I dl
w
a
1
j]i
1
*1
‘Je mond open doen, anders lopen ze over je heen’
na
r v
r
Jubileum Netwerk van en voor blinde en slechtziende ouderen
ES
T
POST
SCRIPTUM
COLOFON
Wat doet
het Netwerk?
1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
mJ
/n/
HB
a»
kookplaat,
en volledig
at
ousellodes
Depressiviteit bij ouderen
Koersbal in steunpunt Padua
Trefpunt 't Sant
Volksdansen
Rikken en bloemschikken in Stokhasselt
Wonen in Tilburg, vroeger en nu
Mannenziekten
Blinden in de bibliotheek
F]
11
0:5
Donderdag 12 november 1998— pagina 9
DE TILBURGSE KOERIER
pagina 8
I
I
I
1999
FOTO: PETER LIGTENBERG
Drop Oud
Karei Luiijf (eindredacteur)
Kees Vermunt
T
larheid
ffie
De binnenstad moet steeds mooier
worden. Gevels worden opgeknapt,
straten opnieuw bestraat, we halen
alles uit de kast om het mooier te ma
ken. De vraag die blijft, is: hoe maken
we het gezelliger?
HET WOORD
IS AAN...
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en
ouder zijn of haar mening geven over al
lerlei zaken. Schrijf uw verhaal op in on
geveer tweehonderd woorden en stuur
dat naar de redactie van de Seniorenwij-
zer, p/a Tilburgse Koerier, Postbus 10001
5000 JA Tilburg, onder vermelding van
‘Het woord is aan...’ Inzenden betekent
niet dat uw brief automatisch geplaatst
wordt.
rdag
17 uur
iiening
t. Iomex.nl
ng mogelljK
jwijk nr.1980)
je in huis
ibaar MDF
sf koelkast,
□sser en
joedkoper
arDrunen.
51J
1-377511
Tijdens het etentje van het Netwerk werd vrijwilligster José van Gils (midden), die al tien jaar actief is tijdens de soosmiddagen, in het
zonnetje gezet door Jacqueline de Feber en haar hond Marnix (links) en Netwerk-coördinator Joop Janmaat. Om duidelijk te maken wat
slechtziendheid kan inhouden is de foto ook anders afgedrukt. Links ongeveer op de manier zoals iemand met kokervisie het ziet; de
middelste foto geeft bij benadering staar weer.
Het Netwerk, dat deze maand ook zijn
tienjarig bestaan viert, houdt zijn jaarlijk
se etentje met vrijwilligers en leden van
de kerngroep. Alle serverende studenten
kregen tevoren schriftelijke instructies
over de bediening aan tafel. Daar horen
ook de richtingsaanduidingen bij, die
zienden meestal alleen kennen uit films,
als termen uit de lucht- of scheepvaart.
Het Netwerk van en voor blinde en
slechtziende ouderen Tilburg is actief op
het gebied van belangenbehartiging,
voorlichting en draagt bij aan de moge
lijkheid tot het onderhouden van sociale
contacten. Alles op een rijtje:
Informatiebijeenkomsten voor ou
dere slechtzienden over onderwerpen
als oogaandoeningen, hulpmiddelen en
voorzieningen. Deze informatie wordt
zonodig ook tijdens een bezoek aan huis
Praktijkdeskundige
“Voorlichting geven aan mensen, die be
roepsmatig met blinden en slechtzien
den te maken krijgen, is een van die ta
ken, waarvoor het Netwerk zich inzet”,
vertelt Gerrie van Baast, huisvrouw en
moeder van twee nog thuiswonende kin
deren van 20 en 18 jaar. Zij is 44 en na
een periode van
zestien jaar waar
in ze steeds
slechter ging zien,
nu al vier jaar he
lemaal blind.
“Juist in die begin
periode was mijn
handicap voor mij
moeilijker te ac
cepteren dan toen
ik later helemaal
blind werd”, zegt
ze. “Ik wilde in het
begin niet eens
met een stok lo
pen. Maar dat heb
ik wel afgeleerd.
En sinds een paar
jaar doe ik nu ac
tief mee met het
Netwerk. Vooral
op woensdag, de
ontmoetingsmid-
dag voor oude
ren. Dan maak ik
een rondje langs
de bezoekers en
verwelkom
nieuwe mensen.
Soms neem ik mijn breiwerk mee om te
bewijzen, dat je best nog een heleboel
dingen wel kunt. Ik beschouw mezelf als
een praktijkdeskundige: ik weet uit de tijd
toen ik nog werkte als winkeljuffrouw, dat
ik er geen idee van had, waar een slecht
ziende of blinde zowel letterlijk als figuur
lijk tegenaan loopt. En nu houd ik zelf aan
even winkelen wel eens een blauwe plek
over. Een andere keer verzeil ik in zó’n
lachwekkende situatie, dat ik wel geleerd
heb hulp te accepteren. Al doende ver
groot ik zo de kans om straks, als mijn
kinderen zelfstandig gaan wonen, dat
zelf ook te kunnen blijven doen. Welis
waar met wat hulp en natuurlijk met mijn
hond Diane, die ik nu al vier jaar heb. Dus
ik werk voor het Netwerk en het Netwerk
werkt voor mij”, besluit Gerrie van Baast.
Bezieling
In de week van het jaarlijkse etentje hield
het Netwerk blinde en slechtziende ou
deren ook een symposium ter gelegen
heid van het tienjarig bestaan. Zo’n ze
ventig belangstellenden uit het Netwerk,
andere belangenorganisaties en allerlei
beroepsgroepen woonden de ochtend in
wijkcentrum De Baselaer bij.
De bijeenkomst ademde een hartverwar
mende sfeer van inspiratie en bezieling,
omdat de slechtziende deelnemers niet
blijven steken in hun problemen, maar
daar zelf naar oplossingen zoeken, en
dat vaak ook nog met humor. Er werd de
vijftien minuten durende video Jij ziet, Jij
ziet over verschillende soorten slecht
ziendheid vertoond. Dat is voor goed-
zienden een echte eye-opener, die ei
genlijk verplichte leerstof zou moeten zijn
bij alle beroepsopleidingen. De film laat
de toeschouwer zelf op indringende wij
ze een paar gezichtsbeperkingen erva
ren. Dat effect is door gebruik van ver
schillende lenzen verkregen. Ook lagen
er brillen op een tafel, waarmee bezoe
kers konden ervaren hoe griezelig het is,
als je bijvoorbeeld alleen maar een heel
door een lid van het Netwerk gegeven
Aan professionele en vrijwillige hulp
verleners en anderen tips geven over
manieren van omgaan met visueel ge
handicapten (geen betutteling, maar
begrip en daadwerkelijke hulp). Deze
voorlichting door kerngroepleden wordt
bijvoorbeeld gegeven tijdens opleidin
gen en cursussen voor medewerkers
van de Thuiszorg en winkelpersoneel.
Optimaliseren van de vervoersmoge
lijkheden in Tilburg en omgeving. De be
trokken chauffeurs inlichten over de spe
ciale eisen die het vervoeren van
slechtziende ouderen van hen vereis.
Het Netwerk zorgt ervoor, dat iedere
slechtziende of blinde zich abonneren
kan op de Gesproken Tilburgse Koe
rier (indusief Seniorenwijzer). Die
komt eenmaal per twee weken op cas
sette gratis in de brievenbus.
elke woensdag van 14.00 tot 16.00 uur
is er voor ouderen met een visuele han
dicap een ontmoetingsmiddag in het
Rode Kruisgebouw (Leonard van Veg-
helstraat 2). De toegang is gratis en de
koffie of thee wordt door Rode-Kruis-
gastvrouwen verzorgd. Erwordtdan veel
gepraat en er staat ook een orgel, waar
op liedjes van vroeger en nu worden ge
speeld, die meegezongen worden.
de Stichting Theofaan houdt vier maal
per jaar spreekuur in het Rode Kruisge
bouw. Iedereen met visuele problemen
of hun mantelzorgers kunnen daar te
recht voor advies over allerlei hulpmid
delen
het Netwerk geeft advies bij de nieuw
bouw of renovatie van woningen en
openbare gebouwen. Bijvoorbeeld door
zoiets simpels als gebruik van contraste
rende kleuren kan een slechtziende ge
makkelijker de weg vinden.
twee maal per jaar geeft het Netwerk een
Nieuwsbrief uit. Daarvan liggen exempla
ren bij huisartsen, apotheken, buurthuizen
en gemeentelijke instellingen.
Dit is het thema van de bijeenkomsten, die Gezondheidswijzer
Midden-Brabant samen met GGZ Midden-Brabant organiseert
op woensdag 9 december om 9.30 uur en op donderdag 10 de
cember om 20.00 uur. Het programma is beide bijeenkomsten
hetzelfde. Er wordt ingegaan op wat een depressie is, hoe deze
te herkennen is, wat je kunt doen voor een depressieve oudere
of wat u kunt doen als u zelf depressieve klachten hebt. Ook
wordt de video Achtereen lachend gezichtvertoond over vijf ou
deren die depressief zijn (geweest). Uiteraard kunt u ook vra
gen stellen, o.a. over hulpverlening.
De gratis bijeenkomsten vinden plaats bij Thuiszorg Midden-
Brabant (Lage Witsiebaan 2a)U kunt u aanmelden door te bel
len naar Gezondheidswijzer Midden-Brabant, tel. 0900-8806.
Bewegen is gezond, zeker ook op hogere leeftijd. Daarom kun
nen ouderen uit de wijk nu in het steunpunt van St. Antonius van
Padua gaan koersballen. De principes van dit spel lijken wat op
jeu de boules. Maar koersbal speelt u binnen op een groene
mat. Er spelen twee paren tegen elkaar. De bedoeling is de bal
len zo dicht mogelijk bij het witte doelballetje te rollen. De moei
lijkheid is dat het zwaartepunt van de speelbal niet in het mid
den zit. Daardoor rolt de bal in een kromme lijn. Behendigheid,
nauwkeurigheid en spelinzicht maken koersbal tot een uitda
gend spel. Ook rolstoelgebruikers kunnen het goed spelen.
Elke vrijdag wordt tussen 14.00 en 16.00 uur in het steunpunt
van verzorgingshuis St. Antonius van Padua koersbal ge
speeld. Interesse of vragen? Bel Bureau Ondersteuning Til
burgse Sport (BOTS), Angelique Versteeg, tel. 5437283.
Ouderentrefpunt ’t Sant (Beneluxlaan 74) organiseert woens
dag 2 december een St. Nicolaasviering; aanvang 10.00 uur. In
schrijfformulieren zijn verkrijgbaar bij het trefpunt. Het loopt
storm, dus haast is geboden.
Woensdag 9 december is er de laatste bingo van het jaar, dus
die krijgt een extra feestelijk tintje. Kosten ƒ7,50 per kaart voor
tien ronden. Aanvang 10.00 uur, zaal open 9.30 uur.
Op woensdag 23 december is er een kerstviering om 10.00 uur.
Ook hiervoor zijn er inschrijfformulieren.
De maandelijkse volksdansinstuif in Soekmekaar is op vrijdag
27novembervan 14.00 tot16.00 uur. Adres:Gen. Kockstraat2a.
Op zondag 6 december is er een volksdansinstuif in wijkcen
trum De Baselaer (Hoefstraat 175). Zoals gewoonlijk wordt daar
van 11.00 tot 13.00 uur gedanst onder leiding van Netty Tönis-
sen. Entree ƒ2,50 p.p.
Iedereen is bij beide instuiven welkom om kennis te maken met
volksdansen.
De werkgroep activiteiten Ouderen Stokhasselt organiseert ie
dere dinsdagmiddag vanaf 14.00 uur een rikconcours voor 50-
plussers in De Ypelaer (Corellistraat 10).
Iedere woensdag kunt u in De Ypelaer van 13.30 tot 15.30 uur
bloemschikken; dat kost 2,25 per middag.
Op donderdag 3 december om 14.00 uur houdt Mia Scherer in
de centrale bibliotheek de lezing Wonen in Tilburg, vroeger en
nu. Aan de hand van dia’s en platen geeft zij een beeld van de
eerste nederzettingen, de fabrieken en arbeidershuisjes, en de
moderne planologie. U krijgt een kijkje in de keuken in de amb
telijke organisatie vanaf het Plan Rückert (1917) tot aan Stads
visie 2009. Er is ook ruimte voor discussie. Mia Scherer is hoofd
structuurplanning van de gemeente Tilburg. Kaarten a 10,-
zijn te koop in alle vestigingen van de bibliotheek.
In het televisiemagazine Kaap de Goede Hoop heeft de RVU
een achtdelige serie uit over mannen en gezondheid uitgezon
den onder de titel Waaroverpraat-ie niet. Doel: mannenziekten
bespreekbaar maken en mannen aansporen bij fysieke en/of
psychische klachten eerder hulp te zoeken. Ter begeleiding van
de serie is een gelijknamig boek met kwartetspel verschenen.
Deze gaan over (mannen)ziekten als prostaataandoeningen,
zaadbalkanker, alcoholmisbruik, depressie, hart- en vaatziek
ten, darmaandoeningen, impotentie en seksueel overdraagba
re aandoeningen. In een heldere schrijfstijl komen aan bod: de
ziekten, herkenningspunten, behandelingsmethoden, gevaren
bij niet behandelen en ‘hoe om te gaan met’. Ook zijn adressen
en telefoonnummers van hulpverlenende instanties in het boek
opgenomen.
Waarover praat-ie niet kost 19,95. U krijgt de publicatie thuisge-
zonden door dat bedrag over te maken op postbankrekening
66888 van de RVU in Hilversum. Vergeet niet de titel te vermelden.
Nee, aan volkomen blinden heeft de Openbare Bibliotheek Til
burg, afgezien van de muziekafdeling, weinig te bieden. Maar
aan de ziende omgeving des te meer. In de bibliotheek vindt u
informatie over het leven van blinden, hun maatschappelijke po
sitie en tips voor de omgang.
Wilt u snel meer weten, zoekdandedokumentatiemap Blinden
of Blinden en slechtzienden op. Hierin vindt u tijdschriftartikelen
en folders. In de bibliotheek aan het Koningsplein vindt u daar
bij de folder van de NVBS met richtlijnen voor mobiliteitsvoor-
zieningen t.b.v. visueel gehandicapten.
Van zien gesproken is een bundel levensverhalen van mensen
met een visuele beperking. De mensen zijn geïnterviewd door
Truus Rütter, die hen al eerder gesproken had t.b.v. De stem
van Grave. De verhalen geven een goed inzicht in de grote ver
scheidenheid aan visuele handicaps. Maar ook de problemen
waar mensen met een visuele handicap tegenaan lopen en de
manier waarop ze ermee omgaan krijgen ruime aandacht. De
bundel is een uitgave van Stichting Theofaan en ligt binnenkort
in de bibliotheek.
In de film Ogenblik, omzien en vooruitkijken staat de maat
schappelijke integratie van blinden en slechtzienden centraal.
Zowel de geschiedenis als toekomstige ontwikkelingen komen
aan bod. De videoband is heel bruikbaar in groepen: er zit een
handleiding voor discussie bij.
Tips voor de omgang tussen mensen met een visuele handicap
en zienden zijn te vinden in het boekje Niet zo, maar zo. Dit
boekje hoort bij de gelijknamige videoband. Het is dus ook mo
gelijk met een hele groep kennis te nemen van deze informatie.
Zo kan de bibliotheek via een omweg ook voor volkomen blin
den wat betekenen.
klein hoekje van de wereld om je heen
kan zien.
Na de videofilm volgden een aantal inter
views over onderwerpen die voor blinden
en slechtzienden van belang zijn, onder
meer met bouwkundig ingenieur Klijsen
bij woningcorporatie TBV en rayonleid-
ster Kuepers van Thuiszorg Midden-Bra
bant. Jacqueline de Feber, lid van de
kerngroep van het Netwerk, werd geïn
terviewd over het belang van aangepast
vervoer in Tilburg. Annet Willems, die in
1987 de aanloop meemaakte van het
Netwerk, hield een toespraakje en de
twee vrouwen van Tejater Op Maat ga
ven hun humoristische visie op slecht
ziendheid.
Je moet vooral geen blad voor de mond
nemen als je deze of een andere handi
cap hebt, stelde een oudere man met een
gele button met de tekst ik ben slecht
ziend. “Ik heb inmiddels geleerd, datje in
mijn situatie het beeld van die drie aapjes
die horen, zien en zwijgen, beter kunt
veranderen in: minder horen, minder
zien, maar dan ook minder zwijgen! Want
ik heb gemerkt dat je af en toe je mond
wel open moet doen. Anders lopen ze
over en langs je heen.”
“Mevrouw, uw schnitzel ligt op 6 uur in plakjes gesneden met de gebakken cham
pignons ernaast op 7 uur, verder is de bloemkool op 2 uur gelegd boven de wor
teltjes, die vindt u op 4 uur. Tussen 8 en 11 uur liggen de gebakken aardappel
tjes.” Behoedzaam zet de leerling-kelner het volle bord voor zijn gaste op tafel.
Op de achtergrond kijkt een docent van de hotelvakschool goedkeurend toe. Het
is een speciaal gezelschap, dat vanmiddag dineert bij De Rooie Pannen: het Net
werk van en voor blinde en slechtziende ouderen Tilburg, een onderdeel van de
sector Ouderenwerk van De Twern.
De mantelzorg komt steeds meer in de belangstelling. Gelukkig maar, want er is
dan ook meer waardering voor een grote groep mensen die dag in dag uit belan
geloos zorgt voor de zieke of gehandicapte medemens. Wat die vrijwillige zorg
inhbudt, moet men eigenlijk zelf meemaken of op zijn minst van nabij bekijken.
Dat laatste heb ik gedaan en mijn waardering is alleen maar groter geworden.
Naast de gewone dagtaak (wassen, koken, etc.) hanteert de mantelzorgster die
ik bezocht, ook de injectiespuit voor het ‘prikken’. Ze zorgt ervoor dat de patiënt
in de rolstoel ook regelmatig buiten komt, dat de controles in het ziekenhuis niet
worden vergeten, dat bezoek goed wordt ontvangen, enz.
Belangrijker nog zijn de gesprekken die ze voert. Over hoop, de pijnen, vooruit
zichten, alle ongemakken, het afhankelijk zijn. Ook op deze manier probeert ze
depressies op te vangen. Elke dag luisteren, meepraten, interesse tonen en in
goed gekozen woorden antwoord geven.
Dat er voor mantelzorgers nu dagen worden georganiseerd, waarop ze alle zor
gen even opzij kunnen zetten, is dan ook goed. Dat hebben ze verdiend!
CvD
De Seniorenwijzer verschijnt een
maal in de twee weken in De Til-
burgse Koerier.
I Redactie:
Diny van Bladel- Verbunt
I Riek Flipse-Tiemens
Jan van Groos (voorzitter)
I Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
1 Karei Luiijf (eindredacteur)
Barth Noordzij
Kees Vermunt
Arja van Zetten
Adres redactie:
I Seniorenwijzer, p/a Vincentius-
I straat 102, 5038 SR Tilburg, of
Postbus 3078, 5003 DV Tilburg;
I Tel. 583 99 99
1 Kopij kan opgestuurd woren naar
het redactie-adres of naar De Til-
burgse Koerier postbus 10001.
I 5000 JA Tilburg: Tel. 536 88 05.
Deadline: donderdag 12.00 uur
I voor de verschijningsdatum.
1
L u
t j tw
.-‘51 J
V
