tevoren inschrijven.
Bij Club 92 (Senioren Tilburg zuid-west) geeft Mart Martorell op
woensdag 3 oktober een demonstratie sierglasblazen. Ook
niet-leden zijn welkom. De presentatie is van 9.30 tot 11.30 uur
in de kantine van sporthal De Blaak (Grebbe 63).
Donderdag 27 september is er in wijkcentrum De Reit een bin-
gomiddag voor ouderen. Er zijn tien ronden met iedere ronde
vijf prijzen. Een kopje koffie of thee is gratis. Kosten 5,- per
kaart. Aanvang 14.00 uur.
Donderdag 4 oktober kunt u kaarten in het wijkcentrum. U kunt
jokeren, rikken of hoogjassen, er is voor iedereen een prijsje.
Een kopje koffie of thee krijgt u er gratis bij. Kosten 2,50.
Aanvang 14.00 uur. Adres: Westertorenlaan 4.
De Katholieke Bond van Ouderen in het bisdom ‘s-Hertogenbosch
(KBO) bestaat 50 jaar en viert dat natuurlijk. Daarnaast wil de KBO
ter gelegenheid van dit jubileum een aantal projecten voor oude
ren in de Filippijnen steunen, in samenwerking met het
Solidariteitsfonds van de landelijke Unie KBO. Voor felicitatiegif-
ten is een banknummer opengesteld: 121940837, Rabobank,
t.n.v. KBO Den Bosch, jubileumprojecten.
Een kwart van de inwoners van de Tilburgse binnenstad is ou
der dan 65 jaar en voelt zich vaak onveilig en daardoor beperkt
in de bewegingsvrijheid. Daarom is er dinsdag 2 oktober een bij
eenkomst in buurthuis Binnenstad (Langestraat 13). De politie
geeft tips over veiligheid op straat en in huis. Een medewerker
van de gemeente en de ouderenadviseur zijn ook aanwezig. Bij
hen kunnen oudere centrumbewoners hun tips kwijt om de vei
ligheid in de binnenstad te verbeteren. Onderwerpen: het ver
keer, veiligheid op straat en in huis, uitgaan, pinnen etc.
Vanaf 14.00 uur staan koffie, thee en koekjes klaar. Qm 14.15
uur begint de middag die duurt tot 16.15 uur. Het buurthuis is
toegankelijk voor rolstoelgebruikers.
KBO Wandelbos organiseert maandag 1 oktoberom 14.00 uureen
bingomiddag in wijkcentrum ‘t Kievitslaer (Reinevaarstraat 55).
Ook n iet-leden zijn welkomU krijgt er een g ratis kopje koffie of thee
Rommelmarkten in Noord
Op zaterdag 22 september houdt de stichting Symphonie van
de drie seniorenflats aan de Mendelsohnstraat een rommel
markt. Die vindt van 10.00 tot 16.00 uur plaats in de ontmoe
tingsruimte De Symphonie (tegenover zwembad de
Drieburcht). Entree: ƒ1,-.
Seniorensoos ‘t Hazennest organiseert een rommelmarkt
op zondag 30 september. Adres: Kreverplein 27. De markt
duurt van 9.30 tot 16.00 uur. Entree ƒ1,50, inclusief een koffie,
thee of frisdrank.
Komt het bij u geregeld voor dat de één de bel wel hoort en de
ander niet? Of moet de tv steeds een beetje harder? Dan kan
dat betekenen dat u of uw huisgenoot slechter bent gaan horen
In de Openbare Bibliotheek Tilburg vindt u informatie over het
gehoor, slechthorendheid en eventuele hulpmiddelen.
Eem kort stukje over slechthorendheid is te vinden in Ouderen,
hoe kwetsbaarvan de arts H. Pot. Hij verzorgde een medische
rubriek in het maandblad van ouderenbond PCOB.
Veel uitgebreider is het boek Slechthorendheid van dr. T.S.
Kapteyn. Dit is een deel uit de serie Spreekuur thuis. Aan dit
boek werkte de Federatie van Audiologische Centra mee. En
dat is te merken aan de technische informatie over gehooron-
derzoek. Trouwens, als u slecht ziet, is dit boek geen aanrader:
het is gedrukt in een vrij kleine letter.
Erg praktisch is Geen goed gehoor; wat nu?van M. Rodenburg.
Daarin staat informatie over technische, pedagogische, psy
chologische en maatschappelijke aspecten van doofheid en
slechthorendheid. Door de goede inhoudsopgave en het regis
ter is de informatie over ouderen en slechter horen snel te vin
den. Met name pagina 77 is een opsteker voor ouderen.
Meer weten? Kijk via internet op www.nvvs.nl. Dit kunt u -te
gen betaling- ook in de bibliotheek doen. In de vestiging op het
Koningsplein is Gezondheidsinformatie gratis te raadplegen.
Vraag gerust om hulp bij de inlichtingenbureaus: genoemde ti
tels staan verspreid door de bibliotheek.
Klantvriendelijke hulp
Beter Horen heeft vestigingen in verschil
lende delen van de stad; op zaterdag is
ook het filiaal op de Westermarkt open.
Bij een aantal optiekzaken is er een we
kelijks spreekuur. De zorgcentra worden
eveneens regelmatig bezocht: daar krijgt
verzorgenden instructie over hoe ze be
woners kunnen helpen om te gaan met
boorapparaten en andere hulpmiddelen.
Ook bij particulieren worden zonodig
huisbezoeken afgelegd. Als het gebruik
van de apparaten problemen oplevert,
kunnen klanten altijd gratis terecht.
Volgend jaar krijgen waarschijnlijk alle
vestigingen van Beter Horen een ge
luidsarme kamer. Daarin komt appara
tuur om allerlei geluiden na te bootsen,
zoals een voorbijrijdende trein, het geluid
van een druk pratend gezelschap of ge
luiden die je hoort in een rijdende auto.
Dan kan precies gemeten wat onder ver
schillende omstandigheden met een
boorapparaat verstaan wordt.
Onzichtbaar
Lemmens merkt dat de drempel om een
boorapparaat te dragen de laatste jaren
minder hoog geworden is. “Vanaf de ze
ventiende eeuw werd de oor-trompetge
bruikt om beter te kunnen horen. Maar
pas sinds 1960 zijn boorapparaten zo
veel kleiner geworden dat ze vrijwel on
zichtbaar in of achter het oor gedragen
kunnen worden. Er zijn nu zelfs appara
ten verkrijgbaar die zo klein zijn dat ze on
zichtbaar in de gehoorgang aangebracht
kunnen worden. Helaas zijn die vooral
voor zeventig-plussers meestal niet zo
makkelijk te hanteren.”
Omdat veel dragers van een boorappa
raat er belang aan hechten dat het zo min
mogelijk opvalt, wordt meestal gekozen
voor een grijs, beige en lichtbruin appa
raat. Want dat zijn kleuren die goed pas
sen bij de kleur van het haar of van de
huid. De felgekleurde boorapparaten die
ook in de handel zijn, vallen vrijwel alleen
bij kinderen onder de veertien jaar in de
smaak.
Bij de intake besteedt Lemmens er veel
tijd aan om zijn klanten over hun drem
pelvrees heen te helpen. “Achteruitgang
van het gehoor is heel normaal”, vindt
Lemmens. “Dat hoort bij het ouder wor
den, net als kaler worden en een leesbril
nodig hebben om de krant te lezen.”
Hij probeert zijn klanten ervan te overtui
gen dat het dragen van de huidige boor
apparaten bijna niet opvalt. Zij krijgen de
gelegenheid het een tijdje uitte proberen.
Dan kunnen ze zelf merken hoe de om
geving reageert.
De Seniorenwijzer verschijnt eenmaal in de I
twee weken in De Tilburgse Koerier.
Redactieadres: i
Seniorenwijzer, p/a Vincentiusstraat 102,
5038 SR Tilburg, of Postbus 3078, 5003 DB
Tilburg; tel. 5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar het redac-
tie-adres of naar De Tilburgse Koerier, I
Postbus 10001, 5000 JA Tilburg; tel.
5368805. 1
Deadline: donderdag 12.00 uur voor de ver
schijningsdatum.
Hulpmiddelen
Steeds vaker komen ouderen én jongeren
uit zichzelf voor een gratis gehoortest in dit
soort winkels. Maar de meeste klanten zijn
eerst door de huisarts naar het
Audiologisch Centrum of naar de KNO-arts
(keel-, neus en oorarts) verwezen. In het
ziekenhuis wordt medisch onderzoek ge
daan naar de oorzaak van de gehoorklach-
ten. In het Audiologisch Centrum wordt
door technisch geschoolde medewerkers
gemeten of de cliënten hoge en lage tonen
horen en of zij gesproken woorden goed
verstaan.
Soms blijkt uit onderzoek dat er geen spra
ke is van gehooruitval. Er zijn mensen die
slecht horen doordat hun aandacht snel af
geleid wordt. Dan zijn ze even de draad van
het gesprek kwijt. Dat gebeurt ook als er
door elkaar gepraat wordt of als er teveel
zaken tegelijk hun aandacht vragen. Een
combinatie van gehooruitval en concentra-
tieproblemen komt vooral bij ouderen vaak
voor.
In audiologische winkels zijn niet alleen
boorapparaten, maar ook allerlei andere
hulpmiddelen verkrijgbaar. Zo is het soms
lastig om met een boorapparaat een tele
foongesprek te beluisteren. Dat probleem
kan opgelost worden door de hoorn iets bo
ven het oor te houden of het oorapparaat
even uit het oor te halen. Maar bij een ge
hooruitval van meer dan veertig decibel
(dB) kan een versterker aan de telefoon
die uitzoekt welke talenten u in huis heeft
en welke activiteit u het beste ligt. Zo zor
gen ze ervoor dat de juiste vrijwilliger op
de juiste plek terechtkomt. Ook bij vrijwil-
ligerscentrale Contour kunt u eens gaan
snuffelen tussen meer dan driehonderd
vacatures.
In dit Internationale Jaar van de
Vrijwilligers is er veel aandacht voor het
belang van vrijwilligerswerk. De ge
meente Tilburg wil meer geld vrijmaken
om dit werk te ondersteu nenHet zou ook
een mooi resultaat zijn van dit jaar als
grotere instellingen die met veel vrijwilli
gers werken 'een onkostenvergoeding
voor hen als vaste post op de begroting
opnemen.
Een al jaren actieve vrijwilligster
Redactie
Diny van Bladel- Verbunt, Riek Flipse- Tiemens,
I Jan van Groos (voorzitter), Wilma Hurkens,
Joop Janmaat, Karei Luiijf (eindredacteur),
Barth Noordzij, Genie Peters, Mat de Vries
