25jaar
Huize Poels
Blut helpt
bij grote
schulden
rol
Opvang van mensen die om welke
reden dan ook dakloos zijn
De Pollepel: dagelijks
een warme maaltijd
Colofon
Donderdag 7 oktober 1993 pagina 12
DE TILBURGSE KOERIER
DE TILBURG
Huize lo
F
<h>ot i
Soep, een
vangcentrum gehuisvest aan de Gas-
thuisring; bij die gelegenheid nam de
oprichter van het huis, Gerrit Poels,
afscheid van zijn werk.
Eindredactie:
Karei Luiijf
/oordeel van i
isersgeer
ïmeme
en van de doel-
1 die Jos Sf
Del
de meeste g*
landse maal
Meer gezinnen
De stichting Blut bestaat nu zo’n twaalf
jaar. Op dit moment beheert Blut het
Sinds de verhuizi
1990 van de Rh
Gasthuisring
derd als veel n
Tenminste, niet als
huizing zelf, meem
dinator hulpverlening bij
sti
f JPoe
LSverl
met een ki
ecologisch
winkels in
waar ook
Pollepel is een eethuis voor alleenstaanden met een
t U kleine beurs, die er om uiteenlopende redenen niet in sla-
gen om voor zichzelf te koken. Mannen of vrouwen die
van het ene op het andere moment alleenstaand zijn
Of mensen die zijn aangewezen op een vorm van hulpverlening;
mensen met een drugs- of alcoholverslaving en ex-psychiatri-
sche patiënten.
Maar niet iedereen kan bij De Pollepel terecht. Studenten, woon
groepen en echtparen dienen van andere voorzieningen gebruik
te maken.
delijk opgevangen en
aangeboden bij het zoeken van een
nieuw perspectief in hun leven. Er
wonen gemiddeld 45 mensen, zo'n
Deze week viert Huize Poels het25-ja-
rig bestaan. Afgelopen zondag was er
een open dag in het opvangcentrum
aan de Gasthuisring, die zo 'n duizend
belangstellenden trok.
Nieuwste loot aan de Poelsstam is het
sociaal pension Hommeles, een
woonvoorziening voor mensen met
psychische of verslavingsproblemen.
Op deze pagina’s vindt u informatie
over het werk van Huize Poels zelf en
de instellingen die daaruit zijn ont
staan. Op de eerste plaats is dat La
Poubelle, een werkplaats en winkel
waar tweedehands meubels, koelkas
ten en tv’s werden opgelapt en ver
kocht.
TA e situatie lijkt uitzichtloos. Het was ook zo een-
t J voudig en verlokkelijk. Even een geldlening af-
.LS sluiten. Wat nieuwe spulletjes kopen bij het
postorderbedrijf. Geen centje pijn. Tot het op
terugbetalen aankomt.....
Een verkeerde inschatting van je financiële mogelijk
heden? Op te grote voet geleefd? De onbetaalde reke
ningen stapelen zich op. Ook de woningbouwvereni
ging en het energiebedrijf vinden dat de maat vol is. Je
Pulles is nu ruim twee j
werkhal bezig, en met succes.
mensen die hier komen, hebben
hekel aan het weekend. Dan zijn we
sloten en ze k
maakt door
zeiden
'el lukt
gvan.
■uitunlich
ver werk
zoiets.
‘■seft rr
Teksten:
Rien Jans
Peter van Oirschot
Gerard Rutten
Daarnaast wordt aandacht besteed
aan sociaal restaurant De Pollepel,
ecologische groentenkwekerij Ut
Rooie Bietje en MikMak, een winkel
voor goedkope tweedehands spullen
voor theatermakers of voor het op
knappen van huisraad of woning.
Verder wordt ingegaan op het werk
van de stichting Blut, door Poels sa
men met het Instituut voor Maat
schappelijk Werk opgezet om geld te
beheren voor mensen die daar slecht
mee kunnen omgaan.
winkel ani
creatieve l
van alledri
eenlopendi
kunnen, et
jaar met de
j. Mensen met werkhal bezig, en met succes. Veel
Ifvertrouwen probeer ik iets mensen die hier komen, hebben een f
'aar ze zichzelf mee kun- hekel aan het weekend. Dan zijn we ge- n r)pjnn
Er staan hier bijvoor- sloten en ze kijken dan ook uit naar de pen. uejun
ukvu in de tuin die zijn ge- maandagmorgen." O.ZI.
Het is donderd
van jewelste bij
I dekestraat. Enki
I teren tevreden
nieuwe aanwins
de schouder ges
trekt met enkel
onderzoekt een
met kleding terv
en kasten ins
vrouw snuffelt i
ten.
Iedereen met e
kan op dinsdag’
I sen tien en twa
Poubelle (frans
recht. Voor me
ten, tv’s, fietsen,
met kinderwagt
Het is er goe
bankstel gaat I
middeld hondei
Bewoners van
die bruikbare
kunnen La Poul
worden enkele
opgehaald. "Al
dan verdwijnt 1
plaats", zegt He
jaar als begele
Poubelle. In de
uvor mensen die van tevoren
dat lukt mij nooitAls het dan
<t hebben ze daar extra voldoe-
i. Mensen met teveel agressie
chaam mogen van mij wat gro-
x doen, een muurtje slopen of
Als ik merk dat iemand moeite
lijk heeft met discipline begin ik daar aan
te werken. Ze moeten op tijd komen en
-een klus die om dis
_.rvraagt, zoals schilderen. Als je
daarmee klaar bent zul je je kwast rnoe-
k bij ten schoonmaken, anders wordt-ie
:wo- hard. Overal zoek ik de juiste personen
bij, want het werk moet wel een doel
dienen.
Vrijwilligers
Bij De Pollepel werken drie part-time
beroepskrachten. Daarnaast kan het
eethuis een beroep doen op twintig tot
dertig vrijwilligers. Dat zijn volgens
_s Blut-medewerker Ton van geld voort
het voor sommige mensen las- gio. De ee
om met plastic geld om te gaan.
J roeger kreeg je je geld contant in het
loonzakje. Het was snel duidelijk als je
teveel opmaakte. Nu is dat veel min
der. Geld uit de muur halen en v
ques uitschrijven is heel eenvouc
merkt er weinig van. Tot de afrei
gen binnenstromen. Hetzelfde
ook op voor het kopen bij -
Gezelligheid
De dag begint bij De Pollepel om 13.30
uur met het aardappels pitten en het
maken van een taakverdeling voor de
rest van de dag. De beroepskrachten en
iels opereert vrijwilligers bepalen daarbij samen de
ifhankelijke gang van zaken. Trudie Wagemans:
>ndop8sep- "Er is niet iemand die de lakens uit
deelt. Iedereen denkt en praat mee over
de zaken van alledag. We werken echt
als een groep. Een groep die gezellig
heid erg belangrijk vindt. Dat merken
onze gasten ook. Zij vinden het prettig
dat de vrijwilligers meeëten. Er ont
staat daarom al snel een informele en
vertrouwde sfeer."
zing van Huize Poels in
lingbaan Zuid naar de
g is er niet zoveel veran-
I mensen hadden verwacht.
üs gevolg van de ver-
snt Hein Meijs, coör-
Huize Poels.
Vandaag lopen er in de werkhal toe
vallig voornamelijk ex-Poelsbewo-
ners rond, die nu in de Klinkert wonen.
Pulles: Dat wisselt steeds. Het belang
rijkste is, dat mensen er zelf zin in moe
ten hebben, want anders werkt het niet.
Daarom doen we ook weinig produk-
tiewerk, tenzij dat voor sommigen juist
weer interessant is. We hebben hier bij
voorbeeld iemand die nogal vergeet
achtig is. Voor hem is produktiewerk
een uitkomst.
Jan is een vaste gast in De Pollepel,
een man van het allereerste uur.
Sinds zijn huwelijk op de klippen
gelopen is woont hij alweer heel
wat jaartjes alleen. De Pollepel is
voor hem een hele uitkomst. Hij
eet er bijna elke dag en is heel te
vreden. "De maaltijd smaakt pri
ma, wordt opgediend door leuke
mensen en is niet duur. Bovendien
hoef ik niet af te wassen en kan er
tussen vijf en zeven terecht. Ver
der is het natuurlijk fijn tijdens het
eten een praatje te kunnen maken.
het Consultatiebureau voor Aiw»
Drugs (CAD) en de woningbouw
enigingen. "Een samenwerking d
alle niveaus gestalte zal moeten
gen”, meent Meijs.
s is moeilijk te meten, maar
langrijk dat mensen prikkels
ij Poels dat krijgen die ze op kunnen vangen. De wel li
kunt bete- periode die ze bij Poels doormaken, is ning
arbak van meestal een ingrijpende fase in hun le- in hui
i deze aanpak is een sc
;een ingrijpende stap- doeni
;men. Zo wordt voor- ren ii
en hun huis worden aangetoor
bezoekers krijgen bij De Pollepel in hoofdgerecht en een toetje. Daarvoor
gevallen een gezonde Hol- betalen zij f 5,50.
laltijd voorgezet. Soep, een In het eethuis aan de Stedekestraat
worden dagelijks vijftig tot zestig
maaltijden geserveerd. Er is een vaste
kern van veertig a vijftig gasten. Daar
naast verzorgt De Pollepel sinds kórt
dagelijks twintig maaltijden voor het
sociaal pension in de Goirkestraat.
Het sociaal restaurant is alle dagen van
het jaar geopend. Hoewel er duidelijke
banden zijn met Huize Poels-
De Pollepel als een onaf
stichting. Het eethuis bestond op 8 sep
tember twaalf en een halfjaar.
Om half vijf moet het eten klaar zijn,
omdat dan de maaltijden voor het soci-
SSXZSiSSJS
recht voor hun avondmaaltijd. "We dreigtje huis te worden uitgezet en het gas en licht kan
u..uogenblik afgesloten worden. Iemand met zulke pro
blemen kan de hulp inroepen van de stichting Blut.
Veerkracht neemt af
Je ziet dat de veerkracht bij onze gas
ten afneemt, zegt Meijs. De proble
men zijn ingewikkelder vergeleken
met vroeger, en de kansen op een bete
re toekomst nemen af. Voor een hulp
verlener is dat behoorlijk frustrerend,
maar natuurlijk passen we ons aan de
omstandigheden aan. Door de toege
nomen complexiteit is de gemiddelde
verblijfsduur van de bewoners de laat
ste jaren gestegen. Daarmee ziet het
Huize Poels jaarlijks zo n 350 mensen
komen en gaan.
Het is bij ons moeilijk om van gemid
delden te spreken, want er is enorm
veel verschil tussen de bewoners, zegt
Meijs, maar het verblijf moet in prin
cipe zo kort mogelijk duren. Wij zijn er
om mensen tijdelijk op te vangen.
Meestal hebben we na twee weken
goed in de gaten met welke problemen
iemand te kampen heeft. Vanaf dat
moment kijken we naar hoe het met
hem of haar verder moet.
De veranderde problematiek van de
bewoners noodzaakt Meijs en zijn me
dewerkers intensievere aandacht te be
steden aan de hulpverlening. Dat pro
beren ze te doen zonder het eigen
karakter van Huize Poels te verande
ren. Zo werd onlangs de instuif over
dag voor dak- en thuislozen voorlopig
gesloten. In de nabije toekomst komen
is het mooie
jij dan iets concreets voorzek
kenen. Wij zijn de vergaarbak
waaruit mensen weer verder gaan.
Dat de bewoners van Huize Poels flink
in de ellende zitten als ze voor het eerst
aankloppen, deert Spaan allerminst.
wil het zelfs helemaal niet overel-
ebben. Iedereen die bij ons
«.vu» maakt een nieuwe start in zijn le
ven, zo moetje dat zien. Of ze dat di
rect doen of daar een jaar voor nodig
hebben, dat doet er niet toe. We gunnen
ze dan ook de tijd die ze nodig hebben.
Die mensen willen niet bij de f1'1
nrs-j neerzitten, want daar heeft nog nooit
Tijd gunnen ieinand iets mee zijn
Het constant veranderen van de doel- maal bezig plannen te maken voor de
350 per jaar. Sinds 1990 is het op-
«.amaa aam van Huize Poels heeft. Spaan is als
«•amaaam ...amaa aam n An coördinator beheer verant..„
voor de materiële gang van z~
het huis, en is daarnaast twaalf
week te vinden op de werkvk
natuurlijk staan we
voor ontheemden
divers dat t
mand meer <uiwu
klassieke zwerver met u,uiu
hand. Vooral de groep met psychiscl
problemen is de laatste jaren flink ge-
groeid. Wij nemen deze mensen wel
e er, V^genS em T*S op. maar eigenlijk is Huize Poels niet
verschillen te bespeuren in de proble- ^juiste hen Poels is
matiek van de bewoners Steeds meer weJns de juiste voor nie.
vrouwen met kinderen laten zich zien, J
die na een echtelijke crisis op straat zijn
gezet.
Een andere opvallende verandering is
de toename van de groep jongeren tot
20 jaar met psychische problemen. Het
zijn niet zomaar jongeren die net be
sloten hebben van huis weg te lopen.
Meestal hebben ze al een lange weg
langs hulpverleningsinstanties achter
de rug voor ze bij Huize Poels ver
schijnen. In de instuif is bovendien
merkbaar dat de groep mensen die op
straat leeft, veelal met verslavingspro
blemen, sterk is toegenomen.
Foto's:
Jos Lammers
Geert van Loon
beroepskracht Trudie Wagemans alle
maal bijzonder gemotiveerde mensen.
"Er is een vaste kem die hier al jaren
werkt. Daarnaast hebben we vrijwilli-
gers die kortere tijd meewerken. Af en
geworden. toe ook jongeren via het bureau HALT
e hier werken omdat
straf hebben gekre-
zijn gemotiveerde men-
ollicitatie hebben we
iemand er
mand. Maar mensen komen nu een- bewoners
maal wel eens in de kou te staan, en het het is bela
is het mooie van het werk bij Poels dat krijgen die
Wt^iTde' vergaarbak van meestal een ingrijpende fase in hun k-
mensen weer verder gaanven. Wij dragen op dat moment nieuwe
mogelijkheden aan. Dat daar goede
dingen tussen zitten, blijkt natuurlijk
heel concreet uit de vervolgsituatie,
maar ook uit het aantal ex-bewoners vervolgens kies ik eei
dat regelmatig nog een bak koffie komt cipline vraagt, zoalsi
drinken. J----*■-
Hoe kort of hoe lang iemand ook
huize Poels verblijft, voor alle bev.„
ners geldt dat de handjes uit de mou-
wen moeten, al is het maar om de afwas
iet bij de pakken te doen. Zinvolle dagbesteding is be-
heeft nog nooit langrijk, om verveling tegen te gaan en
/z- _n_ om mensen zjch nuttig te laten voelen.
Een van de mogelijkheden is de werk
hal die achter het grote huis staat. Wij
verzorgen hier het onderhoudswerk
voor het huis. Je kunt het zo gek niet be-
Invlnpd nn plknar denken of wiJ maken het’ Frans
invioea op eiKaar Pulles, de 'baas' van de werkhal. Naast
tur per Wim Reijs werkt tot zijn eigen verba- onderhoud aan het huis maakt de werk-
:rJa, zing al weer 15 jaar bij Huize Poels. hal ook houten speelgoed en ander pro-
i oudsher open Ook hij vindt dat de structuur van Hui- duktiewerk. We kijken steeds waar de
rdiegroepiszo ze Poels niet mag veranderen. De interesse van de mensen naar uitgaat.
t;„ kijao kracht ligt immers in het bij elkaar Vandaar dat de houtafdeling nu het
nog denkt aan de brengen van veel mensen die op zoek grootst is, want hout spreekt meer men
net de fles bier in de zijnnaarnieuwestructuurinhunleven. sen aan dan metaal. Als de interesse
:he Het mag hier vaak een chaos lijken; er vaststaat, probeer ik bij elke klus de
gebeurt veel meer dan je in een oogop- juiste personen te zoekenI
slag ziet. Medewerkers en bewoners weinig zelfvertrouwen pn
hebben allemaal invloed op elkaar, al is te laten doen waar ze zichzi
het alleen maar door hun aanwezig- nen verbazen. Er staan h
heid. Wat dat voor invloed heeft op de beeld banken in de tuin i
hun avondmaaltijd
werken niet volgens het idee van de
gaarkeuken", vertelt Trudie Wage
mans. "Alle maaltijden worden geser-
veerd. De Pollepel geeft daarom meer
ena- het beeld van een huiskamer."
er zin Na het eten wordt begonnen met poet- „2 gen^
sen. De gasten kunnen tot acht uur ge- Vlls ls ne
nieten van een kopje koffie en spelen om n
daarbij vaak nog gezellig een of ander
spelletje. Dan worden zij geacht te ver- n™
trekken. Voor de beroepskrachten en
vrijwilligers het moment om nog even
na te praten.
weg.
Resultaat
"Hoewel we al twaalf jaar bestaan,
de opzet van Blut nog vrij uniek in h
land", vertelt Ton van Gils. "Dat h
hier in Tilburg geslaagd is, hebben we
voor een belangrijk deel te danken aan
de medewerking van de ING-bank.
De persoon in kwestie kan Die wilde met ons in zee gaan. Alleen
meer zelfbij het geld, dat door Blut daar konden we rekeningen openen
beheerd wordt. Maandelijks wordt een voor onze activiteiten."
afgesproken bedrag overgemaakt naar De cliënten van Blut hebben door-
de schuldeisers. De klant krijgt regel- gaans jarenlang begeleiding nodig,
matig zakgeld via de maatschappelijk omdat hun schuldenlast vaak aanzien-
werker. Als de betreffende persoon lijk is. Maarer wordt resultaat geboekt.
heel slecht met geld kan omgaan, krijgt Ton van Gils: "In de twaalf jaar van ons
ge- hij enkele keren per week een kleiner bestaan zijn we er in geslaagd mensen
;1 en bedrag. schuldenvrij te krijgen. Zij konden met
Het grote voordeel van deze aanpak is een schone lei beginnen. Dat geeft vol-
dat schuldeisers geen ingrijpende stap- doening. We hebben de afgelopen ja
pen meer ondernemen. Zo wordt voor- ren in elk geval ons bestaansrecht
komen dat mensen hun huis worden aangetoond."
daarvoor alternatieve mogelijkheden.
■f-Wuize Poels is 25 jaar geleden
r~U ontstaan als hulpdienst en Door de veranderende problemen en
K K f de toename van het aantal mensen dat
daarna uitgegroeid tot een huiP zoekt, is het ook nodig dat Huize
j 0 Poels nauwer gaat samenwerken met
huis van mensen die om welke reden instellingen zodsDe Kiinkert,
Huis In de Bocht, het algemeen maat- Hijwilhetz
dan ook dakloos zijn. Zij worden tij-
krijgen huln D™gs(CAD)endewoningbouwver-
WO enigingen. Een samenwerking die op
He niveaus gestalte zal moeten krij-
sn",meentf'
nxuu bijzonder gem
nT?- is een vaste ker
«vikt. Daarnaast f
°<‘rs die kortere l
me ook jongeren
en volwassenen die 1
ze een alternatieve s
gen. Ook dat zijr.
sen. Bij de sollicitatie het
melijk snel in de gaten of ie
in heeft of niet."
Alle medewerkers voeren in beginsel
het nodige werk uit: schoonmaken, ko
ken, bedienen, poetsen en de voorraad
in de gaten houden. Elke dag is bij De
Pollepel een ploeg van vier of vijf vrij
willigers in touw.
r driehonderd mensen in de re- Vrijwillige basis uitgezet of dat het gas en licht wordt af-
m^ twee vaste Blut-medewerkers heb- ^Tn^ml^lX”
schillende instanties. Die bepalen sa- geen rechtstreeks contact met de wee
men met de klant of het verstandig is chenten Ik directe begeleiding van de
rzeel min- om Blut in te schakelen. Van Gils: "In chent b in banden van de maa‘-
der. Geld uit de muur halen en wat che- het begin kregen we alleen gevallen schappelijk werker
ques uitschrijven is heel eenvoudig. Je binnen via Huize Poels en het Instituut wat aan de schuldenlast van de
merkt er weinig van. Tot de afrekenin- voor Maatschappelijk Werk. Nu krij- klant te doen, tekent hij of zij op vnj-
gen binnenstromen. Hetzelfde gaat gen we bijvoorbeeld ook mensen via willige basis een overeenkomst met
ook op voor het kopen bij postorder- psychiatrisch ziekenhuis Jan Wier, de machtiging. Daardoor komt het inko-
bedrij ven. Verder zijn ook de bekende reclassering, drugshulpverlening en men van de klant voortaan op een reke-
06-lijnen voor veel mensen te verlei- het project Begeleid Wonen. Vroeger n!ng ^‘e Blut speciaal heeft geopend
delijk. Rekeningen van meer dan dui- hadden we voor negentig procent te b’J bank. De persoon in kwestie kan
zend gulden zijn geen uitzondering, maken met alleenstaanden. Nu worden niet meer zelfbij het geld, dat door Blut
Die lijnen maken vaak misbruik van steeds meer gezinnen aangemeld via beheerd wordt. Maandelijks wordteen
vereenzaamde mensen. Daarbij komt het maatschappelijk werk. Een trieste afgesproken bedrag overgemaakt naar
dat de inkomenspositie van veel men- ontwikkeling.de schuldeisers. De klant ^njgt regel-
sen sterk onder druk staat. De huren
blijven stijgen, terwijl er wordt bezui- In het begin waren de cliënten van Blut
nigd op de bijstand.alleen afkomstig uit Tilburg en Goirle.
Nu bestrijkt de stichting ook de
meenten Dongen, Alphen en Riel
Gilze-Rijen. In deze laatste gemeente
neemt Blut deel aan een project, waar
bij de financiële zaken van zigeunerfa
milies worden begeleid.
Spaan is als
itwoordelijk
- zaken van
talf uu-
tvloer
dsher c
van
:mdenmaar die groep is zo
tegenwoordig bijna nie-
alleen nog denkt aan de