375
I
I
I
Piusoord bestaat 40 jaar
Medewerkers van de Klinkert op de fiets naar Polen
i
GEEF
van til burg
KEUKENS
2
Je
JÉ
I
llf
I
r
I w ■■II
O li
Bos vreugd Variété Festival
voor een
bron van
leven
c
e
f
X
M
c
0>
c
OJ
ITING
c
CU
o
o
Thuis sterven in de
vertrouwde omgeving
te
14 pagina 4
Donderdag 25 augustus 1994 pagina 5 j
DE TILBURGSE KOERIER
"Variatie in hun bestaan, daar draait het om
Vervolg van pagina 1
Johan Rebergen kiest god zij dank het kerkepad
FOTO: PETER VENEMA
Vrijwilligers bieden terminale zorg
terrein van
In 1938
Treffender is de verandering in de zorg voorde gehandicapten niet uit te beelden: een slaapzaal uit dejaren 50 en een slaapkamer anno 1994.
Tilburgs opvanghuis in actie voor 'collega-tehuisin Lublin
01
01
idhoven
I
1
JG
Dessert-variatie
Jubileum-Menu
44
Van Tilburg Keukens, Zomerstraat 49b, Tilburg, Tel: 013-363080
Achter parkeergarage Schouwburg. Ook vestigingen in: Breda-Helmond-Oostende
o
Zes van de acht medewerkers van De Klinkert die binnenkort op de flets naar Polen vertrekken, (foto: Multi Vision
Partners)
Gemarineerde zalm met
een frambozendressing
Op 27 en 28 augustus
serveren wij 's avonds in ons
restaurant 1 e etage
ons 10-jarig jubileummenu
inclusief aperitief
en diverse wijnen
koffie en likeur
85,-
Lamsrugsfilet
met rozemarljn-saus
of
Vispalet
ste bewoner is inmiddels de 80 al ge
passeerd.
3
(0
Ol
MENU ter gelegenheid van
heropening van onze
BRASSERIE
inclusief aperitief en koffie
ƒ45,-
V)
3)
SIMAVI
WATERFONDS
Spruitenbosstraat 6
2012 LK Haarlem
8
andbekled-
erstofferen
giro
arie-Jozé
et uit dat
ikert met i
Maar dan i
indere man
e incident*
AARBORG
DE KORENBEURS
Heuvel 24, Tilburg
013-369224
moest hij dat
swaardige steun van
gevestigd. Del
'40 en '45 dar
ruime gebouv
kwartier.
fietskle-
eld. Daar
tee."
'Laat anderen maar
duurder zijn!'
Brasserie
Heropeningsmenu
r informatie over de fiets-
u contact opnemen met
rijders van De Klinkert,
5022. Voor informatie over
roppeling tussen Tilburg en
it u terecht bij Rik Hendriks
van COS/VWW Midden Brabant,
tel.013-351523.
gaan een noodz<
kwaad voor vei
f DE KORENBEURS!
-1
f! I
255,-1
Boxtel, Breda, i
vijk.
I
I
lijs en Wetenschappen!
onderwijsinstellingen I
rd zelf is de
en de grond
nieuwbouw
meer, maar
aangepaste ruimt
sur en fleur den.
Jong en oud
Sinds kort heeft Piusoord weer twee
kindergroepen, waarin ook kinderen
naandenoudte vin-
„w,l zijn. "Ondanks afspraken in het
verleden om geen kinderen meer op te
nemen," zegt Bottelier. "We hadden
geen andere keus. Sommige kinderen
zijn zo zwaar gehandicapt, dat er voor
hen geen andere mogelijkheid bestaat
dan Piusoord."
Het 40-jarige jubileum van Piusc
ook voor een aantal be woners eenv
telijke gebeurtenis. Ook zij verblijs
dan al 40 jaar op dit centrum. De oi
Familie-, gezinsleden van de sterven
de, huisartsen, ziekenhuizen, de thuis-
v"inen een be-
- ...joersterminale
itact op te nemen met de
lie bereikbaar is op tele-
433584 via de Hulpcen-
■iSt van de Stichting
Contour. De coördinator neemt ver-
regio volgens contact op met de hulpvra-
le en ger(s) en regelt in overleg de hulpinzet
deze van de vrijwilliger.
Stukje geschiedenis
40 Jaar. Bij zo'n jubileum is een stukje
geschiedenis haast onvermijdelijk.
In 1936 kochten de broeders Peniten
ten het terrein van 76 ha. aan de Bred-
‘1 werd er het oplei-
t van de Broeders
Duitsers maakten tussen
ankbaar gebruik van het
gebouw als regionaal hoofd-
die
1de- In de gaarkeuken, waar dagelijks vier-
zijn a vijfhonderd maaltijden worden ver-
tede- strekt, en het opvangtehuis van Jan
Mazur in Lublin kunnen daklozen en
zwervers terecht voor tijdelijk onder
dak en een voedzame maaltijd. "Hoe-
n stuk
:r wel
en het
n' bedoelt Ma- om als aanvulling op de al langer be-
litiatief van de staande gaarkeuken een opvanghuis te
starten, moest hij dat doen zonder
noemenswaardige steun van de over
heid."
ge badkamers van
vandaag maken ook
het bad tot een welko
me afleiding.
werkingsverband van vrij- vorm van vrijwilligershulp. Door de
minale zorg gaat op 1 sep- inzet van vrijwilligers en in samenwer-
5,Q't king met de professionele hulpverle-
onder- ning kan een bijdrage worden geleverd
en in Goir- aan de mogelijkheid om thuis te ster-
j levensda- ven. De vrijwilligers zijn op hun taak
vertrouwde voorbereid: zij hebben een voorberei-
dingscursus gevolgd en worden inten
sief begeleid door een coördinator. Zij
verlenen hulp overdag, 's avonds en na
tuurlijk ook 's nachts.
voor verstandelijk gehandi-
in 40 jaar tijd enorm verbe-
mogen we bij het 40-jarige
ui Piusoord best eens bij stil
door Tradison, acht doorgezomer- strooien. Met de 'son', een Cubaan-
de muzikanten plus zangeres, die se vorm van salsa, weten zij zelfs
De slotdag van het Bos vreugd Va- mambo's uit de jaren vijftig tot re- verstokte niet-dansers in beweging
riété Festival begint zondag om cente songo's over het publiek uit- te krijgen.
14.00 uur met een koffieconcert
door harmonie Sophia's Vereeni-
ging uit Loon op Zand. Scott the
Magician bespeelt vanaf 15.00 uur
op een hoge eenwieler het publiek
met zijn vingervlugheid: voor u het
in de gaten heeft, heeft hij u bij uw
neus of bij andere waardevolle be
zittingen beet. Dilaver Göktas
begeleidt zichzelf op de saz, een
traditioneel Turks snaarin
strument, en zingt over belevenis
sen van mensen in hun dorp en om
geving, over visies, liefde en
verlangens. Ook Peer de Graaf wil
zijn verjaardag in Bosvreugd vie
ren en dat doet hij met De Watjes,
zondag om 16.00 uur op de speel
weide.
kzin- Op dezelfde plaats treedt om 19.30
ris of Odd Bodhran op, een groep van zes
°L“" Schotten, die oorspronkelijke Kel
tische muziek ondersteunen met
Afrikaanse ritmes en daaraan latin-
en folkelementen toevoegen. Re
sultaat: een uniek geluid met heel
sterke ritmische, dus dansbare ef-
t er opvang kan zijn van rccten.
ig. Maar ook weekend- Om 21.00 uur wordt de tiendaagse
„-op vang of een week uitermate swingend afgesloten
lis ontlasting van de v
omort tot de mogelijï
jsten dit soort voorzieningen n
•el geld en is dat allemaal wel te
indhei
"De omstandigheden zijn daar heel
wat anders als hier," aldus Marie-Jozé,
die zelf tijdens de fietstocht in de v"1"
bus plaats zal nemen. "We klagen hier
weleens over bezuinigingen op ons
werkterrein, maar als je een keer in het
tehuis van Jan Mazur geweest bent,
praat je daar wel anders over. Toen
Mazur enkele jaren geleden besloot
Het samenwe
willigers terminale zorg gaat
tember van start. Vanaf die datum
25 vrijwilligers inzetbaar om
steuning te bieden aan menser
le en Tilburg, die hun laatste li
gen thuis, in de eigen
omgeving willen doorbrengen.
De vraag om thuis te kunnen sterven
neemt steeds meer toe. Veel mensen
brengen de laatste dagen van hun leven
liever thuis in de eigen vertrouwde
omgeving door dan in het ziekenhuis.
Voor partner, gezins- en familieleden
is het realiseren van deze wens soms zorgorganisatie enz. kunm
moelijk op te brengen. In de laatste fase roep doen op de vrijwilliger
van hun leven hebben stervenden vaak zorg door contac* -
dag en nacht intensieve aandacht no- coördinator, die
dig. Het samenwerkingsverband biedt foonnummer 433
hierbij de helpende hand döor de inzet trale/SOS-dienst
van vrijwilligers.
Uit onderzoek blijkt dat er in de reg:~
Midden-Brabant, vooral in Goirle
Tilburg, behoefte bestaat aan deze
Goed idee van CVT!
Om een complete serie
keukens te voeren
speciaal voor lange
mannen en vrouwen.
Daardoor hoeven de
XL-en van Nederland
niet langer gebukt te
gaan.
Hoera, voor de lekker
lange kastjes en het
keukenblad op hoog
niveau! Het enige dat
kort is gehouden, is de
prijs van die gigantisch
mooie keukens.
Bovendien, je kunt
nog lekker leasen ook!
Ga er maar eens over
praten met Bas van
Tilburg.
i Piusoord
wat tegen
wat nie
r_...jOens:
s aan de eisen van de tijd
5 groepswoningen, waar kleur v„
- overheersen. Een eigen kamer voor de
de. Betuttelend, niet eruit bewoners, en aangepaste gemeen-
In zit. Dat waren veelge- schappelijke ruimtes. Daarnaast zijn er
erkingen. Ook binnen Pi- een aantal voorzieningen voor dagop- kindergroepen, waar
de ge- vang yan de zwaarder gehandicapte van slechts enkele ma
hoger bewoners gerealiseerd. Met heel sim- den zijn. "Ondanks
pele middelen zoals een ballenbad,
aangepaste muziek, kleuren en klan
ken wordt geprobeerd ook hen een aan-
ige gepaste vorm van dagbesteding te bie-
-- den.
rs ren gehuisvest in paviljoenen, die in de Er is geïnvesteerd in Piusoord, dat
ïn jaren vijftigen zestig uitstekend volde- duidelijk. Bottelier merkt op dat er
-* nog v00r z0-n qq mj]joen gebouwd is, in-
r die clusief de dependance de Ley akker in
Rijsbergen.
actie wat ons betreft af,al-
van Riel. "Maar ik
de medewerkers van
nkert met nieuwe ideeën terug-
i. Maar dan moet de hulp wel op
andere manier structureel wor-
•e incidentele hulp waarvan nu
is, is wel degelijk zinvol. Maar
natuurlijk geen afdoende ant-
op de problemen waarmee Jan
en zijn medewerkers in Lublin
‘e maken hebben." Naast het
e initiatief zou de gemeente
rigens Marie-Jozé van Riel
1 kunnen spelen bij die struc-
a. "Tilburg is vorig jaar een
speling aangegaan met Lu-
initiatief als dit past daar ui-
imain. Vooronsishetinie-
eval een goede manier om
ijk te maken dat de wereld niet
dt bij de stadsgrenzen van Til-
We voeren s
hebben we een flink gel<-
idee om het maar 'ns zelf te
Riel, medewerkster van De 1
opvang van daklozen. Aardig detail: di
binnenkort afreizen naar Polen zullen
tocht op de fiets maken!
Ook op het gebied van de dagopvang is
veel veranderd. De bewoners met een
wat geringere verstandelijke handicap
werken buiten Piusoord. Binnenkort Thnjszoru
verhuizen 10 bewoners van Piusoord
Zo'n zeven jaar geleden werd, mede naar een woning in Riel. Trots merkt De laatste jaren is Piusoord zich ook
door de decentralisatie van de zorg Bottelier op dat voor 8 bewoners door gaan richten op thuiszorg.
■Uoerd is voor verstandelijk gehandicapten, een de inzet van bedrijven in Riel dagop- Was vroeger de keuze bij een zwakzir
/eertot vestiging in West-Brabant wenselijk. 1 vang in de vorm van arbeid geregeld is. nig kind vaak: "we houden'm thuu
komen, juni jl. is deze vestiging, de Leyakker Maar ook op Piusoord zelf worden de we geven 'm af', inmiddels maken
in Rijsbergen, geopend. 125 Piusoord- wat zwaarder gehandicapte bewoners steeds meer ouders dankbaar gebruik
reiver- bewoners zijn er inmiddels naar ver- aan een zinvolle daginvulling gehol- van de mogelijkheden die de thuiszorg
rg. Iets huisd. Daarnaast zijn diverse socio- pen.'s Morgens staan ze vaak al een hen biedt^
woningen opgezet, waar de wat
zelfstandigere bewoners het prima
naar hun zin hebben, en steeds vaker
ook een plek op de arbeidsmarkt ver
werven.
Op het ter
laatste jare
aan, ér
"Het aanbod daarbij wordt afgestemd
op de behoeften van het betreffende
gezin", zegt Bottelier.
T'-t betekent date
18 uur per dag. Maar ook v
'’"g, vakantie-opvang of e
ting van de ver-
mogelijkheden.
en is dat allemaal wel te re-
-■en met de bezuinigingen in de ge-
eidszorg?
riierma
ig. Ong
o„ ontva
overleg rr
ten stcc.J
budge* -
Om e.e.t
geho.r..
name.
De zorg
soord is capten is
en fees- terd. Daar m
-u,ijven bestaan van
oud- staan.
ken bu.^
wizen ln
paar een wot
Bottelier op c
de inzet van
’inde*
iviaai vuK Op F i
wat zwaarder g
aan een zinvol
pen.'s Morgens staan ze vaak al een
halfuur van tevoren te wachten om met
hun werk te beginnen," volgens de di
recteur. Afhankelijk van het verstan
delijk niveau zijn er klusjes als schoe- Datb
nen ophalen, post rondbrengen, 1 tot 1
schilderen, tuinwerk of assistentie ver- opvang, vakai
lenen aan de technische dienst. De per maand al
laagste niveaus wordt dagopvang ge- zorgers behoc
boden door middel van de therapie- Koste- J:*
ites die al eerder vernoemd wer- veel
alise
zondheidszorg?
Bottelier maakt melding van de 4% re
geling. Ongeveer 4% van het jaarbud
get ontvangt een instelling extra. In
leg met de zorgverzekeraar beslui-
steeds meer instellingen om dat
Jget aan te wenden voor thuiszorg,
ii e.e.a. te illustreren: landelijk kun-
i door thuizorg 4 x zoveel patiënten
tolpen worden dan in geval van op-
i al enkele jaren actie voor het tehuis in Lublin in Polen. Dit jaar meubilair, een wasmachine en andere
:en flink geldbedrag bij elkaar gekregen en het leek ons een leuk huishoudelijke apparatuur, waarmee
gaan brengen." Woorden van Marie-Jozé van Mazur zijn tehuis in kon richten en
Klinkert, de bekende Tilburgse instelling voor draaiende kon houden."
detail: de medewerkers van de Klinkert die
en «.uucii de maar liefst 1650 kilometer lange
verkst
Vervolg van pagina 1 Tbc was 'n^e jaren 40 nog een volks-
de groepen nog uit 24 bewoners. Velen ^’"00^= kenneïaï &Klok-
beschikten met eens over een eigen kenbe Ook vand de d bestaat
kast. Vaak was de w.c. met eens afge- de Klokkenberg nog. ,n 1953 verhuis.
scheiden. Gajezelf maar eens na als je de deze k)iniek naar Breda, waar voor.
nooit een privacy hebt. Hoe gehandi- a) naam werd gemaakt a]s cardiolo-
capt ook, iedereen heeft recht op pn va- ,gisch centrum e
c/' Terug naar Piusoord. Omdat huize Pa-
Aan het woord is de heer Bottelier, dl- dua Boeke, en Assjsië in udenhout
recteur van Piusoord en voorzitter van inmidde|s aardig .vof zaten, besloten
de Nederlandse Vereniging voor Ge- de broeders in j954 om een zwakzin.
handicaptenzorg. nigeninrichting te stichten. Piusoord
Een gedreven man, die pas zal rusten een fejt
als hij zijn ideaal, groepen van 6 ge- De eerste decennia waren er pius.
handicapten en goede dagopvang voor TOrd a(,een mannen en jo te vin.
alle bewoners, gerealiseerd zal zien. den medio jaren tachtig> bes|oten
werd om ook meisjes en vrouwen op
Feest Piusoord toe te laten. Toch komen de
Na een symposium op 31 augustus, dames slechts mondjesmaat: op 31de-
zijn de Tilburgers welkom op 3 sep- cember vong jaar telde Piusoord 477
tember. Er is een speciaal feestpro- mannelijke bewoners en 32 vrouwehj-
gramma gemaakt, waarin een Vlaamse ~e*
kermis en penalty schieten ongetwij- Botteher merkt op dat er geprobee
feld de grote trekkers vormen. ommetVincentiusen tHoogeVee
Tussen 10.30 en 11.45 uur verzorgt de 1ruill.n8 van Patlenten te
hofkapel van Piusoord een koffiecon- Helaas is dat met gelukt,
eert. Bovendien zijn er vanaf 10.00 uur Vooral de laatste tienjaaris er vee
diverse oude ambachten te bewonde- anderd ln de zwakzinnigenzorg. Iets
ren. Tot 16.30 uur rijdt erook nog een wat vooral duidelijk wordt in de
paardentram en -koets. Er zijn pony's, naamsverandering. Zwakzinnigenin
een helicopter, een luchtballon. Arties- P^hting Piusoord bestaat met meer,
ten verzorgen optredens en bij het pe- A' P,US°°rd’ ^ntnim voor dienstver-
sw nien»nd minto «“"8 g.b.nd.e.p-
dan oud-willem Il-er Giedus van laatste iaren nnvaU
Roosendaal in het doel 100 miljoen gegaan, én weef heel wat
De laatste jaren is er veel veranderd op jn 1937 werd binnen Piusoord begon- herrezen. Geen paviljoens
het terrein van Piusoord. De moeite nen met grote reorganisaties. Steeds
waard om zaterdag 3 september eens meer k]onk krjtiek op de wijze waarop
een kijkje te nemen m een centrum men in ons land geestelijk gehandicap-
waar getracht wordt om de gehandi- ten behandelde. Betuttelend, niet eruit
capte mens een zo normaal mogehjk balen wat erin
leven te laten leiden. plaatste opmerkingen. Ook .-
usoord hadden eigenlijk alleen de ge
handicapten die op een wat hoger
verstandelijk niveau zaten, een zinnige
vorm van dagbesteding. Wie daartoe
niet behoorde, had lange dagen, waar
in alleen eten en slapen nog voor enige
afwisseling zorgden. De bewoners wa-
-'“•-■"-vest in paviljoenen, die i-
vijftigen zestig
den aan de inzichten die men toen n
over zwakzinnigenzorg had. maar 1
geen of nauwelijks privacy boden.
Ter afronding van de actie, die in 1992
startte, hebben de mensen van de Klin-
Met 'het tehuis in Lublin' bedoelt Ma- om als aanvulling op de al langer be- kert dit jaar een geldbedrag bij elkaar
rie-Jozé van Riel een initiatief van de staande gaarkeuken een opvanghuis te weten te krijgen. En zoals gezegd, ze
Poolse priester Jan Mazur die in Lu- starten, moest hij dat doen zonder gaan het zelfop de fiets brengen. Inde
blin een gaarkeuken en een tehuis voor noemenswaardige steun van de over- ochtend van zaterdag 3 september
daklozen en zwervers draaiende weet heid." stappen zes medewerkers van de Klin-
te houdenMet een inzet en energie die kert daarvoor op de fiets. T wee mede-
omgekeerd evenredig is aan de midde- In de gaarkeuken, waar dagelijks vier- werkers begeleiden hen in een volg-
len die Mazur daarvoor tot zijn a vijfhonderd maaltijden worden ver- bus. "Mensen hoeven overigens niet
beschikking heeft. Vandaar dat mede- strekt, en het opvangtehuis van Jan bang te zijn dat het geld voor de fiets-
werkers van De Klinkert enkele jaren Mazur in Lublin kunnen daklozen en tocht van het sponsorbedrag afgaat,
geleden besloten om het tehuis in het zwervers terecht voor tijdelijk onder- want ook de tocht is voor het grootste
Poolse Lublin te gaan ondersteunen, dak en een voedzame maaltijd. "Hoe- deel gesponsord. Zo heeft tweewieler-
wel de omstandigheden daar een stuk specialist Spijkers op het Julianapark
r heel primitiever zijn dan bij ons, is er wel samen met fietsenfabrikant Giant alle
-Jozé, degelijk veel overeenkomst tussen het fietsen, reservemateriaal en
volg- werk van Mazur en de activiteiten van ding gratis beschikbaar gestel
■nhier deKlinkert. Vandaar dat wij enkele ia- zijn we natuurlijk heel blij mee. D- -
ren geleden besloten hebten om zijn Mane-Joze Van Riel: ...streven
werk te ondersteunen. Concreet houdt Naast het persoonlijk overhandigen naar structurele hulp. (foto. MultiVi-
dat in dat we de afgelopen jaren van al- van het geldbedrag is het bezoek aan sion Partners)
les naar Lublin hebben gestuurd. Veel Lublin ook bedoeld om ervaringen uit
etenswaren, maar bijvoorbeeld ook te wisselen. "In principe sluiten we
arkeuken, waarc
iderd maaltijden
- angtef
t
-- hi
