80
WIJZE
Gedachten over Kerstmis
'4
[f
I
I
ll
Leren tennissen
Seniorenacademie
COLOFON
I
I
I
I
I
I
I
I
Kopij kan opgestuurd worden
naar het redactieadres of naar I
Prettige dogen!
Generotieverhoudingen
Kerstmiddog
r
i
i
i
i
l_
I
Bridge voor ouderen
Nieuwe Gildegids
Donkere dogen in boeken
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 22 december 1994 pagina 12
Het ri
afvalv
AWRI
Kanaa
Beemc
verse
hoger
breid
is in 1
ject 3
mome
deel t
Till
een
nat
bes
der
Aalst-Dierks
Riek Flipse-Tiemens
FOTO: GEERT VAN LOON
voc
Em
Seniorenwijzer
Wordt eenmaal in de twee we
ken opgenomen in de Tilburgse
Koerier.
j 12.00 uur
voorde verschijningsdatum.
10001, 5000 JA Tilburg; tel.
368805.
Bezinning
Wel gelovig is de 61-jarige Simon.
"Voor ons -en gelukkig ook voor de
kinderen- is Kerstmis het feest van de
geboorte van Christus. Er bestaat
dan ook geen verschil van mening
over de invulling van die dagen. Eer
ste kerstdag staat in het teken van de
kerkgang en samen met anderen ge
denken we daar de komst van de
Here Jezus naar deze aarde."
Eenzame mensen
"Ik wil niemand zien met de kerst; ik
vind het verschrikkelijk." Voor Bertus
(61) is Kerstmis onlosmakelijk ver
bonden met hoe hij die in de oorlogs
jaren meemaakte. "Alles stond in het
teken van de nachtmis -eigenlijk drie
missen- om 4 uur 's ochtends: zo
maakten ze van de kortste dag van
hetjaarde langste."
"Het was ijskoud: de vloer, het huis,
december maar een normale dag
worden, zonder kerstopsmuk. Om
mijn ouders te zien heb ik namelijk
geen Kerstmis nodig."
Kerstmis vieren in familiekring of met anderen: ouderen hebben ook
de keus dat samen té doen. Afgelopen dinsdag vierden een honderdtal
ouderen samen in De Garsthof een 'ouderwetse' kerst met een eucha
ristieviering en een brunch.
Zuidamerikaans
"Mijn mooiste kerstfeest was dat met
een bevriend Chileens echtpaar, bij
na twintig jaar geleden. Zij hielden
met hun vriendenkring -ook vooral
vluchtelingen uit dictaturen als Chili
en Argentinië- de kerstavond op zijn
Zuidamerikaans", herinnert de veer
tigjarige Bart zich. "Het was eigenlijk
één langgerekte maaltijd die 's mid
dags begon, waarbij veel gepraat en
gelachen werd en tussendoor een
dansje werd gemaakt. Ook waren er
cadeautjes, vooral voor de kinderen.
Aan de ene kant was er de weemoed
en het verdriet, sommigen van hen
hadden gevangen gezeten en waren
gemarteld. Aan de andere kant was
er het optimisme, het gevoel samen
te overleven."
"Een andere Kerstmis waaraan ik erg
goede herinneringen bewaar, is de
laatste keer dat mijn vader die mee
maakte. Hij was een zeer gelovig ka
tholiek en wist dat hij nog maar een
paar maanden te leven had. Omdat
we wisten dat hij er veel waarde aan
hechtte, waren we die dagen bij onze
ouders. Die kerst was voor mij eigen
lijk het echte afscheid van hem: de
laatste keer dat we als compleet ge
zin bij elkaar waren."
"Zelf ben ik niet gelovig en ik zou ik er
met de kerst wel eens tussenuit wil
len, maar dat doe je toch niet. Door
verjaardagen in diverse schoonfami
lies op 25 en 26 december, vieren we
de kerst niet meer met zijn allen, maar
ik wil mijn moeder ook niet alleen la
ten. En omdat zij altijd zo druk in de
weer is met kerstdiners, heb ik haar
uitgenodigd om op tweede kerstdag
bij mijn vriendin en mij lekker te ko
men eten."
Gods hand
"Nee, het is niet een en al vrolijkheid",
zegt de zestigjarige Hanna over hoe
zij de kerst beleeft. "Er komt ook be
zinning aan te pas. Een zieke broer
die langzaam maar zeker achteruit
gaat, een kennis die een been moet
missen, de vele gruwelijke oorlogen:
ik vraag me af waar Gods hand is. Ei
genlijk moet ik nog steeds leren ver
trouwen te hebben."
"Maar toch zie ik de kerst wel zitten. Ik
ben gescheiden, maar heb die dagen
een mooi evenwicht tussen rust en
gezelligheid. Overdag ben ik dan al
leen thuis. Mijn huis voelt dan lekker
ruim en rustig. Een boek, een cd, een
hapje: heerlijk!"
"Op eerste kerstdag hebben we met
zijn allen een dineetje bij een van mijn
schoondochters. Ze neemt voor het
eerst de honneurs waar: een vuur
doop, maar de meesten zullen wel
een handje helpen. Met mijn jongste
dochter heb ik afgesproken de dag
erna wat ongewoons te maken in de
keuken. Ze is dan ook alleen, omdat
haar man dan moet werken. Omdat
ze gek is op chocola, gaan we choco
lade truffels maken. Eén gerechtje
hebben we dus al; de rest komt wel.
Zo'n afspraak met je dochter is toch
hardstikke leuk."
"De rust, de bezinning en 's avonds
onder de mensen, fijne kontakten met
kinderen en vrienden: die verschillen
de elementen maken het voor mij een
goede kerst. Daar heb ik alle ver
trouwen in!"
DE TILBURG
Redactie:
Ria van
Het in Tilbur
Centrum voo
(ECNB) geve
de KUB, is do
agentschap a
met het Musei
torie in Parijs
spelen in werk
van de Europ
Het ECNB en
len samen he
trum Natuur v
lieu-agentschi
inzake de nat
neert. Het gai
verzamelen, t
van informatii
Het ECNB is
werk van ondi
versiteiten en
zig houden
natuurbeschei
centrum is vi
steun van het
van Landbou’
serij. Van Ne
Katholieke L
Landbouwuni
de relevante
centra van het
trokken bij I
heeft het ECb
in Groot Britt
lië, Griekenla
coördinatie vt
ropa opent he
regionaal kanl
De komende l
seum voor t
ECNB zich
breed scala a;
van onderzoe
menselijk hai
ecologische r
bied tot aan d
bestuderen vt
natuurgebied»
ding te breng,
ridors, van de
thodologieën
toestand van
kaart te breni
projecten een
ECUgemoeit
Het ECNB is
over het. feit i
eerste jaar va
lijke promine
SSK
menwerking
Natuurlijken
instituten uit
aan dit Muse
overleg met
Agentschap 2
heden nader
"De kinderen komen vrijwel altijd met
de kerst naar ons, niet omdat ze moe
ten maar omdat ze dat prettig vinden.
De verplichting om te komen met dit
soort dagen of met verjaardagen
hebben we al jaren geleden afge
schaft. We hebben één vaste dag per
jaar waarop de kinderen en kleinkin
deren bij ons komen; op al die ande
re dagen zijn ze vrij om te komen of
weg te blijven. Dat werkt erg goed,
zowel voor ons als voor hen. Zo heb
ben wij als ouders ook de mogelijk
heid er eens een keertje niet te zijn."
"Daardoor is Kerstmis bij ons meest
al een feest waarbij we het ook heel
goed kunnen vinden als er eens geen
kinderen komen. Het is namelijk een
gebeurtenis waarbij andere zaken
centraal staan dan knusheid en lek
ker eten. Voor ons is het in de eerste
plaats een moment van bezinning op
je eigen functioneren in deze wereld."
Hèt feest van het jaar staat weer voor de deur. Hoewel... Kerstmis is
flink veranderd de afgelopen twintig a dertig jaar. Dat heeft te ma
ken met de ontkerkelijking, andere verhoudingen binnen gezin en
familie, en de laatste jaren met toenemende commercialisering.
Voor de één is het kerstfeest nog steeds een bron van inspiratie,
voor een ander het enige moment in het jaar dat het hele gezin bij
een is, en voor weer een ander eenvreetfeest' dat maar zo snel mo
gelijk voorbij zou moeten gaan. De Seniorenwijzer vroeg een aan
tal oudere en jongere Tilburgers wat Kerstmis voor hen betekent. Is
er nog iets over van de oude betekenis? En is het leuk om die da
gen met je ouders en/of (klein)kinderen door te brengen?
de kerk. Een kerk vol eenzame men
sen van goede wil. 'Vrede op aarde'
zongen we, terwijl de oorlog in alle
windstreken woedde en dood en ver
derf zaaide. De zelfgenoegzaamheid
zweefde als een dichte mist op de val
se klanken van het ontstemde orgel
langs de gewelven."
"Om een uur of zes kwam je thuis en
ging je naar de minst koude hoek van
de schuur. Konijn weg. Geofferd voor
een misselijk makend kerstdiner. Zo
speelde het feest van het licht zich
voor mij in volslagen duisternis af."
"Pas als je alleen was, in het donker,
de ogen stijf dicht, verschenen er
soms sterretjes. Je verbeeldde je een
zwak schijnsel van hoop, een belofte
van nieuw licht. Wapenstilstand?
Even later was er weer de domper en
eigenlijk is dat nog steeds zo: een on
bekend aantal pas geboren kinderen
heeft het leven gelaten door de hand
van weer een nieuwe koning Hero-
des. Weer wordt de prijs voor verlos
sing betaald: offers op het altaar van
de angst. Kerst is eenzaamheid.
Wanhoop. Verdriet."
Schuifdeuren
"Als kind keken we er dagen lang
naar uit. Een flonkerende kerstboom
met echte brandende kaarsjes, noten
kraken, warme chocolademelk drin
ken: zo begon Kerstmis op kerst
avond", vertelt Martha (66). De eer
ste kerstdag bleef iedereen thuis. Dat
hoorde zo en niemand maakte be
zwaar. Tweede kerstdag was er het
kerstfeest van de Zondagschool:
daar kregen we warme chocola, een
krentenbol en een mooi boek na een
fijne middag met zang en een kerst
spel."
"Toen ik zelf een gezin kreeg, zetten
we de oude gewoonten voort. De
brandende kaarsjes waren wel ver
vangen door moderne lichtjes, maar
je bleef uitzien naar kerstavond. Die
werd nog niet verstoord door de TV
met zijn opdringerige reclame. En elk
jaar voerden onze kinderen tussen
de schuifdeuren een kerstspel op. Ze
brachten zelfgemaakte kerststukjes
naar opa en oma en zieke mensen."
"De kinderen zijn inmiddels al jaren
uitgevlogen en nu komt tegen de
Kerst de vraag op wat we op die da
gen met de kinderen doen. Zij willen
het liefst dat mijn man en ik bij hen
aan de kerstdis aanschuiven. Dit jaar
hebben we ervoor gekozen gewoon
met zijn tweetjes thuis te blijven. Als
het redelijk weer is, wippen we bij de
kinderen aan voor een kop koffie of
een glaasje, 's Avonds genieten we
dan met een goed boek of een spel
letje gezellig van de rust van de kerst
avond."
Eén dag is genoeg
"De traditie van Kerst, de geboorte
van Jesus, hoort bij mijn jeugd", zegt
Maarten (32). "Vroeger had het ge
loof rond die twee dagen iets ma
gisch, maar voor mij behoort dat tot
het verleden. Tegenwoordig zijn 25
en 26 decembertwee abnormaal rus
tige dagen: veel mensen gaan rich
ting ouders, winkels en kroegen zijn
gesloten en de televisie biedt veelal
speciale kerstprogramma's."
"Dus ga ook ik naar mijn ouders,
maar dat doe ik niet met tegenzin.
Met Kerstmis zijn namelijk ook de
meeste andere gezinsleden aanwe
zig en dat maakt eerste kerstdag
apart. Zo vaak zitten we niet met zijn
allen bij elkaar. Bovendien hebben
mijn ouders nog altijd hun zelfge
maakte kerststal uit de jaren vijftig en
alleen al daarom ga ik richting huis.
Verder praten we op zo'n dag rustig
over van alles en nog wat en eten we
samen."
"Gelukkig houden mijn ouders ook
niet van een overdreven kerstmaal
en staan ze kritisch tegenover het ka
tholieke geloof. Dat alles maakt dat
25 december zonder problemen
voorbijgaat. Daarna mag Kerstmis
wat mij betreft voorbij zijn. Eén zo'n
dag vind ik genoeg en dus moet 26
Om in uw nieuwe agenda te noteren... de verschijningsdata
van de Seniorenwijzer tot de zomervakantie zijn: 5 en 19 ja
nuari, 2 en 16 februari, 2,16 en 30 maart, 13 en 27 april, 11
en 25 mei, 8 en 22 juni, 6 en 20 juli. Berichten over aktivitei-
ten voor deze rechterkolom moeten steeds uiterlijk de maan
dag (om 12.00 uur) voor de verschijningsdatum binnen zijn;
voor de eerstvolgende uitgave dus op 2 januari.
Maar voor het zover is, nemen we een weekje vrijaf. De re-
daktie van de Seniorenwijzer wenst ook u een mooie kerst
en een gelukkig nieuwjaar toe!
In de interessante programmaserie 'Gebeurtenissen' be
steedt de educatieve omroep RVU deze weken aandacht
aan de toekomst van Nederland. De serie wordt uitgezonden
op Radio 5. Op woensdag 28 december (13.10 tot 14.00 uur)
geeft professor Becker zijn visie op de toekomst van de ge-
neratieverhoudingen. Een dag eerder laat prof, de Mul op de
zelfde tijd zijn licht schijnen over de toekomst van de media;
op vrijdag 30 december spreekt prof. Schuyt over de toe
komst van de tolerantie.
Vanmiddag van 14.00-16.00 uur is er in buurtcentrum Loven-
Besterd een gezellige kerstmiddag. Na de ontvangst met
koffie en traktatie is er een optreden van trio "Zand-Zeep-
soda". In de pauze is er een loterij. De zaal is open vanaf
13.30 uur. Entree ƒ2,50 per persoon. Iedereen vanaf 50 jaar
is welkom! Adres: Koestraat 164.
Diny van Bladel- Verbunt
Riek Flipse-Tiemens
I Mare Geerts
Jan van Groos (voorzitter)
I Wilma Hurkens
I Joop Janmaat
I Karei Luiijf eindredacteur)
Kees Vermunt
Adres redactie:
I Seniorenwijzer, p/a Poststraat
64, 5038 DH Tilburg of Postbus
I 3078, 5003 DB Tilburg; tel.
350505.
I de Tilburgse Koerier, postbus I
1 10001, 5000 JA Tilburg; tel. 1
368805.
I Deadline: maandag 12.00 uur I
\/nnr He \/&rQnhiininnQrlati im
In wijkcentrum 't Sant, Beneluxlaan 74, starten in de derde
week van januari weer bridgecursussen voor ouderen (55+)
In veertien lessen leert u spelenderwijs en in een gezellige
sfeer de eerste beginselen van dit spel. De beginnerscursus
is op dinsdagen (14.00-16.30 uur). Daarnaast is er op don
derdag (9.30-12.00 uur) een vervolgcursus en op dinsdag
(14.00-16.30 uur) een cursus speeltechniek.
De start is op dinsdag 17 en donderdag 19 januari en de cur-
suskosten bedragen ƒ110,-, eventueel in twee termijnen te
betalen. U kunt zich individueel of met een partner opgeven
via wijkcentrum 't Sant, tel. 671926. Ook bestaat de moge
lijkheid voor diegenen die al een beginnerscursus achter de
rug hebben om vanaf 12 januari donderdagmiddag om 14.00
uur in het wijkcentrum onder begeleiding een wedstrijd te
spelen. Hiervoor betaalt u een rijksdaalderper keeren u kunt
zich gewoon aan de zaal opgeven. Informatie: bridgeschool
Joke van de Ven, tel. 368366.
Estafettestokje
"Dit jaar komen mijn ouders voor het
eerst met kerst bij mij, samen met
mijn broers, zussen, aanhang en kin
deren", vertelt Hélène (32). "Dat be
tekent dat we voor het eerst sinds en
kele jaren weer met elkaar Kerstmis
vieren. De afgelopen jaren was de
club zo groot geworden dat het voor
mijn moederteveel werd om nog voor
de hele bubs te koken. Bovendien
wordt ze ook een dagje ouder."
"Eén jaar hebben we ieder iets klaar
genmaakt, zodat mijn moeder rust
zou hebben. Maar dat hielp niet: ze
liep toch de hele ochtend druk te red
deren. Het was wel een gezellige
boel in de keuken."
"Nu kan ze vanuit de kerk en de kof
fie thuis, hiernaartoe komen en aan
schuiven. Dit keer neem ik de zorgen
over. Ik hoef het niet alleen te doen:
mijn man en ik koken samen. En wie
weet, neemt iemand het estafette
stokje wel over. Niet dat het moet,
want juist met Kerstmis zou niets
móeten: iedereen moet het wel of niet
vieren op de manier die men zelf wil.
Want het verplicht iemand uitnodigen
of verplicht een uitnodiging aanne
men, druist in tegen de sfeer van de
kerst: vredig en feestelijk!"
Heimwee-gevoel
"Dat soort vragen zet me aan het den
ken", zegt de 72-jarige An, die nog op
allerlei gebieden zeer actief is. "Voor
al als je Kerstmis al vaak hebt mee
gemaakt, is er veel om aan terug te
denken. Daarmee wil ik 'vroeger' niet
mooiervoorstellen dan het was, maar
Kerstmis geeft me wel wat heimwee-
gevoel. Zeker en vast: voor mij geen
kunst-kerstboom, geen diner in over-
volle restaurants, geen vluchten naar
het buitenland of wat de nieuwe tijd
ook voor moois in de aanbieding
heeft."
"Wat ik wel nog steeds doe als trouw
koorlid is om twaalf uur 's nachts de
nachtmis zingen. Na afloop wat eten
en dan uitrusten van alle repetities en
de spanning van de uitvoering. Op de
kerstdagen zelf -gelukkig maartwee-
mag het van mij gezellig druk worden
met kinderen, kleinkinderen, samen
muziek maken, vrienden, een eenza
me ziel wat verwennen. Kortom, even
uit de gewone sleur: geen agenda,
niet van hot naar her rennen."
"Ik laat het maar op me afkomen. Mis
schien wordt het dan ouderwets ge
zellig!"
de tennisschool van het sportbedr
januari start een cursus tenr:
lestijden op woensdag zijn:
14.45-15.45 uur (half-gevorderdr
vorderden). De cursus bestaat uit zéi
per les. Dit betekent dat u voor de totale cursus 208 gulden
betaalt. De lessen worden gegeven door een gediplomeerd
tennisinstructeur met ruime ervaring in seniorentennis. Ten
nisrackets e.d zijn in de hal aanwezig. Werken met een ten
niskanon is mogelijk bij voldoende interesse. Als cursist krijgt
u bovendien korting bij het huren van een tennisbaan in de
Stadssporthal voor het recreatief oefenuur! 8,50 p.p.).
Informatie en inschrijven: de sport-infolijn, tel. 429610.
De vijftiende Gildegids, uitgebracht door de werkgroep 't Gil
de, is onlangs verschenen. In de gids bieden oudere stad- en
streekgenoten in een bijzonder gevarieerd pakket kennis en
ervaring belangeloos en in ruime mate aan. Iedereen kan ge
bruik maken van het aanbod. Er is geen "lesgeld" verschul
digd; alleen noodzakelijke kosten moeten worden vergoed.
De Gildegids kunt u vinden bij bibliotheken, wijkcentra, het
gemeentelijk informatiecentrum en op vele andere publiek
toegankelijke plaatsen; u kunt de gids ook opvragen bij 't Gil
de, Spoorlaan 320, 5038 CC Tilburg (tel. 013-445952).
Spreekuur: elke dinsdag en donderdag van 10.00 tot 12.00
uur.
50-Plussers kunnen in de Stadssporthal leren tennissen bij
irijf van de gemeente. Op 18
inis op de woensdagmiddag. De
,n: 13.45-14.45 uur (beginners),
/orderden) en 15.45-16.45 uur (ge-
staat uit zestien lessen a 13 gulden
les. Dit betekent dat u voor de totale cursus 208 guk
---gediplomt
Op de Seniorenacademie Brabant kunnen vijftig-plussers
zich in tienweekse cursussen op academisch niveau oriën
teren op verschillende wetenschapsgebieden. Een voorop
leiding is niet vereist. Wel wordt van de cursisten verwacht
dat zij zelfstandig literatuur kunnen bestuderen en dat zij een
inbreng hebben tijdens de hoor- en werkcolleges. Er wordt
door de docenten zoveel mogelijk gebruik gemaakt van Ne
derlandstalige literatuur. De bijeenkomsten zijn overdag en
duren 2 a 2,5 uur. De groepsgrootte is beperkt.
Tot de nieuwe cursussen behoren o.m.: de raadselachtige
Multatuli; sekse-verhoudingen; geschiedenis van de islam in
Marokko; Russische schrijvers op zoek naar de mens; kijken
naar architectuur; wiskunde, een menselijke bezigheid; ge
schiedenis van de Verenigde Staten; demografie en sociale
zekerheid.
Over de 28 cursussen van komend voorjaar houdt de Seni
orenacademie op donderdag 12 januari een informatiemid
dag in de KUB, gebouw P (Warandelaan 2, Tilburg); tijd:
14.00 tot 16.30 uur. Een brochure over de cursussen is gra
tis verkrijgbaar bij het Infocentrum HKLT/FEO, Pyreneeën-
weg 3, 5022 DN Tilburg; tel. 013-394444 (van 9.00-17.00
uur).
De meeste mensen associëren de kerstboeken met
sfeervolle verhalen vol licht, maar er zijn ook boeken die juist
de duisternis die eraan vooraf gaat benadrukken. U vindt zo
wel het eerste als het tweede soort in de Openbare Biblio
theek Tilburg.
De volgende boeken spelen zich af in de kersttijd, maar er
gebeuren allerlei zaken die zich niet met de sfeer van kerst
verdragen.
Erg eng is het boek 'Moord op kerstavond' van Thomas Alt
man, waarin een psychopatische moordenaar rondwaart. In
'Sneeuw in Londen' van Paul Theroux verdwijnt een huis
baas nadat hij iemand de huur opgezegd heeft. Poirot on
derzoekt in 'Kerstmis van Poirot' van Agatha Christie een
moord die op kerstavond is gepleegd. Ook in een boek van
Baantjer wordt het lijk in de kerstnacht ontdekt.
Deze en minder moorddadige titels van kerstboeken vindt in
de folder 'Het decembergevoel'. Vraag er eens naar in de bi
bliotheek bij u in de buurt. 'Griezellige Feestdagen'!
O j
