Kerststallen kijken
in het Hart van Brabant
Nederlandse primeur:
milieuvriendelijke kerstster
Knoeien met
kaarsen? Niet
deze kerst!
Kerstvakantie?
A
TEK;
istgebit?
ijn, dat weten
wat aan doen,
lie er verstand
tilburg
'evert
1994 pagina 6
Donderdag 22 december 1994 pagina 7
DE TILBURGSE KOERIER
n 31 december.
erfect Skin
- en ƒ20,-
waanzin en cre-
50
kerstconcert
■en 20,-
50
Christmas
13-635664
Christmas
3-635664
Bero, of de
ts van
el - Suiker
Oen 17,50
ik het toch
De grote kerststal op de Heuvel, foto Geert van Loon
O
kaant
door.
I Blankers
een gelukkig
zijn wa
«1de ai
en arrangement
foto Geert van Loon
De kerststal die bewoners bouwden aan de Thomerbeek
1, Tilburg
Kribje kijken,
kindje wiegen
Kerstmis. Even ondenkbaar als een Kerst
zonder Kerstboom, is een Kerst zonder
Kerststal.
Op heel wat plaatsen in Midden Brabant
worden kosten noch moeite gespaard om van
die kerststal ook iets bijzonders te maken.
Vanzelfsprekend heeft bijna iedere kerk een
eigen kerststal. Maar er vallen nog heel wat
meer bijzondere kerststallen te bewonderen
in het hart van Brabant. Verenigingen,
buurtbewoners en particulieren hebben
vaak hele bijzondere kerststallen gereali
seerd.
0 en ƒ30,-
li, Video
leen
teen
erou-
opge-
en:
neer;
Ie buurt van
9 Een milieuvriendelijker geteelde kerstster.
dieindv
ünaplein.
zelf ont-
;esprekisvrij-
t ook bellen:
ag t/m vrijdag
12.00 uur.
r.
ticuliere ziek-
steld die is c
woners van
vervaardigd i
houwer Konsl
gekleed door r
de stal is ook i
tgon Acro-
NACA!
ilburg 013-432220
vinden. Tot er
<r een kijkj
s voor I
deert
f6 jaar
)en 14.30 uur
sn betrekking op
tweede rang,
bent u welkom op
Kerstdag, Nieuw-
ien: 013-432220
uur tot 16.30 uur.
aandag t/m
In deze donkere dagen voor kerst worden weer heel wat kaar
sen gebrand. En terecht, want het is gezellig en sfeervol. Toch
De drie koningen van de kerstgroep is er ook vaak geknoei met kaarsen. Sommige kaarsen spette-
in de Vredeskerk ren, walmen, druipen of geven roet. Het gevolg, een zwart pla
fond, en een tafel(kleed) vol kaarsvet. De gezelligheid is er met
deze kaarsen dan al gauw vanaf. Gelukkig zijn er ook kaarsen
die wel goed branden.
sterke verminderi
chemische midi
niet alleen het mi
_l_j, maar het
voor de kweker
nog eens een
nanciële be
sparing op.
utakker besluit de derde
de kerk staat een stal o]
ÈL-'i. ,-XjSg
Kerststallen-route
De streek VVV Hart
heeft, om ook het grote
gelegenheid te stellen al c
bezichtigen, een speciale brochuu
gegeven. Onder de naam, hoe ka
ook anders, Kerststallen Hart van 1
bant, worden 3 kerststallenr—
presenteerd,i
vcz-orgen.
maakte Broeder Roden schit
terende zandkleurige beeldjes voor de
kerststal van Haghorst. Qe beeldjes
staan in een boerenstal in de Sint Jo-
sephkerk. U bent welkom op eerste
Kerstdag, Nieuwjaarsdag en 8 januari
tussen 9.30 en 18.00 uur.
dagen te bezoeken ussen 11.30 en
17.00 uur.
r'~k in de Korve
klassieke
i nooit zonder toezicht;
in de kaarsstanddaard
stompje van de
rwijderen is.
ii ..lezen van een kaars
m druipen voorkomen;
de pit kan ervoor zorgen
ïlijkmatig opbrandt.
ttelijk erkend)
eau met deze
int ook op dit
niet stil.
lossing bieden
voelige onder-
even binnen,
‘recht, zonder
Bijzondere initiatieven
Op tweede Kerstdag organiseert stich
ting HandiCAP een levende kerststal.
Naast Jezus, Jozef en Maria zijn er ook
herders, engeltjes en diverse dieren te
zien. Deze levende kerststal is te vin
den in de boerderij op het terrein van
Charlotte-oord aan de Swaardven-
straat 75. De stichting laat eventuele
opbrengsten van consumpties ten goe
de komen aan het therapeutisch paard
rijden voor gehandicapte ruiters.
Voor de laatste keer heeft Cor Penders,
velen beter bekend als Ome Cor, aan de
Aarledijk in Poppel een kerststal inge
richt. Ezel, os, geiten, schapen, kippen
en duiven, alles is in levende lijve aan
wezig.
■me zijn het goed- het goed brander
-acht waardoor ze zwaarder de ka
bijvoorbeeld t
rachel, kunnen om- r-
ht staan, gewic
laardoor Trom
tboomver- zijn i
;n kaarsrechte breed
een cóm- pn r'
affine ge-
bben we
arsen
took
sn ze
jtus~ librorduske
itraditio- straat. De
beelden.
T W
ontworpenloor enkele in- Ook
n dit dorp. )e beelden zijn bewc
o J door de Hmgaarse beeld- - J -
uKonstantin Iwtchev en a
r mevr. V.c’ Biggelaar. L
de stal is ook een dierngroep aanwe
zig. Tot 8 januari is deè groep te zien.
srgestel is in kerk aan de Kerk
ten prachtige houten stal opge-
beelden, vervaardigd door
j an Dijker uit mergelsteen. De stal is op
«•erste Kerstdag te bezoeken van 10.00
’""3 uur. Verder alleen tijdens
ensten, zaterdags om 19.00 uur
en zondags om 10.00 en 11.30 uur.
uu natuurlijke materialemDe stal staat In manege Fevior aan de Heiligen
in de kas van de bloemkwekerijMet boom is Tweede Kerstdag tussen 11.00
watervallen, riviertjes, bruggen, wei- en 16.00 uur een levende kerststal te
den en zo’n 75 beelden is het een hele bezichtigen. Een os en een ezel, scha-
bijzondere kerststal, die tot 7 januari Pen en een herdershond zullen samen
ien in tussen 9.00 en 17.00 uur te bekijken is. met een levend ‘kindje Jezus’ en ande-
;n Stal De kerststal op de Lind, in de jaren ze- re levende personages doorlopend het
--- stig ontworpen door kunstenaar Kuyk kerstspel verzorgen.
heeft een houten beeldengroep. De ge- In 1956 n
hele kerstperiode staat deze kerstgroep
opgesteld. In de Levenskerk aan de Le
Sage ten Broekstraat is een eenvoudi
ge kerststal te bezoeken, gemaakte
door de inmiddels overleden poppen
speelster Van Boort. De poppen, in een
rotsachtige omgeving geplaatst, zijn
Er zijn drie grondstoffen waar de
meeste kaarsen van gemaakt worden.
Kaarsen van paraffine zij
koopst, maar ze zijn zacht wa
bij een hoge temperatuur, bijt
in de buurt van een kachel, ku.
buigen en niet meer kaarsrecht i
Stearinekaarsen zijn hard en daa
het meest geschikt als kerstbom
lichting. Om een sterke en kaarsï
kaars te krijgen kan het beste e""
binatie van stearine en paral, m
bruikt worden. Als laatste hebb<
kaarsen van bijenwas. Deze kaarser
zijn het duurst, maar branden dan
wat langer. Bovendien verspreider
een heerlijke bijenwasgeur.
Bij aankoop van kaarsen kunt u letten
op de volgende punten:
In een lange dunne kaars moet een klei
ne dunne pit zitten. Is dit niet h
dan geeft de kaars een grote vL... „al
door hij snel en oneven wicht; uJ*
Daarnaast hebje een goede pit als deze ten van eei
aan de bovenkant gebogen is. Dit bete- waarnemer
kent dat de pit is voorgespannen waar- wilt zijn da
Tilburg Iedere kerk heeft wel een eigen kerst-
Ook in Tilburg zijn diverse mooie stal. Compleet zal deze opsomming
kerststallen te vinder? Allereerst de van kerststallen in de regio dus nimmer
grote stal op de Heuvel Een geschenk zijn. Toch hopen we bij u wat interesse
van de Kiwanis serviè club in 1993 gewekt te hebben voor een even van-
aan de gemeente Tikurg. De grote zelfsprekend als bijzonder verschijn-
beelden zijn ontworpo door de Pool sel; de kerststal.
Brouwerij Tomasz Michalik. Sta er eens bij stil, neem er eens de tijd
il geplaatst In de Vredeskerk aa de Ringbaan voor. Vele stallen zijn die moeite echt
Kok.Erlo- West is een stal met levnsgrote, kleur- welwaard!
- rijk aangeklede beeldn. Beide kerst-
Met de Kerstdagen is het een tra
ditie om van kerk naar kerk te
gaan, om vele soorten kerststallen
te bewonderen. In veel kerken
kunt u terecht. Dus ook in Til-
burgs oudste kerk, de Dekenale
kerk van ‘t Heike aan de Oude
Markt, en in de kapel van de Visi
tatie aan de Bisschop Zwijsen-
straat 7. Tijden: le Kerstdag
14.00-16.00 uur, 2e Kerstdag
14.00-17.00 uur.
De traditie van “Kribje kijken,
kindje wiegen” kunt u hier volop
beleven. Omlijsting met orgel
spel, zang en tevens een optreden
van mondharmonicavereniging
“Musica”. Wie tijdens deze uren
iets muzikaals ten gehore wil
brengen ter opluistering van ‘t
kerstgebeuren, is van harte wel
kom. Vocaal-instrumentaal, enz.
Inlichtingen: H. Lampe, tel.
332246.
ventil te vinden. Tot en met Driekonin-
gen kunt u er een kijkje nemen. 1 -
In Diessen is voor het gemeentehuis 9ok
een stal te vinden met beelden die ver- hge.1
vaardigd zijn door leden van de hobbj
club van Louis de Groot. Bij deze s™
lopen levende dieren rond tot en met 6
januari.
In de Willibrorduskerk is een kerststal
van ruim lOOjaar oud te bezichtigen op
eerste en tweede Kerstdag, voor of na
de diensten.
Lage Mierde heeft een kerststal met
mooie grote beelden op het Dorps
plein. Zelfs een levende os en schapen
zijn present. Tot 23.00 uur is de stal
verlicht.
SintS-r --
plein een nieuwe ...v.
gipsen beelden. Dage'::1-
ste Kerstdag en 7 jtr.
gen van 14.00 tot 17.00 uur.
In de Petruskerk in Hilvarenbeek staat
een traditionele stal met een oude beel
dengroep. Tussen eerste Kersti'
januari kunt u er tot 17.00 uur terec...,
op beide Kerstdagen tot 15.00 uur.
De Andreaskerk heeft een rieten kerst
stal met daarin prachtige oude beelden.
Deze stal is alleen tijdens kerkdiensten
te bezichtigen, tot en met Driekonin
gen.
Biest-Hout
te. Naast d
door de kaars een mooie vlam krijgt.
Ook het gewicht speelt een grote rol bij
K"-Jen van een kaars. Hoe
zwaarder de kaars, hoe langer de
brandtijd. Kaarsen in allerhande deco
ratieve figuurtjes zijn vaak licht van
"«•wicht en branden hierdoor vaak kort,
i ivuwens, deze decoratieve kaarsen
-”n in de meeste gevallen ook heel
eed en kunnen daardoor onvoordelig
en onregelmatig branden. De bor
deauxrode en ivoorwitte kaarsen zijn,
zeker in deze tijd voor kerst, erg popu
lair en hebben de helwitte en felrode
kaarsen verdrongen. Als de kaars zijn
kleur heeft gekregen doordat de grond
stof is geverfd, kan er om de pit een
kleurstof gevormd worden, waardoor
ze kan gaan druipen en walmen.
mKaarsen die gedompeld worden in
iet het geval verfbad, zodat alleen de buitenkant
vlam waar- kleur krijgt, druipen veel minder,
-htig brandt. Als consument kunt u niet alle aspec-
pit als deze ten van een kaars met het blote oog
en. Als u er toch zeker van
wilt zijn dat u een goede kaars koopt,
let dan op de aanwezigheid van een
keurmerk. Kaarsen met het keurmerk
«Goedgekeurd, Ned. Ver. Van Huis
vrouwen» zijn gegarandeerd goed,
want ze zijn op alle aspecten goed be
vonden. Zo zijn er eisen gesteld aan de
afmeting en het brandgedrag, daar
naast komen ze niet krom uit de ver
pakking, zijn ze niet dof van kleur, ver
tonen ze geen strepen en walmen,
druipen of spetteren ze niet. Ook staat
op de verpakking de juiste produkt-,
gebruiks- en onderhoudsinformatie en
is de verpakking niet van PVC of
PVdC gemaakt.
Tips veilig branden
Tot slot nog enkele tips over een goed
en veilig gebruik van kaarser'
- Zet de kaarsen loodrecht ne
- Zet kaarsen nooit in de
brandbaar materiaal;
- Gebruik geen brandbare kaarsstand
daard;
- Brand kaarsen n
- Een beetje olie in uv ko.
zorgt ervoor dat het str
kaars makkelijk te verwi
- Het weken of in vrie7»11
voor gebruik kan druir_.
- Zout rondom de
dat de kaars geli
De Nederlandse plan tentelers zijn er in
geslaagd milieuvriendelijke kerstster
ren op de markt te brengen. De kerst
ster die officieel Euphorbia pulcher-
rimma heet en ook wel bekend staat als
de Poinsettia, is dit jaar voor het eerst
geheel zonder chemische bestrijdings
middelen gekweekt. In plaats van che
mische middelen worden natuurlijke
vijanden ingezet om de planten te vrij
waren van dierlijke plagen. Het uit-
rvelse terk is een prach- gangspunt hierbij is insekten tegen in-
ïcl. kerststl opgesteld met sekten. De kerstster heeft tijdens
bbv grote gipsen beeldenEerste Kerstdag, teelt vrij snel last van ‘witte vlieg’, e
stal m.u.v. van de tijden warop er diensten witte bladluis waarvan de larven
- zijn, te bekijken van «00 tot 17.00uur. plantensappen opzuigen en zo de b
De Heuvelse kerk heft een neo-goti- deren aantasten. Het natuurlijke wap
sche kerststal met belden van zo’n tegen dit schadelijke insekt is de slu
100 jaar oud. Beide kerstdagen en op wesp. De slechts één millimeter grote
Nieuwjaarsdag zijn bezoekers wel- sluipwesp legt haar eitjes in de larven
kom tussen 13.00 en!7.00 uur. van de witte vlieg. De larven van de
De Heilige Kruiskert aan de Sinopel- sluipwesp parasiteren op haar gast-
straat huisvest een eaivoudige stal met heer. De kleine sluipwesplarfjes eten
traditionele uitstraiig. Er zijn drie van binnenuit de larven leeg van de
zelfgemaakte figurai te bezichtigen op witte vlieg.
eerste Kerstdag va 11.30 tot 12.30 De biologische bestriidine van witte
Stëphanusvinding op het Dorps- uur v vlieg heeft allerlei v.
a heeft een nieuwe kerststal met De Hasseltse kerk heft een kerstgroep
Dagelijks, tussen eer- met beelden van kh, die in 1981 ver- cnem
januari, te bezichti- vaardigd is door prochianen. Beide metal
17 00 uur kerstdagen is de kcststal te bezoeken zien,
van 10.30 tot 17.0Cuur.
/uuv uw.- Beelden van blanlhout en een kerst-
stdag^en 7 stal van Oostenrijk houtsnijwerk. Dat
ir terecht, kan men verwactón in de Hasseltse
kapel. De gehele ferstperiode kunt u
deze stal tussen 9.0 en 19.00 uur be
zoeken.
De Emmauskerk an de Groenlostraat
heeft een sfeervoll kerststal met stof-
gemaakte poppe. Tussen eerste
Kerstdagen en 7 jauari bent u welkom
tussen 9.30 en 11.3 uur.
Route 2.
Deze route is grofweg gesitueerd ten
noord-oosten van Tilburg. Men kan
b.v. in Drunen beginnen. In het Land
van Ooit kan men van 25 tot en met 30
december terecht op de tentoons
ling: Kom Kerststallen kijken. Deel
•s aan deze tentoonstelling, die i
jisterd wordt door Land
iddertoemooien, prober
origineel mogelijke kersts
‘~k de levensgrote kerststal die straat-
swoners bouwen aan de Thomerbeek
_j de Blaak is het vermelden waard. In
aan- de stal staan een achttal figuren. Enke-
r. Bij le dieren verlevendigen het geheel. Bij
de stal is een offerblok. De opbreng
sten zijn bestemd voor een ziekenhuis
in de Oekraine.
In de Sint Petruskerk op de Markt in
Oirschot kunt u 25 en 26 december tus
sen 13.30 en 17.00 uur de grote kerst
stal bewonderen. De gipsen beelden
dateren nog van voor de Tweede We
reldoorlog.
In de Andreaskerk aan de Kerkstraat in
Oostelbeers is op eerste Kerstdag tot
16.00 uur een traditionele stal met gip
sen beelden te bekijken.
De stal in de Willibrorduskerk in Mid-
delbeers is een boerenkerststal met 20
aangeklede, door de parochie gemaak
te beelden. De stal is te bezichtigen tus
sen 25 december en 2 januari. Tussen
14.00 en 16.00 uur bent u welkom.
9 De kerstgroep m de Hasseltse kerk Op het pleintje bij de Ouwe I
ontworpen wordt. kom pen dieren rond en er is een heuse dui-
InMoery
Route 3. straat een
De laatste,door de VVV voorgestelde, steld met
route, loopt zuid-westelijk van Til- JanD
burg. Startplaats zou Oisterwijk kun- eerste Ker:
ivirfv nen zÜn waar bloemenkwekerij Zon- tot 17.00
istel- ne weelde aan de Graaf Bemadottelaan kerkdienst
ling: Kom Kerststallen kijken. Deelne- een stal heeft die geheel opgebouwd is
mers aan deze tentoonstelling, die op- uit natuurlijke materialen. De stal staat --- - ---
geluisterd wordt door Land van in de kas van de bloemkwekerij. Met oornnist
Ooit-riddertoemooien, proberen watervallen, riviertjes, bruggen, wei- enlb.UU
een zo origineel mogelijke kerststal te den en zo’n 75 beelden is het een hele ^lc™tgf
realiseren. Ook in de Lambertuskerk
aan het Raadhuisplein 2 kan men in
Drunen terecht. Hier treft men een sta!
in Oosterse stijl. Vanaf eerste Kerstdag
tot en met Driekoningen is men dage
lijks tot 18.00 uur welkom.
Aan de Nieuwkuykestraat 94 in
Nieuwkuyk vindt men de kerk Heilige
Johannes Geboorte. Een schitterende,
uitbundige stal met gipsen beelden die
jaarlijks gerestaureerd worden. Voor
itannes Geboorte,
een sfeervolle traditi
eerste en tweede F'
tot 15.30 uur te t
lastraat.
wv Heilige Nicolaaskerk aan de Kas-
tanjelaan 14 in Helvoirt herbergt een
kerststal uit het begin van deze eeuw.
De beelden van de klassieke gipsen
hwiriengroep zijn ongeveer 1 meter
'anaf eerste Kerstdag tot en met
lingen bent u dagelijks tot
tr welkom.
sgrote, prachtig aangeklede
n staan in de kerststal van de
ibertuskerk in Haaren. Tussen 24
december en 8 januari zijn ze te be
donderen van 9.00 tot 17.00 uur.
Je Lambertuskerk aan de Slimstraat
ïrstgroep is hier in~een oude stal in Udenhout staat zowel binnen in de
atst. Tot 7 januari is, ook tussen kerk als buiten een kerststal. De bui-
uur, de kerstgroep met tenstal is georganiseerd door de scou-
:elden en rondlopende ting. De stal in de kerk is alleen op
«onderen. tweede Kerstdag tussen 12.00 en 17.00
volgende uur te bezichtigen.
kt bos in Berkel Enschot heeft in de Caecilia-
aan de Kerkstraat een kleine, ruim
jaar oude kerststal in neo-gotische
stijl. U kunt deze stal op beide kerstda
gen bezoeken.
Eveneens op de kerstdagen kunt u een
kijkje nemen bij de kerststal in de Wil
librorduskerk aan de Willibrordus-
straat. De kerstgroep is ontworpen
door het echtpaar Smits-van Will. Een
en na de diensten
van Brabant en Ke
publiek in de Jaarsdag en 2 januari
I deze stallen te °°k ln Vlijmen heet de kerk Heilige
i_i-hureuit- Johannes Geboorte. Deze kerk, met
kan een sfeervolle traditionele stal is op
•"“art van Bra eerste en tweede Kerstdag vanaf 12.00
^n i kerëtstelienroutes ge- ‘ot 15-30 uur te bezoeken. Adres: Ju-
I, die allen zo’n 70 km lang ”ana
tanjelaan
kerststal t
Route 1. De beek
De eerste, door de VVV voorgestelde beeldengr
route, loopt westelijk van Tilburg, hoog. Var
Men kan starten in Alphen, waar in de Driekonir
door de VW gebouwde stal voor de 17 00 uur
Willibrorduskerk zelfgemaakte pop- Levensgr
pen staan. De stal is tussen 24 decem- beelden s
ber en Driekoningen, dankzij verlich- Lamt
ting, tot 23.00 uur te bezichtigen.
In Gilze kan men in de Nieuwstraat 22 wond
terecht bij de Heemkring Molenheide. In de 1
De kerstgroep is hier in een oude stal >n Ud
geplaatst. T„. 7 j
17.00 en 23.00 u
levensgrote beel
schapen te bewonderen.
Dongen is in de route de vc
plaats. In een groot nagemaakt bos in Berkt
de Pauluskerk aan het Europaplein in kerka
een stal met prachtige stenen beelden 100 j<
geplaatst. Beiden zijn ontworpen door
een inwoonster van Dongen. Deze stal
is alleen op eerste Kerstdag tussen
12.30 en 15.30 uur te bezichtigen.
In Dongenvaart staat in de Hubertr
kerk aan de Vaartweg 108 een 1
nele kerststal met houten t
Deze stal is te bezichtigen voor en nade
kerkdiensten.
In de Bartholomeuskerk aan de Kerk
straat 1 in Waspik staat een grote, uit
riet vervaardigde, kerststal. De ge
kleurde beelden zijn uit gips vervaar
digd. Tussen 17 december en 8 januari
kunt u voor of na de kerkdiensten voor
bezichtiging terecht.
In Kaatsheuvel zijn twee bijzondere
stallen te bekijken. Allereerst die in de
St. Jozefkerk aan het Wilhelm!
Deze stal is door de parochie
worpen. U bent hier welkom tussen
eerste Kerstdag en Driekoningen.
In de kerk Sint Jan de Doper aan de
Hoofdstraat 36 staat een traditionele
stal van ongeveer 30 meter breed en 5
meter hoog. De lOOjaar oude beelden
zijn afkomstig uit Oostenrijk. Waar
schijnlijk komt er een waterval in de
stal. Kinderen mogen ook in de kerst
stal zelf komen. Belangstellenden zijn
welkom van eerste Kerstdag tot en met
Nieuwjaar, dagelijks van 9.00 tot
17.00 uur.
9 De kerststal in Biest-Houtakker
oor en
in net georuik van
elen wordt
ieuont-
