Afscheid van de Lindeboom
Fietsen
voor
Zuinig
Stoken
wal -
audio-video
«Onder de Lindeboom», mijmeringen
uit het Midden Brabantse
1695
Toespraak van wethouder F. Horvers
g rati s 1COMBI-FOTO F1 uursFöt°serv'«
rss I
Onder de lindeboom
MOEDERDAG TIPS!
.BOD
KEN
J!
ilburg
£75
Bartels,
Het Lindewonder
(Tilburgs sprookje, deel 2)
I
Donderdag 5 mei 1994 pagina 7
DE TILBURGSE KOERIER
'94 pagina 6
Ie volgende
mei om
iur
mevr. Appels uit Oisterwijk ontvangt haar nieuwe fiets (foto: De KleppermanInte
lur
dienst
uur
inderen
teel
fie CaiFT^M'"mF N°°rd I
inderen
e A.4
rting met een
i arrangement
BESTERDRING 161 - WAGNERPLEIN 46 - CAMPENHOEFDREEF 17
Jechtering :l
6
19,90
14,90
0
45,00
0
7,50
7,50
59,90
14,90
Don van Gijsel
9,90
79,50
5
29.90
16,90
14,90
The Harmony Singers...!
Der Lindenbaum - De Lindeboom
end!
gegaon,
Hans Roothaert
Houdoe he.
7
Nokia 5554 stereo
Besterdring 87, Tilburg, 013-431489
tel. 435944
Uw
Nokia-
specialist
Eigen
technische
iwste
is! i
9 De Tilburgse familie Otten won eveneens een nieuwe tweewieler
(foto: Van Eyndhoven)
Produkten van Nokia zijn
altijd net even anders.
Anders wat betreft bedie
ningsgemak en techniek,
maar ook anders wat betreft
design.
Een voorbeeld van zo'n
typisch Nokia produkt is de
door de Consumentenbond
geteste 5554 VT Stereo
teletekst.
Conclusie
Consumentengids,
mei 1994:
9 de familie Barzilay, gelukkige winnaars in Berkel-Enschot
(foto: Geert van Loon)
’■gewoon hier te staon, tussen de Heik-
zrken.
BESTE KOOP
bij de stereo-tv's is
de Nokia 5554 VT
(fl 1300,-)
b
r
I liiiiiiiii"1.."!
SPECIALE AKTIEPRIJS
J2W
1199,-
urg 013-362033
SONY AUDIO
Audio tapes 60 min.
3 STUKS met GRATIS
Mc-Donalds hamburger
mar 'nen droom
irgs sprookje begint vurtaon mee:
'nen Lindeboom...
voor 45,-
handboek
intensieve be
taliteit en stabi
dat het nie*
deboom ti
heid van pas
:-~;staaner
«verleg
Monumi
'gen.
0 voor 19,50
Meej mennen opa, zonne vent,
En gij zult hier straks wir zitte
As gij zelluf opa bent.
KODAK
GOLD
2-patk - 24 foto’s
van 25,95
b
b
m of Art.
Ik hè as 'n kloek m’n takken gespreid
om oud en jong te beschutten
en toen ik hil oud wier waarde gullie bereid
om m’n takken te onderstutten.
Ik hè altijd midden in 't leve gestaon,
in 't Middenbraobantse zaand.
Mar dè leven is op 't lést wè té rap
in de schoonste stad van 't laand.
Wetter overblèft dè is hil gauw gezee,
dè is nog n
en 't Tilbur
Er was es..
Dus as 'r niks gebeurd waar,
Zo deezen boom 'r naa nie zèèn.
lindeboom op de Heuve
derdom of door ee
geven zou. Zoud...
werken? Zou dan
Doar stao 'n hert, dè lékt net echt,
En dan kèèke me meepesaant
Of Willem II gewonne heej,
Op de borde bij de kraant.
Stam lindeboom wellicht
in museum
De politiek moest nog even afreageren. Nadat een meerderheid
van de raadscommissie ruimtelijke ordening ruim twee weken
geleden besloot de lindeboom om te laten hakken, werd de dis
cussie afgelopen vrijdag in dezelfde commissie nog eens dunne
tjes overgedaan. Onderwerp: was er wei een goede beslissing ge
vallen over de jonge linde die uit de stam van de oude
tevoorschijn was gekomen.
14,90
zhtswerk
9,90
12,50
it gebonden
0 17,50
wordt als stad,
bezure.
'k Hè hier nouw bekaans 400jaor gestaon
en ik hè hil wè zien gebeure.
ior 5,e‘oen lh zaag wè de meense elkaor aon hebbe gedaon.
stL_A 'k et ammaol gewete had teveure.
Dan waar ik toch in Tilburg kome staon,
tussen de gewone Tilburgse meens,
die ik in bruiloften, processies en begraofenissen zag gaon
en van de kerk naorde kroeg, hers en geens.
Die ermoei en welvaort mee hee gemaokt mar altij hard is
blijven werken.
Ik hè ze gesteund deurgt
ese en de Heuvelse kerk
De aktie Zuinig Stoken, die jaarlijks
georganiseerd wordt door de Midden-
brabantse gasdistributeurs PNEM en
tergas, is inmiddels beëindigd. Veel
mensen stuurden hun ingevulde meter-
kaart in en maakten kans op één van de
nieuwe fietsen die door de energiebe
drijven in het vooruitzicht werden ge
steld.
De fietsen werden in onze regio uitge
reikt aan mevr. Appels in Oisterwijk,
de familie Otten uit de Tobias Asser-
laan in Tilburg en de familie Barzilay
aan het Mariahof in Berkel Enschot.
Daarnaast ontving de heer Otten nog
een regenpak van de firma Noud van
Loon.
Wé viete de Zuid-Ooster bus
Vanaf Enschot nor de stad.
(Naodè ons opa d'r bij de Schutsboom
Irst nog intje had gevat.)
Kik, zi ons opa, d'n dieje daor
Dèt is naa Willem Twee
En dè 's dus dieje grooten boom
Die 'k straks al teege-noe zeej.
Daor hedde Riche, en dè'st beroow,
Lopt mar 's efkes meej,
Want giender, aon d'n overkaant,
Is d'etalaazie van AaBe.
van net reent op symoonsene
wijze op Zich kon nemen. Mensen gaven
hem deze eerbiedwaardige status omdat
leven en natuur overbrekelijke bondge-
noten waren. ingest
Ook mij als geboren en getogen Tilbur- o verte
ger heeft de lindeboom altijd tot de ver- Monumentencommissi
beelding gesproken. Hij was imposant vanBenWenderaadsc
decor bij de religieuze manifestaties als telijke Ordening, Oper
Lindeboom vurbij gegaon zijn. Mar hij
hee ze ammaol overleefd... tot nou toe
dan. Hij heeg'et gebracht tot kruik on
der de borne en boom onder de kruike,
zelfs tot kruik der kruike.
In Tilburg op de heuvel
daar staat een linde boom
al meer dan honderd jaren
zo statig en zo schoon
bij 't ruisen van zijn bladeren
klinkt zachtjes wat verdriet
hij kan 't niet verklaren
want blijven mag hij niet (2 x)
Fors is hij aan 't verslijten
door al de jaren heen
hij moet wellicht verdwijnen
al klaagt men steen en been
hij is niet meer te redden
D'n opa is al héél lang dood.
Ik schat: zo'n duuzendjoar.
De Lindenboom, die stoat 'r nog,
Mar hij kraakt en aosemt zwaor.
Hij stot 'r nog. Mar veur hoe lang
Ik zögget echt nie wete,
Mar d'r is êên ding dè 'k wel zeker weet:
Diejen boom is glad verslete.
0 29,90
anderingen
0 9,9>'
b i
't Is toch sund dè we er nou de bijl in motte zette:
De Spaanse furie he et'ie durstaon
en vur calvinisten is ie nie opzij gegaon.
De Fraanse soldaote kon ie nie ver-staon
en de Duitse soldaote kon nie uit-staon
Mar mee de kruike heet'ie zich altij goed verstaon
dus heet'ie aon positieve discriminaotie gedaon.
Kiendjes speulden onder z'n takken,
aauw mennekes kwamen er 'n pruimke pakke.
Verliefden die dejen 't zittend op z'n banken
en wie bedroefd was kwaam er zachtjes zitte janken.
De Lindeboom en de maon.
Ik denk er nog mee weemoed aon.
Den oudste kruik houdt et vur gezien,
u hij zee 't zal mijne kop wel dure
Hoe moderner Tilburg
des te meer mot ik 't...
Toen kwaam 'r iemes nor de stad.
Hij kwaam, zeej-tie, uit Gooi.
Die pieste tegen 't bumke,
En toen gruuide n-ut as kool.
Onzen opa zweeg. En ik keek op
Nor de blojkes en de takke.
En op de kop van Willem II
Zaat 'n duif, ik zaag 'm kakke.
Ik zaat hier al, zeej onzen opa
Afscheid van de
lindeboom
Vorige week woensdag op de
Heuvel: droefheid, treurnis, on
verschillige nieuwsgierigheid,
half-verborgen blijdschap over
het kappen van de eeuwenoude
lindeboom. Ieder van de circa
vierduizend aanwezigen had wel
een reden voor zijn of haar aan
wezigheid.
In de dagen voor deze historische
gebeurtenis was een deels spon
taan programma ontstaan. Op
deze pagina vindt u de Nederland
se bewerking van Jan Molenschot
van Der Lindenbaum van Franz
Schubert, zoals het gezongen
werd door de Harmony Singers,
een tekst en gedicht van Hans
Roothaert, Don van Gijsel en af
scheidstoespraak van wethouder
Frits Horvers.
eenr
eeuwse lindeboom woo een
plaats voor geliefden, vooral
nog op de heide stond.
Ik stel me voordat onze Tilburgse linde-
k” in de eerste helft van de ze-
Kom mar 's efkes zitte hier,
Op dees benkske, uit de zon.
Dan za'k oe 's verte lie,
Hoeg't mee diejen boom begon.
Irst wo-g- 't héél nie gruuie,
En 't bumke bleef héél klèèn.
Hoew-oud, vruug ik, is diejen boom 1
En hij docht toen héél lang noa
Héél zeker, zi-t-ie, wit 't noot
Mar ik schat zon duuzend joar.
Voorseizoen
Nationale Biertap-
wedstrijden 1994
Op woensdag 11 mei a.s. wordt in Til
burg een regionale biertapwedstrijd in
het 42e j aar van de Nationale Biertap-
wedstrijden gehouden. In 1993 werd
aan de wedstrijden, georganiseerd
door het Centraal Brouwerij Kantoor
(CBK), door meer dan 4.000 horeca-
vertegenwoordigers deelgenomen.
De wedstrijd staat open voor ieder ho
recabedrijf dat bier afneemt van een in
Nederland gevestigde brouwerij. Een
deelnemer en/of horecabedrijf kan
zich éénmaal per j aar voor een regio
nale wedstrijd inschrijven. De win
naars worden uitgenodigd voor de gro
te landelijke finale tijdens de Horecava
te Amsterdam, waar jaarlijks wordt ge
streden om de titel "Landskampioen
Biertappen 1994". Gezien het aantal
horecabedrijven in de regio, zal de
biertapwedstrijd garant staan voor een
spannende competitie.
De deelnemers worden door een be
kwame jury beoordeeld op het tappen
van een zo mooi mogelijk glas bier en
op het uitschenken van een flesje bier.
Iedere wedstrijd bestaat uit 2 voorron
den, een selectieronde en 2 finaleron
den. Inschrijvingen zijn mogelijk in de
categorie individuelen, waarbij één
persoon zowel tapt als serveert, of in de
categorie teams, waarbij de één tapt en
de ander serveert.
Locatie: De Harmonie, Stationsstra
26, Tilburg. Aanvang om 13.30 ut
De prijsuitreiking is om 17.30 uur.
't is ouderdom en pijn
verdwenen zijn zijn twijgen
het zal 'n leegte zijn (2 x)
Veel wind en regen gierden
doord'oude takken heen
de heuvel deed hij sieren
't is jammer, hij moet heen
herinnering moet blijven
door 't zingen van dit lied
als hij straks is verdwenen
te redden is hij niet (2 x)
Jan Molenschot
Ik waar nog mar 'n héél klèèn boske
Toen onzen opa zeej: we gaon
In Tilburg nor un standbild kèèke,
En d'n boom diese doar hebbe stoan.
In het bijzonder lindebomen hebben al- processies waaraan ik als lagere-school- Stadsbeheer het besluit tot ontmar
tijd tot de verbeelding van mensen ge- jongen met mijn klas deelnam. Zijn toen hebben genomen. Herstel van
sproken. Dat blijkt nu ook weer en nog nog weelderige kroon bood beschutting is gezien de versnelde versie-,o
steeds waar het onze eigen lindeboom bij alle weersomstandigheden. niet meer te verwachten.
betreft. Hoewel hij met zijn naar schat- Toen al wekte het verbazing dat de boom t-
men daar niet zoveel last».
Nu 40 jaar later kan hij die bescherming De fabrieken die hij bedoelde zijn nage
niet meer bieden. De last van zijn leeftijd noeg alle verdwenen; er zijn nieuwe
en waarschijnlijk de last van verstening voor in de plaats gekomen. Tilburg is
en verkeer hebben ondanks de jarenlan- veranderd, maar is Tilburg gebleven. Als
ge intensieve begeleiding en zorg zijn vi- we voorbij gaan aan het feit dat alle leven
„n stabiliteit zodanig aangetast, eindig is, dan kun je niet anders dan cotï-
iet langer verantwoord is de lin- stateren dat we het met z'n allen voor
te laten staan. Voor de veilig- deze lindeboom niet goed hebben ge-
passanten kan niet meer worden daan. Dat moet ons allemaal aan het hart
ii en dat is de enige reden dat in gaan. Als Tilburg een Moderne Indus-
met deskundigen, gehoord de triestad wil zijn, zullen we met zin allen
entencommissie, het college moeten werken aan een duurzame toe-
JscommissieRuim- komst waarin ook lindebomen zich blij-
enbare Werken en vend thuisvoelen.
FUJI VIDEO
VHS
3 üurs tape
p.st. 8,95
2 st. 17,50
3 STUKS 25
iiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiibiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi
Wij hebben
ons bestaan
aan bomen
te danken en
niet omgekeerd.
:pen ze spot- iaboratorium -bliep. Moet hier weg - I
d hout vol le- bliep Tuid alle noodklokken", riep I
nieuw hout, toen de priester in de tempel. En de hele M
1 ze> terwijlze bevolking begreep het signaal van het i
;en container smeten. aanhoudend klokgelui. Het hele volk 1
moderne techniek. Zie kwam in opstand, waarna het lindehart Jl
zijn oude stam weer terug kreeg. Jonge j
takken en nieuwe wortels vlochten iH
zich er snel weer doorheen. En uit de 11
oude wortels vormden honderden H
nieuwe scheuten een levend monu-
ment zoals nog nooit vertoond.
Alle muziekkorpsen rukten uit en alle
klokken beierden. Het leven kwam te- H
rug. En de oude man trilde over zijn 1
hele lichaam toen hij het zag. "Leven is
en blijft eeuwig", stotterdehij. "Iksterf
van geluk." Vanuit de tempel werd hij
drie dagen later begraven. Maar ieder-
een besefte weer de betekenis van de
boom voor de tempel. Geldzucht j
maakte plaats voor nieuwe liefde. En j
net als honderden jaren geleden spra-
ken nu weer opnieuw de mensen: I
"Boom, als generaties na ons opnieuw
de dood gaan aanbidden, waarschuw j
opnieuw, laat ons nooit alleen".
Tyto van de Linde
GroenLinks-raadslid Gijs Bax kwam -in navolging van de groep
mensen die de afgelopen weken gepoogd heeft de oude linde te red
den- met de stelling dat de Heidemij in februari al wist van het
nieuwe leven. Volgens andere deskundigen had het jonge boompje
ook op de Heuvel overlevingskansen. Bax had het dan ook passen
der gevonden de jonge linde op de plek van de oude te laten staan.
Voor die "emotionele binding” kreeg hij wederom alleen steun van
VVD-er René van Diessen.
Wethouder Frits Horvers hield echter staande dat eerst gedacht werd
dat het jonge groen een uitloper was van de oude linde. Dat het een
boompje was met een eigen wortelstelsel was een verrassing, aldus
Horvers. De beslissing het jonge boompje voor verzorging over te
brengen naar een gemeentelijke kas was volgens de wethouder
"weloverwogen genomen. Het is wel een emotioneel prees geweest,
maar ik heb er geen spijt van."
Wat er met de oude stam gaat gebeuren is nog onbekend. Iedereen
kan daar ideeën voor aandragen; binnenkort neemt het college van
B en W een besluit. Horvers zelf zei in de commissievergadering er
voor te voelen de stam te willen conserveren. Nagegaan zou moeten
worden of die dan een plaatsje in het Noordbrabants Natuurmuse
um aan de Spoorlaan kan krijgen. Ook wil Horvers bezien of er op
de Heuvel "iets kan komen wat aan de lindeboom herinnert."
"De boom is écht heilig", riep de oude onze kettingzagen eens door de dode
man. "Helemnaal niet dood, maar ten stam glijden, onze reuzekraan de dode
diepste verbonden met alle Lindebur- stam omhoog tillen. Leve de moderne
gers. Hij waarschuwt tot het uiterste techniek." Iedereen werd echter
voor onze techniekverering. "Belache- slechts stil van ontzag voor de boom
lijk", brieste het stadsbestuur. "De zelf. De binnenste boomkem was door
boom is dood. Omhakken. Nu. On- de kettingzagen net niet geraakt. Zo
Nooit eerder is zo'n grote onthulde de boom als laatste teken de
-zaagd, maar met onze hui- kern van zijn zogenaamd totaal weg-
techniek moet het in recordtijd gerotte hart. Losgerükt van het li
en. Waarschuw de pers in het hele chaam, maar springlevend. Zonder
1. Extra reclame voor onze tech- enig spoor van dood of verrotting! En
cstad. En hang overal affiches met: duizenden mensen voelden hoe het
i beetje Lindeburger kiest voor de hart van de boom sprak: "Waar zijn jul-
j-‘--k-iiekstad'." he mee bezig. Ik ben het eeuwige le
ven, de eeuwige liefde. Nooit laat ik
jullie alleen".
De verstokte techniek-aanbidders ech
ter schreeuwden: "Wat een onzin. Een
reuzerad hier met grote ronddraaiende
letters 'moderne techniekstad"'. "Zon
der boom moderne techNIETSstad",
riepen de mensen. "Wij hebben ons be-
an bomen te danken en niet om
gekeerd." Ze werden echter over
schreeuwt door moderne
geluidsapparatuur: "Boompje -bliep-
Beste koop: goede kwaliteit
voor redelijke prijs.
dewijk Napoleon, 'nen meens waor we komt dan de serieuze massaproductie,
veul aon te danke hebbe gehad. Mar Geleuf mar detter hil we kruike aon de
nog steeds bestond er ginnen Kruik-
ezijker. Pas nao dè in 1827 de irste
stoommachine bij van Dooren wier ge
zet, komt de kruikezijkerij van de
grond. Irst as liefhebberij en laoter
/iiuiaai iiivi dood, ITlHcu ivu
met alle Lind:’*
waarschuwt tot het uit-
echniekverering. "Belache-
t stadsbestuur,
cnjviïi is dood. Omhakken. Nu.
middelijk. Nooit eerder is zo'n
boom omgezaagd, maar met c
dige techniek moet het in r
lukken. Waarschuw de pers ir
land. Extra reclame voor onze tech
niekstad. En hang overal affiches met:
'Een beetje Lindeburger kiest voor de
moderne techniekstad'."
"Krankzinnig", riep de oude man. "Na
tuur is meer dan techniek." Hij kreeg
veel bijval nu, en de doodverklaarde
boom leek het te horen. Vlak voor de
kap toverde hij nog honderden hart
vormige blaadjes te voorschjin: eeu
wen lang gezien als liefdesverklarin
gen van de liefde zelf. De mensen riepen de mer
plukten ze als herinnering of riepen: staan aan bon
"De boom mag niet weg". Ja, ze wier- gekeerd." Zi
pen zich voor de graafmachines, de schreeuwt
kranen, zagen en alle andere moderne geluidsapparatuur: "Boompje -blier
techniek. Ze klommen in takken die heeft alleen -bliep-Ievenskansen -
volgens de verhalen spontaan af zou- bliep- in ons biotechnologisch -bliep-
den breken. En midden in de doodver
klaarde boom van het eeuwige leven
plantten ze een kruis. Net als de boom
zelf generaties lang symbool van eeu
wig leven.
De aanbidders van de moderne tech
niek echter schreeuwden: "alle leven is
eindig. Ook van deze boom". "Nog do
der dan we dachten", riepen ze spot
tend over zich opofferend
venssappen voor weer n
"Harstikke dood", riepen z
het kruis in een contair
"Nee, dan onze r
't Is zund, daor gaotie dan, den boom
der kruike. Den boom die nie alleen
precies midden in Tilburg stao mar ok
precies midden in Brabant. Het cen
trum waoromheen bekaans 400 jaor
lang 't leven in Middenbraobant zich
hee afgespeuld. Alle wegen in Mid
denbraobant kwamen uit bij den Lin
deboom. 't Was nog net ginnen heili
gen boom, offers zen er noot onder
gebracht en er zen ok noot bedevaorte
naor toe gehouwe.
Wel vergaoderde de wijze manne on
der z'n takken en zèn er oot vonnissen
onder voltrekke. De galg hee'ter vlak
neffe gestaon en 't schent dè in 1708
den rover en dief Jan Schrok bij de lin
deboom geradbraokt is geworre.
Denkt oew eigen es in: De Lindeboom
stond er al in 1648, toen de vrede van
Munster 'end maokte aon den 80 jaori-
gen oorlog tege Spanje. De Verenigde
Nederlanden wieren 'n zelfstandige
staot. De Braobanders waren toen nog
gin nederlanders mar generaliteitslan
den en den deursnee Tilburger be
stond nog nie. We| hebbe 'n stel van
onze vurouders op 19 mei 1798 'n ste
vig fist gevierd onder de Lindeboom
omdè de franse generaol - Pichegru
hier mee 'n leger de Bataafse Repu
bliek was kome stichte.
Ze moeten 'm toen goed geraokt hebbe,
want: «nondejuu» zee Pichegru, «wè
was dè cru» en daor moet ie dan 'n kr-
uuik mee bedoeld hebbe, waor ,non
nog jenever in deje. Den irste m
gemaor wier pas in 1809 opgericht
toen Tilburg stadsrechte kreeg van Lo-
V
