WIJZE
aan activiteiten in
’Er is veel behoefte
de eigen sfeer’
Onderzoek naar de behoeften van Turkse ouderen
RT!
Na de Ramadan vieren we het Suikerfeest
POST
SCRIPTUM
COLOFON
ri
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
1
De Zomer van 1823
Nederland in Beweging
PC-cursus 50+
Demonstratie NS- kaartjesautomaat
Seniorenacademie
Leren omgaan met Internet
Toneel door ouderen
Informatie over Spoorwegen
Ouderenwerk De Reit
Ouderen Trefpunt 55+ 't Sant
Turkse ouderen in bibliotheek
r
i
i
DONDERDAG 11 JANUARI 2001 - PAGINA 13
georganiseerd en stelt de deelnemers in
I
hotel
e zomer
Projectmedewerker Emin Ustüner
FOTO: PETER LIGTENBERG
Riek Flipse-Tiemens
IUIS
foop.nl
alle
i en maart
De Tilburgse binnenstad heeft een
nieuw logo. De hoofdletter "T". De slo
gan voor de binnenstad is vanaf nu
dan ook: "Kom naar Tilburg binnen
stad, de T(hee) staat al voor u klaar!"
leven van de Turkse ouderen hier in Ne
derland en over het leven dat zij leidden
in Turkije. Zij vertelden toen ook dat ze
graag naar hun eigen land terug zouden
keren. Ze misten hun familieleden die
woonden, maar besloten uiteindelijk om
toch hierte blijven omdat hun kinderen en
kleinkinderen wilden blijven wonen. Door
met elkaar over gewone dagelijkse din
gen te praten, raakten Nederlandse en
Turkse ouderen steeds meer met elkaar
aan de praat en ontdekten ze dat er ook
veel overeenkomsten in de manieren van
leven en denken waren."
Om de allochtone buurtbewoners te laten
zien dat de deelname aan een nieuwe sa
menleving veel tijd vergt, liet Ustüner hen
een video zien over Nederlanders die naar
Contacten
Uit het onderzoek blijkt ook dat er behoef
te is aan meer ontmoetingsplekken waar
HET WOORD
IS AAN...
Emin Ustüner die tot eind 2001 als pro
jectmedewerker bij Palet is aangesteld,
Onderzoeksresultaten
Sherida Kalamat Ali, de consulente van
INRUIL
MOGELIJK!
nden/pla-
rk wanden/
mettegel-
kplaat, oven,
cabine, 2e
rolder/berg-
T DE TILBURGSE KOERIER
de huisarts. Maar daar moet ik wel bij ver
melden dat Turkse ouderen zijn groot ge
bracht met een groot ontzag voor de arts.
Daarom zullen ze niet snel klagen over hun
huisarts. Het is dan ook opmerkelijk dat
sommige geïnterviewden toch niet zo te
vreden zijn. Zij vinden dat hun huisarts hun
klachten niet serieus neemt en dat hij te wei
nig tijd voor hen heeft. Ook door taalproble
men verloopt het contact tussen patiënt en
huisarts vaak moeizaam.
Nu het nieuwe millenium dan eindelijk
écht begonnen is aan mij de eer om een
nieuwjaarsgroette schrijven aan de lezers
van de Seniorenwijzer. Misschien dat de
vaste lezers onder u mijn producten ken
nen, want normaal gesproken vul ik een
andere vaste pagina in de Tilburgse Koe
rier, namelijk Kleurrijk Tilburg. Met aan
dacht voor het Turkse ouderenproject is
ook de Seniorenwijzer deze keer kleurrijk.
En dat zet je aan het denken, zo op de
En drinken en veel zoetigheden: Turks
Fruit, Bakkar en suikerklontjes.
Ookvoorde kinderen is het een leuk feest.
Familie en vrienden worden door de kin
deren met een bezoekje vereerd. Zij ver
wennen de jeugd rijkelijk met zoetigheid
en geld.
Maar het is ook heel belangrijk voor ons
dat tijdens dit feest de dierbare overlede
nen niet worden vergeten. Wij gaan dan
gezamenlijk naar het kerkhof, herdenken
de doden en lezen daar de Koran .Daarna
wordt er iets gegeten, bijvoorbeeld een
broodje en voor de kinderen is er dan weer
wat zoetigheid.
Aan het eind van de Ramadan viert de Islamitische bevolking drie dagen lang het
Suikerfeest. De Ramadan-maand is de maand van vasten en onthouding. Het is
een tijd waarin op tussen zonsopgang en zonsondergang niet gegeten wordt en
ook andere plezierige dingen even aan de kant worden gezet. Hüsnü Sengül, me
dewerker van Palet, Steunpunt voor multiculturele samenwerking, vertelt wat
meer over de Ramadan en over het Suikerfeest.
In de Ramadan wordt er voor zonsopgang
met mate iets gegeten. In Turkije is het dan
een leuke gewoonte om de mensen in een
wijk of straat dan met tromgeroffel of fluit
concert te wekken. Aan de mensen binnen
de gemeenschap die het minder goed
hebben, wordt eten en geld gebracht zodat
ook zij de Ramadan gezond door kunnen
komen. Als afsluiting van de Ramadan
in de eigen sfeer activiteiten georgani
seerd kunnen worden, aldus Karamat Ali.
"De vrouwen raken door de zorg voor kin
deren en kleinkinderen soms een beetje
geïsoleerd. Zij hebben daardoor vooral
behoefte aan simpele activiteiten als kof
fiedrinken, naaien, borduren en koken en
aan een. eenvoudige conversatiecursus.
De mannen én de vrouwen hebben be
langstelling voor bewegingsactiviteiten.
Beide groepen gaven te kennen dat ze
het leuk vinden om te gaan zwemmen."
Emin Ustüner vindt het óók belangrijk om
Turkse en Nederlandse ouderen met el
kaar in contact te brengen. "In Eindhoven
heb ik een aantal Nederlandse en Turkse
buurtbewoners uitgenodigd voor een ge
zamenlijke bijeenkomst. Ik liet de Neder
landers vragen stellen over het dagelijkse
mag er gefeest worden. Het Suikerfeest is
voor ons een mooie en waardevolle af
sluiting van de jaarlijkse Ramadan.
Dan wordt het Suikerfeest gevierd om
onze blijdschap te uiten over het feit dat ie
dereen dezp periode goed en gezond is
doorgekomen. Het Suikerfeest wordt uit
bundig gevierd met zang en dans en met
veel plezier. Maar vooral met lekker eten.
drempel van zo'n nieuw millenium. Migra
tiestromen waren er al in de tijd van de Ro
meinen en hebben altijd min of meer moei
zaam hun stempel op de samenleving
gedrukt.
Ook onze samenleving is voorgoed ver
anderd, ook van kleur. Of je daar nu blij
mee bent of niet, het feit ligt er. Als ik kijk
op het kinderdagverblijf van mijn dochter
tje, dan zie ik in haar groep misschien twee
of drie 'echte kaaskoppen'. Al die andere
rokkaans praten, die heel ver weg hun
wortels en hun familie hebben maar er
toch in slagen om te werken en te leven in
onze maatschappij. Om daar mede vorm
aan te geven. Dit zijn ook de migranten die
nooit in de krant komen. Jammereigenlijk,
dan zou het beeld van de multiculturele
samenleving misschien wat positiever
zijn. Maar dat is dan ook de paradox van
integratie: zodra het geschiedt is, is dege
ne die geïntegreerd is niet meer opvallend
aanwezig op en hoor je er niets meer over.
Eva Geelen
Nieuw Zeeland geëmigreerd waren. "De
eerste generatie beheerste de taal nog niet
goed en maakte ook nog niet echt deel uit
van die nieuwe samenleving. De tweede
generatie die in Nieuw Zeeland opgroeide,
slaagde daar wel in. Die video maakte dui
delijk dat autochtonen hetzelfde gedrag
vertonen als de allochtone ouderen."
de gelegenheid vragen te stellen en hun
wensen naar voren te brengen. Sherida
Karamat Ali verwacht dat eind januari of
begin februari de definitieve onderzoeks
resultaten gepresenteerd kunnen worden
aan de begeleidingscommissie waarin de
Gemeente Tilburg, de woningcorporaties
Wonen Midden-Brabant en Tiwos en de
thuiszorg zitting hebben. Via de pers zal
ook de Tilburgse bevolking op de hoogte
worden gebracht van de resultaten van
het onderzoek. Uit het onderzoek blijkt in
ieder geval dat er veel behoefte is aan
voorlichting in de eigen taal. De meesten
geïnterviewden zouden het daarom op
prijs stellen als ze daarvoor terecht zou
den kunnen bij een Turks sprekende ou
derenadviseur.
Wonen
Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat er de
afgelopen jaren veel veranderd is in de
manier waarop gedacht wordt over het sa
menleven van Turkse gezinnen. "De
meeste turkse ouderen zeggen dat ze zo
lang mogelijk zelfstandig willen blijven wo
nen Het is echter niet duidelijk of zij de ver
wachting hebben dat ze bij hun kinderen in
zullen trekken als een van de partners
overlijdt. Daar hebben de meesten van
hen nog nooit met hun kinderen over ge
praat”, zegt Sherida Karamat Ali.
Door de vragen die hen in dit onderzoek
gesteld werden, hoorden veel ouderen
voor het eerst over groepswooncom-
plexen, seniorenwoningen, ouderen
steunpunten en de mogelijkheden die ver
zorgingshuizen te bieden hebben. "Het is
echter moeilijk om te bepalen hoe je in de
toekomst het liefst zou willen wonen als je
die woonvormen nog nooit gezien hebt",
vindt Karamat Ali. "Daarom is er ook ge
vraagd of ze belangstelling hadden om in
groepsverband een bezoek te brengen
aan deze woonvormen. Meer dan de helft
van de geïnterviewden was daar wel in
geïnteresseerd. Er zal dan waarschijnlijk
de mogelijkheid geboden worden om een
bezoek te brengen aan het Surinaamse
woonproject in Tilburg. Dat bestaat uit een
aantal zelfstandige woningen met een ont
moetingsruimte, waar gebedsdiensten,
cursussen 'meer bewegen voor ouderen'
en voorlichtingsbijeenkomsten van til
burgse instellingen gehouden worden."
S
4054 SGR
isma.nl
Emin Ustüner is in november al begonnen
met het benaderen van Turkse ouderen
die mogelijk belangstelling hebben voor
informatiebijeenkomsten en excursies.
Eind januari zal de eerste informatiebij
eenkomst gehouden worden over de mo
gelijkheden die de thuiszorg te bieden
heeft. Deze bijeenkomst wordt samen
met de Stichting Turkse Gemeenschap
is direct na het onderzoek aan de slag ge
gaan met Turkse ouderen om activiteiten
op te zetten. Hij heeft in Eindhoven een
soortgelijk project begeleid en de manier
van werken die hij daar ontwikkeld heeft,
is ook voor dit project goed te gebruiken.
De Educatieve Omroep, RVU, zendt op radio en tv een aantal g
uitzendingen uit die de reis die Jacob van Lennep en Dirk van I
Hogendorp in de zomer van 1823 door het Nederland maakten. I
De beschrijving van deze wandeltocht zendt de RVU op radio 5 I
op donderdag 1118 en 25 januari uit van 9.02- 10.00 uur. Ook I
op woensdag 17 en 24 januari zijn op Nederland 3 van 20.30- I
20.55 nog twee uitzendingen over deze bijzondere wandeltocht. I
Elke weekdag is er om 9.05 op Nederland 1 een programma dat I
u de mogelijk biedt om op een aangename manier dagelijks een I
kwartier bewegingsoefeningen te doen. Het is een mix van een- I
voudige beweegoefeningen, wetenswaardigheden en tips voor I
een gezonde en actieve leefstijl.
Stichting Seniorweb Tilburg e.o. organiseert verschillende com- I
putercursussen. Het gaat onder meer om de cursussen Kenni- I
smaken met de PC, Omgaan met Windows, Omgaan met I
Word, Omgaan met Netwerken, Omgaan met Access, Omgaan I
met Excel en Omgaan met Powerpoint. Bij voldoende belang- I
stelling wordt gestart op 15 januari. Mensen kunnen hun be- I
langstelling kenbaar maken door hun gegevens en voorkeuren
te sturen naar Alpenwoud 520, 5022 MV Tilburg; tel. 5424187. I
Op woensdag 23 januari houdt SOONde Samenwerkende Ou- I
deren Organisatie Noord samen met de NS een informatiemid- I
dag in wijkcentrum de Ypelaer, in de Corellistraat 10. Er wordt dan i
een demonstratie gegeven met een kaartverkoop-automaat. Zo I
kunt u leren omgaan met zo'n automaat en bent u in staat om zelf I
op het station een kaartje uit zo'n automaat te halen.
De entree is gratis, evenals koffie en thee. De zaal is open om B
13.15 uur en de bijeenkomst begint om 14.00 uur.
Van eind januari tot half april kunt u weer allerlei interessante I
cursussen volgen bij de Seniorenacademie in Tilburg. De
meeste cursussen bestaan uit 10 bijeenkomsten en ze
worden in de ochtend- of de middaguren gehouden. Een greep I
uit het cursusaanbod: in de cursus Gezondheids-psychologie I
worden onderwerpen als stress, psychische stoornissen, pijn I
en eetstoornissen behandeld en in de cursus 'Trees have roots,
Jews have legs' komt literatuur aan de orde die u nader kennis I
laat maken met de eeuwenoude wijsheid, spiritualiteit en bitter- I
zoete Joodse humor. Deelname aan de cursussen kost 325 gul- I
den. U kunt zich opgeven via het inschrijfformulier dat in de cur- I
susgids is opgenomen. Deze gids kunt u aanvragen via tel. 1
08778-76388.
Ook senioren kunnen veel plezier hebben van Internet. Zonder I
dat u de deur uit hoeft, kunt u dan informatie opvragen, inkopen I
doen en bankzaken regelen. Er is nu ook een mogelijkheid om I
thuis computerles te krijgen en te leren omgaan met Internet en
e-mail. Een aantal studenten van de Katholieke Universiteit Bra-
bant hebben onlangs het Computer Internet Project opgezet. I
Het totale pakket bestaat uit computer, printer en e-mail- en In- I
ternet-aansluiting en kost 4599 gulden inclusief de cursus en het I
cursusmateriaal. De computer wordt thuis bezorgd en geïnstal- I
leerd. De cursisten krijgen privéles aan huis en als er nadien nog I
vragen zijn, kunnen zij drie jaar lang gebruik maken van een ser-
vicelijn. Wilt u meer informatie, bel dan 013-5800304.
De Udenhoutse-toneelgroep Voor Ons Plezier (VOP) brengt op i
vrijdag 19 en zaterdag 20 januari een blijspel in drie bedrijven: I
'Gezelschap gevraagd' van Marijke Cromvliet.
Korte inhoud van het stuk: Een gepensioneerde vrijgezel wordt
verweten "een vent van niks" te zijn. Hij ligt maar op de bank en I
denkt dat bejaard zijn een ziekte is die nooit overgaat. Een chro- I
nische ziekte. Hij meent te horen bij die lui die alleen maar een- I
zaam kunnen zitten. Maar buurlui en toneelvrienden laten hem I
met allerlei fratsen ontdekken dat hij zo'n kleurloze figuur hele- I
maal niet is. En... hij doet mee! Zo'n simpele advertentie toch!
De uitvoeringen vinden plaats in ontmoetingscentrum 't Plein, I
Tongerloplein 1 in Udenhout. Aanvang om 20.00 uur.
De Samenwerkende Ouderen Organisaties Noord (SOON) or- I
ganiseren op 24 januari i.s.m de Nederlandse Spoorwegen een I
informatiemiddag in De Ypelaer, Corellistraat 10 in Tilburg. Er I
zal ook een demonstratie worden gegeven van de kaartverkoop
met de automaat. Aanvang om 14.00 uur. De toegang is gratis. I
Ouderenwerk 55 Plus De Reit, Westertorenlaan 4 in Tilburg, or- I
ganiseert zondag 21 januari van 14.00-18.00 uureendansmiddag I
met gezellige muziek. Op donderdag 25 januari om 14.00 uurstaat I
een bingo op het programma. Een kopje thee of koffie is gratis.
Ouderen Trefpunt 55+ 't Sant, Beneluxlaan 74 in Tilburg, orga- I
niseert op woensdag 17 januari een thema-ochtend bloem- I
schikken. Aanvang om 10.00 uur. Op woensdag 24 januari staat I
een kaartochtend met rikken en jokeren op het programma. Er I
zijn leuke prijsjes te winnen. Aanvang eveneens om 10.00 uur. I
"Kutuphanemize hos geldiniz" ofwel 'Welkom in de bibliotheek" I
is de titel van de folder van de Openbare Bibliotheek Tilburg voor I
Turkstalige bewoners van de stad. Hierin wordt uitgelegd wat de I
bibliotheek hen te bieden heeft. Het gaat hierbij om dingen die I
voor iedereen gelden als de gratis entree, het gratis lezen van I
kranten en het niet-gratis lenen van materialen. Daarnaast wordt I
in de folder de kleine collectie Turkse materialen gepromoot.
Bent u de Turkse taal niet machtig maar bent u wel geinteres- I
seerd in Turkije en/of in uw Turkse leeftijdsgenoten? Ook dan I
heeft de Openbare Bibiotheek Tilburg u wat te bieden. Bij de in- I
formatie over landen staan behoorlijk wat boeken over het land I
Turkije: zowel reisgidsen als geschiedenisboeken als video- I
banden met aardrijkskundige informatie. Vaak staat er tussen I
alle kookboeken ook wel een boek over de Turkse keuken.
Informatie over Turkse ouderen is veel moeilijker te vinden. In I
Overdestreepkomenverhalenuitdepraktijkaanbod. Deprak- I
tijk betreft vooral die van hulpverleners die met alllochtone ou- I
deren werken. Recenter is het boek Het win-win-effect: verslag I
van het Waardig oud worden in Nederland 1996-1998. Het gaat I
om een project met een samenhangend aanbod van welzijn, I
zorg en wonen, ontwikkeld met en voor allochtone ouderen.
Het aantal Turkse ouderen in Tilburg neemt sterk toe. Maar omdat zij nog weinig ge
bruik maken van voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en gezondheid is
het afgelopen jaar onderzoek gedaan naar hun wensen en behoeften. Op grond van
die informatie worden nu activiteiten opgezet om de deelname aan de Nederlandse
samenleving te bevorderen en de bestaande voorzieningen geschikt te maken voor
Turkse ouderen. Het is tevens de bedoeling een kerngroep te vormen die in de toe
komst voor de belangen van deze ouderen in Tilburg op kan komen.
Dit tweejarige project wordt uitgevoerd
door Palet, het Steunpunt voor multicultu
rele ontwikkeling in Noord-Brabant, in sa
menwerking met de sector Ouderenwerk
van De Twern en de Stichting Turkse Ge
meenschap. Tien jaar geleden woonde er
in Tilburg nog maar een kleine groep ou
dere Turkse mannen. Momenteel wonen
hier zo'n 500 Turkse mannen en vrouwen
van boven de vijftig jaar.
Aan het onderzoek dat van maart tot no
vember 2000 gehouden is, hebben 125
Turkse ouderen deelgenomen. 65 man
nen en 60 vrouwen uit verschillende Til
burgse wijken zijn in die periode bezocht
door Turkse intermediairs. Deze contact
personen vroegen of Tilburgse woon,
zorg en welzijnsvoorzieningen bekend
waren, welke ervaringen de geïnterview
den daarmee hadden en welke aanpas
singen nodig waren om deze voorzienin
gen ook voor Turkse senioren geschikt te
maken. Tijdens deze huisbezoeken wer
den niet alleen vragen gesteld, maar er
werd ook informatie gegeven over activi-
I teiten, regelingen en voorzieningen.
Palet die op dit moment bezig is met de uit
werking van de interviews, heeft al een
eerste indruk van de resultaten. Het is
haar opgevallen dat deze ouderen maar
weinig gebruik maken van de meeste
zorgvoorzieningen. "Ze weten meestal
niet wat de thuiszorg voor hen kan bete
kenen en er zijn maar enkele geïnterview
den die daar gebruik van maken", zegt ze.
"Turkse ouderen gaan wel naar de huis
arts, de apotheek en het ziekenhuis en de
meesten zeggen dat ze tevreden zijn over
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en ouder zijn of peutertjes hebben allemaal één of twee
haar mening geven over allerlei zaken. Schrijf uw ver- buitenlandse (groot)ouders. De kindjes le-
haal op in ongeveer tweehonderd woorden en stuur dat ren Nederlands, de ouders werken: dit zijn
naar de redactie van de Seniorenwijzer, p/a Tilburgse de migranten die niet op straat samen-
Koerier, Postbus 10001,5000 JA Tilburg, onder vermei- scholen, waar niemand bang voor is. Dit
ding van 'Het woord is aan...' Inzenden betekent niet dat zijn de migranten die thuis Turks of Ma
uw brief automatisch geplaatst wordt.
I De Seniorenwijzer verschijnt
eenmaal in de twee weken in
I De Tilburgse Koerier.
1 Redactie
Diny van Bladel- Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
Jan van Groos (voorzitter)
Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
Karei Luiijf (eindredacteur)
I Barth Noordzij
I Gerrie Peters
Mat de Vries
I Adres redactie:
1 Seniorenwijzer, p/a Vincentius-
I straat 102, 5038 SR Tilburg, of I
Postbus 3078,5003 DB Tilburg; tel.
5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar
I het redactie-adres of naar De Til-
burgse Koerier, Postbus 10001,
I 5000 JA Tilburg; tel. 5368805. I
I Deadline: donderdag 12.00 uur I
voor de verschijningsdatum.
