99
I J Z E
W
w
Niet wéér verhuizen als je aan verpleging toe bent
Zomerschool Terra Nova
POST
SCRIPTUM
COLOFON
1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Concert voor senioren
Trefpunt 't Sant
Vakantie
De Reit
Deelname hobbymarkt
Volksdansinstuif
Schenkingen en erfrecht
Excursie naar Den Haag
Jeu de Boules bij Padua
Weense middag in Noord
Nieuwe catalogus in de bibliotheek
1
I
I
DONDERDAG 4 MEI 2000 - PAGINA 11
Woonomstandigheden in verzorgings- en verpleeghuizen sterk veranderd
en vrijetijdsbestedingen. Wie wil, kan er ook zijn of haar hobby I
k
FOTO: PETER LIGTENBERG
Riek Flipse-Tiemens
D1.34
De verzorgings- en verpleeghuizen zijn de afgelopen vijftig jaar
sterk veranderd, ook in Tilburg. Sint Jozefzorg, dat in 1993 on
derdeel uit ging maken van Zorgcentrum Tilburg- zuid (ZTZ), is
daar een goed voorbeeld van. De tendens is dat ook in deze sec
tor de woonruimten steeds groter worden.De nieuwbouw van Ko-
ningsvoorde, dat ook tot dit zorgcentrum behoort, wordt zo ge
bouwd dat mensen in die wooneenheden kunnen blijven wonen,
ook als ze intensieve verpleging nodig hebben.
Er wordt veel gepraat over ouderen
en werk. Door de krapte op de ar
beidsmarkt zou de VUT wel eens kun
nen verdwijnen en de AOW-leeftijd in
de toekomst omhoog kunnen gaan.
Ook uitzendbureau's krijgen steeds
meer belangstelling voorouderen.
Maar er is ook één Tilburgse 50-plus-
ser die niet hardop kan filosoferen
over eventuele wendingen in zijn car
rière: Johan Stekelenburg. Want dan
valt iedereen over hem heen.
Drop Oud
ingedeeld dat ook ergo- en fysiothere-
apeuten er goed uit de voeten kunnen.
De nieuwbouw komt waarschijnlijk in
2002 gereed. Het wordt een gebouw van
zeven woonlagen hoog met 76 aanleun-,
40 verzorgings- en 30 verpleegwoningen
en een grote recreatiezaal.
Catharina van Lindonk is redelijk gewend aan haar vrij kleine kamer in Sint Jozefzorg.
FOTO: PETER LIGTENBERG
22, 27 en 29 juni, steeds 's morgens van
10.00 tot 12.30 uur en 's middags van
13.30 tot 16.00 uur. Op de eerste dag be
gint het programma om 9.30 uur met een
woord van welkom door directeur Hans
van den Muijsenberg van Terra Nova.
Kosten ƒ95,-. Inschrijven is mogelijk tot
15 juni bij Terra Nova, Nieuwlandstraat
44, 5038 SP Tilburg; tel. 5426269. Via
hetzelfde nummer geeft Aleydis Over
meer nadere informatie. Deelname wordt
bepaald aan de hand van de volgorde van
inschrijving.
Volksuniversiteit Terra Nova organiseert voor de zevende keer de Zomerschool:
een boeiend programma onder deskundige leiding. Er zijn twee clusters met in
teressante thema's. Per cluster worden inleidingen, discussies, excursies en ont
moetingen verzorgd.
Het eerste cluster heet Geluk en wijsheid
kent thema's als 'Het schrijven van je le
vensverhaal', 'De wereld van onze gevoe
lens' en 'Op zoek naar levenswijsheid'. Het
twee cluster heet Kunst en creatief en
heeft onder andere de thema's 'Vincent
van Gogh', 'Kunst via internet', 'Vijftig jaar
Cobra' en 'Wereldkunst in het Tilburgse
museum De Pont'. Alle deelnemers gaan
samen op excursie naar de mooie oude
stad Delft en bekijken de prachtige film Ka
rakter.
De Zomerschool wordt gehouden op 20,
r geeft ook infor-
jwilligerswerk te
i- als buitenland,
/illigersprojecten
men aan één van
donderdag 1l of
:t Steunpunt Vrij-
om eens te kijken
je jouw vakantie
d bijvoorbeeld en
Maar als je dat al
zin in iets anders,
goed alternatief,
avatiewerkzaam-
luchtfestival, het
atuurreservaat of
;n in een vluchte-
donderdag 11 of
in stichting Inter-
eigen ervaringen
Xnnaplein 21tel.
Wennen
In Sint Jozefzorg zijn de mensen vrij hun
kamer zo in te richten als zij zelf willen. Ze
mogen huisdieren meenemen, ook hon
den en katten, op voorwaarde dat ze die
zelf verzorgen. Een seniorenbed wordt
wel dringend aangeraden om de rug van
de verzorgers te sparen.
Catharina van Lindonk (79) woont zes jaar
in Sint Jozefzorg. Na het overlijden van
haar man is ze uit Rotterdam naar dit ver
zorgingshuis gekomen, omdat haar doch
ter in Tilburg woont. "Ik heb hier heel erg
moeten wennen", vertelt ze. "Het is niet
makkelijk mensen te vinden met wie je
echt praten kunt." Gelukkig heeft ze een
tijd geleden een man leren kennen in de
leeszaal. "Als ik iets liet vallen, raapte hij
dat steeds voor me op." Ze kunnen inmid
dels goed met elkaar overweg en drinken
regelmatig thee bij elkaar op de kamer.
Maar dat wordt minder, want hij wordt snel
ler moe. Hij is ook al weer negentig jaar.
De kamer is klein, maar daar is ze aan ge
wend geraakt. "Alleen dat bed in de kamer
vind ik maar niks en de douche is erg klein.
Dat is lastig, omdat ik slecht ter been ben.
Ik kan me daar bijna niet keren."
Nieuwbouw
"Koningsvoorde krijgt binnenkort woon
eenheden, die volgens de nieuwe visie
gebouwd worden", vertelt Marie Louise
Luybregts. "Die zijn levensloopbestendig.
Als mensen intensieve zorg nodig heb
ben, kunnen er in die woningen kleine
aanpassingen aangebracht worden, zo
dat ze niet wéér hoeven te verhuizen. Die
woonruimtes van circa 70 m2 worden zo
Wie meer informatie wil hebben over
verzorgings- of verpleeghuizen in Til
burg kan de folder Zorgcentra en
Steunpunt in Tilburg aanvragen bij
Coby Stremmelaar van registratiebu
reau VITO; dat is gehuisvest in De
Twern, tel. 5839999.
Constante factor in al die jaren is de ont-
moetings- en recreatieruimte. Gedepu
teerde Lambert van Nistelrooij, die oude
renbeleid in zijn portefeuille heeft, vindt
zo'n ontmoetingscentrum van groot be
lang. "Mensen wonen soms wel zo'n tien,
twintig jaar in zo'n tehuis. Die hebben een
levendig en veilig centrum nodig, dat uit
nodigt om elkaar te treffen. Daar moeten
allerlei sociale activiteiten kunnen plaats
vinden. Je moet er gezellig wat kunnen
drinken, een praatje maken, biljarten of
iets creatiefs kunnen doen."
Ze is niet bang uitgevallen en gaat regel
matig op haar scootmobiel naar het nabij
gelegen Leypark. Een keer per week gaat
ze voor een zanguurtje naar de activitei
tenruimte. De activiteitenbegeleidster die
ontdekte dat ze gedichten maakte, heeft
ervoor gezorgd dat die in mooie lijsten op
de gang hangen. "Ik was er helemaal on
dersteboven van dat ik daar zoveel waar
dering voor kreeg", vertelt Catharina.
Maar soms, als ze bijna niet kan lopen,
heeft ze een slechte dag. Ze durft er dan
niet aan te denken hoe het moet als ze he
lemaal niet meer vooruit kan.
Renovatie
Als mensen dement worden of er licha
melijk zo slecht aan toe zijn dat ze verple
ging nodig hebben, worden ze overge
plaatst naar de verpleegafdeling. Een
deel van dit verpleeghuis is inmiddels ge
moderniseerd. De patiënten hebben daar
een een- of tweepersoonskamers en er
zijn twee gezamenlijke, lichte huiskamers
op de zonzijde. Er is een binnentuin waar
je lekker in de zon kunt zitten. In een snoe-
zelruimte wordt met zachte muziek,
kaarslicht en een warme knuffelmuur een
rustgevende sfeer gecreëerd.
Voor mensen die een partner hebben die
in de verzorging of verpleging is opgeno
men, zijn opleunwoningen beschikbaar,
zodat ze toch onder één dak kunnen wo
nen. Dat zijn ruimere appartementen van
72 m2 met een woonkamer/keuken van 30
m2, slaapkamer, badkamer, logeer- of
werkkamer en een overdekt balkon.
Bewoners en hun familieleden kunnen
meepraten over het beleid van de instel
ling. Maar het is moeilijk mensen daar
voor te interesseren. "Over praktische za
ken willen mensen wel meepraten", zegt
Marie Louise Luybregts. "Als de trapleu
ning stuk is, de verwarming een graadje
hoger gesteld moet worden of als de kwa
liteit van het eten te wensen overlaat.
Maar er is weinig interesse om mee te pra
ten over de grote lijnen van het beleid. Dat
is ook wel begrijpelijk. Mensen die hier
wonen zijn oud en meestal blij dat ze niets
meer hoeven."
Renovatie van een deel van Sint Jo
zefzorg is nodig: de kamers zijn klein
en de gangen zijn zo smal dat mensen
met rollators elkaar amper kunnen pas
seren.
Zondagmiddag 7 mei speelt huisorkest I Fiamminghi van Con
certzaal Tilburg een programma speciaal voor senioren met
vooral muziek uit de Romantiek. Medewerking verlenen de so
listen Joris van den Hauwe (hobo) en Frank Hendrickx (fluit).
Gespeeld worden werken van Cimarosa, Corigliano, Bartók en
Dvorak.
Kaarten kosten slechts ƒ7,50, inclusief een kopje koffie/thee in
de pauze. Ze zijn te koop bij de cd-afdeling van de Openbare Bi
bliotheek op het Koningsplein. Kaartjes reserveren is ook mo
gelijk bij het bespreekbureau van schouwburg en concertzaal:
tel. 5432220.
Ouderentrefpunt 't Sant (Beneluxlaan 74) organiseert op
woensdag 10 mei een gezellige bingo-ochtend. Kosten ƒ7,50
voor een kaart van tien ronden. Aanvang 10.00 uur.
Op woensdag 17 mei kunt u er bloemschikken onder leiding van
RianPrijs afhankelijk van het aantal en de prijs van de bloemen.
Zelf meebrengen: mandje, potje of bakje, mesje en indien mo
gelijk wat groen. Aanvang 10.00 uur.
Het maken van vakantieplannen komt weer op gang. Hoewel
het vanzelf spreekt dat het ook voor ouderen goed is er eens
even uit te zijn, kunnen er toch heel wat zaken zijn die vragen
oproepen als het om vakantie gaat: Hoe? Waarheen? Met wie?
Om die vragen te helpen beantwoorden is er het reisprogram
ma 2000 van Senior VakantiePlan. Hierin staan allerlei vakan
tiemogelijkheden voor ouderen. Het betreft verzorgde groeps
reizen in binnen- en buitenland. Een wegwijzer dus, voor
ouderen die met vakantie willen. Het reisprogramma 2000 is
gratis verkrijgbaar bij Contour, St. Annaplein 21
Donderdag 4 mei kunt u in wijkcentrum De Reit (Westertoren-
laan 4) naar hartelust rikken, jokeren en hoogjassen. Er is voor
iedereen een prijsje, en natuurlijk een gratis kopje koffie of thee.
Kosten ƒ2,50. Aanvang 14.00 uur.
In wijkcentrum De Nieuwe Stede is op donderdag 6 juli van
13.30 tot 17.00 uur een hobbymarkt. Daar kunnen ouderen ken
nismaken met allerlei mogelijkheden op het gebied van hobby's
laten zien. Opgave/inlichtingen: De Nieuwe Stede, Capucijnen-
straat 156; tel. 5436664; vragen naar mw. V.d. Wiel, mw. Van
de Ven of Theo van Duppen.
Op zondag 7 mei is weer de volksdansinstuif 55+ in wijkcentrum
De Baselaer (Hoefstraat 175). Iedereen is welkom om eens
kennis te maken met volksdansen. Zoals gewoonlijk wordt van
11.00 tot 13.00 uur een internationaal programma gedanst on
der leiding van Netty Tönissen. Entree slechts 2,50.
De acktiviteitencommissie Groeseind-Hoefstraat en KBO Hoef
straat organiseren op dinsdag 9 mei een informatiemiddag over
schenkings- en erfrecht met notaris De Kort. Aanvang 14.00 uur
in wijkcentrum De Baselaer (Hoefstraat 175). Entree gratis,
evenals een kopje koffie of thee.
Het ouderenwerk van wijkcentrum De Nieuwe Stede organi
seert op donderdag 11 mei een excursie naar Panorama Mes
dag en De Tweede Kamer. In het parlement krijgt u een voor
lichtingsfilm te zien en kunt u een deel van de vergadering
bijwonen. Kosten deelname excursie: 20,- p.p., inclusief en
tree Mesdag. Vertrek 12.00 uur vanaf De Nieuwe Stede (Capu-
cijnenstraat 156). In Panorama Mesdag moet u trappen klim
men. Informatie: tel. 5436664.
Begin dit jaar zijn er bij ontmoetingscentrum Padua drie jeu de
boulesbanenaangelegd. U kunt één of meer banen huren a ƒ2,-
per uur/per baan, ongeacht het aantal spelers. Een set boules
kunt u huren voor ƒ0,50. Er bestaat ook een Jeu de Boulesver-
eniging Padua. Zij spelen op verschillende dagen. Naast deel
name aan wedstrijden is vrij spelen mogelijk. De contributie be
draagt ƒ50,- per jaar. Informatie of aanmelden:
ontmoetingscentrum Padua (Hoefstraat 195), tel. 5359372,
b.g.g. 5331533. Of ga gerust eens een kijkje nemen!
De Samenwerkende Ouderen Organisaties Noord (SOON) en
de Zonnebloem organiseren woensdag 24 mei een gezellige
Weense middag. In De Ypelaer treedt dan het operettegezel-
schap Wiener Komedie Breda op. Aanvang: 14.00 uur. Toe
gang ƒ4,-, inclusief kopje koffie of thee. Kaartverkoop bij Zon
nebloem, Miep Baarslag (Dirigentenlaan 83) of SOON, Riet Put
(Componistenlaan 319).
Liep u in de bibliotheek altijd al met een boog om de computer
heen? Of had u inmiddels geleerd hoe uw het nieuwste boek
van uw favoriete schrijfster kon opzoeken? Dan krijgt u nu (op
nieuw) de kans om te leren zoeken in de nieuwe catalogus. Op
dit moment wordt er namelijk een nieuw automatiseringssys
teem genstalleerd. En dat betekent vanaf 8 mei andere compu
ters en een andere manier van zoeken in de catalogus. Vooral
als u niet gewend bent met een-personal computer met een
muis te werken, zult u er even voor moeten gaan zitten.
In juni organiseert de bibliotheek daarom catalogusinstructies.
Udenhout: dinsdag 6,13,20 en 27 juni van 10.00-11.00 uur
Koningsplein: woensdag 7 en 21 juni van 10.00-11.00 uur
Lyndacker*: donderdag 8 juni van 10.00-11.00 uur
Berkel-Enschot: donderdag 8, 15, 22 en 29 juni van 10.30-
12.30 uur
't Sant*: maandag 19 juni van 10.00-11.00 uur
Tijdens de instructie krijgt u uitleg over zoeken in de computer
catalogus en gelegenheid om te oefenen; ook kunt u de proble
men waar u tegenaan loopt te bespreken. Een wil zeggen dat
u zich vooraf moet opgeven in die bibliotheek. Deelname is gra
tis. De instructie vindt meestal plaats als de bibliotheken geslo
ten zijn. U kunt dus in alle rust oefenen. Als de bibliotheek nog
gesloten is, kunt u zich melden bij de hoofdingang.
000 - PAGINA 10
derne Industriestad-
ploitatie IJssport-
en wethouders
■net een structurele
>ijstelling van de op
ing uit het ijssport-
18.000,-. De presta-
en aangepast, er is
sico van f46.000,-in
0.000 minder bezoe-
Ig van weersinvloe-
eninmetdeinveste-
n voor
in het ijssportcen-
i totaalbedrag van f
iet en structurele bij-
lastenraming met f
lig. @BWC:ln com-
29 mei 2000
rapportages 1999-3
ompaan en IMW
en wethouders ne-
n de maraps 1999-3
De Twern, het Insti-
latscfiappelijk Werk
paan. Zij stellen vast
1999-3 geen signifi-
jen vertonen ten op-
verplichtingen uit de
iiecontracten.
ieWWB,8mei
igeling Uitbreiding
j en Buitenschool-
en wethouder stem-
premieregeling sti-
eiding kinderopvang
olse opvang 1999-
m geen criteria vast
sling tussen dagop-
en naschoolse op-
De ondernemers
sten bij het verdelen
sn over de stad. Zij
st het vanaf 1 januari
>aar stellen van 45
esubsidieerde gast-
65 subsidieplaatsen
yang en 44 subsidie-
spvang. De diénst
|t opdracht een voor-
xor de uitvoering en
in een stedelijk be-
e:WWB, 8 mei
invulling voor-
SB-convenant
en wethouders
iet wijze waarop in-
sgevenaan de voor-
IGSB-convenant en
mant.
:en Fonds Werk en
en wethouders ne-
tn de nota over de
en bij het op rijksm-
van het Fonds Werk
voering daarvan zal
gevolg hebben dat
js-systematiek van
Bijstandswet wordt
!5% van de uitgaven
van de gemeente
Li 10%). In de nota
n op de gevolgen
e portefeuillehouder
itwikkelingen bij de
ran de wetgeving en
r de VNG nauwlet-
e: SAM, 29 mei
de tilburgse koerier
Modern
In 1948 nam pastoor Piet van de Velden
het initiatief tot de bouw van Sint Jozef
zorg aan de Kruisvaarderstraat, het eer
ste moderne bejaardenhuis van Tilburg.
Hij vond opvang in slaapzalen en ge
scheiden huisvesting van vrouwen en
mannen uit de tijd. Wat in het nieuwe te
huis minder goed voldeed, was de toilet-
en wasgelegenheid. Die ontbrak op de ka
mers. "Als je mensen naar het toilet moest
brengen en je was er niet direct bij, dan
haalde je de .wc vaak niet", vertelt een
voormalig verzorgster in de jubileumuit
gave 50 jaar St. Jozefzorg.
Volgens de huidige maatstaven waren de
kamers erg klein, vooral die van alleen
staanden. De 104 echtparen die daar toen
gehuisvest werden, kregen een apparte
ment van 20 m2 en de 67 alleenstaanden
hadden maar 6 m2 tot hun beschikking. Als
ze ziek werden, moest de kamer ontruimd
worden om verzorging mogelijk te maken.
Toch was Sint Jozefzorg erg gewild, om
dat iedereen een kamer voor zichzelf had
en dat was een luxe in die tijd.
Ontwikkelingen
Sindsdien is er veel ver
anderd in verzorgings
huizen. Nieuwe bewo
ners zijn gemiddeld een
stuk ouder, want ze blij
ven veel langer thuis
wonen. Pas als ze echt
niet meer voor zichzelf
kunnen zorgen, komen
ze in de verzorging te
recht. "De gemiddelde
leeftijd van de bewoners
in de verzorgingshuizen
van Zorgcentrum Til-
burg-zuid is 87 jaar",
zegt Marie Louise Luy
bregts, hoofd stafafde
ling secretariaat. "In het
begin woonden hier
vooral ouderen die vrij vitaal waren en was
er veel minder zorg nodig. Nu is er een veel
gedifferentieerder zorgaanbod nodig."
Door samenvoeging van oude apparte
menten bij het tehuis aan de Ringbaan
Zuid zijn aanleunwoningen gemaakt.
Daarin wonen ouderen die nog goed voor
zichzelf kunnen zorgen, maar die wel ge
bruik kunnen maken van de eetgelegen
heid van het verzorgingshuis en andere
voorzieningen; in noodgevallen kunnen ze
een beroep doen op de verzorging.
In het verzorgingshuis zelf wonen senio
ren die niet meer op zichzelf kunnen blij
ven wonen. Ze zijn nog wel helder van
geest en kunnen zich, al dan niet met be
hulp van een rollator of een rolstoel, ver
plaatsen. Ook kunnen ze zichzelf wassen
en aankleden. De woonruimtes van het
verzorgingshuis staan op de wachtlijst
voor renovatie. Ze moeten hoognodig
aangepast worden, want ze zijn de klein
ste die er in Tilburgse tehuizen te vinden
zijnde gangen zijn zo smal dat twee rolla
tors elkaar maar ternauwernood kunnen
passeren. Meestal kan er maar één rol
stoel of rollator doorheen, omdat het langs
de wanden vol staat met ingeklapte rol
stoelen. Het is nog niet duidelijk wanneer
de renovatie plaats zal vinden. Voorlopig
is het wachten op geld van de overheid.
I De Seniorenwijzer verschijnt
eenmaal in de twee weken in
I De Tilburgse Koerier.
1 Redactie
Diny van Bladel- Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
Jan van Groos (voorzitter)
Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
Karei Luiijf (eindredacteur)
I Barth Noordzij
I Gerrie Peters
Mat de Vries
I Adres redactie
1 Seniorenwijzer, p/a Vincentius-
I straat 102, 5038 SR Tilburg, of I
Postbus 3078,5003 DB Tilburg; tel.
I 5839999.
I Kopij kan opgestuurd worden naar
I het redactie-adres of naar De Til-
burgse Koerier, Postbus 10001,
I 5000 JA Tilburg; tel. 5368805. I
I Deadline: donderdag 12.00 uur I
I voor de verschijningsdatum.