I J Z E
W
Mantelzorg bij psychische problemen
'Je staat met je zorgen op en gaat ermee naar bed'
Bon algemene Dag voor de Mantelzorg
POST
SCRIPTUM
COLOFON
Bon Dag voor de GGZ-Mantelzorg
aar
Dagen van de Mantelzorg
ri
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
KSSS
op afspraak.
r
i
i
Boek over dementie
Sport en spel in Noord
Trefpunt 't Sant
Bingo in De Reit
Epilepsie
Overgang
Informatie over euro
Creatief in Wandelbos
Informatiemarkt Noord
Met een boek voor iemand zorgen
-DONDERDAG 19 OKTOBER 2000 - PAGINA 11
>00 - PAGINA 10
DE TILBURGSE KOERIER
tel. 5711920
1.4551333
el. 4674590
Psychische problemen
38216
E
[ILIEL
Woonplaats
1OEDERS
Drop Oud
Riek Flipse-Tiemens
wielstraat 67: ma
Woonplaats
Steunpunt
Mantelzorg
Midden-Brabant
HE EN
■HULP
itober en
ober 2000
In de Tilburgse trouwzalen komen
muziekinstallaties om het wat gezel
liger te maken voor de bruidsparen.
Het wachten is nu nog op een (af^le
zersgroep om de scheidingen wat
luister bij te zetten!
★Uitprivacy-overwegingenzijn in dit artikel
gefingeerde namen gebruikt.
Ik neem deel aan de algemene Dag van de Mantelzorg op 11 november in de KUB.
Dhr./Mw
Adres:
Postcode.
Telefoon:...
Ik heb het volgende dieet:
:1.5426096
1.00-18.00 uur
ÏN
hof
15 alle afspraken,
Op 12 november neem ik in het hoofdkantoor van GGZ Midden-Brabant deel aan de Dag
van de Mantelzorg voor verzorgers van mensen met psychische problemen.
Dhr./Mw
Adres:
Postcode
Telefoon:
Ik heb het volgende dieet:
Ik wil deelnemen aan de workshop:
1Psychose/schizofrenie
2. Depressie
3. Manische depressie
4. Borderline persoonlijkheidsstoornis
Antwoordstrook voor 25 oktober opsturen naar Steunpunt Mantelzorg Midden-Bra
bant, postbus 1035 5004 BA Tilburg. Voor deze dag kunt zich ook tot 8 november aan
melden door te bellen naar 0900-8806 (22 cent p/m).
123313/5426352
iOS-DIENST
441544
.1)
3-20.00 uur
5425529
54132
lerd Capucijnen-
2867-5420274
iessenstraat4:ma
irle tel, 4554132
^27. tel. 4630056
shof
Z03477
rit
15400-4554131
tel. 5700117
ICE
Mantelzorg -zorgen voor je zieke of
72165
in 9.30-17.30 uur
Ide recepten en
Ires van de dienst-
tuisarts
Steunpunt
Mantelzorg
Midden-Brabant
EN-BRABANT
aar, 7 dagen per
I straat 102, 5038 SR Tilburg, of I
Postbus 3078,5003 DB Tilburg; tel.
5839999.
I Kopij kan opgestuurd worden naar
I het redactie-adres of naar De Til-
burgse Koerier, Postbus 10001,
I 5000 JA Tilburg; tel. 5368805. I
I Deadline donderdag 12.00 uur I
voor de verschijningsdatum.
D?
ïr
-BRABANT
illem 11-straat 17
^Vr-90°’
lEKULR
van 18.00-19.00
Ziekenhuis. In de
;ustus en tijdens
een spreekuur.
)STEN
n uw woonplaats
edafname plaats,
e vraag uw eigen
Ik wil deelnemen aan de workshop
(vut bij de eerste keus een Ain, en bij de tweede keus een ‘B’)
1Yoga voor beginners
2. Koersbal (Engels soort jeu de boules)
3. Voetmassage
4. Shawls deskundig knopen
5. Driedimensionele kaarten maken
6. Taichi (meditatieve bewegingskunst)
7. Ontspanning door beweging
8. Voor mannen: topsport en mantelzorg
9. bloembinden
10.verwend worden door kapsters en schoonheidsspecialisten
Antwoordstrook voor 25 oktober opsturen naar Steunpunt Mantelzorg
Midden-Brabant, postbus 1035, 5004 BA Tilburg.
In het kader van de Dag voor de Mantelzorg wordt naast een algemene bijeen
komst ook een bijeenkomst gewijd aan mantelzorgers die voor naasten met psy
chische problemen zorgen. "Dat is een ander soort zorg", zegt Jack*, die een schi
zofrene zoon heeft. "Angst, verdriet en het gevoel als ouder gefaald te hebben.
Dat is wat ik voelde toen mijn zoon te kampen kreeg met hevige paniekaanvallen
en suïcideneigingen." Omdat ook Jacks vrouw problemen had, kwam veel van die
zorg op zijn schouders terecht. De steun van familieleden en van vrienden van
zijn zoon en de belangstelling van zijn omgeving waren voor hem erg belangrijk.
Postbus 3078,5003 DB Tilburg; tel.
5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar
het redactie-adres of naar De Til
burgse Koerier, Postbus 10001,
5000 JA Tilburg; tel. 5368805.
Deadline: donderdag 12.00 uur
voorde verschijningsdatum.
Uur met koffie en een gebakje. Om 1(115 voering en volgt de officiële sluiting. Daarna
izi ki jS ertot 16.00 uurgelegenheid om na te pra
ten onder het genot van een drankje.
biedt onder meer ongedwongen contact
met andere mantelzorgers, informatie,
een lekkere maaltijd, entertainment, ver
zorging door kapsters en schoonheids
specialistes. Dit jaar is die dag op zater-
zaterdag 8.00 tot
logelijk otn 12.00
iktijkadres van de
ladpleeg voor het
>nde arts uw eigen
EL-ENSCHOT
lienstdoende huis-
n huisarts.
RG
n ondersteuning
Men over de ge-
Vijf jaar geleden werd zijn zoon Hans*
psychotisch. "Tijdens zijn opleiding wa
ren er al tekenen dat het niet goed met
hem ging", zegt Jack. "Hij verdiepte'zich
heel grondig in zijn afstudeeronderwerp
en wist daar heel veel van. Maar het duur
de wel drie jaar voor hij kon afstuderen.
Discussies die hij over zijn afstudeer-
werkstuk voerde met anderen waren hef
tig en vaak ook verward. Dat.viel anderen
wel op, maar zelf was ik gewend aan zijn
manier van praten en doen."
Na een behandeling door de tandarts
De psychiater van Hans vond dat Jack zelf
ook steun nodig had en sprak regelmatig
met hem. "Hij zei tegen me: 'Het is belang
rijk dat het met jou goed gaat, want jij bent
een rustpunt voor Hans'."
Vrienden
Hans is inmiddels wat stabieler geworden.
Door de week is hij in dagbehandeling in
de psychiatrische kliniek. Ookdoet hij een
voudig werk als het in elkaar zetten van
meubels en kaarsen maken. "Als het een
ingewikkelde opdracht is, krijgt hij vrij snel
last van stress", vertelt Jack. "Ik denk dat
het beter voor hem zou zijn om met kinde
ren te werken: daar is hij goed in en daar
ligt zijn hart."
Met de weekenden alleen thuis heeft Hans
moeite. Hij nam eerst weinig contact op
met vrienden en familie. De laatste tijd
gaat dat iets beter.
Jack is dankbaar dat een aantal vrienden
en familieleden zich om Hans bekommert.
De echtgenote van een bevriend stel heeft
goed contact met Hans en bezoekt hem
punt Mantelzorg in Tilburg zetten
mantelzorgers eens per jaar in het
zonnetje. Dit jaar zijn er twee gratis da
gen: een algemene en een dag voor
mantelzorgers van mensen met psy
chische problemen.
zorgersdiethuisnietgemistkunnenworden sche problemen wordt zondag 12
dan te vervangen. Als het problematisch is, vember
kan Contour ook helpen bij vervoer naar en
van de KUB; tel. 5434572.
Ook voor beide dagen geldt dat u deelna
me aan de workshops niet verplicht is. Als
koffiedrinken, met andere mantelzorgers Directeur Van Hezewijk van de GGZ
I-* i i opent de dag 12 00 uur z„n er wQrk
shops, waarin aanwezigen hun ervarin
gen kunnen uitwisselen met lotgenoten.
Er zijn workshops rond psychose/schizo-
Tijd voor jezelf
Jack zelf houdt ook van kunst en muziek,
maar komt daar vaak niet aan toe. Na zijn
pensionering was hij enthousiast begon
nen aan een kunstopleiding. Maar door de
ziekte van Hans kon hij de concentratie
daarvoor moeilijk opbrengen. Ook één
van hun hobby's, zingen in een koor, heb
ben Jack en zijn vrouw opgegeven. "Op
aanraden van de huisarts gaan we nu re
gelmatig naar de sauna en tennissen met
aardige mensen die warme belangstelling
tonen voor onze situatie. Daar komen we
echt van bij. Die ontspanning is voor ons
én voor Hans van groot belang."
Extra hulp
Toen het zijn vrouw ook slechter ging,
kwam de zorg voor Hans voor het groot
ste deel op Jacks schouders terecht. "In
die tijd stierven binnen korte tijd vier
vrienden van ons en haar moeder. Daar
kwamen spanningen op haar werk bij en
de angst om Hans. Dat werd haar teveel;
ze kreeg anti-depressiva."
"De zorg voor Hans houdt me dag in, dag
uit bezig. Ik slaap vaak slecht, heb min
der concentratievermogen en innerlijke
rust", gaat Jack verder. "Ik lees over zijn
problematiek en probeer mee te denken
met de hulpverleners. Want ik denk
steeds: Er moet toch iets zijn waardoor
zijn gevoelsleven zich weer kan herstel
len! Zo is er een scan van zijn hersenen
gemaakt, nadat ik daarop aangedrongen
ik, tel. 5220293
1ETEN
beten (THD)
lag onder tel. 033-
jWERKT
n per week. Voor
i vr. 16.30-18.30,
lennstraat 20 Hil-
013-5056465/06-
waarna inleidingen volgen door burge
meester Johan Stekelenburg, Thebe-di-
recteur Koen van Hoeckel en een verte-
gehandicapte naaste- is niet iets waar genwoordiger van de Regionale Huis
je voor kiest; het overkomt je. Vrijwil- artsen Vereniging. Om 10.45 uur is er een
ligers, zorgorganisaties en het Steun- workshop voor alle aanwezigen. Om
t.ii 11.30 uur is het tijd voor een drankje en de
informatiemarkt. Na de lunch volgen om
13.45 uur de workshops (zie bon); om
15.00 uur volgt het slot metTheatervan de
Verloren Tijd en terugblikken op de dag.
M.Brabant
i, waar iedereen
over gezondheid,
igsvragen
:ren in de leeftijd
gelijkheid een af-
lit spreekuur tele-
ir per dag bereik-
ISEUR
vaak. "Ook een van mijn dochters trekt
veel met hem op. Zij gaat wel eens kleren
met hem kopen. En ik heb met haar zijn
huis al eens een goede beurt gegeven
toen Hans zijn kamers niet goed schoon
hield.” 4
"Ik ben blij dat hij een paar trouwe vrienden
en vriendinnen heeft die contact met hem17 1
zijn blijven houden, ook in de jaren dat hij
zelf geen enkel initiatief nam", zegt Jack.
"Voor mijn vrouw en mij is het heel belang
rijk af en toe een korte vakantie te hebben.
Het is goed te weten datje kinderen en zijn
vrienden er zijn om hem op te vangen.
Maar zelfs dan gaat er geen dag voorbij of
we praten samen over Hans."
De laatste tijd is Hans wat meer op de bui
tenwereld gericht en daardoor voelt ook
Jack zich beter: "Alle positieve verande
ringen, hoe klein ook, maken je blij. Soms
zoekt hij zelf weer contact met zijn vrien
den. Hij gaat nu af en toe weer naar een
concert en speelt soms ook weer piano.
Daaraan merk ik dat het wat beter met
gaat. Een tijd geleden maakte ik wel eens
een afspraak om met hem naar de
schouwburg te gaan, maar dan zegde hij
vaak op het laatste ogenblik af, omdat hij
zich niet goed voelde en liever thuis bleef."
nummer)
12.00-12.30 en
I De Seniorenwijzer verschijnt
eenmaal in de twee weken in
I De Tilburgse Koerier.
1 Redactie:
Diny van Bladel- Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
Jan van Groos (voorzitter)
Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
Karei Luiijf (eindredacteur)
I Barth Noordzij
I Gerrie Peters
Mat de Vries
I Adres redactie:
1 Seniorenwijzer, p/a Vincentius-
had. Maar ik voel me vaak erg machteloos.
Mijn grootste verdriet is dat hij zoveel lijdt
en zo moet vechten. Ik zou hem zo graag
gelukkig zien."
Jack is niet iemand die gauw een beroep
doet op hulpverleners. Hij dopt het liefst
zijn eigen boontjes. "Als het me allemaal
teveel wordt, lucht ik mijn hart bij mijn
meest intieme vrienden", legt hij uit. "Maar
als je ouder wordt, word je kwetsbaarder.
Je incasseringsvermogen wordt minder
groot. Mijn emoties komen sneller boven
als ik over Hans praat. Dat vind ik ni,et altijd
ging het helemaal mis. Hans zei toen zelf prettig."
"Het was net of er toen iets knapte in mijn Densvór -
hoofd." Hij kreeg plotseling heftige angst
aanvallen en moest opgenomen worden
in een psychiatrisch ziekenhuis. De art
sen concludeerden dat hij aan schizofre
nie leed. Hij was depressief en zag het le
ven niet meer zitten. Ook toen Hans na
zijn verblijf in het ziekenhuis weer zelf
standig ging wonen, zaten Jack en zijn
vrouw vaak in angst. "Iedere keer als de
telefoon ging, dacht ik: 'Als hij maar niet
van de flat gesprongen is.' In die tijd bel
de hij vaak dat hij het niet meer alleen
aankon. Dan haalden wij hem een tijd
naar huis."
De algemene Dag van de Mantelzorg frenie, depressie, manische depressie en
i i over borderline stoornis. Op de informa
tiemarkt staan het Steunpunt Mantelzorg,
GGZ, de Infodesk GGZ, stichting Con
tour, Ypsilon (vereniging van familieleden
- van mensen met schizofrenie, borderline
dag 11 november van 9.30 tot 16.00 uur of pSychose) en Labyrint (organisatie
in de aula van de Katholieke Universi- voorfamilie en andere direct betrokkenen
teit Brabant (KUB), Warandelaan 2. van psychiatrische patiënten).
De dag begint met en inloop vanaf 9.30 NadelunchspeelttheatergroepWerkinUit-
uur met koffie en een gebakie. Om 10.15 noem-,
opent coördinator Klaartje van Montfort
van het Steunpunt Mantelzorg de dag,
Van het boek De heldere eenvoud van dementie. Een gids voor
de familie van Tilburger Huub Buijssen verschijnt eind deze
maand de vierde druk.
Volgens Buijssen heeft de ziekte een duidelijke logica en verto
nen de verschijnselen samenhang. Aan de hand van twee de-
mentie-wetten (die van 'de gestoorde inprenting' en 'het oprol
lend geheugen') zijn vrij nauwkeurige voorspellingen te doen
over het verloop van de ziekte, stelt de schrijver. Tevens weet
de omgeving dan door meer begrip beter hoe wel en niet te han
delen. Tot dat begrip moet onder meer een hoofdstuk over de
belevingswereld van de dementerende bijdragen. De lezer kan
bovendien door gedachte-experimenten ontdekken dat het ge
drag van de dementerende lang niet zo gek is als dat op het eer
ste gezicht lijkt: het gedrag heeft een eigen logica.
De heldere eenvoud van dementie van Huub Buijssen kost
ƒ29,90 en is verkrijgbaar in de boekhandel.
Bij de MBvO Sporten Spelgroep in Tilburg-Noord verbeteren men
sen tussen 50 en 70 jaar wekelijks hun conditie onder het motto:
'niets moet, alles mag!' Voorde koffiepauze wordt een warming-up
op muziek gedaan en worden de spieren flink losgemaakt. Na de
pauze staat er een sport centraal, bijvoorbeeld volleybal, badmin
ton of korfbal. Er wordt gewerkt met aangepaste materialen en/of
met spelregels. De MBvO-docenten hebben een specialisatie ge
volgd om les te kunnen geven aan 50-plussers.
Het kost ongeveer ƒ5,- per keer. Een proefles volgen is moge
lijk. Loop eens binnen in sporthal De Drieburcht aan het Wag-
nerplein: vrijdag van 9.15 tot 10.30 uur of van 10.30 tot 11.45
uur. Informatie: Bureau Ondersteuning Tilburgse Sport
(BOTS), tel. 5325858.
1n Ouderentrefpunt 't Sant (Beneluxlaan 74) is op woensdag 25
oktober een gezellige rik- en jokerochtend. Kosten 1,50 p.p.
Mooie prijsjes. Aanvang 10.00 uur. Op de dinsdag- en donder
dagochtenden in oktober kunt u dakpannen decoreren onder
deskundige leiding. U betaalt slechts de materiaalkosten. Aan
vang 9.45 uur.
Ouderenwerk De Reit organiseert op donderdag 26 oktober een
bingomiddag. Er zijn tien ronden met elk vijf prijzen. Natuurlijk
is er een gratis kopje koffie of thee. Kosten 5,- per kaart: Aan
vang 14.00 uur in wijkcentrum De Reit, Westertorenlaan 4.
Ouderen hebben een grotere kans om epilepsie te krijgen; ook
vraagt de behandeling dan meer zorgvuldigheid. Daarom orga
niseert de Epilepsie Vereniging Nederland een landelijke dag
voor oudere mensen met epilepsie en hun familie: op zaterdag
4 november in Zeist (Huis Ter Heideweg 62). De dag duurt van
10.30 tot 16.30 uur en kost ƒ15,- per persoon, inclusief koffie en
lunch, 's Ochtends zijn er lezingen door deskundigenna de lun
ch zijn er twee workshops, die vooral tot doel hebben met elkaar
in gesprek te geraken. Aanmelden vóór 20 oktober bij het lan
delijk secretariaat te Ede, tel. 0318-672772 of per e-mail:
info@epilepsievereniging.nl. Inlichtingen: tel. 0251-657870.
Vido, vrouwen in de overgang, organiseert woensdag 25 okto
ber van 9.30 tot 11.30 uur een themamorgen met reiki-master
Corrie Dost. Vanaf 9.15 uur is er koffie en thee. De morgen is
kosteloos en geheel vrijblijvend. Vrouwen van 40 tot 60 jaar zijn
welkom in buurthuis Loven/Besterd (Koestraat 164; ingang
Park de Horion). Informatie: tel. 4562738 of 5426591
Op woensdag 25 oktober organiseert KBO St. Maarten de
Reit een lezing over de euro. Aanvang: 14.00 uur. Plaats: wijk
centrum De Reit. Westertorenlaan 4. Entree: gratis, evenals
een kopje koffie/thee. Iedereen is welkom.
In buurtcentrum In de Boomtak is op donderdag 26 okto
ber van 10.00 tot 12.00 uur een informatiebijeenkomst over de
euro. Ook daar is de entree gratis. Adres: Boomstraat 81
In 't Kievitslaer (Reinevaarstraat 55) is op woensdag 25 oktober
een creatieve middag waarop u onder deskundige leiding kaar
ten kunt maken voor o.m. verjaardagen en feestdagen. Aan
vang 14.00 uur. Kaartjes hiervoor a 2,50 zijn morgen van
10.30 tot 11.30 uur te koop.
KBO Heikant/Quirijnstok organiseert vrijdag 27 (vanaf 12.00 uur)
en zaterdag 28 oktober de negende informatiemarkt voor senio
ren. Op deze markt in winkelcentrum Wagnerplein staan vrijwilli
gersorganisaties als KBO, SeniorenWeb en Zonnebloem. Bij de
instellingen met een stand horen Thebe, brandweer, bibliotheek,
't Gilde en Sociale Zaken van de gemeente. De TechnoZorgbus
staat zeker vrijdagmiddag bij het winkelcentrum, 's Zaterdags zijn
er ook politieke partijen en optredens van tamboer- en majoret-
tenkorps Johan Friso (12.00 uur) en harmonie De Heikant (14.00
uur). Tijdens de markt is de nieuwe Almanak voor Senioren van
KBO Heikant/Quirijnstok gratis verkrijgbaar.
Voor informatie over mantelzorg en bijvoorbeeld ziektebeelden
kunt u ook terecht in de Openbare Bibliotheek Tilburg. En mis
schien kan de Bezorgdienst van boeken aan huis (tel. 5470859)
ook een verlichting betekenen.
Zorgen vooreen ander is het boék van een Teleac-cursus. Dit
boek bevat adviezen voor en tips over het signaleren van over
belasting, het inschakelen van hulp e.d. De verhalen van man
telzorgers zelf zijn heel divers.
Wie zorgt voor iemand met een psychische ziekte zal wellicht
nog meer herkennen in Als je houdt van iemand met een psy
chische ziekte van Rebecca Woolis. Dit handboek voorfamilie,
vrienden en verzorgenden geeft informatie over psychische
ziekten, maar ook over de benodigde vaardigheden in de om
gang met psychisch zieke mensen.
Een boek bedoeld voor hulpverleners in de geestelijke gezond
heidszorg is Hulpverleners en familie: partners in de zorg. Els
Borgesius schreef het op verzoek van enkele familieledenorga
nisaties. Het is een handleiding om familieleden te betrekken in
de behandeling van psychiatrische patiënten.
In Leven op een zeepbel zijn verhalen samengebracht van vol
wassen kinderen uit een gezien met een psychisch zieke ouder.
Daarnaast staan er de adressen van o.m. zelfhulporganisaties
in en een korte literatuurlijst in.
Voor beide dagen geldt dat stichting Con- yoor mantelzorgers die zorgen voor ie-
tour vrijwilligers wil benaderen om mantel- mand met psychische- of psychiatri-
J. 12 00-
een aparte Dag van de
Mantelzorg georganiseerd. Van 10.30 tot
16.00 uur is er een gevarieerd program
ma met workshops, theater en een lunch
in het hoofdkantoor van GGZ Midden-
niets op de bon invult, kunt u gewoon Brabant (Jan Wierhof 7).
affie drinken, met andere mantelzoraers
praten of de informatiemarkt bezoeken.
Algemene informatie over deze dagen:
zorgcentrale Thebe, tel. 0900-8806.