W I j z
Ik ga mijn identiteit niet verloochenen
Vakantie
II
II
Vijftig-plus en homoseksueel (V/M)
POST
COLOFON
SCRIPTUM
ri
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
SBT gaat verhuizen
Ouderen kaarten op de Heuvel
Trefpunt 't Sant
Roeien voor senioren.
Tentoonstelling Anton Roothaert
Badminton overdag
Ook zo geïnteresseerd?
Donderdag 18 juli 1996 pagina 19
DE TILBURGSE KOERIER
et.
de
ik
ian
Drop Oud
de
Een oma
EOT
;en
ge-
eet
dat
[>ij.
eds
ing
;en
ik
het
jes
het
les.
ion
>ok
1996 10.000
1996 10.000
1996 10.000
HET WOORD
IS AAN...
de
hij
Ik
fle-
GEKEURD j
Ml#
tyyb pagina iö
Vrouw en kinderen
"Pas op mijn zeven-, achtendertigste
kreeg ik in de gaten dat er meer aan
de hand was: misschien ben ik homo.
Het was een proces van jaren ge
weest. Ik kreeg wel vrij snel het ge
voel: als dat waar is, gooi ik ontzet
tend veel overhoop en begeef ik me
Mat
"Ik was getrouwd, had drie dochters,
en merkte eerst dat ik in mijn maat
schappelijke carrière op de verkeer
de plek zat. Bedrijfsleider bij een che
misch produktiebedrijf, later bij een
metaalharderij. Harde werkplekken.
Ik voelde me er niet op mijn plaats",
vertelt Mat, die tegenwoordig een
café heeft.
"Tegelijkertijd merkte ik in die periode
dat mijn belangstelling steeds meer
naar mannen uitging. Daarvóór was
dat niet zo duidelijk. Ik heb me heel
lang geconformeerd. Trouwen, wer
ken, kinderen krijgen, in '63 was dat
allemaal vanzelfsprekend."
"Wij hadden het ontzettend goed met
zijn tweeën, daarna met de kinderen.
We stonden niet stil bij eventuele
manco's in de relatie, bijvoorbeeld op
seksueel gebied. Daar zochten wij
onze eigen weg wel in. Wij waren
progressief."
"Een reactie ook op mijn traditioneel
katholieke opvoeding. Altijd netjes,
kostschool, studeren. Meteen daar
na hard werken en geld verdienen om
het huishouden draaiende te hou
den."
in een heel onzekere wereld."
"Maar zelfs toen heb ik nog heel lang
gedacht dat het geen consequenties
zou hoeven te hebben voor mijn ge
zinssituatie. Mijn vrouw dacht precies
hetzelfde. Achteraf is dat naïef geble
ken."
"Toen het er eenmaal uitwas, hadden
de kinderen het er niet echt moeilijk
mee. De oudste van vijftien vond het
wel interessant, die maakte er de vol
gende dag meteen een onderwerp
van bij maatschappijleer. De twee
jongsten stelden wel de eis dat ik op
straat niet als flikker rond zou lopen.
Daar heb ik rekening mee gehou
den."
Ouderen die zich niet vrij voelen in
hun seksualiteit of gevoelsleven
kunnen aankloppen bij het COC
(Koestraat 73, tel. 5359050; do.
20.00-22.00 uur) of bij de bureaus
van het Instituut voor Maat
schappelijk Werk. Vrouwen kunnen
ook de werkgroep Sara van het ste
delijk centrum voor emancipatie
benaderen: Nieuwlandstraat 43,
tel. 4672863/5436845. Op die
adressen is ook de Homo-Lesbo-
Wijzer verkrijgbaar, waarin staat bij
welke instellingen je ook verder te
recht kunt.
Avontuurtje
"In het begin, als ik iets had met een
man, maakte ik mezelf wijs: niks aan
de hand, avontuurtje. Maar elke keer
dat ik dat deed, voelde ik me een ont
zettende klootzak: ik kon niet tegen
die oneerlijkheid. Mijn vrouw wist dat
ik de hort op ging, maar wilde me kost
wat kost niet kwijt. Zij hield van mij en
zag geen reden om er iets aan te
doen, want er was geen andere
vrouw in het spel. Zelf wilde ik per se
iets houden met Jeanne en de kinde
ren. Tegenover hen had ik een enorm
schuldgevoel, maar tegelijkertijd
kwam ik met mijn seksualiteit in de
knoei."
"Ik heb het zelf uit moeten zoeken.
Dat kan niet thuis in een stoel. Daar
kom je er niet achter wat je wel of niet
voelt. Je hebt het experiment nodig,
je moet mannen tegenkomen. Je
gaat naar Amsterdam en al spoedig
leer je ook de plekken in je woon
plaats kennen waar homo's elkaar
ontmoeten."
"In het begin datje daar naartoe gaat,
gaat het puur om de seksualiteit. Je
wilt er achter komen of je het wel lek
ker vindt. Maar je moet niet denken
datje op zulke plekken een relatie op
doet. Toon heb ik pas later bij het
COC leren kennen."
"Mijn vrouw en ik dachten aanvanke
lijk dat een driehoeksverhouding mo
gelijk was. Het idee was: ik blijf ge
woon bij Jeanne en de kinderen
wonen en bouw een LAT-relatie op
met Toon. We hebben het een tijd ge
probeerd, maar ik voelde me nooit op
mijn plek. Als ik bij Toon was, zat ik
met Jeanne in mijn kop en andersom.
Het was niet meer houdbaar, ik ben
weggegaan en met Toon gaan sa
menwonen."
Ook de redactie van de Seniorenwijzer gaat van een wel
verdiende vakantie genieten. De volgende aflevering van
deze ouderenpagina verschijnt in De Tilburgse Koerier
van 15 augustus. Mededelingen, ingezonden brieven en
andere kopij voor die Seniorenwijzer moet uiterlijk maan
dag 12 augustus om 12.00 uur binnen zijn. We wensen u
natuurlijk ook een paar onbezorgde weken toe met mooi
weer!
De reactie
"Je gevoelens veranderen, je groeit
uit elkaar, dan sta je voor een schei
ding. Dat is altijd pijnlijk. Maar voor
mijzelf was lesbisch zijn mooi en van
zelfsprekend; dus dat hebben mijn
kinderen ook meegekregen. Er
Tijdens de kermis is SBT op maandag, dinsdag en woens
dag vanaf 13.00 uur gesloten. Dat is ook het geval op
maandag 29 juli, wanneer SBT het pand in de Poststraat
verlaat en samen met De Twern een kantoor aan de Vin-
centiusstraat 102 betrekt. SBT blijft naturlijk bereikbaar.
Ouderen kunnen bijvoorbeeld op werkddagen van 09.00
tot 12.00 uur een beroep doen op de Ouderenadviseurs
via het bekende telefoonnummer 5350505. Voor andere
afdelingen van SBT dient men vanaf 30 juli een nieuw te
lefoonnummer te kiezen: 5839999. Op de verhuisdatum
is SBT niet bereikbaar.
Alles nog even op een rijtje. Nieuw adres: Vincentiusstraat
102,5038 SR Tilburg. Telefoon algemeen: 5839999; tele
foon Ouderenadviseurs: 5350505. SBT is op maandag
22, dinsdag 23 en woensdag 24 juli vanaf 13.00 uur dicht
en op 29 juli de hele dag gesloten.
Zondag 11 augustus kunnen maximaal vijfhonderd Til
burgse ouderen zich op de Heuvel uitleven in bridge of rik
ken tijdens de nieuwe Zomertractatie: Kaartfestival Til
burg.
De middag duurt van 12.00 tot circa 18.00 uur; de kaart-
concoursen zelf van 13.00 tot 17.00 uur. Voor de muzika
le opening zorgt harmonie l'Echo des Montagnes en The
Wooltown Jazz Band geeft om 17.00 uur het slotconcert.
Bij slecht weer kunnen de kaarters terecht in ('Industrie,
D'n Beiaard, De Korenbeurs, hotel Mercure en Café Uit.
Deelname kost 5,- per persoon. Daarvoor krijgt u ook en
kele drankjes en een maaltijd. Deelnameformulieren zijn
verkrijgbaar bij de vijf genoemde horeca-gelegenheden;
opgeven is mogelijk tot 1 augustus.
Trefpunt 55+ in wijkcentrum 't Sant houdt t/m vrijdag 9 au
gustus vakantie. Op woensdagochtend 14 augustus is de
feestelijke opening van het nieuwe seizoen.
Woensdag 21 augustus is er een gezellige bingo. Kosten
ƒ6,- per kaart. Zaal open om 9.30 uur. Aanvang 10.00 uur.
Op de dinsdag- en donderdagochtenden in augustus kunt
u kaarten of borduren.
De vrijdagochtenden zijn voor de kaartvrienden: bridgen,
rikken, jokeren of andere kaartspelen. Biljarters kunnen
op alle ochtenden terecht.
kwam een leuke vrouw in huis."
Maar de dochters van Roos kwamen
er spoedig achter dat de buitenwe
reld daar anders over denkt: "Bij de
scheiding was de jongste acht en de
oudste tien. Op die leeftijd zijn ze vrij
weerloos tegenover de vervelende
dingen die gespuid werden over hun
moeder."
"Het probleem daarbij is datje de ker
kelijke en maatschappelijke normen
die er achter zitten moeilijk aan die
kleintjes uit kunt leggen. Tegen die
kinderen kun je alleen vertellen dat
het nergens op slaat."
"Hoe reageert zo'n kind dan? 'Ik ben
bang dat mijn vriendjes wegblijven of
vervelend doen.' Noodgedwongen
zijn ze selectief geweest bij de vriend
innetjes en vriendjes die ze mee naar
huis brachten. Later hoor je: 'Het was
zo nu en dan moeilijk, maar we zijn er
weerbaarder door geworden."'
"Maar dat is achteraf praten. Als er
sprake is van pesterijen of discrimi
natie is dat natuurlijk ronduit verve
lend. Zo ging de jeugd uit de buurt
klieren vanaf het moment dat mijn ex-
man verhuisde. Maar omdat ik de
meeste mensen in onze omgeving
wel kende, kwam ik er altijd achter
waar’het gedonder vandaan kwam.
Meestal ging ik dan naar die ouders
toe. Dat hielp. Ik heb het ze ook laten
voelen: je doet het een mens aan, in
dit geval een vrouw en een moeder
en ook kinderen."
Roos Römer: "Voor mij was
lesbisch zijn mooi en vanzelf
sprekend; dus dat hebben mijn
kinderen ook meegekregen."
FOTO: GEERT VAN LOON
In deze rubriek kan iedereen van 55
jaar en ouder aan het woord komen
om zijn of haar mening te geven over
allerlei zaken. Schrijf uw verhaal op in
ongeveer 200 woorden en stuur dat op
naar de redactie van de Senioren
wijzer, per adres Tilburgse Koerier,
postbus
10001, 5000 AJ in Tilburg, onder ver
melding van "Het woord is aan....". In
zenden betekent niet dat er automa
tisch geplaatst wordt.
Als oma wordt er op heel verschillende manieren appèl op je gedaan.
Deze keer werd me gevraagd een versje in een poesiealbum te schrijven.
Herinneringen kwamen boven, oude versjes, ook die mijn moeder in mijn
album had geschreven. Twee regels herinner ik me nog: 'Een hartje van
goud. Zorg datje het behoudt.'
Ik wilde meer iets van deze tijd kiezen. In de bieb ben ik op de volwasse
nenafdeling met de computer gaan zoeken, maar er kwam niets op het
scherm. Bij de inlichtingenbalie vond ik een alleraardigste jongeman. Met
een vriendelijke glimlach is hij voor mij aan het zoeken gegaan. En ja hoor,
via het goede trefwoord kon hij me vertellen waar op de jeugdafdeling ver
sjes te vinden zijn.
Tevreden over die behulpzaamheid ging ik naar beneden. In de kast ston
den drie boekjes met versjes vanaf 1800. Een verrassing. Vlug een stoel
gepakt en daar gaan lezen. Heel veel waren er bekend; sommige versjes
waren geschreven in de plechtstatige stijl van vroeger. Er waren ook niets
zeggende bij met alleen de boodschap ‘Vergeet mij niet'. Uit het versje dat
ik koos, concludeerde ik dat ik een oma van deze tijd ben:
'Stap dapper door het leven
als een eerlijk mensenkind.
Je hoofdje opgeheven,
je neusje in de wind.
Dan kan het je niet schelen
hoe jou een ander vindt.
Elke dinsdag en vrijdag om 14.00 uur is er bij de Tilburg- I
se Open Roeivereniging (TOR) gelegenheid te roeien en I
het te leren. Adres: de inrit van TOR bevindt zich tegen- I
over het receptiegebouw van speelland de Beekse Ber-
gen. Informatie: Frans de Jong, tel. 5077951
In het gemeentearchief is tot en met 30 augustus een I
overzichtstentoonstelling van het leven en werk van An- I
ton Roothaert (1896-1967) te zien. De tentoonstelling I
wordt gehouden ter gelegenheid van de honderdste ge- I
boortedag van de in Tilburg geboren schrijver, die onder I
meer bekend is geworden door zijn 'Doctor Vlimmen'-tri- I
logie. Deze boeken vertellen de echtscheidingsproble- I
matiek en andere belevenissen van dierenarts Jan Vlim- I
men. Katholieke autoriteiten reageerden woedend, maar I
konden niet verhinderen dat het boek uitgroeide tot één I
van de meest gelezen romans in de Nederlandse litera- I
tuur. Ook andere publicaties werden Roothaert niet in I
dank afgenomen.
De tentoonstelling in het gemeentearchief (Kazernehof I
75) is te bezoeken op dinsdag en woensdag van 9.00- I
17.00 uur, donderdag 9.00-17.00 en 19.00-22.00 uur H
(avondopenstelling alleen in juni) en vrijdag 9.00-12.30 I
uur. Toegang gratis.
Uit wensen van 50-plussers is gebleken dat racketsporten
erg populair zijn. Badminton is één van de bekendste
racketspelen. Met name de contacten met leeftijdsgeno
ten en de ontspannen manier waarop men met elkaar de
sport beoefent, maken deze sport aantrekkelijk. Als die
ook nog overdag en dpor-de-week georganiseerd wordt,
blijkt er veel animo bij de 50-plussers.
Badminton Club Udenhout organiseert daarom vanaf ok
tober samen met stichting Sportservice Noord-Brabant de
nieuwe activiteit Senioren Badminton Overdag. De bad
mintonclub houdt in oktober waarschijnlijk een gratis ken-
nismakingsmaand. Mensen die interesse hebben voorde
nieuwe badmintongroep kunnen zich aanmelden bij dhr.
Leys (013-5111086).
Bent u na het lezen van het hoofdartikel ook zo geïnte
resseerd? Jammer genoeg ligt de informatie over het le
ven van oudere homoseksuele mannen en vrouwen niet
voor het oprapen. In de Openbare Bibliotheek Tilburg
vindt u wel een onderzoek met de veelzeggende titel 'Zou
den ze bestaan?' van K. Soesbeek.
Verder heeft Albert Mol een boek geschreven vol humo
ristische bespiegelingen 'Zo zijn'.
Maar u kunt natuurlijk ook een roman lezen waarin homo
seksualiteit een rol speelt. De familieroman 'De toekomst
ben jij' van Margreet van Hoorn draait om een moeder die
haar bijna volwassen kinderen helpt met hun problemen.
Natalie Bates schreef de roman 'De huisvriend' waarin
een vrouw er na een aantal jaren achter komt dat haar
man een vriend heeft. In 'De bron van eenzaamheid' van
Radclyffe Hall uit 1928 wordt voor het eerst een lesbienne
op sympathieke wijze beschreven.
Zowel informatieve boeken als romans over dit onderwerp
kunt u vinden door op het onderwerp 'Homoseksualiteit' te
zoeken.
Basta
"Rond die tijd ben ik ook gestopt met
mijn baan. Op mijn werk kreeg ik te
horen: datje homo bent, OK, maar de
klanten mogen er niets van merken.
Ik dacht: dan houd ik er mee op, ik ga
mijn identiteit niet verloochenen. Dit
gaat te ver."
"Ik had al langer het gevoel dat ik
compleet verkeerd in die maatschap
pij bezig was: carrière, dikke salaris
sen, terwijl je zelf steeds slechter in je
vel zit, nee dank u."
"Ik dacht: Er kan gebeuren wat wil,
maar ik pas mij niet meer aan. Ik stop
met die baan, het enige wat ik nog
doe, is iets voor mezelf."
"Wat mijn plannen waren? Een ta
bakswinkeltje of krantenkiosk. Ik be
gon gewoon een compleet nieuw le
ven. Ik voelde me zestien op mijn
veertigste. Ik ben meteen het vrijwilli
gerswerk ingedoken. Verder was
mijn streven een eenvoudige boter
ham verdienen. Bijstandsniveau was
al voldoende."
"Maar op een gegeven moment kon
ik met een erfenis van mijn vader Du
Commerce overnemen. Met dat geld
deed ik toch niks en een café runnen
leek me wel leuk. Een toffe kroeg
waar ik om kan gaan met mensen die
qua belangstelling bij me passen. Ik
was veertig en wist wat ik wilde."
"De eerste gevoelens in die richting
tijdens mijn jeugd zag ik niet als iets
bijzonders Voor de kleuterjuf, de le
rares. Later was ik 'op' een klasgeno
te. Maar die was hetero en kreeg een
vriend. Daarna kwam ik een man te
gen en ben ik het heteroseksuele pad
opgegaan."
Totdat ik op mijn vijfendertigste ver
liefd werd op een vrouw.
"Ik ging er ook van dromen. Dat was
eind jaren zeventig, een stimuleren
de tijd. Ik.was actief in de vrouwenbe
weging en ging weer studeren. Alles
opnieuw overdenken, wegen en voe
len. Traditionele waarden en normen
accepteerde je niet meer één, twee,
drie."
"En dan ontdekken: Oh, ik ben ver
liefd op die vrouw. Eigenlijk wilde ik er
wat mee, ondanks het feit dat ik ge
trouwd was en kinderen had. Ik was
niet ongelukkig, maar op het moment
dat die andere gevoelens erbij kwa
men, ben ik tot een andere keuze ge
komen."
Aanpak
"Je mag er van uitgaan dat tolerantie
op allerlei terreinen, voor een groot
deel nog bevochten moet worden.
Als ik met
botterikken te maken krijg, stel ik mijn
grens. Wanneer je jezelf wilt zijn, ter
wijl je weet dat veel mensen in je om
geving er negatief tegenaan kijken,
dan zal je toch een zekere vorm van
strijdlust aan de dag moeten leggen."
"Er ligt immers nog genoeg intoleran
tie. Ik denk bijvoorbeeld dat veel ver
zorgingshuizen nog onvoldoende re
kening houden met de seksualiteit
van mensen boven de zestig. Dat dat
ook best homoseksualiteit kan zijn.
Als de instellingen daarin niet veran
deren, zullen de ouderen van mijn ge
neratie het zelf wel aan de orde stel
len."
met. 1994 80.000
1987 143.000
1990 123.000
1993 110.000
rt. 1992 113.000
1993 120.000
net. 1991 64.000
1990 42.000
1991 113.000
1990 81.000
et. 1993 63.000
Soms krijg ik -door sommige
mensen- het gevoel dat kaarten
iets onplezierigs is en ouderen
on waardig. Ikzelf vind het een uit
stekende manier om contacten
met anderen te onderhouden en
tegelijkertijd je hersencellen te
prikkelen. Daarom juich ik het ini
tiatief van de gemeente van harte
toe om in augustus een kaartmid-
dag voorouderen te organiseren.
Iets anders, later op 1 oktober, zie
ik ook wel zitten: een bonte mid
dag met Annie de Reuver en
Frans Vrolijk. In plaats van kaar
ten.
Tilburg heeft tijdens de kermis tegenwoordig de Roze Maandag, waar
homo's en lesbo's uit het hele land op af komen Dat openlijk uitkomen
voor je homoseksualiteit is betrekkelijk nieuw nog niet zo lang gele
den werd dat in onze maatschappij helemaal niet geaccepteerd.
Daarom in deze Seniorenwijzer- een man en een vrouw, allebei ge
trouwd geweest, kinderen. Opgegroeid in een tijd dat homoseksuali
teit nog volkomen taboe was. Inmiddels zijn ze boven de vijftig en
openlijk homoseksueel. Roos Römer (51), stafmedewerkster bij De
Twern, en kastelein Mat de Vries (56) vertellen hun persoonlijke ver
halen. Eerst Roos: "En dan ontdekken: Oh, ik ben verliefd op die
vrouw."
Seniorenwijzer.
Wordt eenmaal in de twee we
ken opgenomen in de Tilburgse
Koerier.
Redactie:
Ria van der Aalst-Dierks
Diny van Bladel-Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
MarcGeerts
Jan van Groos (voorzitter)
Wilma Hurkens
- Joop Janmaat
Karei Luiijf (eindredacteur)
Guus Pijnenburg
Kees Vermunt
I Adres redactie:
Seniorenwijzer, p/a Poststraat
I 64, 5038 DH Tilburg of Postbus
I 3078, 5003 DB Tilburg; tel.
I 5350505.
I Kopij kan opgestuurd worden
I naar het redactie-adres of naar
I de Tilburgse Koerier, postbus
I 10001, 5000 JA Tilburg; tel.
5368805.
I Deadline: maandag 12.00 uur
1 voorde verschijningsdatum.
