W I J z
O
Eerlijk delen in de thuiszorg
mogelijk of onmogelijk?
1
Kopijsluiting Seniorenwijzer
O
Jeu de Boules
Witte rolstoelen in centrum
Zorg aan huis
Gezondheidstelefoon
Zorg thuis in de bibliotheek
POST
COLOFON
SCRIPTUM
1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Seniorenwijzer, p/a Vincentius-
I
I
I
I
I
J*1 'y
F
■NT
Gids voor mantelzorgers
397 pagina 6
Donderdag 7 augustus 1997pagina 7
DE TILBURGSE KOERIER
di. 19.00 u.
2e week
fo. 22.15 u.
di. 22.00 u.
met enkele medewerkers van de thuiszorg over de zorgelijke situatie.
Reprise
van de
/o. 20.30 u.
Reprise
Reprise
vo. 19.30 u.
Reprise
ie in Londen
vo. 22.00 u.
FOTO: FRANS VAN AARLE
Volgens de milieu-gedelegeerde van het Samenwerkingsverband Midden-Bra-
lien^
1
andigheid
vo. 22.15 u.
De Seniorenwijzer wordt eenmaal
in de twee weken opgenomen in de
Tilburgse Koerier.
Redactie:
Diny van Bladel-Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
Mare Geerts
Jan van Groos (voorzitter)
Mieke-Nelie van der Heijden
Wilma Hurkens
Joop Janmaat
Karei Luiijf (eindredacteur)
Kees Vermunt
Adres redactie:
Directeur Koen van Hoeckel van Thuiszorg Midden-Brabant: “Maatregelen van de
overheid zijn moeilijk uit te leggen aan klanten.
HET WOORD
IS AAN...
houden met de wensen van de klanten
en van het personeel, stelt hij.
straat 102,5038SR Tilburg of Post
bus 3078, 5003 DB Tilburg; tel.
5839999.
Kopij kan opgestuurd worden naar
het redactie-adres of naar de Til
burgse Koerier, postbus 10001,
5000 JA Tilburg; tel. 5368805.
Deadline: donderdag 12.00 uur
voor de verschijningsdatum.
De Gezondheidstelefoon voor senioren draait op volle toeren.
Ouderen kunnen daar terecht met hun vragen over gezondheid
en gezondheidszorg. De Gezondheidstelefoon helpt met het
verstrekken van juiste adressen, telefoonnummers en namen
van instanties of verenigingen. Het telefoonteam -deskundige,
vrijwillige medewerkers, allen zelf senior- beschikt over de
meest actuele informatie. De Gezondheidstelefoon is geen
commercieel nummer en kost 22 cent per minuut. U kunt bellen
op alle werkdagen van 09.30 tot 12.30 uur. Het nummer is van
af 1 januari 1997: 0900-821283.
In deze rubriek kan iedereen van 55 jaar en
ouder zijn of haar mening geven over al
lerlei zaken. Schrijf uw verhaal op in on
geveer 200 woorden en stuur dat naar de
redactie van de Seniorenwijzer, p/a Til
burgse Koerier, postbus 10001, 5000 AJ
Tilburg, onder vermelding van 'Het woord
is aan....'. Inzenden betekent niet dat uw
brief automatisch geplaatst wordt.
fuseerde in onze regio de gezinszorg met
25e week
Willem
nde liefde op
den met
door een andere organisatie dan de
thuiszorg worden geïnd? Het is een bu
reaucratisch gedoe. Ik geloof zelf, dat het
meer kost dan het oplevert”, zegt de di
recteur.
De verschijningsdata van de Seniorenwijzer tot eind dit jaar zijn:
21 augustus, 4 en 18 september, 2,16 en 30 oktober, 13 en 27
november en 11 december. Berichten en ingezonden brieven
voor deze pagina’s moet steeds één week eerder op donderdag
om 12.00 uur bij de redactie aangeleverd zijn.
Bent u moeilijk ter been of aangewezen op een rolstoel? En u
wilt toch graag naar het centrum? Dat hoeft geen probleem te
zijn! In toegankelijke parkeergarages staan namelijk rolstoe
len, die door firma Rosario uit Dongen geschonken zijn aan
het Tilburgs Overleg Gehandicaptenorganisaties (TOG). Ze
kunnen geleend worden door mensen die slecht ter been zijn
of snel vermoeid raken of mensen die problemen hebben met
het vervoeren van hun rolstoel.
De thuiszorg heeft, net als andere maat
schappelijke organisaties, een forse bij
drage moeten leveren aan de bezuinigin
gen in ons land. Vier jaar geleden
Het vernieuwde Pieter Vreedeplein
moet groen, aantrekkelijk en gezel
lig worden; zo luiden de plannen
van de gemeente. Waarom dit plein
wel en de andere pleinen in de Til
burgse binnenstad niet?
Drop Oud
Zuinig met hulp
Veel oudere Tilburgers zijn al ‘vanaf hun
trouwen’ lid van wat toen het Wit-Gele
Kruis en later de Kruisvereniging heette.
Zij kennen nog de tijd dat de wijkver
pleegster op de fiets een kijkje kwam ne
men en zelf bepaalde wat voor hulp de
thuis verblijvende zieke nodig had. En
hoe vaak.
Nu gebeurt dat door de intaker, die in een
gesprek met de thuiszorgcliënt de indica-
tie bepaalt: wat voor hulp nodig is van een
verpleegkundige, ziekenverzorgende
en/of huishoudelijke medewerker. Daar
bij wordt ook rekening gehouden met de
persoonlijke situatie: is er mantelzorg in
de buurt? Kan de partner een en ander
doen, of een van de kinderen?
Daarbij is de Thuiszorg nog extra zuinig
met de hulp die ze verleent, geeft Van
Hoeckel toe: “We leveren gemiddeld 20
procent minder zorg dan bij de intake als
wenselijk is vastgesteld. Dat is vooral
een budgetprobleem. Mensen zijn daar
over vaak teleurgesteld. Maar we indice
ren geen riante zaken: het is altijd een
aanvulling op wat mensen zelf kunnen
doen.” De tijd, dat de wijkverpleegster
met de patiënt ging wandelen of bood
schappen doen, is inderdaad voorbij.
Daarvoor kan men nu naar de Vrijwilli-
gerscentrale of de vrijwillige thuishulp
bellen.
Koen van Hoeckel noemt zijn organisatie
met 2500 personeelsleden een “buiten
gewoon bedrijf. In het gewone bedrijfsle
ven ontvangt de klant een product of
dienst en betaalt daarvoor. Maar in de
thuiszorg ontvangt de klant de zorg en
een ander betaalt. Behoudens de eigen
bijdrage van de cliënt betaalt de overheid
het grootste deel. Onze klanten en de be
taler hebben verschillende belangen”,
licht hij toe. Daarom is Thuiszorg Midden-
Brabant volgens hem steeds op zoek
naar een evenwicht tussen klantvriende
lijk, professioneel verantwoord en eco
nomisch aanvaardbaar werken. “We
moeten er natuurlijk ook voor zorgen, dat
het personeel hier graag werkt en niet
wegloopt”.
Uitholling
Irene Leijten is een van die medewer
kers. Zij put al dertien jaar veel voldoe
ning uit haar werk als wijkverpleegkundi
ge. Vooral naar het verzorgen en
begeleiden van terminale patiënten gaat
haar hart uit. Maar ze heeft ook de min
der prettige (organisatorische) verande
ringen meegemaakt. De bezuinigingen
hebben volgens haar gezorgd voor een
zekere uitholling van haar vak en voor
bureaucratie met veel dossiers en formu
lieren. Haar collega-verzorgende José
van Rijswijk beaamt dat: “Aan die papier
winkel heeft iedereen een hekel. Ik vind
het helemaal niet erg om hard te werken,
maar er is een grote werkdruk door alle
regelingen die de Tweede Kamer ons op
legt.”
Samen met hun collega’s van rayon 4-
Oost komen Irene en José op vele adres
sen in Groeseind, Hasselt, Goirke, Bes-
terd en Loven. Niet alleen bij de mensen
thuis, maar ook in de logeerkamers van
de Bijsterstede, de Herdgang en Huize
Padua. Daar zijn patiënten te gast, die
niet meteen vanuit het ziekenhuis of re
validatiecentrum naar huis kunnen.
Logeerkamers
Heidy Nuyten komt bijna elke dag in een
van de logeerkamers, al is dat maar een
klein deel van haar werk als verzorgster.
“We helpen de mensen in de logeerka
mers met opstaan, verzorging, wassen
en aankleden, net zoals bij hen thuis. De
rest van de dag krijgen zij ondersteuning
en soms therapie in het verzorgingshuis.
Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen
die een nieuwe heup hebben gekregen.
Na verloop van tijd kunnen ze dan weer
naar hun eigen woning”, legt ze uit.
Ook Nuyten vindt dat haar beroep door
de bureaucratie en vergaande speciali
saties wat wordt uitgehold. Zij vindt het
bovendien jammer, dat haar kwaliteiten -
en die van haar collega's- niet optimaal
worden benut. “In onze driejarige oplei
ding leerden we bijvoorbeeld ook insu
line spuiten en blaasspoelen. Maar dat
mag ik bij de thuiszorg niet doen. Daar
voor moet een verpleegkundige langsko
men, terwijl ik toch al bij de mensen kom
voor de verzorging.” Veel klanten van de
Thuiszorg klagen, dat zij verschillende
hulpverleners aan de deur krijgen, soms
zelfs op één dag. Volgens Nuyten is dat
dus niet altijd nodig.
“We beginnen tegenwoordig om zeven
uur of half acht om alle vroege patiënten
te kunnen helpen. We houden zo veel
mogelijk rekening met hun wensen, en
vooral oudere mensen zijn vaak vroeg
wakker”, vertelt Irene Leijten. Ook door
het grote aantal part-time werkende
vrouwen bij de thuiszorg kan het gebeu
rendat er bijvoorbeeld ‘s avonds voor de
(wond-)verzorging en het naar bed hel
pen weer een andere collega komt.
Directeur Van Hoeckel meent dat het bij
na niet te voorkomen is. Volgens hem
heeft het te maken met specialisaties,
week(end)roosters én de vakanties. De
directie wil zo veel mogelijk rekening
bant, J. Dörr, kunnen de inwoners van deze streek een forse stijging van de rei
nigingsrechten tegemoet zien, lazen we in het Brabants Dagblad van 12 juli. Niet
omdat wij er een potje van maken met ons afval, maar omdat wij ons zo netjes
hebben gedragen. Door ons gedrag is het aanbod van vuilnis drastisch afgeno
men.
Jarenlang ijveren voor het milieu, bevorderen van kringloop-bedrijvigheid, afval
scheiding, milieuvriendelijk produceren en consumeren. Het heeft kennelijk enig
resultaat opgeleverd: de afvalberg groeit veel minder hard. Je zou dus verwach
ten dat de verwerking daarvan ook minder kost. Maar stortplaats Spinder is er, in
nauwe samenwerking met de gemeente, in geslaagd zoveel méér te investeren
dan nodig is om het afval te verwerken, dat er nu al een tekort van 46 miljoen gul
den op de begroting prijkt. Niks aan de hand, zegt Dörr: we laten gewoon de bur
gers opdraaien voor de gevolgen van onze miskleun.
Aan welk -dor- brein zou een dergelijke redenering zijn ontsproten? De logica
ervan ontgaat de burger te enen male. Wel staat vast dat dit voor veel ouderen
met een laag inkomen -die bovendien amper vuilnis en afval aan te bieden heb
ben- een gevoelige aanslag wordt op het huishoudboekje. Wie zullen wij nou
eens voor die tegenvaller laten opdraaien? Kees Vermunt
Wachtlijst
In de vakantieperiode is het erg moeilijk
aan voldoende verpleegkundigen en ver
zorgenden te komen, zodat de thuiszorg
dan minimaal is. Deze zomer gaan enke
le bureaumedewerkers die xvan origine
verpleegkundige zijn, terug de wijk in.
Vorig jaar deden zo’n tienduizend men
sen een beroep op Thuiszorg Midden-
Brabant, dit jaar zijn er dat duizend meer.
Zijn er niet genoeg vakantie- en inval
krachten te vinden, dan dreigt nu een
wachtlijst. Van familie en bekenden -de
mantelzorgers- wordt dan verwacht dat
zij wat vaker bijspringen.
“Onze vaste krachten mogen soms
slechts twee weken aaneengesloten op
vakantie. We vinden dat niet leuk voor
hen, maar het kan niet anders”, zegt Van
Hoeckel. Tot zijn spijt dreigt deze vakan
tieperiode een wachtlijst voor verpleeg
kundige hulp. “Als er morgen tien gedi
plomeerden bij mij op de stoep staan,
dan mogen ze meteen beginnen”, zegt
hij.
De personeelsleden zijn niet rouwig om
de wachtlijst-maatregel van de directie.
“Het is een ramp voor onze nieuwe cliën
ten, maar voor óns is het de erkenning,
dat de werkdruk écht niet meer omhoog
kan”, vinden zij.
KBO Heikant/Quirijnstok organiseert elke vrijdag vanaf 14.00
uur een jeu de boules-middag bij Peerke Donders (Pater Don-
dersstraat 14). Nieuwe leden zijn welkom. Er is spelmateriaal
aanwezig, zoals ballen en magneten. Niet-leden kunnen gerust
een oefenpartijtje komen spelen.
Iedereen staat er wel eens bij stil: hoe zal het leven eruitzien als
ik niet meer voor mezelf kan zorgen? Hoe kan ik in zo’n situatie
onafhankelijk blijven? Is het mogelijk om thuis te blijven wonen?
De brochure Denken over zorg aan huis. Als je er alleen voor
staat laat zien hoe mensen zich kunnen voorbereiden op een si
tuatie waarin ze veel zorg nodig hebben. Door ideeën, wensen
en mogelijkheden op een-rijtje te zetten blijkt zorg aan huis vaak
tóch mogelijk. De brochure is een uitgave van het Nederlands
Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW).
Als iemand ziek wordt en veel verzorging nodig heeft, is de si
tuatie vaak choatisch. Dat leert de ervaring van artsen, ver
pleegkundige en patiënten zelf. De zieke heeft al zo veel te ver
werken, dat hij niet de kans krijgt een zorgvuldige afweging te
maken. Het risico bestaat dat anderen voor de zieke gaan be
slissen. Wie er tijdig bij stilstaat of en hoe hij thuis verzorgd en
verpleegd wil worden als het minder goed gaat, houdt de keus
aan zichzelf. Met een goede voorbereiding is er meer mogelijk
dan men denkt.
De brochure laat zien dat er ook voor ouderen met weinig man
telzorg mogelijkheden zijn om thuis verzorgd te worden. Daar
naast is op een rijtje gezet welke maatregelen deze ouderen
kunnen nemen om zelfstandig en onafhankelijk te blijven in een
situatie waarin ze veel zorg nodig hebben. In de brochure wor
den praktijksituaties als voorbeeld gebruikt.
Het boekje is te bestellen door ƒ5,- over te maken op gironum
mer 823754 t.n.v. NIZW Uitgeverij in Utrecht, onder vermelding
van bestelnummer E 20061
Als je als mantelzorger voor een zieke of gehandicapte ver
wante zorgt, valt het niet mee je weg te vinden in het doolhof van
de gezondheidszorg. Het kost veel tijd en energie om de juiste
informatie te vinden. Vaak weten hulpverleners ook niet (hele
maal) wat de verschillende soorten hulp zijn, wanneer men er
voor in aanmerking komt en wat de kosten zijn.
Voor antwoorden op allerlei vragen op dit gebeid bestaat er een
gids van het project Mantelzorgers Centraal en het WVG-bu-
reau van de gemeente. De gids biedt een compleet overzicht
van organisaties, personen en regelingen waar mantelzorgers
een beroep op kunnen doen. De gids is in Tilburg gratis ver
krijgbaar bij huisartsen, apotheken, Thuiszorg Midden-Brabant,
de stichting Contour, de bibliotheek en De Twern.
Over de thuiszorg is de laatste tijd veel te doen. Informatie hier
over vindt u niet alleen in de krant, maar ook in de Openbare Bi
bliotheek Tilburg.
In Zorg aan huis uit 1996 onder redactie van o.a. Hetty Dokter
wordt de stand van zaken bij de organisatie van de thuiszorg be
schreven. Voor de meest recente informatie kunt u in data-be-
standen kijken naar artikelen over de thuiszorg. In gedrukte
vorm vindt u er enkele in de dokumentatiemap Thuiszorg. Hier
in vindt u ook de folder Zeker van zorg van de Ziekenfondsraad.
In deze folder wordt bijvoorbeeld uitgelegd hoe het zit met de ei
gen bijdrage. De folder kunt u ook opvragen bij de Postbus 51
infolijn, telefoon 06-8051Wist u overigens dat Postbus 51 fol
ders ook in gesproken vorm verkrijgbaar zijn? Hiervoor kunt u
bellen met de Christelijke Bibliotheek voor blinden en slecht
zienden, telefoon 0341 -551041
Wat werkers in de thuiszorg allemaal meemaken op een dag
kunt u lezen in Een heel gewone dag van de Landelijke Vereni
ging voor de Thuiszorg. Soms zijn het grappige, soms ontroe
rende dingen.
Ook de folder van Thuiszorg Midden-Brabant is te vinden in de
bibliotheek.
De thuiszorg maakt een moeilijke tijd door: te weinig geld, te lange wachtlijsten
en te veel bureaucratie. De minister van volksgezondheid erkent, dat de thuis
zorg in ons land een chaos is. Voor het eerst in haar bestaan dreigt voor Thuis
zorg Midden-Brabant in deze vakantietijd een wachtlijst voor verpleegkundige
hulp. Voor de huishoudelijke hulp bestaat zo’n wachtlijst al langer. Een gesprek
De rolstoelen zijn te leen bij parkeergarages Tivoli en Emma-
passage en de fietsenstalling onder de Heuvel. Omdat er (nog)
maar drie rolstoelen beschikbaar zijn, is reserveren gewenst.
Hiervoor kunt u bellen: Tivoligarage, tel. 5447122; Emmapas-
sage, tel. 5428795; fietsenkelder, tel. 5428607. Ook moet u een
legitimatiebewijs bij zich hebben. Dat mag ook een 65+-pas,
trein- of buskaart zijn. Of uw deeltaxipas of invalidenparkeer-
kaart.
Groeiende vraag
De politiek kwam de afgelopen jaren ech
ter steeds weer met bezuinigingen en
maatregelen, die het de mensen in de
thuiszorg niet gemakkelijker maken. “Ie
dereen moet uit de collectieve ruif zo eer
lijk mogelijk krijgen, wat hem of haar toe
komt. Maar de vraag is sterker gegroeid
dan onze budgetten”, zegt TMB-direc-
teur Koen van Hoeckel.
Die behoefte aan thuiszorg is de laatste
tien jaar om verschillende redenen ge
groeid. Het aantal senioren is vooral hier
in het zuiden fors gestegen. Patiënten
worden na ziekte of een ongeval steeds
eerder uit het ziekenhuis ontslagen en ze
voorden vaker poliklinisch geholpen. Ten-
slotte willen oudere mensen met hun
klachten liever verzorging aan huis, in
plaats van opname in een verzorgings- of
verpleeghuis.
De overheid blijft volgens Thuiszorg-di-
recteur Van Hoeckel op zoek naar moge
lijkheden om de stijgende kosten te be
heersen. “Dat leidt tot situaties die ik
onze klanten moeilijk kan uitleggen”,
zegt hij. “Hoe leg je een nieuwe klant bij
voorbeeld uit dat men de zogenaamde
toegangsbijdrage drié maanden tevoren
moet hebben betaald om voor thuiszorg
in aanmerking te komen? Zo niet, dan
krijgt men een boete; daarnaast betaalt
de klant voor de verstrekte zorg ook nog
een eigen bijdrage per uur naar draag
kracht. En hoe leg ik uit, dat die bijdragen
ril
itschap
/er universeel
het kruiswerk: Thuiszorg Midden-Bra
bant (TMB) was geboren. De fusie heeft
onder meer geleid tot wijkteams, waarin
huishoudelijke hulpen en ziekenverzor-
genden nu -na een periode van aan el-
kaar wennen- prettig samenwerken met
wijkverpleegkundigen.
