s
W I J z
Gerrit Poels neemt altijd boterhammen mee
fae
I
yi
i"!
F
■I.
1
Ihi
Wat eten we met de kerst?
POST
SCRIPTUM
COLOFON
ri
i
i
i
'I
i
i
i
i
i
i
i
■I
f
■I
Prettige feestdagen!
SBT dicht tussen kerst en
nieuwjaar
Informatiemiddag
Seniorenacademie
Weerbaarheidscursus voor
vrouwen
Leren omgaan met de computer
Alleen zijn: doe er wat aan!
Bezig met kerst
r
i
i
DE TILBURGSE KOERIER
DE TILBUI
ÏÏ5"
Drop Oud
FOTO: GEERT VAN LOON
64, 5038 DH Tilburg of Postbus
5368805.
B.E.S. Tuurder
voorde verschijningsdatum.
Vinger aan de pols
Een huis om dat onderdak te bieden
was er in het begin niet. Echte kennis
Seniorenwijzer.
Wordt eenmaal in de twee we
ken opgenomen in de Tilburgse
Kopij kan opgestuurd worden
naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier, postbus
HET WOORD
IS AAN...
Hl
tag om
igeven.
Info-
i gezel-
daarin
aan sociale vaardigheden begrijpen?
Van de ex-psychiatrische patiënten
bijvoorbeeld die, pakweg sinds tus
sen '75 en '80, de opvanghuizen in
Nederland overspoelden. Mensen
die tot dan toe blijvend in een inrich
ting werden opgesloten, kregen de
mogelijkheid er uit te stappen. Maar
niet om terug te gaan. En dat terwijl ze
volkomen gehospitaliseerd waren,
zó gewend als ze zijn aan verzorging
en medicatie. Nu stonden ze zonder.
Ze komen in een opvangcentrum en
lopen gillend weg. Maken een rond
gang langs andere centra, komen te
rug en lopen weer huilend weg."
Het einde van een jaar valt steeds
weer samen met het begin van
het volgende. Zo werkt tijd nu
eenmaal. We vieren dat met het
feest van het Licht.
Dat laten we schijnen in de rich
ting van het nieuwe. Het oude
raakt zo een beetje uit het zicht; in
het donker verdwijnt wat was.
Nieuwe kansen voor ons allen.
Gelukkig 1996!
Blut
"Het is onontkoombaar dat het die
professionele kant opgaat. Goed
ook, om de doorsnee hulpbehoeven
de efficiënter te kunnen helpen. Maar
naarmate je organisatie professione
ler, soepeler wordt, krijg je meer uit
stoot van 'elementen' die daar niet in
passen. Mensen glippen erdoor en
staan op straat."
"Ik ben er van overtuigd dat zo'n rest
groep ook bij de definitie
van hulpverlening hoort. Maakt niet
uit of het nou sociale dienst, GAK,
maatschappelijk werk of Huize Poels
zelf is. Want om als instelling je zaak-
In deze rubriek kan iedereen van 55
jaar en ouder aan het woord komen
om zijn of haar mening te geven over
allerlei zaken. Schrijf uw verhaal op in
ongeveer 200 woorden en stuur dat op
naar de redactie van de Senioren-wij-
zer, per adres Tilburgse Koerier, post
bus 10001, 5000 AJ in Tilburg, onder
vermelding van "Het woord is aan....".
Inzenden betekent niet dat er automa
tisch geplaatst wordt.
jes te kunnen regelen, moet je stan
daardiseren, normaliseren, bureau
cratiseren. De doelgroep wordt een
grootste gemene deler. Dan vallen er
altijd mensen af. En juist dat restant,
daar gaat het mij om."
Een voorbeeld dat Poels van nabij
heeft meegemaakt: "Begeleid wo
nen, idem. Bedoeld om te voorkomen
dat ex-bewoners van Huize Poels
zichzelf opnieuw dakloos zouden
'maken'. In overleg met de Sociale
Dienst worden alle vaste lasten geor
ganiseerd. Stichting Blut betaalt de
huur en energie. De rest is voor eigen
besteding. Maar je wil als organisatie
mislukkingen voorkomen. Ontploffin
gen in bepaalde pandjes, dat kan niet
meer. Je gaat dus selecteren: wie
zetten we bij elkaar, wie valt er bui
ten?"
"Ik ben in '68 met dit werk begonnen
uit een zekere onvrede met mijn
kloosterlijk bestaan. Niet dat ik daar
mee per se radicaal wilde breken,
maar ik vond dat ik buiten de kloos
termuren meer kon doen voor de
mensen die het hardst hulp nodig
hebben. Wat ik had opgepikt van het
tweede Vaticaans concilie in 1965,
was datje de kerk met daden gestal
te moest geven. Niet teveel hoge, of
diepe praat, maar gewoon tussen de
mensen staan en meedoen."
"Met een kleine groep gelijkgestem
den wilden we concrete hulp bieden.
Boodschappen doen, formulieren
invullen, huisbezoekjes afleggen,
luisteren. Onze congregaties lieten
ons die ruimte, maar het kostte ons
wel de zekerheden van het klooster
leven." "Het oorspronkelijk plan was
om een vaste post te bemannen bin
nen de Tilburgse Hulpcentrale, die
opgericht zou gaan worden. Maar
toen we op 1 mei 1968 begonnen,
was de Hulpcentrale er nog steeds
niet. En binnen een maand was het
luisteren naar mensen veranderd in
de feitelijke opvang van die mensen.
Zó zijn we eigenlijk puur toevallig van
aanspreekpunt tot een opvangcen
trum geworden."
Donderdag 21 december T995 pagina‘24
1
tX(|
E
Terug naar af
"Dan moet je de straat op. Ik heb ge
zien dat veel problemen niet op te los
sen zijn binnen een gestructureerde
organisatie. In de 27 jaar dat Huize
Poels bestaat, heb ik al vader op
zoon op kleinzoon bij ons op doorreis
gezien. Families met een ingegroei
de mislukking. Geen enkele kans om
tot een minimaal sociaal niveau te
klimmen. Maar op straat maken ze
graag een praatje."
"Dus toen ons opvangcentrum -nadat
het eerst in de Poststraat, daarna in
de Nieuwlandstraat en vervolgens
aan de Ringbaan Zuid zat- in 1990
naar de Gasthuisring ging verhuizen,
dacht ik: 'Het zijn toch mijn laatste ja-
ren, er is zoveel regelgeving bijgeko
men waar ik niet meer mee uit de voe
ten kan, laat ik maar niet meegaan
naar het nieuwe huis.' Ik heb uit Hui
ze Poels moeten stappen om het
weer te ontdekkenHet is weer net als
in het begin, dichtbij."
E
M271 r
"Samen zijn we naar de baas van de
'Broeders van Liefde gegaan. We
vroegen de overste of hij garant wou
staan voor de huur als wij huisvesting
konden vinden. Hij ging akkoord. En
gelukkig waren nog niet alle banden
met de diverse congregaties waar we
vandaan kwamen, verbroken. We
kregen er eten en drinken, of konden
langskomen om de restanten op te
halen. Daar leefden we van. De men
sen die bij ons introkken, deelden
daarvan mee."
"We stapten naar de St. Vincentius-
vereniging, een negentiende-eeuw-
se voorloper van de Sociale Dienst.
Daar vroegen we om meubels, zodat
we konden zitten en slapen."
Onze tweed
kruiswoord]
en neem de
vraagde lett«
deze maniei
e™e“£“
dinsdag 2 ja
dags sturen
Postbus 10C
deze oplossi
geerniet op
te vermelde
De namen
eveneens be
Fijn dat u vorige keer aandacht hebt besteed aan de Internationale Dag
van de Vrijwilliger. Het is goed dat al die mensen die zich vrijwillig inzetten
voor anderen, eens in het zonnetje gezet worden. Wat ik wel jammer vind,
is dat het artikel zo 'roze' was geschreven. Zo van: "Het moet van binnen
uit komen" en "Je moet er geen beloning voor krijgen". Alsof dan het war
me gevoel zou verdwijnen.
Nu weet ik uit ervaring dat vrijwilligerswerk lang niet altijd zo warm en pret
tig is. Vrijwilligers zijn namelijk gewone mensen, die net als anderen vaak
aardig, maar soms verdraaid vervelend kunnen zijn. Vooral als er macht
in het spel is. Bovendien is het werk dat vrijwilligers doen, niet altijd zo leuk
als in het artikel werd gesuggereerd en blijft de waardering soms ook nog
uit.
Dus als je op de koop toe neemt dat vrijwilligerswerk wordt gedaan door
mensen met hun positieve maar ook negatieve kanten, dan kan ik het ie
dereen van harte aanbevelen. Ikzelf doe het namelijk al meer dan twintig
jaar.
Tweehonderd bordjes
"Het heeft lang geduurd om daar wat
vastigheid in te brengen", vervolgt
Gerrit Poels. "Pas na een paar jaar
ontdekten we wat de financiële in
breng van de Sociale Dienst kon zijn.
De eerste gemeentelijke subsidie da
teert volgens mijn herinnering uit
1976. Daarvoor was het: 'Pak maar
een bordje en eet maar mee.' Maar
als het op een gegeven moment
tweehonderd bordjes zijn, wordt dat
moeilijk."
"Dan ontdek je dat je het niet meer al
lemaal zelf kan doen. Datje, om con
tinuïteit te waarborgen, niet kunt ont
snappen aan een meer professionele
aanpak. Dat je organisatie zich moet
vertakken, dat je taken aan anderen
moet overlaten. Dus ontstond naast
ons eerste opvanghuis een tweede
aan hetTransvaalplein. Maar ook: de
Pollepel, Stichting Blut, Begeleid Wo
nen en het sociaal pension. En na
tuurlijk La Poubelle, zeventien jaar
geleden opgericht, prima club. De
oorspronkelijke taak was om de spul
len die ze kregen, aan te bieden aan
Huize Poels en haar vertakkingen.
Daarbij staat het woord gratis voorop
voor onze eigen klanten. Maar ook
anderen kunnen er voor een habbe-
krats terecht. Al met al hadden we het
aardig voor elkaar."
Gillend weglopen
Als je net als Gerrit Poels al zo vaak
hebt meegemaakt dat een goed ini
tiatief uiteindelijk altijd die mensen
overslaat die de hulp het hardst nodig
hebben, waarom ga je dan niet ge
woon op een bankje van de zon ge
nieten? Waarom heb je die opvang
niet van het begin af aan overgelaten
aan de instellingen die er toch al voor
stonden?
"Solidariteit", antwoordt Poels.
"Waarbij dus niet de oplossing cen
traal staat, maar het meevoelen. Met
mensen die zich niet houden aan de
regels als hun een onderdak wordt
aangeboden. Die dat niet kunnen.
Die te weinig sociaal contact gewend
zijn om dat op te kunnen brengen."
"Hoe moetje dat elementaire gebrek
Gerrit Poels: "Solidariteit, waarbij niet de oplossing centraal staat,
maar het meevoelen.
Met één been in het klooster en één been in de goot. Zo begon Ger
rit Poels in '68 aan het opvangcentrum dat iedere zwerver, junk en
andere ontheemde uit Tilburg inmiddels weet te vinden. Het gaat
goed met Huize Poels, maar 'Pater' Poels zelf is daar niet meer te
vinden. Wel kun je hem sinds hij met de VUT ging, tegenkomen in
de 'jungle' van de binnenstad. De inmiddels 66-jarige Poels stapt
nog elke ochtend om half vier op zijn fiets om daar heen te gaan.
Waarom? Lag er soms geen mooie rol voor hem klaar bij het uit
stekend functionerende opvangcentrum? "Toch wel, maar alle vor
men van hulpverlening, hoe goed ook, hebben uitstoot." Die men
sen die nergens passen, roepen vanuit het donker: 'Pater, heb je
wat te vreten?' Daarom neemt Gerrit altijd boterhammen mee. Der
tig jaar dokteren aan de zieke onderbuik van Tilburg.
van zaken evenmin. Er was alleen
overtuiging en doorzettingsvermo
gen. "We begonnen zonder enige
kennis vooraf", vertelt Poels. "Zeker
in het begin waren we nauwelijks kri
tisch bezig. We pakten gewoon op
wat we tegenkwamen. Je hoort de
problemen aan en probeert er wat
aan te doen. Maar je kunt niet overal
meteen wat aan doen. Moet je die
mensen dan in de kou laten staan?
Het liefst wil je ze in huis halen. Om
een vinger aan de pols houden. Dat
ze niet opnieuw in moeilijkheden ko
men. Totdat er een oplossing is."
"De vraag was: hoe komen we aan
huisvesting en geld om dat mogelijk
te maken? We hadden het van tevo
ren niet gepland en nauwelijks door
dacht. We waren geen lid meer van
een kloosterorde. Onze banen -we
werkten vooral in het onderwijs- had
den we opgezegd. In feite zaten we
zonder inkomen en zonder onder
dak. Toch waren we vastbesloten."
De redactie van de Seniorenwijzer wenst alle lezers prettige
kerstdagen en een gelukkig 1996!
De Tilburgse Koerier gaat van een weekje kerstvakantie ge
nieten. De volgende Seniorenwijzer verschijnt wel gewoon
over twee weken, dus op donderdag 4 januari. Berichten
voor die pagina moeten binnen zijn op dinsdag 2 januari om
10.00 uur. Voor de Seniorenwijzers daarna is de kopijsluiting
weer gewoon op maandag om 12.00 uur voor de verschij
ningsdatum.
Het centraal bureau van SBT aan de Posstraat en de kanto
ren van de stadsdeelteams zijn gesloten van maandag 25
december tot en met maandag 1 januari 1996. Op dinsdag 2
januari zijn de SBT-medewerkers u weer graag van dienst.
Van begin februari tot eind april worden aan de Senioren
academie 33 cursussen gegeven door docenten van de Ka
tholieke Universiteit Brabant (KUB) en de Hogeschool Ka
tholieke Leergangen (HKL). Er komen thema's uit allerlei
wetenschapsgebieden aan bod. In Tilburg zijn dat onder
meer: boeddhisme, evolutieleer, schilderkunst en picturale
zeggingskracht, het rationalisme de opkomst van de En
gelse roman, de literatuur der beide Duitslanden (1945-
1989), architectuur van de Renaissance, achtergronden van
het Interbellum (1919-1939), Europese literatuur van de
20ste eeuw, muziek van de 20ste eeuw, ontwikkelingspsy
chologie en de kwaliteit van de krant. De cursussen van 10x2
uur kosten ƒ250,-(reductie mogelijk).
Op donderdag 11 januari is er een informatiemiddel
14.00 uur. Tot 16.30 uur worden dan mini-colleges gege
Plaats: KUB, Warandelaan 2, in gebouw Q. Informatie:
centrum HKL, tel. 5394444.
Op 8 januari start in het buurtcentrum Loven-Besterd een
weerbaarheidscursus voor vrouwen van 55 jaar en ouder.
Doel van deze cursus is vrouwen om leren gaan met angst.
Vaak durven vrouwen niet alleen de straat op, omdat zij bang
zijn dat hun iets zal overkomen. Als je bang bent, loop je ook
niet lekker over straat of blijf je thuis, terwijl je wel weg had
willen gaan.
In de cursus leert u om te gaan met uw angst, hoe sterk u bent
en wat u allemaal nog wèl kunt doen als u bang bent. Hoe je
het risico op slachtofferschap kunt verkleinen door bijvoor
beeld uw houding te veranderen. Bovendien leert u een aan
tal groepen en technieken.
De cursus heeft twaalf bijeenkomsten van twee uur. Start:
maandag 8 januari, 13.30 tot 15.30 uur. Kosten: ƒ50,- per
persoon voor de hele cursus. Plaats: buurtcentrum Loven-
Besterd, Koestraat 164. Opgave: tel. 5421664.
De computer is niet meer weg te denken uit het dagelijks be
staan. Maar veel oudere mensen wagen zich niet in de buurt
van dit apparaat. Terra Nova heeft een speciaal aanbod voor
vijftigplussers.
In de 'basiscursus computer' leert u het hoe en het waarom
van de Personal Computer (PC). Stap voor stap leert u wat
u met de PC kunt doen. De cursus 'tekstverwerken' is een
vervolg op de basiscursus. Na acht lessen heeft u de basis
principes van het tekstverwerkingsprogramma Wordperfect
onder de knie.
De cursus 'Windows' op beginnersniveau laat u kennisma
ken met het programma Ms-windows, het pakket en de muis.
U leert hoe u kunt tekstverwerken en hoe u tekeningen kunt
maken'Tekstverwerken onder windows' is daar een vervolg
op.
Bij de cursussen ligt de nadruk op individuele begeleiding en
werken in eigen tempo. U betaalt per cursus voor acht les
sen ƒ82,50. De cursussen beginnen half januari. Inlichtin
gen: Terra Nova, Nieuwlandstraat 44-46; tel. 5426269.
Sinterklaas, Kerstfeest, Oud en Nieuw: een sfeer van
ligheid, harmonie en vrede. Het gezinsleven speelt i
een grote rol en lijkt er vanzelfsprekend bij te horen. Toch is
dit voor veel mensen geen realiteit. Er zijn mensen die alleen
wonen, mensen zonder kinderen, mensen met kinderen die
ver weg wonen, mensen zonder familie, vrienden of beken
den.
Bij het Meldpunt Tilburg-Noord werken vrijwiligers die het fijn
vinden om eens bij iemand langs te gaan voor een praatje of
eens een boodschap voor iemand te doen, samen eens te
wandelen, te winkelen e.d. wist u dat het vaak veel gezelli
ger is met iemand samen de pakjes in te pakken of de kerst
boom op te tuigen en ondertussen je verhaal kwijt te kunnen?
Belt u eens naar het Meldpunt (4555257); wellicht krijgt u er
een aantal vrienden bij.
Verkeert U in de luxe omstandigheid dat u tijdens de kerst
dagen niet zelf het diner hoeft te verzorgen? Dan houdt u tijd
over om allerlei andere leuke dingen te doen. In de Openba
re Bibliotheek Tilburg vindt u materiaal genoeg om uzelf aan
genaam bezig te houden.
Natuurlijk kunt u de tijd doorbrengen met een lekker lees
boek. Voor ideeën kunt u kijken op de tafels met nieuwe boe
ken, op aanwinstenlijsten of in de kast met pas
teruggebrachte boeken. Misschien zijn er nog leesboeken in
kerstsfeeer aanwezig.
Maar het is ook leuk om wat te gaan doen. Misschien kunt u
nog wat moois maken voor uzelf of degene bij wie U gaat
eten. Bij de hobbyhoeken is keuze te over. Wat dacht u van
'Marmeren op steen hout en metaal' van Mick Deenik of van
'Kartonnage van mappen en dozen' van Pien Lemstra? Mis
schien kunt u iets moois of lekkers maken aan de hand van
'De kunst van kerst' van Malcolm Hillier.
Houdt u van puzzels? Zoek op het onderwerp 'puzzels' en u
vindt allerlei boeken van gemakkelijk tot moeilijk, vaq raad
sels tot wiskundige hersenbrekers. Voor detectiveliefheb-
bers is 'Misdaaraadsels' een aanrader.
U vindt in de bibliotheek muziek en videobanden (Konings
plein), hobby- en platenboeken of tijdschriften te over om
aangenaam mee te verpozen. U kunt nog in de bibliotheek
aan het Koningsplein terecht tot vanavond negen uur en vrij
dag en zaterdag tot vijf uur. In de grotere filialen kunt u tot
morgenavond acht uur en zaterdagmorgen tot een uur te
recht. Na de kerstdagen zijn de bibliotheken weer gewoon
open.
rxci i upyi
Koerier.
Redactie:
I Ria van derAalst-Dierks
I Diny van Bladel-Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
MarcGeerts
Jan van Groos (voorzitter)
I Wilma Hurkens
Joop Janmaat
I Karei Luiijf (eindredacteur)
Guus Pijnenburg
I Kees Vermunt
I Adres redactie:
I Seniorenwijzer, p/a Poststraat I
64, 5038 DH Tilburg of Postbus 1
I 3078, 5003 DB Tilburg; tel. I
1 5350505.
I Kopij kan opgestuurd worden
I naar het redactie-adres of naar I
1 de Tilburgse Koerier, postbus
I 10001, 5000 JA Tilburg; tel. I
5368805.
Deadline: maandag 12.00 uur
