l I 1 Maak van vrijdag de 13e uw geluksdag. ’’Eerlijker kansen voor bewoners van prachtig land” a RT Goirlese leraar terug uit Bangladesh o KAPELHOF //fi SSSrS K (EN R... n. f :en 1^ 994 pagina 4 Woensdag 11 mei 1994 pagina 5 DE TILBURGSE KOERIER Tilburger waarnemer bij verkiezingen Zuid-Afrika .BURG de rug. ANC van zijn ste rije geen Opgewekte wachtenden bij een stemlokaal in Mitchells Plain, een zwart township bij Kaapstad sen de en lange rij wachtenden voor het stemlokaal in Guguletu, een zwart township bij Kaapstad. I 1 IMMMH 9/32114-65.56.15 ienu '■^1 ter waarde van Bas van Tilburg L ‘f* Bas van Tilburg COMBI-FOTO FOTO VIDEO staan .oR\<v>ee Mode ststof ke kpla elka esloten troffen en van Meimaand: Keukenmaand Start: Vrijdag de 13e je- 3161 *rplein 46 loefdreef 17 "Wie belangstelling heeft voor persoonlijk design, de beste kwaliteit en scherpe mei- prijzen, kan deze weken geld besparen en van een fikse korting profiteren. I L 4 stembu verkie- straten De gehele maand mei kunt u extra scherp zaken doen overal onze keukens. Bijvoorbeeld over onze high-tech model len met roestvrijstalen deuren, onze hun wo- Bulthaup Hebaform BAX Nobilia Bau-Format Showroom- keukens: HALF GELD! s- en hten. WEEK 94 met diverse aanbiedingen! Tevens deze week FOTOFEEST- Hoogglans vaatwasse koelkast -1 van tilburg I KEUKENS incl. granieten werkblad keramische kookplaat - ns keuken inc ser oven - ki - RVS schouw afzuigkap Trefpunt Besterdring Wagner-'1'*" Campenht GRATIS was. De vloedgolf die altijo ...w cycloon gepaard gaat en bij vorige clonen wel 6 tot 8 meter hoog was, daarom deze keer niet zo krachtig. l£ASE vanaf ettkeIe tijdig gerond at - afzuigkap twee jaar terug in zijn land na een ja- we maar weini; renlange gedwongen verbanning in het van mee te mal. buitenland. gigantische 1c; We maken een prachtige tocht naar de alle stembussen Kaappunt, de plek waar Jan van Rie- juiste plaats te krijg beeck als eerste blar' ;n voet aan i we var J- Dhaka ligt in het centrum van het r en de cycloon zou binnenkomen i laatste dagen zuidoosten van Bangladesh, zo'n ng vier of vijf km verderop. Duizenden mensen gavond 2 mei daar geëvacueerd en toen was wachten op meldir- Radio en t.v. verwoester 1 jebreid verslag land over zou trekken". ilex waar meer verblijven, me ten. Ikzieeruit- tialve natuurlijk Vrijdag 29 april Eigenlijk had vandaag het tellen vr stemmen moeten beginnen. .„orgaan omdat er it. r de delen van het land nog gestemd moet worden. Wij hebben dus een on verwachte vrije dag. Die gebruik ik om met mijn Zuidafrikaanse vriend en de legatielid Mzwandile iets van het land ‘e bekijken. Mzwandile is een zwarte leraar en actief ANC-kaderlid, pas fT Keukenmode ïn 150 kleuren 9 Wilbert Willems met Bungani Crosby Sakawala en zijn broer, bewoners van het 'plakkerkamp'Mbekweni bij Paarl Eind april werden in Zuid-Afrika de eerste algemene vrije verkiezingen ge houden. Zoals verwacht leverden die een grote overwinning op voor het ANC van Nelson Mandela, die deze week dan ook beëdigd werd als presi dent van Zuid-Afrika. Voor de verkiezingen kwamen twaalfduizend waar nemers uit 97 landen om toe te zien op een eerlijk verloop. Eén van hen was de Tilburger Wilbert Willems, tot onze eigen verkiezingen van vorige week tweede kamerlid voor GroenLinks. Hij maakte deel uit van een delegatie van 350 parlementariërs uit Europa en Afrika die namens AWEPA, een parle mentaire solidariteitsgroep voor Zuidelijk Afrika, uitgenodigd waren om deze historische gebeurtenis van nabij te volgen. Voor de Tilburgse Koerier hield Willems een dagboek bij. Hieronder zijn ervaringen. Maandag 25 april We moeten op tijd opstaan. Ik ben aan gewezen om met vijfentwintig andere keukens met houtaccenten of graniet, de laatste trends in romantische keukens of juist de getinte modellen: van jasmijn, mintgroen tot boerderijblauw. Kortom, overal onze 250 modellen in 150 kleuren, waarvan u een groot deel kunt zien in onze ruime showroom. Slechts op één ding valt niet af te dingen. Ons vakmanschap! Want kwaliteit houden we hoog in het vaandel. En dat maakt het praten over keukens en korting een stuk prettiger!" -hijnlijk. _r dela en de Démocra van de eerste vrouwelijke parlementa riër Helen Suzman. Zij verzette zich ja renlang als enige in het geheel blanke parlement tegen de apartheidspolitiek. Het zijn interessante gesprekken in een openhartige sfeer. Men is het er over eens dat de uitslag in de West- Kaap, waar Kaapstad de hoofdstad van is, volledig afhankelijk is van de grote groep kleurlingen die hier woont, veel al van Aziatische afkon.-. Z„ rr een reële kans bestaat dat dominee Hoop. Begeleid door een ploeg van Alan Boesak, de ANC-lijsttrekker AVRO’s Televizier verken ik de stem- hier, verliest van de law-and-order NP- ming onder de mensen en bezoek de voorman Kriegler. Naast de nationale stemlokalen. Er he _Z verkiezingen worden er immers ook rij wachtenden geve gelijktijdig provinciale verkiezingen pretje is in de hete zon-, gehouden. Er heerst een opgewonden maar opti- r.. j mistische sfeer. "Alle partijen zijn me Dinsdag 26 april even jjef za] me helpen mijn keu- De spanning loopt op. Om 7 uur's och- ze te maken”, zegt een zwarte ver- tends gaan de negenduizend stembu- pleegster tegen me. Een historisch mo- ro's open voor de eerste vrije verkie- ment in dit land van geweld. Alles zingen in Zuid-Afrika. De straten verloopt rustig en vreedzaam. Hoe anders blijkt dat te zijn bi -Je bezoeken die we afleg wachtenden zijn zek.. de stemming wordt c~~ lat er nog geen stembussen zijn, ^biljetten ontbreken, of de on- e inkt blijkt onvindbaar, waar- -kiezers hun handen moeten Ik ben benoemd tot leider van een team sluitend zwarten, behalve natuurlijk merken ten teken dat men gestemd van vijf waarnemers: een Pakistaanse, onder de bewakers. heeft. Dat levert vaak uren vertraging een Zweed, een Zuidafrikaan en nog op. Maar het deert de mensen niet: ie- als er een forse regenbui s_ elk deel van het complex één- vertel- t dat ze pas 's nachts om twaalf uur daarover de laatste instructies hebben gekregen. Het is dus niet onbegrijpe lijk dat de gevangenen die niet mogen stemmen erover klagen dat ze niet ge noeg geïnformeerd zijn. We kunnen helaas niet veel voor hen doen. Wat heb je er nu van geleerd? "Ik vond het schitterend om te zien hoe het land op allerlei manieren in bewe ging is, hoe het land verandert en hoe de mensen ook trots kunnen zijn op hun "Gouden Bengalen", zoals ze het zelf noemen. Bangladesh roept hier toch al? leen maar beelden op als armoede, na tuurrampen en overbevolking. Kijk maar naar deze week, als Bangladesh de kranten in Nederland al haalt is er meestal wel een natuurramp gebeurd. Maar er gebeurt van alles in het land, en dat geldt zeker ook voor het onderwijs. De regering heeft in 1992 een nieuw plan gemaakt om 5 klassen lagere school voor iedereen verplicht te stel len, en men wil proberen om in het jaar 2000 zo'n 90% van alle kinderen te be reiken. Daarnaast zijn er in het land al lerlei ontwikkelingsorganisaties bezig met scholingsprogramma’s voor kin deren die op de gewone scholen uit de boot vallen of die nooit op een gewone school terecht komen. Zo bezochten we een speciaal schooltje voor slum- kinderen. Deze kinderen hadden al de hele ochtend gewerkt en konden hier 's middags toch nog een paar uur onder wijs volgen. Vermoeide, slaperige en niet zo'n gezonde koppies, maar zó krijgen ze in elk geval toch een kansje. Bangladesh staat de komende jaren nog voor immens grote problemen en uitdagingen, maar het is belangrijk dat de Bangladeshi er zelf in geloven én I het is belangrijk dat wij, "het buiten- j land", een positiever beeld krijgen van ide mogelijkheden en de toekomst van dit schitterende land. Alleen dan ligt er I voor Bangladesh een mooie toekomst j in het verschiet...". van tilburg KEUKENS Zomerstraat 49b, Tilburg, Tel. 013-363080 Achter parkeergarageSchouwburg Ook vestigingen in: Breda-Helmond-Oostende Voor 6 Rand per maand (ongeveer 3 twee jaar terug in zijn land na een ja- we maar weinig tijd om daar nog iets gulden) moeten de nieuwe bewoners renlange gedwongen verbanning in het van mee te maken. Opnieuw blijken er een toilet huren waar ze hun eigen buitenland. gigantische logistieke problemen om bouwsel omheen mogen bouwen. Een We maken een prachtige tocht naar de alle stembussen en stembiljetten op de wel erg primitieve manier van sociale Kaappunt, de plek waar Jan van Rie- juiste plaats te krijgen. Om 6 uur had woningbouw! beeck als eerste blanke enkele eeuwen het tellen moeten beginnen, maar op In de loop van de dag dunnen de rijen geleden voet aan wal zette, 's Avonds bepaalde telbureaus zijn ze daar in de uit, de stemburo's kunnen om 7 uur maken we van de gelegenheid gebruik loop van de middag nog steeds niet aan sluiten. Behoudens de vele organisato- omfeestte vieren in een van de vele il- toe. Het wordt steeds duidelijker dat rische problemen, stellen we vast dat legale cafeetjes in de zwarte sloppen- we de eerste uitslagen niet meer kun de verkiezingen buiten verwachting wijk Guguletu, sjebeens genoemd, nen meemaken. Elders in het land blij- geslaagd lijken. Maar dat is niet in het waar overvloedig gedronken en ge- ken de problemen nog groter. hele land het geval, zoals we's avonds danst wordt. Ik ben de eerste blanke die Dat het ANC landelijk de absolute via de televisie vernemen. De organi- daar binnen ooit kwam, maar daarom meerderheid behaalt, daar twijfelt ei- serend comité IEC besluit om in alle niet minder hartelijk welkom. Het genlijk niemand aan. Zelfs de blanke vroegere thuislanden de verkiezingen wordt een onvergetelijke avond. Uiter- kiezers lijken het al als vanzelfspre- met nog een dag te verlengen. In de aard gaat het gesprek over de toekomst kend te hebben aanvaard dat Nelson Mandela de nieuwe president van het land wordt. Ongelooflijk als je bedenkt dat hij nog geen driejaar geleden als de tste staatsgevaarlijke terrorist in r- lering;-J Zondag 24 april internationale waarnemers, vooral 's Nachts om tien voor twaalf word ik parlementariërs, naar Kaapstad te wakker door hard gebons op de deur gaan- En na de bange ervaringen van de van mijn hotelkamer. "Opstaan. Wilt u vonSe 2 j u“r 'k er ^sIlst niet rou; met uw sleutel in de hand op de gang om dat lk Johannesburg weer snel wachten, er is een bom ontdekt" wordt kan verlaten. me toegeschreeuwd door een angstige In Kaapstad werken we meteen een hotelbediende. Mijn eerste ken- zwaar programma af om ons voor te nismaking met Johannesburg is niet breiden op de verkiezingen die dins- erg geruststellend. Nog geen uur na daë beginnen. We krijgen uitleg van onze aankomst ontploft er een zware deskundigen van het Independent autobom op honderd meter afstand van E1<*tlon Committee over de gang van mijn hotel. Alles trilt, sirenes loeien, zaken;en van P0.1*'16 en het R^e Kruis ambulances halen tientallen gewonden oveur de veiligheidsmaatregelen. Daar op. In de krant lees ik de volgende och- na hebben we een ““gebreid gesprek tend dat er negen doden zijn gevallen, met vertegenwoordigers van enke e De twee bommen waar we die nacht partijen die aan de verkiezingen deel- hangen vol met affiches en kreten. De voor gewekt worden, konden tijdig neme": de Nationale Partij (NP) van eerste rijen vormen zich. Eigenlijk is door de politie onschadelijk worden president De Klerk, het ANC van zijn dit geen gewone verkiezingsdag: al- gemaakt. waarschijnhjkeopvolgerNelsonMan- leen gehandicapten, zieken, bejaarden We worden gewaarschuwd om niet al- dela en de Democratische Partij (DP) en politiemensen mogen deze eerste leen de stad in te gaan. Het centrum van van de eerste vrouwelijke parlementa- dag stemmen; morgen kan de rest van Johannesburg staat bekend als een van riër Helen Suzman. Zij verzette zich ja- de bevolking haar stem uitbrengen, de gevaarlijkste plekken ter wereld. Moeten in deze sfeer deze week de eer ste vrije verkiezingen plaatsvinden? We waren behoorlijk optimistisch ver trokken, omdat de Inkatha Vrijheids partij van Buthulezi op het laatste nip pertje besloten had om aan de verkiezingen deel te nemen. Alleen de Weerstandsbeweging van extreem rechtse blanken bleef bij haar afwij zing; Zij werd dan ook door iederee verantwoordelijk gehouden voor c bomaanslagen. gereden va rijen. Hier 1 sfeer die we in hebben meegema Een enkel stembv gemeenschapszaak naamd squatter pen", waar honuEi< seis rommelig C huisvesting voor c lingen die voor de j omgeving werken. De blanken üie u moeten stemmen, maken zo voor eerst van hun leven kennis met cl. moedige omstandigheden waarin f werknemers met hun hele familie v nen. Op sommige stukken land treffen we in slagorde enkele tientallen toiletten aan, allemaal voorzien van een num mer. Ze blijken daar door het gemeen tebestuur te zijn neergezet om wat meer orde in de wijken aan te brengen, brachten hou aanvoerder van een c. die een nieuwe grondv ren. Ook zal die regerir mingsprogramma Zaterdag 30 april Het tellen van de stemmen kan begin- prachtige land. Ze zu nen. In de loop van de dag vliegen we daar heel goed bij kun- weer terug naar Nederland, dus hebben Ie land het geval, zoals we 's avonds danst wordt. Ik ben de eerste blanke die 1 de televisie vernemen. De organi- daar binnen ooit kwam, maar daarom s^end comité IEC besluit om in alle niet minder hartelijk welkom. Het Woensdag 27 april vroegere thuislanden de verkiezingen wordt een onvergetelijke avond. Uiter- Gisteren hebben we de dag afgesloten met no8 een daë te verlengen. In de aard gaat het gesprek over de toekomst met een bezoek aan de sloppenwijken West-Kaap zijn de verkiezingen achter van Zuid-Afrika, over de plannen van van Mitchells Plain, waar we vandaag derag- de verwachte ANC-regering voor wo- onze waamemersmissie willen begin- ningen, werken onderwijs, overhetle- dathij nog geen driejaar ge nen. Om 7 uur zijn we present, samen Vriidao anril Ven in de townshiPs en de vernederen- grootste staatsgevaarlijke - met duizenden wachtenden die er soms vi ijuag z,? dpi n ro] van jeger en p0]ltlej over de strikte afzondering gevangen werd ge- al vanaf 4 uur vanochtend staan. De sl- Eigenlijk had vandaag het tellen van de behoefte aan verbroedering na zoveel houden. En nu wordt Mandela dus de oppenwijken en ook de stemburo's ma- stemmen moeten beginnen. Dat kan jaren van strijd en verbittering. Het is aanvoerder van een coalitieregering ken een vreselijk armoedige indruk. d“s “iet doorgaan omdat er in bepaal- een aangrijpende kennismaking met die een nieuwe grondwet moet invoe- Massa's hutjes van planken en karton, de delen van het land nog gestemd het echte Zuid-Afrika, ren. Ook zal die regering een hervor- overal zwerfvuil, legerwagens op moet worden. Wij hebben dus een on- mingsprogramma moeten starten rupsbanden op de hoeken van de straat, verwachte vrije dag. Die gebruik ik om 7„fprd„o waardoor de kansen eerlijker verdeeld Sommige wijken zijn afgezet met prik- met mijn Zuidafrikaanse vriend en de- av april worden over alle inwoners van dit keldraad en op iedere 200 meter torent legatielid Mzwandile iets van het land Het tellen van de stemmen kan begin- prachtige land. Ze zullen onze steun een hoge wachtpost van de politie bo- te bekijken. Mzwandile is een zwarte nen. In de loop van de dag vliegen we daar heel goed bij kunnen gebruiken, ven de buurt uit, bemand door een mi- leraar en actief ANC-kaderlid, pas weer terug naar Nederland, dus hebben Wilbert Willems litair met automatisch geweer. Door de bewoners worden we als vrienden ontvangen. Ook in het stem lokaal krijgen we alle medewerking. Helaas moet de start van de stemming wachten tot een waarnemer van de IEC, de organisatie die verantwoorde lijk is voor de verkiezingen, aankomt. Men begint ruim een half uur te laat, maar verder lijkt alles prima te verlo pen. 20 x 30 cm vergroting bij inlevering van Uw volle kleuren-fotorolletje “Als je een collectie keukens kunt tonen van meer dan 250 modellen, compleet met apparatuur, variërend in prijs van 2.950,- tot 60.000,-, leverbaar in 150 kleuren en uitgevoerd in schitterende ontwerpen, dan mag u rustig spreken van CVT- KEUKENMODE,” zegt Bas van Tilburg. De tweede verkiezingsdag geeft een ander beeld te zien. Veel aanlooppro blemen zijn overwonnen en de meeste' kiezers in ons district hebben hun stem al op woensdag uitgebracht. Wel heeft de regering een tweede vrije dag afge- kondigd om al diegenen die op woens dag nog niet konden stemmen, daartoe Ban ladesh was de afgeiopen dagen in het nieuws: het land werd alsnog in de gelegenheid e steMen. doorSeen cycloon. Op sommige plaatsen werder - --- We bezoeken nu een veel verder weg gelegen gebied, bij de wijngaarden De Goir|eSe Ier— J rond Paarl en Tulbagh Soms zijn de vertrok 24 ri| naar L stembureaus ondergebracht m een zoek bij Vakgenoten. HetL - schuur van een blanke wijnboer; de nieUWeJserie%an de KRO. De kiezers worden met trucks af- en aan- Aad van den Heuvd a|s eindr vanaf de omliggendeboerde- ber/oktober worden uit r heerst veel minder de ANC- o b moment dat de werveh -- m de zwarte townships dePhoofdstad Dhaka. laakt. iuro is ingericht in een _;aaltje van een zoge- Wat heb je ger, tercamp, "plakkerkam- Jen Tijssen: mderden illegale bouw- a1 o g door elkaar staan als Bengalen en op radio en t.v. werd de geen panic oor de zwarten en kleur- bevolking op de hoogte gehouden, ste jaren de rijke blanken in de Bangladesh is deze eeuw al 17 keer ge- schuilplaat ien. Ereblanken die daar troffen door verwoestende cyclonen, soort betonnen gebouwen op reusach- Wat hebben jullie voor de rest van de .temmen, maken zo voor het de laatste keren in 1988 en in 1991Bij tige palen, waar per gebouw zo'n 2000 week gedaa„in Bangladesh hun leven kennis met de ar- de ramp in 1991 vielen er maar liefst mensen een toevlucht kunnen vinden. „We bebben zowe| jn Dhaka als op het digheden waarin hun 150.000 slachtoffers! De regering platteland een aantal scholen bezocht, hun hele familie wo- heeft toen een nieuw waarschuwings- Dhaka ligt in het centrum van het land we bebben beei veej gepraat met onze systeem opgesteld dat loopt van schaal en de cycloon zou binnenkomen in het collega's daar en hen ook opgeozht in 1 tot en met schaal 10. De laatste dagen zuidoosten van Bangladesh, zo'n 250 bun thuissituatie. Wat ons bijzonder werd steeds waarschuwing vier of vijf km verderop. Duizenden mensen zijn getroffen heeft is de vriendelijkheid i uitgegeven. Op maandagavond 2 mei daar geëvacueerd en toen was het ®an de mensen de jnzet en de veer- werd ineens waarschuwing 10 van wachten op meldingen over met welke kracht die men heeft om iets van hun i kracht: ALARM dus! Radio en t.v. verwoestende kracht de cycloon het |and te maken Natuurlijk zijn de om- u*-n die avond uitgebreid verslag land over zou trekken". standigheden waaronder de collega's daar moeten werken in onze ogen soms schokkend. Er zitten altijd wel vijftig I kinderen in een klas, en soms zelfs wel tachtig! Faciliteiten en leermiddelen zijn zeer beperkt. Wat de didactische I aanpak betreft is men bijna uitsluitend I aangewezen op geheugentraining, op vraag en antwoord, op voortdurende herhaling door de kinderen van het- j geen de leraar voorzegt. Meubilair is er j niet of in elk geval lang niet genoeg, en j de lokalen zijn van elkaar gescheiden j door golfplaten. Boven bij de plafonds j zit een grote open tussenruimte, en de deuropeningen zijn ook gewoon open. Ventilatie genoeg dus, en dat mag ook wel bij temperaturen van 36 graden! Maar ik had grote bewondering voor de leerkrachten die er onder dezë om standigheden toch iets van probeerden te maken. Ik zou al gek worden van de geluidsoverlast van de naburige loka len...". ieuws: het land werd getroffen Achteraf viel de schade toch nog mee en windsnelheden gemeten van "Dhaka zelf is niet getroffen, maar in het zuidoosten zijn toch honderd do- lese leraar Jen Tijssen van basisschool De Wingerd in Oisterwijk den gevallen en er is een enorme mate- op 24 april naar Bangladesh en was daar de afgelopen week op be- riële schade aangericht aan huizen, we- akgenoten. Het bezoek was onderdeel van t.v.-opnamen voor een gen, bruggen en gewassen. -Tie van de KRO. De serie heet 'Collega's ontmoeten collega's' met Vijfduizend mensen zijn gewond ge- UE» Heuvel als eindredacteur. De programma's zullen in septem- raakt en honderdduizend bewoners »ber worden uitgezonden. zijn dakloos geworden. In vergelijking rI moment dat de wervelwind het land binnenkwam was Jen Tijssen in met vorige cyclonen viel de schade dus «e hoofdstad Dhaka. mee, maar desondanks is de schade en ontwrichting in het gebied enorm. Het ’-^j:-e^tvandie?cloon? over de naderende cycloon en over de XZKlTÏXt^eb Jen Tijssen: "De cycloon lag al een maatregelen die werden genomen. Er was De vloed lf die altijd met een aantal dagen te broeien in de Golf van heerste een dnikkende spanning, maar loon en bij vorf Bengalen en op radio en t.v. werd de geen paniek k Bangladesh is de laat- cfonen w6e,£ tot 86meter h(^g was atsen gebouwd. Dat zijn een Monnen gebouwen op reusach- Een bijzondere ervaring die dag is ons bezoek aan de Pollsmoor-gevangenis gende in Wijnberg. Hier werd pas drie jaar rijen w geleden Nelson Mandela vrijgelaten, maar de na 27 jaar gevangenschap. Het is een doordato zeer uitgestrekt complex waar meer ofde stembiljetten ontbreken, dan 6000 gevangenen verblijven, me- zichtbare inkt blijkt onvindba rendeels zwaar gestraften. Ik zie er uit- mee de kiezers hun hander sluitend zwarten, behalve natuurlijk merken ten teken dat men onder de bewakers. heeft. Dat levert vaak uren v ibijdevol- «ie we afleggen. De zijn zeker zo lang, ling wordt opgehouden geen stembussen -

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1994 | | pagina 5