MODE
Mode belangrijk voor zelfvertrouwen jongeren
dl
I
J
Sefira Balkayan: mode-ontwerpster tussen twee culturen
m
2
K
>rg!
30
PIJNENBURG
Donderdag 16 april 1998 pagina 17
DE TILBURGSE KOERIER
pagina 16
I
de bril
Door Kirsten van de Wiel
Samdrina, 21 jaar, studeert in Maastricht
Winfried, 19 jaar, MBO Detailhandel
immerciële Dienstverlening
Winfried (links) en Jeroen (rechts)
EK
1 4
IG
50
Doorzetten
“Het viel niet mee, toen,” beaamt
Sefika, als ik haar vraag naar
“Ik denk dat ik zo’n f200,— aan
kleding spendeer.”
Samdrina: “Ik hou er niet van
om er gewoon uit te zien.
Hoeveel geef je gemiddeld uit aan
kleding per maand?
Jungle
Jumper]
haar eerste jaren in Nederland.
“Je moet je voorstellen dat ik als
kind dat geen woord Nederlands
sprak in de vierde klas terecht
kwam.” Die taalbarrière was een
extra handicap bij het realiseren
van het ideaal dat ze toen al had.
Alhoewel dat, zo rap van tong als
Sefika inmiddels is, nu moeilijk
voorstelbaar lijkt. Ze had een lan
ge weg te gaan. Via de opleiding
Hoe belangrijk is kleding voor je?
“Ik vind kleding en uiterlijk erg be
langrijk. Het is voor mij belangrijk
dat ik zelfvertrouwen uitstraal.
Met behulp van mijn kleding pro
beer ik dat te bereiken.”
In hoeverre volg je de trends?
“Ik volg ze helemaal niet. Ik koop
alleen wat ik zelf leuk vind. Als bij
voorbeeld felgroen in de mode is,
koop ik het niet, omdat ik het lelijk
vind.”
Hoe belangrijk is uiterlijk voor je?
“Uiterlijk is erg belangrijk. De eer-
In hoeverre volg je de trends?
“Je gaat volgens mij altijd mee. Ik
koop kleding in trendy winkels.
Mode-ontwerpster Sefika Topak - Balkayan temidden van haar twee
modellen Masha van Oerle (staand) en Emily Kramer.
Hoeveel geef je gemiddeld uit aan
kleding per maand?
“Ik koop niet zoveel kleding. Ik
denk dat ik ongeveer f50,uit
geef per maand.”
Waar koop je meestal je kleding?
“Overal, ik ga naar de stad en
daar neus ik in allerlei winkels.
Meestal koop ik dan kleding bij
V&D, Tick it, The Sting of The
Levi’s Store.”
Hoe belangrijk is kleding voor je?
“Kleding is erg belangrijk. Kleren
maken de man. Ik denk dat het
iets te maken heeft met zelfver
trouwen. Je voelt je beter als je er
goed uitziet. Natuurlijk is het ook
belangrijk om jezelf warm aan te
kleden. Dat is wel nodig in het
Nederlandse klimaat”, zegt Dirk
met een knipoog.
Hoeveel geef je gemiddeld uit aan
kleding per maand?
“Dat is een moeilijke vraag, om
dat ik meestal met mijn ouders
naar de stad ga. Maar ik denk dat
ik per maand voor ongeveer
f75,kleding koop.”
Waar koop je meestal je kleding?
“Ik heb geen vast adres waar ik
mijn kleding koop. Als ik in een
winkel iets leuks zie hangen en
het is niet te duur dan koop ik het.
Het maakt niet uit of het een be
kend merk is of niet.”
kije, maar Nederland staat be
kend als tulpenland. Het leek me
voor zowel Turkse als Neder
landse vrouwen wel bijzonder
om deze bloem in een bruidsjurk
te verwerken.
Hoe komt ze aan haar ideeën?
“Er ligt altijd wel een tekenblokje
in de buurt waarop ik m’n eerste
gedachtes en ingevingen kwijt
kan.”
Wat vind je echt afschuwelijk?
“Ik vind (te) dikke mensen met
een naveltruitje afgrijselijk. Ook
vind ik te korte rokjes, verkeerde
kleurencombinaties, zoals geel,
paars en roze, jassen van de
hockeyclub en de outfit van gab
bers erg lelijk.”
Marga: “Alles is veel te
groot.
Mode-onderwerpster Claudy
Jongstra ontwerpt en produ
ceert niet geweven stoffen, vil
ten. Het maken van vilt, met be
hulp van water en wrijving,
intrigeert Claudy Jongstra. Het
resultaat van dat proces is ech
ter meestal een dichte, zware
stof. Jongstra wilde lichte, op
windende stoffen maken. Dat is
haar na enkele jaren van on
derzoek gelukt. Haar visie op
vilt leidde tot een grote ver
scheidenheid aan stoffen. De
stoffen lopen uiteen van trans
parantachtige zijden, bijeenge
houden door fijne plukjes meri
no, tot giamourachtige gevilte
metaalorganza’s met een re
versibel karakter. Het vervilten
biedt de mogelijkheid om ver
schillende materialen te combi
neren, zoals zijde chiffon, lin
nen of acetaat samen met wol
en andere haarsoorten. De ver
rassend moderne en lichte stof
fen worden behalve in collec
ties van couturiers toegepast in
haar eigen collectie kleding en
interieursstoffen. In deze ten
toonstelling worden kledings
tukken, stoffen en accessoires
van Claudy Jongstra alsmede
de promotiefilm van het Wereld
Natuur Fonds gepresenteerd.
iwe
ïiss.
cherm
Waar koop je meestal je kleding?
“Het liefst ga ik naar wat extre
mere zaken, zoals bijvoorbeeld
The Box Fashion, Coolcat en
Wonderwoman. Daar hebben ze
aparte kleding. Ik hou er niet van
om er gewoon uit te zien.”
Wat vind je echt afschuwelijk?
“Sommige mensen dragen heel
veel kleur door elkaar. Dat vind ik
erg lelijk. Zelf draag ik het mees
te zwarte kleding.
Wat vind je echt afschuwelijk?
“Ik vind de kleding van gabbers,
skaters en alternatieven echt niet
mooi. Je gaat toch niet in trai
ningspak, in een te wijde broek of
In hoeverre volg je de trends?
“Het interesseert me niet veel. Ik
wil niet dragen wat iedereen
draagt. Meestal volg ik de trends
dus niet.”
Het landelijk damesmodebe-
drijf The Box introduceerde dit
jaar in meerderé filialen het
unieke concept “Seen in Vogue
Shop”. Een klein winkeltje in de
winkels van The Box, met een
zeer exclusieve kledinglijnOok
in Tilburg is er sinds kort een
“Seen in Vogue Shop” met ex
clusieve kleding van bekende
Parijse topmerken, waaronder
Faust, Victoria Cruse en Scar-
iing. Een stijlvolle, vrouwelijke
collectie met een eigentijds ka
rakter. De kleding heeft een uit
stekende pasvorm en is van
hoogwaardige kwaliteit.
Op 25 januari jl. ging haar meisjesdroom in vervulling. Dankzij een startsubsidie van de
Stichting ‘Kansrijk Tilburg’ kreeg Sefika Topak Balkayan eindelijk de gelegenheid om
haar eigen zaak te openen. “Al zolang ik me kan herinneren ben ik met het ontwerpen
en maken van kleding bezig. Met deze zaak wordt m ’n grootste wens werkelijkheid; een
plek waar ik mijn eigen collectie voor allochtone en autochtone vrouwen kan tonen en
verkopen. De uit Turkije afkomstige Sefika, “ik kwam op m 'n achtste naar Nederland",
ziet het zelf als haar meerwaarde: ze ontwerpt bruids- en gelegenheidskleding voor zo
wel buitenlandse als Nederlandse vrouwen.
Ik nam een kijkje in haar zaak aan de Telefoonstraat 41 en vroeg Sefika naar haar kijk op
en invulling van multi-culturele mode. De traditionelere Turkse jurken en de vrijere,
soms gewaagdere Westerse couture, is daar überhaupt wel een symbiose in mogelijk?
THEMA VAN DE MAAND
Feesttradities
“In Turkse kringen
meer dan in Nederk
kelijk om je voor een feest echt
mooi aan te kleden. Maar Turkse
Waar koop je meestal je kleding?
“Het is soms voor mij een pro
bleem om kleding te kopen. Bij
sommige winkels is alles veel te
groot. Bij The Box Fashion en bij
Steps hebben ze wel dingen die
passen. Daarom koop ik daar
mijn kleding.”
vrouwen vinden het heel moeilijk
om in Nederland iets naar hun
smaak te vinden. Dat is eigenlijk
de voornaamste reden geweest
om me te specialiseren in gele
genheidskleding.”
is het, veel Sefika beperkt zich daarbij niet
land, gebrui- tot alleen deze doelgroep. Want
ook voor andere vrouwen is de
markt in gelegenheidskleding
Els: “Ik probeer mijn eigen
stijl te behouden.”
klein. “Regelmatig komen Ne
derlandse vrouwen hier rondkij
ken voor bijvoorbeeld galafees
ten en afstudeerfeesten. Ze
willen dan toch iets speciaals
hebben.”
Ze vertelt over de Turkse huwe
lijksgebruiken. “Als een meisje bruidsjurk is daarvan wel het
gaat trouwen, is het normaal ge- meest sprekende voorbeeld. “De
sproken zo dat haar schoonou- tulp komt oorspronkelijk uit Tur-
Marga, 14 jaar, zit op het VWO
St. Odulphuslyceum
In hoeverre volg je de trends?
“Je kunt er niet omheen. Trends
beïnvloeden bijna alle collecties
in kleding met verkeerde (te veel) die in de winkels hangen. Toch
kleuren lopen?! Wat ik ook be- vind ik het niet belangrijk om de
langrijk vind, is dat kleding goed trends te volgen. Als ik iets mooi
past. Te grote ofte kleine kleding vind en het is ‘uit’ dan koop ik het
staat niet.” toch.”
ders haar kleding betalen.” Me
teen proest ze het uit: “Dat is bij
mij niet gelukt hoor!” Die huwe-
lijkskleding blijkt uit veel meer
dan alleen een witte bruidsjurk te
bestaan: “Het meisje heeft ook
nog speciale kleding nodig voor
haar verloving en de avond voor
het huwelijk, de zogenaamde
‘henna-dag’.”
In haar etalage staat een werke
lijk schitterende avondjurk, spe
ciaal ontworpen voor henna-dag.
Blauw satijn, met een lijfje dat he
lemaal met de hand geborduurd
is. “Weet je wat ik nou zo leuk
vind,” vertelt Sefika. “Met zo’n
zelfde jurk ben ik nu weer bezig.
Voor een Nederlandse vrouw,
die binnenkort zeventig wordt en
een groot feest geeft. En daarop
draagt ze deze jurk!”
Wat vind je echt afschuwelijk?
“Roze kleren, Aussi’s, trim-
schoenen, schoenen met pla
teauzolen, tatoeages, mensen
die nooit vrolijke kleuren aan
hebben, lip-piercings, John de
Wolf bloezen en vooral truien en
jassen van studentenverenigin
gen die vind ik echt niet kunnen.”
Dirk: “John de Wolf bloezen
en truien en jassen van stu
dentenverenigingen vind ik
echt niet kunnen.
SCHOENEN
Korvelseweg 6 - 5025 JH Tilburg
bent echt niet
stoerder als je
op Nikes loopt,
dommer als je
blond haar hebt
ste indruk is erg belangrijk, die en je bent ook
móet goed zijn. Dit bereik je met geen nerd als je
een verzorgd uiterlijk.” geen merkkle
ding kunt beta
len.”
Hoeveel geef je gemiddeld uit aan
kleding per maand?
“Het ligt eraan wat ik nodig heb
aan kleding. Als ik een nieuwe jas
nodig heb, geef ik meer uit dan
normaal. Gemiddeld geef ik
f 100,per maand uit.”
Els, 22 jaar,
studeert Nederlands/
Communicatie
in Tilburg
Hoeveel geef je gemiddeld uit aan
kleding per maand?
“Ik geef elke week wel een paar
tientjes uit. Ik denk dat het ge
middeld op zo’n f200,per
maand zal komen.”
Waar koop je meestal je kleding?
“Dat is heel verschillend. De laat
ste tijd koop ik veel bij H&M. Ik
vind het ook leuk om naar kleine
boetiekjes te gaan. Daar hebben
ze aparte dingen die niet ieder
een heeft. Verder struin ik alle uit
verkopen af.”
Hoe belangrijk is kleding voor je?
“Ik probeerer altijd verzorgd uitte
zien, maar ik wil niet al m’n geld
aan kleding uitgeven.”
In hoeverre volg je de trends?
“Als ik de trends leuk vind, doe ik
mee. Toch probeer ik zoveel mo
gelijk mijn eigen stijl te behou
den.”
Kost verdienen
Dankzij een startsubsidie van de
Stichting Kansrijk Tilburg werd
Sefika Topak Balkayan in de ge
legenheid gesteld om haar ideaal
te realiseren. Maar ze beseft ter
dege dat dit slechts een voor
zichtig begin is. Met alleen het
ontwerpen en verkopen van haar
eigen collectie kan ze op dit mo
ment de kost (nog) niet verdie
nen. Daarom heeft ze zich, om
toch van een basisinkomen ver
zekerd te zijn, ook toegelegd op
kledingreparaties. “Regelmatig
zijn vrouwen, die hier voor een
reparatie binnenkomen, ver
baasd dat ik hier zo’n mooie ei
gen collectie heb hangen. Het
leukste vind ik dat ik twee weken
geleden dezelfde jurk, zij het in
een andere kleur, aan zowel een
Turkse als Nederlandse vrouw
verkocht heb.”
Toevallige passanten blijven tij
dens ons gesprek regelmatig
staan om eens rustig de etalage
te bekijken. “Jonge vrouwen,
maar ook meisjes met hun moe
der komen vaak ook binnen een
kijkje nemen. Maar voor een
schoolfeest vinden de meeste
moeders mijn jurken toch net iets
te duur!”
In hoeverre volg je de trends?
“Ik vind het wel belangrijk om er
modieus uit te zien. Daarom hou
ik de mode wel bij. Ik voel me dan
ook niet lekker in kleding die uit
de mode is, want dat ziet er niet
uit.”
Hoe belangrijk is kleding voor je?
“Merkkleding is absoluut niet be
langrijk voor mij. Toch probeer ik
er zo goed mogelijk uit te zien. Je
komt op een bepaalde manier
over op mensen. Ik wil verzorgd
overkomen.”
Wat vind je echt afschuwelijk?
“Ik vind het een afgang als er
vlekken in de kleding van ande
ren zit of als de kleding niet ge
streken is. Ik vind het ook heel
fout als kleuren bij elkaar vloe
ken. Kleding zegt veel over je
persoonlijkheid. Meestal draag
je wat jij mooi vindt. Je ziet dus
wat voor een smaak iemand
heeft. Maar om mensen beter te
leren kennen moetje vaak met ze
omgaan!”
Jeroen, 17 jaar,
MBO Commercii
Jongeren denken verschillend over kleding. De een loopt het liefst in trainingspak met bijbehorende sportschoenen, terwijl de Dirk, 19 jaar, zit op de Pabo in Tilburg
ander zweert bij leder, rubber of lak. Weer anderen lijken zich niet te interesseren voor uiterlijk of kleding. We gingen de straat
op en vroegen jongeren wat zij belangrijk vinden op het gebied van mode en mode-trends.
Collectie
Op dit moment heeft Sefika in
haar zaak een kleine collectie
bruids- en avondkleding hangen.
“Ik streef ernaar om die geleide
lijk aan verder uit te breiden.”
Daarnaast heeft ze wat gelegen
heidskleding hangen, die qua
kleur en materiaalgebruik het
best het predikaat ‘voorjaarscol-
lectie’ kan dragen.
“Sommige ontwerpers werken
volgens de ideeën en met de ma
terialen die de klant aandraagt.
Wat dat betreft ben ik eigenwijs:
ik ontwerp en kies de materialen
die ik daarvoor het mooiste vind.”
Satijn en zijde zijn daarbij favo
riet. Symboliek schuwt ze niet in
haar ontwerpen. Haar tulpen-
Mode en Kleding aan de Streek
school kwam ze terecht op een
particuliere mode-opleiding in
Amsterdam. “Een part-time op
leiding van drie jaar die verzorgd
werd door Bob Molenaar. (Jawel,
de broer van de bekende coutu
rier!) Ik heb daar heel veel ge
leerd. Ik zal me daarom bij een
ontwerp nooit laten weerhouden
door de praktische uitvoering
daarvan. Ook technisch beheers
ik mijn vak.”
Sefika is duidelijk in twee cultu
ren opgegroeid. “Ik hecht nog
steeds aan de tradities van mijn
geboorteland, maar ik ben tege
lijkertijd ook ingeburgerd in de
Nederlandse samenleving.”
Zelf ervaart ze het als een groot
voordeel, dat ze beide culturen
en tradities kent.
Hoe belangrijk is kleding voor je?
“Ik vind kleding zeer belangrijk.
Als je goed en netjes gekleed
bent, geeft dat een goede eerste
indruk. Ik moet er niet aan den
ken dat anderen mij voor een of
andere zwerver aanzien!”
de f500,—
veer f 125,per maand zijn.”
Waar koop je meestal je kleding
Hoeveel geef je gemiddeld uit aan Je gaat dan van-
kleding per maand? zelf mee.”
“Ik koop maar drie keer per jaar
kleding. Meestal geef ik dan rond Wat vind je echt
uit. Het zal dus onge- afschuwelijk?
“Ik let niet zo op
wat anderen
“C&A, Sting, Vet, Men at work, dragen. Ik vind
Sportief Levi’s Store, Olympus dat je iedereen
en Van Bree. In Huizen zit er een in z’n waarde
winkel met speciale‘skaters-kle- moet laten. Je
ding’. Daar koop ik ook wel eens
wat.”
Een volmondig: “ja”, is Sefika’s
antwoord. Wat niet wil zeggen
dat allochtone en autochtone
vrouwen dezelfde keuze maken.
“Natuurlijk praat ik, als ik het over
allochtone vrouwen heb vooral
over vrouwen van Turkse af
komst. Maar in de korte tijd dat
mijn zaak bestaat - ze opende
Balkayan design op 25 januari jl.
- blijken ook andere allochtone
vrouwen serieuze klanten te
zijn.” Volgens Sefika houden, ze
ker de Turkse vrouwen, van de
nodige ‘opsmuk’ in kleding.
“Fraaie knopen en mooie gespen
zijn details die ik juist voor hen in
de ontwerpen verwerk. De Ne
derlandse vrouw houdt juist niet
van al die extra versieringen.
Daarom maak ik mijn ontwerpen
zo, dat dergelijke accessoires
makkelijk te verwijderen zijn, zo
dat de jurken de gestyleerde uit
straling krijgen die vooral de Ne
derlandse vrouwen waarderen.”