WIJZE
,r
RT
Genieten van wat je nog wel kunt
Tips bij omgaan met dementie
erking
OEVE
)A
/IMA
POST
SCRIPTUM
COLOFON
Veel senioren hebben baat bij fysiotherapie
i
■Lr
O» j
Afscheid John Mols
Trefpunt 't Sant
Hoorspelen voor visueel gehandicapten
Hobbymarkt
Rommelmarkt in Noord
Tarieven 'vrije reizigers' Deeltaxi
Volksdansinstuif 55+
Kaarten in de open lucht
Gezond bewegen, gezond blijven
r
i
i
1
I
I
I
I
I
I
I
I 2000 - PAGINA 10
DE TILBURGSE KOERIER
men kijken. Zij maken hen de hele dag mee en heb-
Drop Oud
Dementie is niet alleen ingrijpend voor de
Riek Flipse-Tiemens
ie Yards 16j.
EN)
•RDAG6JULI
NAPARK
scoop: Lawn Dogs
36 122
ël. 013-59 00 589
J REMMEN
ERS
klussen en in te spelen op het verande
rende gedrag van de dementerende.
Weten van vergeten. Tips en adviezen
bij het omgaan met dementie (ISBN 90-
5050-360-1) is geschreven door Marco
Blom, Frits Tjadens en Patricia Witha
gen. Het boek van 400 pagina's kost
HET WOORD
IS AAN...
Kaatsheuvel
on
Postbus 3078,5003 DB Tilburg; tel.
5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar
het redactie-adres of naar De Til-
burgse Koerier, Postbus 10001,
5000 JA Tilburg; tel. 5368805.
Deadline: donderdag 12.00 uur
voorde verschijningsdatum.
v...Male Gigolo 12j.
IUT
lag 5juli2000
0-22.00 uur
Ouur
00 uur
ch12j.
20.30 uur
20.30 uu
Ie kennis, het koppe-
geldstromen aan de
grote stedenbeleid.
-15.00 uur
netTuesdaynight
DONDERDAG 29 JUNI 2000 - PAGINA l|
Veel dementerenden vinden het prettig
het streeknieuws uit regionale dagbladen
of huis-aan-huisbladen te lezen. Vaak roe
pen die berichten associaties op met ge
beurtenissen en plaatsen die de demente
rende zich nog goed herinnert. Het
voorgaande is een van de vele tips uit het
nieuwe boek Weten van vergeten. Tips en
adviezen bij het omgaan met dementie
van het Nederlands Instituut voor Zorg en
Welzijn (NIZW).
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en
ouder zijn of haar mening geven over al
lerlei zaken. Schrijf uw verhaal op in on
geveer tweehonderd woorden en stuur
dat naar de redactie van de Seniorenwij-
zer, p/a Tilburgse Koerier, Postbus 10001
5000 JA Tilburg, onder vermelding van
‘Het woord is aan...’ Inzenden betekent
niet dat uw brief automatisch geplaatst
wordt.
Fysiotherapeute Annemarie van Hest doet loopoefeningen met me
vrouw De Ronde. foto: peter ligtenberg
it 44, The Choice-
support
8DAG5JUU
IN
zaal, Zwijsenplein
t: Bart van den
Armand en Dimitri
'HE TOWN
1.00 uur
beach
i het juiste adres,
t
nu de kleine
n filter.
st 8-15.00 uur
uziektheater
nservatorium:'Net op
KERK
15.00 uur
ra: cd presentatie
rgelmuziek
DERN
ongen-14.00 uur
p m.m.v.
Lisette Eibers
HEATER
snweg 147 Oisterwijk -
sterwijkse Spelers:
IDE
OOM
jweg Goirle -14.30 uur
(toneel speelt Knecht
.30 uur
n 12J.
Ouur
19.30-22.00 uur
00-20.00 uur
Ondanks een vernietigend rapport
van de Rekenkamer gaat de aanleg
van de Betuwelijn door. Kosten on
geveer 10 miljard gulden.
Toen er voor het onderwijs wat extra
miljoenen gevraagd werden, was er
volgens minister Zalm geen geld.
Blijkbaar is het prestige van minis
ters meer geld waard dan het welzijn
van kinderen.
Annemarie van Hest is in dienst bij een
maatschap voor fysiotherapie, waar ook
mensen werken die gespecialiseerd zijn
in acupunctuur, manuele therapie en
haptonomie. "Mensen die ouder worden,
zijn kwetsbaarder dan jongeren", vindt
de fysiotherapeute. "Ze raken sneller uit
hun evenwicht. Ze vallen, breken hun
pols en durven dan niet meer naar buiten
omdat ze bang zijn dat het nog een keer
gebeurt. Dat kan ertoe leiden dat ze ver
eenzamen. Ze komen dan bij me met een
lichamelijke klacht, maar later blijkt dat
daar meer achter zit. Voordat ik met oe
feningen begin, neem ik daarom eerst
even tijd om mensen hun verhaal te laten
doen. Huisartsen hebben minder tijd,
maar wij hebben per behandeling een
half uur."
"Een half uur alleen maar oefenen is ook
lang, want ouderen worden sneller moe.
Bij ons in de praktijk is er ruimte om op je
eigen manier te werken."
Grenzen
Vrijwel iedereen weet dat een fysiothera
peut masseert en oefeningen met je
doet, maar minder bekend is dat je daar
ook moet leren uitzoeken waar je gren
zen liggen. Als dat lukt, heb je geen of
minder medicijnen nodig. De patiënten
moeten ook leren op tijd hulp te vragen,
ook al is dat niet gemakkelijk als je altijd
alles zelf hebt gedaan.
Als je in aanmerking komt voor fysiothe
rapie, krijg je per klacht maximaal twee
maal negen behandelingen per jaar van
het ziekenfonds vergoed. Levert de be
handeling na negen keer geen of niet ge
noeg verbetering op, dan wordt de pa
tiënt teruggestuurd naar de huisarts, die
bekijkt welke andere mogelijkheden er
deling meestal wat minder snel aan dan
bij jongeren.
Senioren gaan vooral naar de fysiotherapeut voor
de behandeling van pijnklachten die voortkomen uit
slijtage en voor revalidatie na een operatie. Lang
durige behandelingen zijn bijvoorbeeld nodig als
mensen een hersenbloeding hebben gehad, als ze
lijden aan de ziekte van Parkinson of een ernstige
vorm van reuma hebben. "In die gevallen proberen
we de spieren te versterken door praktische han
delingen te oefenen", licht Annemarie toe. "Ik leer
ze bijvoorbeeld lopen met de rollator om de arm- en
beenspieren te versterken. We oefenen ook han
digheidjes: een gemakkelijke manier om op te
staan van het toilet of het hanteren van hulpmidde
len om weer zelf te kunnen eten."
Met ouderen gaat Annemarie van Hest voorzichti
ger om dan met jongeren. "Als je uit het ziekenhuis
komt, moet je vaak je spieren opnieuw leren ge
bruiken. Ouderen raken eerder ontmoedigd als je
veel van hen verlangt. Ik neem dan kleinere stap
pen, maar ga wel steeds een stukje verder. Er zijn
gelukkig ook oude mensen die nog verbazingwek
kend energiek zijn, zelfs na moeilijke perioden of als
er veel wegvalt. Het is heel stimulerend om zulke
sterke mensen mee te maken."
Na een therapie is het vooral belangrijk datje in be
weging blijft. Niet door hard te blijven werken. Maar
door een ontspannen manieren van bewegen als
wandelen, fietsen en zwemmen.
Als een klacht echter niet meer verholpen kan wor
den, is het vaak moeilijk te accepteren dat je som
mige dingen niet meer kunt. "Maar als ze dat wel
doen, genieten ze meer van wat ze wel kunnen en
dan hebben ze een mooi leven", zegt Annemarie.
geving. Veel dementiepatiënten wonen
namelijk thuis en worden verzorgd door de
partner, familie of mensen uit de directe
omgeving. Weten van vergeten biedt deze
mantelzorgers een welkome steun in de
rug.
Hoe voorkom je dat een dementiepatiënt
gaat dwalen? Hoe zorg je ervoor dat hij of
je als de patiënt zijn uiterlijke verzorging
s deze worden
beantwoord in dit boek. Dat geldt ook voor
vragen over veiligheid, veranderend ge
drag, sociale activiteiten, financiën en juri
dische zaken.
Door het lezen van Weten van vergeten
kunnen verzorgers van dementiepatiën
ten zich beter voorbereiden op wat hen te
wachten staat, ideeën opdoen en er ande-
Wachtlijsten en een tekort aan perso
neel dat het niet goed gaat met de zorg
is bekend. Maar het lijkt er op dat de
genen die hun mondje weten te roeren,
er nog het beste van af komen. Die con
clusie trek ik uit twee voorvallen in mijn
omgeving.
Een 83-jarige vrouw komt op straat ten
val en breekt daarbij een schouder. Met
een arm in een mitella komt ze thuis uit
het ziekenhuis. Ze heeft geen kinderen
of andere naaste familie, wel behulp
zame, oude kennissen die echter geen
raad weten met iemand met een ge
broken schouder. De hele trits gebeld -
thuiszorg, opvang in verpleeghuizen-,
maar overal is het: "patiëntenstop". Ge
volg: de vrouw zit een week thuis in
haar nachthemd en krijgt geen licha
melijke verzorging. Pas daarna wordt
ze tijdelijk opgenomen in een verpleeg
inrichting.
Een andere vrouw is langdurig ziek en
is van de wachtlijst voor thuiszorg af
gevoerd, nadat ze twee weken bij haar
zus was geweest. Na een aantal tele
foontjes, waarin ze er stevig op aan
dringt dat iemand haar situatie moet
komen beoordelen, heeft ze nu twee
maal per week hulp. Ouderen moeten
dus leren strijdvaardig te zijn. Want de
mondigen en de minder mondigen
worden blijkbaar met twee maten ge
meten. Mw. H. van B.
Een fysiotherapeut masseert pijnlijke spieren en doet oefeningen. Minder bekend is dat je
daar ook leert om te gaan met je beperkingen en op je eigen grenzen leert te letten. Want
als je je lichaam steeds weer verkeerd belast, helpt fysiotherapie niet. De meeste ouderen
die bij de fysiotherapeut in behandeling zijn, komen er met slijtageklachten of om te reva
lideren. Bij ernstiger aandoeningen als de ziekte van Parkinson, zware vormen van reuma
of de gevolgen van een hersenbloeding is een langere behandeling nodig.
ƒ39,50 en is te koop bij de boekhandel
of bij NIZW Uitgeverij, Postbus 19152,
3501 DD Utrecht, tel. 030-2306607, fax
030-2306389, e-mail bestel@nizw.nl;
bestelnummer E31144.
.00 uur
rloop door Stichting
erwijk en het Zuid-
egeleidingsorkest
«AG 3 JULI
(straat 1 -21.00 uur
ïde
100M
eweg Goirle-20.30 uur
stoneel speelt Knecht
rasters
ït 49-16.00 uur
amilie Van der Vorst
IDAG2JULI
JGD
2-16.00 uur
is Band (Benin); gratis
00 uur
cused a.l.
Ouur
9.00-21.30 uur
00-19.30 uur
Algemeen directeur John Mols van de verzorgingshuizen De
Bijsterstede, Den Herdgang en De Kievitshorst maakt per 1 juli
gebruik van een regeling voor vervroegde uittreding. Hij is elf
jaar directeur van Den Herdgang geweest. In 1998 kreeg hij ook
De Bijsterstede en De Kievitshorst onder zijn hoede, toen de
overkoepelende stichting daarvan een personele unie aanging
met Den Herdgang. De stichtingen Kievitshorst en Den Herd
gang gaan binnenkort waarschijnlijk op in stichting De Wever;
verwacht wordt dat die voor de opvolging van John Mols zorgt.
Ouderentrefpunt 't Sant (Beneluxlaan 74) organiseert op
woensdag 5 juli een fietstocht. Wie daar geen zin in heeft, kan
die ochtend kaarten. Kosten voor het kaarten ƒ1,50. Mooie
prijsjes. Aanvang 10.00 uur.
Het Trefpunt is wegens vakantie van 10 juli t/m 4 augustus gesloten
Visio, Audiotheek is de enige organisatie in Nederland die dank
zij samenwerking met de omroepen, hoorspelen en radiodocu
mentaires uitleent aan visueel en andere gehandicapten die
niet op gebruikelijke wijze kunnen lezen. De audiotheek is nog
relatief onbekend. Daarom vraagt Visio met een posteractie in
Midden-Brabant aandacht voor de activiteiten van de nationale
audiotheek.
De omroepen zenden geen hoorspelen meer uit, terwijl er toch,
vooral bij slechtzienden en blinden, grote behoefte bestaat aan
hoorspelen en radiodocumentaires. Mensen die vaak hoorspe
len willen beluisteren, zijn daarom aangewezen op de nationa
le audiotheek van Visio.
Niet alleen individuele abonnementen zijn mogelijk, ook een or
ganisatie zoals bijvoorbeeld de afdeling oogheelkunde van een
ziekenhuis kan lid worden. De hoorspelen staan op audiocas
settes die in speciale dozen gratis door de PTT verstuurd wor
den.
Catalogus en folder zijn in verschillende leesvormen verkrijg
baar. Een abonnement kost ƒ31,- per kalenderjaar. Informatie:
Visio, Audiotheek, dhr. B. Theunis, Amersfoortsestraatweg
180,1272 RR Huizen; tel. 0356985755.
Ouderenwerk Samen Sterk organiseert samen met het oude
renwerk van De Twern op donderdagmiddag 6 juli in de Nieuwe
Stede een hobbymarkt. Bezoekers kunnen dan kennismaken
met onder meer de techniek van boekbinden, driedimensionaal
kunstknippen, schilderen, gedichten schrijven, poppen maken,
fotografie, internet en nog vele meer. De entree is gratis; aan
vang 13.30 uur. Adres: wijkcentrum de Nieuwe Stede, Capucij-
nenstraat 156. Informatie: tel. 5436664.
Zondag 2 juli is er een rommelmarkt in 't Hazennest; bij goed
weer staan de meubelen buiten het gebouw. Adres: Kreverplein
27 (hoek Van Anrooylaan/V. Kalmthoutlaan). Open van 9.30 tot
16.00 uur. Entree ƒ1,50, inclusief een koffie, thee of frisdrank.
Het college van B en W heeft vorige week nieuwe tarieven vast
gesteld voor gebruik van de Deeltaxi door 'vrije reizigers', men
sen die niet lichamelijk gehandicapt zijn. De verplichte ver-
voerspas blijft gehandhaafd maar er hoeft geen apart bedrag
meer voor betaald te worden. De kosten van de pas worden
doorberekend in de stripprijs. De gemeente hoopt dat daardoor
rpeer 'vrije reizigers' gebruik gaan maken van de Deeltaxi. De
tarieven en prijzen voor de WVG-gerechtigden blijven gelijk.
De nieuwe stripprijs voorde 'vrije reizigers' is ƒ3,69 (wasƒ 3,11
Het vervoersgebied beslaat maximaal vijf zones. De nieuwe ta
rieven zijn: 1 zone=4 strippen=(14,76 (binnen Tilburg); 2 zo-
nes=5 strippen=/18,45 (Reeshof, Berkel-Enschot); 3 zones=6
strippen=/22,14 (Udenhout); 4 zones=8 strippen=/29,52 (ver
der gelegen bestemmingen)5 zones=10 strippen^36,90.
Informatie over deelname aan de Deeltaxi en verkrijgen van de
vervoerspas: klantenservice van de PZN (Personenvervoer
Zuid Nederland), tel. 5499954.
Op zondag 2 juli is er weer een volksdansinstuif 55+ in wijkcen
trum De Baselaer(Hoefstraat75). Iedereen is van harte welkom
om kennis te maken met volksdansen. Zoals gewoonlijk wordt
van 11.00 tot 13.00 uur een internationaal programma gedanst
onder leiding van Netty Tönissen. Entree ƒ2,50 p.p.
Woensdag 12 juli kunnen 55-plussers van 13.30 tot 17.30 uur
bij Seniorensoos 't Hazennest (Kreverplein 27, Tilburg-Noord)
bridgen, rikken, hoogjassen en jokeren. Bij minder goed weer
wordt binnen gespeeld. In iedere categorie zijn mooie prijzen te
winnen. Leden en niet-leden zijn welkom, deelname is gratis,
evenals het eerste kopje koffie of thee. De inschrijving sluit op 7
juli. Aanmelden in 't Hazennest, tel. 4556919.
Wie op latere leeftijd nog goed uit de weg wil kunnen, moet voor
al blijven bewegen. Dit staat in vrijwel alle boeken over ouder
worden. U vindt die in de Openbare Bibliotheek Tilburg.
De centrale bibliotheek heeft het nieuwe boek Gezond ouder
worden is de toekomst van Tonny Swinnen. Hierin worden de
belangrijkste ouderdomsklachten beschreven. Er wordt ook
verteld wat u zelf kunt doen om ze te voorkomen.
Han Mulder kiest een andere invalshoek. In Het Fit Plus pro
gramma geeft hij een compleet plan voor een gezonde levens
wijze. Bewegen neemt hierbij de grootste plaats in. Maar ook
voeding en zelfs uitstapjes komen aan bod.
In Bewegen zonder pijn geeft dokter Lode Dossche een over
zicht van de letsels van het bewegingsapparaat en hun thera
pieën. Informatief als u meer wilt weten over bepaalde spier
ziekten of gewrichtsziekten.
Als u meer wilt weten over fysiotherapie, maar het mag geen
leerboek zijn, dan is de dokumentatiemap Fysiotherapie wel
licht iets. Die bevat kopieën van kranten- en tijdschriftartikelen.
Veel mensen met beginnende rug-, nek- en knie- of armklach-
ten hebben baat bij bewegingstherapie. Een van de bekendere
methoden is de Mensendieck-oefentherapie. In Gezond bewe-
gen van Inez van Eijk staat een beschrijving van de therapie met
enkele tips en oefeningen. Het gaat hierbij vooral om bewust be
wegen.
Blijf gezond, beweeg gezond, begeef u naar de bibliotheek.
De sociale kant
In verzorgingshuizen vragen bewoners na verhalen
van anderen te hebben gehoord, of ze bij Van Hest
in behandeling kunnen komen. Ze moeten dan eerst klaagt."
naar de huisarts voor een verwijzing. Verpleegkun- -
I De Seniorenwijzer verschijnt
eenmaal in de twee weken in
I De Tilburgse Koerier.
1 Redactie:
Diny van Bladel- Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
Jan van Groos (voorzitter)
I Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
Karei Luiijf (eindredacteur)
I Barth Noordzij
I Gerrie Peters
Mat de Vries
I Adres redactie
1 Seniorenwijzer, p/a Vincentius-
patiënt zelf, maar ook voor de naaste om-
zij goed eet en voldoende drinkt? Wat doe
je als de patiënt zijn uiterlijlzQ
verwaarloost? Vragen als
I straat 102, 5038 SR Tilburg, of I
Postbus 3078,5003 DB Tilburg; tel.
5839999.
I Kopij kan opgestuurd worden naar -
het redactie-adres of naar De Til-
I +T’er’ f0SfbcUoSof0001’ I ren’ov’er i^’l^ Z^eede’de verzor-
I 5000 JA Tilburg te!. 536880S I ging handiger aan te pakken, tijd te be-
I Deadline, donderdag 12.00 uur I sparen op noodzakelijke maar tijdrovende
1 voorde verschuninosdatum. .r
Andere therapieën
Haptonomie behandelt lichamelijke
klachten die veroorzaakt zijn door psy
chische problemen, die onderdrukt
zijn. Ergotherapie leert mensen dage
lijkse handelingen uitvoeren en hulp
middelen hanteren als defecten niet
meer verholpen kunnen worden. Ma
nuele therapie behandelt storingen in
gewrichten, vooral in de wervelkolom.
Bij chiropractie worden druktechnie
ken gebruikt bij problemen in de wer
velkolom. De acupuncturist werkt met
naalden om storingen in de energieba-
nen op te heffen.
Annemarie springt soms ook bij
digen in de dagbehandeling vragen Annemarie ook a|S de partner of familie het moei-
regelmatig of ze naar een van hun cliënten wil ko- lijk hebben met de situatie.
- - men kijken. Zij maken hen de hele dag mee en heb- "Laatst kwam ik bij een vrouw die
zijn. Bij oudere ben snel in de gaten als ze iets mankeren. erg energiek is geweest en altijd
arena oor an Hee| bijzonder vindt Van Hest het contact met de- voor haar man gezorgd heeft,
mente patiënten. "Die leven in een andere wereld, Toen zij ziek werd, moest hij op
maar ze vertellen veel als het je lukt om hun manier Zjjn tachtigste nog leren het huis-
van denken te volgen. Familieleden denken vaak houden te doen. Ik kan me voor
dat het wel meevalt met de pijn waar zulke patiën- stellen dat dat niet meevalt. In
ten af en toe over klagenMaar het is wel belangrijk z0'n geval help ik mensen aan in-
zulke klachten serieus te nemen. Want deze men- formatie over de maaltijdenservi-
sen zijn vandaag al vergeten, dat ze gisteren pijn Ce, het installeren vaneenalarm-
gehadhebben.lkvraagdefamiliedanofzijeropwil- systeem of over het aanvragen
len letten in welke situaties de patiënt over pijn van extra huishoudelijke hulp."
