I
1
W I J z
I
4
50
Werkgroep Ouderen en
Verkeer van SBT naar TOG
"Ouderen moeten zelf problemen
signaleren en aanpakken"
Project Ouderen en Veiligheid in Loven-Besterd en Oerle
POST
COLOFON
SCRIPTUM
ri
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Zorg en Paos-inn in Wandelbos
Nieuw Abbeyfieldhuis in Noord
'Zorgmarkt' in Den Herdgang
Koersbal in De Schans
Trefpunt 't Sant
Paasstukjes maken
Trefpunt De Reit
Bloemen buiten binnen de
bibliotheek
r
i
i
i
i
i
Donderdag 30 maart 1995 pagina 15
DE TILBURGSE KOERIER
350505.
naar het redactie-adres of naar
'g
tIL
8
Seniorenwijzer
Wordt eenmaal in de twee we
ken opgenomen in de Tilburgse
Koerier.
Redactie:
Ria van der Aalst-Dierks
Diny van Bladel-Verbunt
i Poststraat
64, 5038 DH Tilburg of Postbus
HET WOORD
IS AAN...
iar
143
I470
HUIS
Eindhoven
Amsterdam
urg
39140
V“T, LSI I I HUUiy UI I UOLUUÜ
I 3078, 5003 DB Tilburg; tel. I
J 350505.
I Kopij kan opgestuurd worden
naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier, postbus
I
ueaumie: maaiiucty ip.uu i
voor de verschijningsdatum.
Oplossingen
Het Tilburgse project is bijzonder, want
voor de eerste keer -hoe vreemd dat
ook klinkt- staan de gedachten en ge
voelens van ouderen omtrent veilig
heid centraal. Noordzij: "We kijken naar
wat er bij de ouderen zelf speelt."
In deze rubriek kan iedereen van 55
jaar en ouder aan het woord komen
om zijn of haar mening te geven over
allerlei zaken. Schrijf uw verhaal op in
ongeveer 200 woorden en stuur dat op
naar de redactie van de Senioren-wij-
zer, per adres Tilburgse Koerier, post
bus 10001, 5000 AJ in Tilburg, onder
vermelding van "Het woord is aan....".
Inzenden betekent niet dat er automa
tisch geplaatst wordt.
Coördinator Ad Schaffelaars van
het project Ouderen en Veiligheid:
"Ouderen voelen zich onveilig in
het huidige straatleven."
FOTO: GEERT VAN LOON
vloeden. De succesvolle rijvaardig-
heidstest voor ouderen moet een jaar
lijks terugkerend verschijnsel worden.
Daarnaast wil de werkgroep autorij
scholen zover krijgen dat ze opfriscur
sussen met aangepaste auto's opzet
ten voor ouderen en mensen met een
handicap.
Informatie: werkgroep Verkeer en
Vervoer TOG, Dragonstraat 13; tel.
686165.
Noord-Brabant kampt al jaren
met een groot tekort aan ver
pleeghuisplaatsen. Vanaf 1993
heeft de regering alle voorstellen
om wat te doen aan dit tekort voor
zich uit geschoven. Als de huidi
ge plannen van Den Haag door
gaan, wordt het 1996 voor er be
sluiten vallen over uitbreiding.
Een onmogelijke zaak voor deze
provincie waar de vergrijzing
twee maal zo snel gaat als in de
rest van Nederland.
Vroeger was regeren vooruitzien,
nu is het vooruitschuiven gewor
den. Drop Oud
Problemen
I Vanaf die datum gaat Schaffelaars sa
men met de ouderen na wat hun pro
blemen zijn in de wijken. Verder behar
tigt zij de belangen van de senioren als
voor
ecten
Ouderen voelen zich onveiliger in
het moderne stadsleven dan jonge
ren. Niet dat ouderen vaker slacht
offer zijn van misdrijven, integen
deel zelfs, hnaar dat neemt het
gevoel van onveiligheid niet weg.
Vanaf 1 april begint in Tilburg een
experiment in de wijken Oerle en
Loven-Besterd. Het project is uniek
in Nederland, omdat voor de eerste
keer de gedachten en gevoelens
van ouderen zelf centraal staan.
Ouderen kunnen aangeven waar
hun onveilige gevoel vandaan komt
en ze krijgen de kans zelf mee te
denken over mogelijke oplossin
gen. Tijdens het project, dat min
stens anderhalf jaar duurt, worden
ze daarin bijgestaan door een coör
dinator.
Schaffelaars: "De mensen moeten zelf
aangeven waar en waardoor ze zich
onveilig voelen." Het mooiste zou zijn
als de ouderen, door over hun gevoe
lens van onveiligheid met leeftijdgeno
ten te praten, zelf met mogelijkheden
komen voor oplossingen, vindt Noord
zij. Dat is ook het uiteindelijke streven
van het project: dat oudere bewoners
zelf de problemen signaleren en die
vervolgens aanpakken, aldus de twee.
"Zo lang het project loopt, reiken wij
vaardigheden aan die de mensen later
kunnen blijven gebruiken", voegt
Schaffelaars toe.
Het tweetal beseft goed dat het makke
lijker is een struik uit het oogpunt van
veiligheid te verwijderen of ergens ex
tra verlichting aan te brengen dan de
angst van mensen te verminderen.
Schaffelaars: "Daar zijn wel technieken
voor, maar je moet proberen de aanlei
ding voor die angst weg te nemen. Bij
voorbeeld geen tas meenemen als je
de straat op gaat of die op een veilige
De laatste Seniorenwijzer toonde aan dat de toekomst voor veel ouderen
er niet rooskleurig uitziet: hun huisvesting wordt ondanks de huursubsidie
onbetaalbaar. Een bescheiden onderkomen kost al gauw zo'n 500 piek
per maand, iets meer dan dan een derde van het minimum-inkomen. Van
wat er overblijft, moeten de vaste lasten betaald worden: energie, tele
foon, onroerend goedbelasting, afvalstoffenheffing, rioolaansluitings-
recht, kijk- en luistergeld, ziektekostenpremie, etc.: alles bij elkaar nog
eens 400 gulden.
Als alles betaald is, kunnen we ongestoord gaan slapen. Niemand valt ons
dan nog lastig. Veel meer dan slapen zit er dan ook niet meer in.
In de jaren tachtig begon de legitimering van de armoede door deze te be
noemen als 'minima', ja zelfs 'echte' en 'langdurige minima'. Die trend zet
zich nu door. We kennen inmiddels ook al de echte langdurige onderkant
van de arbeidsmarkt: lullig werk doen voor een schijntje.
Nu komt de onderkant van de huisvesting er aan. Velen van onze opa's en
oma's zitten tegen een veel te hoge prijs in een te kleine kamer en tellen
hun zegeningen.
Bedankt oudjes, maar de gemeenschap waaraan jullie gebouwd hebben,
is niet bereid de sociale woningbouw te betalen. Daaag!
Fons Huismans
regelmatig overleggen met de ge
meente en de politie. Ook wil ze beter
gebruik maken van de deskundigheid
van andere organisaties als Veilig Ver
keer Nederland, de voetgangersver-
eniging en de Eerste Nederlandse Fiet
sers Bond.
De werkgroep ziet verder taken voor
zich weggelegd op het gebied van
voorlichting op scholen en akties om de
mentaliteit van weggebruikers te beïn-
Steeds meer ouderen gaan 's avonds
de deur niet meer uit omdat ze zich on
veilig voelen op straat, stelt Barth
Noordzij, voorzitter van de project
groep Ouderen en Veiligheid. Uit een
onderzoek uit 1990 blijkt echter dat ou
dere mensen minder vaak slachtoffer
zijn van misdrijven dan jongere. Het ge-
I voel van onveiligheid heeft dan ook niet
alleen met misdaad te maken: ook za-
I ken als slechte straatverlichting, on-
overzichtelijke verkeerssituaties en ge
drag van fietsers vormen bij sommige
ouderen een aanleiding voor angst.
"Ouderen voelen zich kwetsbaar in het
huidige straatleven", aldus Ad Schaffe
laars. Zij is per 1 april coördinator van
I het project.
het gaat om veiligheid. Ook onderhoudt
zij contacten met organisaties en men
sen in de wijken die met en voor oude
ren werken. Tevens moet ze ervoor zor
gen dat ouderen meer betrokken
worden bij zaken die te maken hebben
met veiligheid.
Naast Schaffelaars en Noordzij, werk
zaam bij de SBT, bestaat de project
groep Ouderen en Veiligheid uit leden
van de politieteams centrum Noord en
binnenstad, DeTwern, de gemeente en
het Overleg Tilburgse Ouderenorgani
saties (OTO). Het geld komt van het mi
nisterie van Justitie en ook de gemeen
te Tilburg levert een bijdrage. Na één
jaar volgt een evaluatie. Daarbij wordt
gekeken of de veiligheid in de ogen van
ouderen is veranderd.
Per 1 april van dit jaar kunnen ouderen
in de twee wijken een telefoontje ver
wachten. Dan krijgen zij vragen voor
gelegd over de veiligheid in de wijk en
over het gevoel dat zij daar zelf over
hebben. "Zo ontstaat er een duidelijk
beeld aan het begin van het project", al
dus Noordzij.
Het klinkt allemaal niet nieuw en Oude
ren en Veiligheid is dan ook niet het eer
ste project dat de angsten van senioren
onder de loep neemt. Landelijk zijn er al
heel wat onderzoeken geweest, maar
nooit werd goed gekeken naar wat er bij
de ouderen leeft, zegt Noordzij. "Wel
kwamen er cursussen zelfverdediging
en voorlichting over inbraakpreventie,
maar die sloegen dan nooit erg aan.
Het kan zijn dat als gevolg van dit pro
ject er ook zo'n cursus of voorlichtings
bijeenkomst komt, maar dan is het om
dat de mensen dat zelf willen."
Angst verkleinen
Dat het project in de wijken Oerle en Lo
ven-Besterd uitgevoerd wordt, is niet
toevallig. In beide wijken behoort circa
een kwart van de buurtbewoners tot de
ouderen en dat is ruim boven het Til
burgse gemiddelde van 16 procent.
Oerle is voor de gemeente bovendien
een aandachtsgebied. Zaken als on
derhoud van straten en het groen, par
keergelegenheden, schoonhouden
van de omgeving, openbare verlichting
en verkeersveiligheid zijn daar in een
gemeentelijk onderzoek uit 1993 als
onvoldoende bestempeld.
Loven-Besterd scoorde in datzelfde
onderzoek goed als wijk en is dan ook
geen aandachtsgebied. Alleen de om
geving Koestraat kwam bij het onder
zoek minder goed uit de verf. Doordat
Loven-Besterd in het algemeen beter
onderhouden is dan Oerle, vormen
deze twee wijken een contrast waar het
project nu gebruik van maakt.
Naast de woonomgeving spelen ande
re, meer ongrijpbare factoren een rol
die mensen een onveilig gevoel kun
nen geven. Te denken valt aan berich
ten in kranten en op televisie en de,
soms sterke, verhalen die ouderen el
kaar vertellen. Schaffelaars: "Als de
media en die gesprekken mensen ban
ger maken, dan moet je door erover te
praten die angst zien te verkleinen. Ou
deren moeten hun eigen angst leren
kennen en weten dat die hun levens
vreugde verkleint. Doordat ze bang
zijn, blijven ze thuis terwijl ze misschien
liever ergens heen zouden gaan. Dat is
toch jammer?" Noordzij: "Het is niet erg
als ouderen 's avonds thuisblijven, ten
minste, als ze daar zelf voor kiezen.
Maar als ze thuisblijven omdat ze bang
zijn op straat, dan moeten ze daar iets
aan doen."
De Samenwerkende Ouderenorganisaties Wandelbos
(SOOWA) organiseren op 12 april een voorlichtingsmid-
dag door Thuiszorg Midden-Brabant. Gratis toegang, in
de pauze kopje koffie of thee. Aanvang: 14.00 uur.
Op 19 april om 14.00 uur wordt een Paas-inn gehouden
voor ouderen in deze wijk. Medewerking wordt verleend
door pastor Bijl en door het ouderenkoor Andantino. Op
het programma staan een Paasdienst, een concert door
het koor en een Paasmaaltijd. Entree 2,50 p.p. Opgeven
vóór 9 april bij Aleida de Leeuw of Piet Brokke in het Kie-
vitslaer, Reinevaarstraat 55; tel. 683961
Aan het Verdiplein wordt op dit moment een Abbeyfield-
huis gebouwd als onderdeel van een groter wooncom
plex. In de Academielaan staat al enkele jaren een der
gelijk huis. Abbeyfield is een kleinschalige woonvorm voor
alleenstaande ouderen. Acht a tien ouderen wonen bij el
kaar, elk in een eigen appartement. Men woont zelfstan
dig, maar niet alleen. In het wooncomplex is een ge
meenschappelijke ruimte met een keuken. Daar eten de
bewonders gezamenlijk de hoofdmaaltijd. Abbeyfield
biedt ondersteuning als dat nodig is, bijvoorbeeld bij het
bereiden van de maaltijd. Deze hulp wordt geregeld door
een huiscoördinator. Abbeyfield is een vrijwilligersorgani
satie, die werkt zonder winstoogmerk. Meer informatie of
een inschrijvingsformulier: Yvonne Riphagen, tel. 013-
349103, of Christel Gorong, tel. 04160-65320.
Verschillende organisaties die werken voor en met oude
ren houden op 5 april een 'zorgmarkt'. Deze markt is be
stemd voor ouderen en mantelzorgers en geeft informatie
over allerlei aspecten van wonen en zorg, zoals aanpas
singen van woningen, verzorging en verpleging, wetge
ving en indicatiestelling, vrijwilligerszorg en thuiszorg.
Wethouder Ank van Blerck-Woerdman opent de zorg
markt om 13.30 uur. Daarna geven de instellingen in een
korte lezing informatie over hun werkgebied. In informa-
tiestandjes is ook schriftelijke documentatie verkrijgbaar.
In een aparte ruimte is een non-stop video-presentatie te
zien. De vrolijke noot wordt verzorgd door 't Hermenieke
en Jan Naaykens zal op zijn eigen Brabantse wijze de
zorgmarkt afsluiten. De informatiemarkt wordt op woens
dag 5 april van 13.30 tot 18.00 uur gehouden in verzor
gingscentrum Den Herdgang, Berlagehof 60. De toegang
is gratis.
Op dinsdagmiddag is het koersbaldag bij werkgroep ou
deren De Schans. Dit spel vertoont overeenkomsten met
jeu de boules en bowls en wordt binnen gespeeld. Bij
koersbal oefenen de spelers zich in concentratie, in het
harmonieus laten samengaan van bewegingen van ar
men en voeten en in het verkrijgen van spelinzicht. Li
chaamskracht, snelheid en uithoudingsvermogen zijn dus
niet belangrijk. Bij de laatste groep (aanvang 15.15 uur)
zijn nog enkele plaatsen vrij. Kosten: 5,- per maand.
Informatie over deze of andere activiteiten van de werk
groep ouderen De Schans: Miek de Kock of Jan de Lau-
re, De Schans 123, 5011 EN Tilburg; tel. 564456.
Het ouderentrefpunt 't Sant (Beneluxlaan 74) organiseert
in april weer een aantal leuke activiteiten. Op dinsdag- en
donderdagochtend zijn creatieve activiteiten gepland.
Deze maand is dat glasschilderen. U betaalt alleen de ma
teriaalkosten. Vrijdags kunt u deelnemen aan het bridgen.
Van dinsdag t/m vrijdag bent u welkom op de inloopoch-
tend voor een kopje koffie en een praatje.
Op woensdag 5 april (10.00 uur) kunt u bloemschikken;
materiaalkosten ƒ6,-. Op woensdag 12 april is er om 10.00
uur een Paas-bingo met leuke praktische prijzen; kosten
ƒ6,-. De zaal is open om 9.30 uur.
Woensdag 26 april organiseert het Trefpunt een fietstocht
met picknick. Een uitgebreide folder met inschrijfformulier
is te verkrijgen op het Trefpunt.
Het Trefpunt Ouderen Gasthuisring/Vredeswijk organi
seert op maandag 10 april om 14.00 uur een middag waar
op men paasstukjes kan maken in het parochiehuis aan
de Vredeman de Vriesstraat 38. Wie meedoet, moet zelf
een bakje voor het paasstukje meenemen. Kosten: 3,-,
inclusief materialen en een kopje koffie/thee. U kunt u tot
en met 7 april opgeven bij: mw. van Esch (tel. 354740) of
mw. Rijnders (tel. 436109).
De activiteitencommissie organiseert op donderdag 13
april een gezellige paasmiddag met o.a. een bingo. De
middag begint om 14.00 uur en kost 5,- per persoon.
Op donderdag 27 april organiseert de werkgroep een ex
cursie naar de Deltawerken. De bus vertrekt om 9.00 uur
van het wijkcentrum en is om 19.00 uur terug. De kosten
zijn 35,- per persoon voor de gehele dag. Mensen die
willen meedoen, kunnen zich op dinsdag- of donderdag
ochtend in wijkcentrum De Reit opgeven. Adres: Wester-
torenlaan 4, tel. 634247.
In sommige straten, flats en verzorgingshuizen maken ze
er jaarlijks een wedstrijd van: wie heeft het mooiste bal
kon? Met behulp van boeken uit de Openbare Bibliotheek
maakt u een goede kans. Daar vindt u namelijk veel tuin-
boeken, ook speciaal over balkontuinen!
U kunt inspiratie opdoen uit het deel 'Kleurrijke balkons en
terrassen' uit de serie Groenboekerij. Iets omvangrijker is
het boek 'Bloemen en planten op balkon en terras' van
Lektura.ma. In het boek 'Balkontuinen en dakterrassen'
van F. van Eeghen-Elias vindt u creatieve ideeën in groen
en kleur op balkon en terras. De Engelse A. Toogood geeft
een aantal 'ideeën voor bloembakken' in het gelijknamige
boek. Geeft u niet zozeer om bloemen, maar meer om
groenten, fruit en kruiden van eigen kweek? Ook met al
leen een balkon en een vensterbank kunt u daarvan ge
nieten. In het boek 'Groenten kweken zonder tuin' legt Ju
lia Voskuil uit hoe dat kan.
Zet de bloemetjes eens buiten met de bibliotheek bij u in
de buurt!
De elf jaar oude werkgroep Ouderen
en Verkeer is onlangs samengegaan
met de soortgelijke werkgroep van
het Tilburgs Overleg Gehandicap
tenorganisaties (TOG). Door de fu
sie hopen beide werkgroepen een
betere bijdrage te kunnen leveren
aan goed vervoer voor en veiligheid
van kwetsbare groepen in het ver
keer.
De nieuwe werkgroep werkt verder on
der de vleugels van het TOG. De be
langrijkste reden voor de fusie was dat
er grote overlappingen bestonden bij
het werk van beide groepen. Met en
thousiasme gaan ze nu samen aan de
slag.
De nieuwe TOG-werkgroep Verkeer en
Vervoer blijft knelpunten in technische
verkeersvoorzieningen aankaarten in
het geregelde overleg met de gemeen
telijke dienst Publieke Werken (PW), zo
staat te lezen in het werkplan voor dit
jaar. Er blijft op dit terrein overigens
kontakt bestaan met de projectraden
en de Cliënten Adviesraad van de SBT.
Die kunnen problemen en mankemen
ten signaleren en na het overleg met
PW controleren of er daadwerkelijk wat
aan gedaan wordt.
Daarnaast gaat de werkgroep dit jaar
nieuwe projecten vroegtijdig toetsen op
toegankelijkheid en bereikbaarheid
voorouderen en gehandicapten. Daar
bij horen de renovatie van de Heuvel,
een nieuwe wijk als de Reeshof, het ge
plande busstation en de uitvoering van
het fietsenstallingsplan.
Speciale aandacht wil de werkgroep
besteden aan voorzieningen die het
(oudere) gehandicapten gemakkelijker
maken zich zelfstandig op straat te ver
plaatsen. Te denken valt daarbij aan
'gidslijnen' (bijvoorbeeld geribbelde te
gels) bij bushaltes, naar openbare ge
bouwen, of naar de paal met drukknop
bij handbediende voetgangerslichten.
Op het gebied van verkeersveiligheid
wil de werkgroep Verkeer en vervoer
I5 pagina 14
emeentelijke gebou-
snkomst tussen ge
en Intergas inzake het
energiebesparing voor
iwen wordt onderte-
r Volkshuisvestng en
1-95 Vomil
diaal
st Mondiaal wordt een
-toegekend ovor het
or should I go?".
1-95FPOIC
iting
3 voor de wachtgeld-
Iburgse Kunststichting
neentelijk Platform
het Gemeentelijk Plat-
/ordt in 1995 voortge-
i wordt een besluit ge-
iinuering van het
1-95FPOIC
I Riek Flipse-Tiemens
1 MarcGeerts
I Jan van Groos (voorzitter)
1 Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
1 Karei Luiijf (eindredacteur)
I Kees Vermunt
Adres redactie:
Seniorenwijzer, p/a
plaats dragen." Noordzij: "Het doel is
de angst te verminderen of weg te ne
men, maar dat is heel moeilijk."
10001, 5000 JA Tilburg; tel.
368805.
Deadline: maandag 12.00 uur
