>RT
Raadscommissie:
1
’’Liefde niet meer van één kant”
Rampjes
'GILDE
I
O
Tilburg een week lang in teken
van anti-racisme
H)
ÏOIUDA
triestad. Ho 6 jfi
a
B en W: overschot 1992
voor afdekken risico’s
Industrie-
stad-sticker
Mèn
Tilbörgs
Woordeboek
128
Philips Tilburg
verder ontmanteld
LJA.
op bus
Jo Hollander overleden
Openbare Bibliotheek 80 jaar
LEES VERDER
IN DIT NUMMER:
Oplage96.785 ex.
I FiVtl :l
2 N D U s T
PIES
T A D
5
\d halvering bouwplannen liilcri)()li\ op livoli
WEEK
Van 15 tot en met 21 maart
tejEg
CF
tessCL
ENDRECLAME:
APFELSTRÜDL
De
februari 1993 - pagina 6
s@ Koerier
pag.3
•pag. 5
Cursussen.
•pag. 5
Uit-agenda.
Kultuur/Amusement....pag. 5/13
Gemeentenieuws.
.pag. 6 en 7
Seniorenpagina pag. 9
B en W - besluiten.
•pag. 15
Rondom hart v. Brabant pag. 17
•pag. 17
Parochienieuws.
Sport..
pag. 19
ogen
sluit
Zie onze advertentie op pag. 18
In
11a
Foto: Geert van Loon
(Henk van Doremalen)
VERHUISD
HEUVELSTR
Bakker
Floor
1 VUR UN
HIER
'RAANSIE!
an 175
i Tilburg
350045
9.950,-
9.950,-
9.950,-
10.950, -
11.950, -
16.900,-
13.950, -
16.900,-
23.950, -
20.950, -
22.950, -
22.450,-
12.950, -
itrum
’The
»ani-
een
NEEM
GÉÉN RISICO
aachterööt bw - achteruit.
Allee), veröüt, acchlrriMl.
Donderdag 4 MAART 1993
36e jaargang nr. 1797
Autobedrijf VAN DORST
RIJEN - BREDA
blènd’ aan
weinig te
Ivan Lieshout
Hoefstraat 151
Oeriesestraat 211
Vinger
Meer duid
CDA-raadslid
aaf bw - af, va..,
Blèèf-i-ur aaf. F'"'
Blèèf ic-t aaf? Blijf
Ge wit ur niks aaf.
SEmrRESS "I
^Pneumatiek
i: - 1 J
aachter vz/bw - ai
Himmdl oochteroon
aachter de tóffe!.
Helemaal achter
voorzitter achtei
Wi aachter de haat
Iets In reserve t
aachteraaf bw - ai
Aochteroof kun de
Want hè want ndgal
Bij nader Inzien
makkelijk zeggen,
woont nogal achtei
Aochteroof löére ze un L
Achteraf is het mat
aachterbekaare bw -
aachtermekaare.
Wè-ne koojen-ond, hè bét
aachterbekaare!
Maandag is in het kader van
de campagne ’Tilburg Mo
derne Industriestad' een
BBA-bus getooid met een
grote sticker. Burgemeester
Brokx plakte de sticker
symbolisch op het rijdend
gevaarte, waarna vaklui het
karwei afmaakten. Dit on
derdeel van de campagne is
bedoeld om de inwoners
van de stad vertrouwd te
maken met gekozen imago.
5 HALEN
dX BETALEN
Twijfel over de reden van Interpolis om de bouwplannen voor Tivoli
te halveren en boosheid over de houding van het verzekeringsconcern
ten opzichte van de gemeente: dat waren de klachten die gemeente
raadsleden van alle partijen maandag uitten tijdens een commissie
vergadering. De vergaande welwillendheid van gemeentelijke zijde in
de richting van Interpolis moet maar afgelopen zijn, concludeerden
de meeste partijen.
vóór Tivoli bestemd was voor de
nieuwbouw, vrije sector huurwo
ningen te laten bouwen, ontmoette
maandag tegenstand van een meer
derheid van de commissie. Die wil
in tegenstelling tot B en W dat de
gemeente de grond tegen een rede
lijke prijs terugkoopt en de ontwik
keling van het gebied zelf in de
hand houdt.
r aan de pols
idelijkheid is nodig, aldus
adslid Martin Dahlhaus,
die zich naar aanleiding van de
gang van zaken ook had afge
vraagd waar ”de gemeentelijke
vinger aan de pols was”. Dat ge
brek aan informatie bij de gemeen
te was voor Tiny Kox (SP) en Gijs
Bax (Groen Links) reden om te
twijfelen aan de geschiktheid van
burgemeester Brokx als onderhan-
tteraf.
in koej in dur kdnt.
lakkelljk praten.
zie
waar-k steekende 1
duidelijkheid ook
wensen overlaat.
In de Z zitten ook enkele
fraaie alliteraties. ’Zo-j zi,
zèn z-ammöl zuut’ (Zoals hij
zei, zijn ze allemaal zoet). Of:
’K-zèè ziek z-ik, dè zie-k zi-
j’ (Ik ben ziek zei ik, dat zie
ik, zei hij). Met dit soort alli
teraties wordt het natuurlijk
helemaal leuk als je het ach
ter elkaar gaat zetten. Ziszis-
zisze, waarbij de schrijfwijze
in het Tilburgs ’Z-is zis, zi-
se’ hoort te zijn. Men moet
zich een meisje van zes jaar
voorstellen die vertelt hoe
oud ze is. En wat te denken
van de zin ’Zo zè zoo zèèn
(zou zij zo zijn
Sommige uitdrukkingen of
zegswijzen kom je in het da
gelijks gebruik nog tegen, an
deren hoor ik een enkele keer
nog wel van oudere Tilbur-
gersmaar er zijn er ook die ik
voor het eerst tegenkwam in
het door Van Rijen samenge
stelde woordenboek. ’Erre-
ges aajkes onder lègge’ zal de
meeste Tilburgers bekend
voorkomen, maar geldt dat
ook voor de uitdrukking ’Ge
mot ur goet aajkens onder
lègge, dan za-j ze wèl vööl
broeje!’ (Je moet hem maar
goed verwennen, hij zal het
wel uitbuiten)En wie kent de
zegswijze ’Moejer, ons Sjaan
heej dur bèddeke wir in ut
zoat’. Een mooie manier om
aan te geven dat iemand
(weer) zwanger is nietwaar
’Mèn Tilbörgs Woordeboek’
wordt uitgegeven door boek
handel Gianotten en zal in
april verschijnen.
De naam Jo Hollander was bij velen niet bekend, maar toch kende
iedere Tilburger hem: Zot Joke. Vroeger ging hij regelmatig met
wat spullen op pad; de laatste jaren was hij vooral in de Heuvel
straat te vinden in een tuinstoel bij Blokker of in de buurt van het
draaiorgel. Dat is nu verleden tijd. Afgelopen vrijdag overleed hij
op 77-jarige leeftijd. Daarmee verliest Tilburg één van haar mar
kante inwoners.
Foto: Gemeentearchief Tilburg
De Openbare Bibliotheek Tilburg bestaat deze maand 80 jaar. Vol
gens de instelling zelf geen reden voor een groot feest, maar wel een
feit om even bij stil te staan. Afgelopen jaar kreeg de Tilburgse
Openbare Bibliotheek er maar liefst 4000 nieuwe leners bij. In het
komende jaar zal de bibliotheek veel aandacht schenken aan de ver
betering van de kwaliteit van de dienstverlening. Ook de opening van
een filiaal in de wijk Reeshof vormt een heuglijk feit. Op 19 maart
a.s. organiseert de bibliotheek samen met enkele boekhandels en de
stichting J.H. Leopold een groot boekenweekfeest. In deze koerier
vindt u veel meer informatie over de jarige bibliotheek op pagina 10
en 1 l.Op deze extra pagina’s wordt u onder meer op de hoogte ge
steld van verschillende activiteiten en tentoonstellingen die de Open
bare Bibliotheek Tilburg voor dit jaar op het programma heeft staan.
De week van 15 tot en met 21 maart staat Tilburg in het teken van ra
cismebestrijding. Meer dan vijftig organisaties maken zich dan sterk
tegen dit sluimerende gevaar. Het is de bedoeling dat vooral in het on
derwijs en de sport het thema racisme aan bod komt. De week wordt
’s zondags met een festival afgesloten in Noorderligt.
nagementrapportage (Marap) be
droeg het negen miljoen gulden.
De stijging wordt mede veroor
zaakt door een hogere opbrengst
van de afvalwaterzuivering. De
bouwleges bleven ondanks enkele
grote bouwplannen echter achter
bij de ramingen, omdat voor de
nieuwbouw van Interpolis in 1992
geen bouwaanvraag is ingediend.
Dat scheelt de gemeente twee mil
joen gulden.
Maandag 15 maart zal de poster
’Tilburgse sport bekent kleur’
overhandigd worden aan wethou
der van onderwijs, sport en cultuur
Jan Timmermans. Dat is de officië
le start van de week, maar het on
derwijs houdt zich al eerder bezig
met het thema. Tilburgse basis
wethouder Ruud van Eijkeren
(ruimtelijke ordening en stadsbe
heer) maandag. De Raad van Com
missarissen, die de bouwplannen
van de Raad van Bestuur had te
ruggedraaid, heeft volgens de wet
houder vorige week wel zijn de
finitieve goedkeuring gegeven
voor de bouw van een kantoor van
30.000 m2, maar hij zei ’’lering te
hebben getrokken” en wil dat
’’zwart op wit” zien en snel over
gaan tot de verkoop van de grond
op het Tivoliterrein.
Als je over steenvlakte van
het Koningsplein loopt, je
ogen dicht doet en je oren
sluit voor het verkeersla
waai, zie en ruik je het nog
met wat goede wil. Piëta Me
lis is al jaren dood, maar leeft
- sigaren rokend, zittend
voor haar huisje in de Ko-
ningswei - voort in de herin
nering van menige oudere
Tilburger.
Zo zullen velen voortaan, als
ze voorbij het gemotoriseer
de draaiorgel in de Heuvel
straat lopen, dat ene manne
ke missen. Zot Joke hoorde
daar, leek het wel. Zomer of
winter, zijn leren jas droeg hij
vrijwel altijd, hij mompelde
wat of trok zwijgend grimas
sen. Zijn aanwezigheid in het
straatbeeld is voorbij; afge
lopen weekend wisselde Joke
op een gezegende leeftijd het
tijdelijke voor het eeuwige.
Er blijven natuurlijk nog wel
wat zonderlinge figuren in
het straatbeeld, maar op een
enkeling na, zijn ze naam
loos. Dat is de tragiek van
elke grotere stad. In dezelfde
week werd bekend dat drie
katholieke kerken waar
schijnlijk vervangen gaan
worden door één nieuwe en
dat gestudeerd wordt op de
toekomst van een paar ande
re. Te weinig kerkgangers en
te hoge onderhoudskosten:
de ontzuiling zet zich gestaag
door.
Je zou bijna melancholiek
worden van dit soort ramp
jes. Na de kaalslag door de
teloorgang van de textiel en
de al verdwenen kerktorens,
dreigt het beeld van de stad
nog verder aangetast te wor
den. Gezichtsbepalende ge
bouwen verdwijnen en bij
zondere bekende mensen die
immer je pad kruisten, ster
ven uit. Het kan haast geen
toeval zijn dat de burgemees
ter in diezelfde week een
BBA-bus beplakte om ons te
overtuigen van zijn idee dat
we in een moderne industrie
stad wonen. Zou Gerrit soms
ook hierboven over goede
contacten beschikken
delaar met het ve
cem. Aan de weh
gens Interpolis is e a
men, was de teneur van de
uitspraken in de commissie. ”Tot
nu toe kwam de liefde van één
kant”, aldus Klink. ’’Interpolis dic
teerde en in het belang van de werk
gelegenheid hebben we er hijgerig
achteraan gelopen.” Van Diessen is
’’geen voorstander meer om extra
dingen te doen voor Interpolis. Het
gaat nu om een gewone verhuizing
van een bedrijf.” De raadscommis
sie steunt B.en W, die stellen dat In
terpolis nu zelf een stuk grond aan
de Spoorlaan moet verwerven dat
in handen is van Spera Tilburg BV.
Dat geldt ook voor de voorgestelde
overname door Interpolis van de
verplichting bouwonderneming
Ballast Nedam voor 35
gulden te laten bouwen.
De visie van Interpolis en het colle
ge dat onder het nieuwe kantoor
ook minder parkeerplaatsen hoe
ven te komen, kreeg weinig steun
in de commissie. Een meerderheid
vond dat het bedrijf moet zorgen
voor de eerder toegezegde driehon
derd plaatsen. Een deel van de
plaatsen voor Interpolis in de te
bouwen garage bij de Veemarkt-
straat, kunnen dan gebruikt worden
als vervanging van de parkeer-
kunnen affiches maken over het
thema en daarmee maken ook zij
kans op prijzen. De uitreiking daar
van zal zaterdag 20 maart om drie
uur plaatsvinden in de Emmapas-
sage.
Het definitieve programma ver
schijnt begin volgende week, maar
de activiteiten voor enkele avon
den staan al vast.
Dinsdag 16 maart is er een discus-
sie-avond in Paradox met als on
derwerp: hoe kan racisme op een
structurele manier bestreden wor
den. Donderdag 18 maart draait in
/erzekeringscon- plaatsen op het Pieter Vreedeplein,
dwillendheid je- aldus CDA, PvdA en Groen Links.
een eind geko- Deraadsleden willen duidelijkheid
van de over de kosten die de gemeente
ci» ”Tnt heeft gemaakt voor grond die op
Tivoli is aangekocht. Daarover
houdt de commissie economische
zaken volgende week een besloten
vergadering. Het plan van Interpo
lis om op de Delmerweiden, dat
De werkgroep 't Gilde
brengt vandaag de twaalfde
Gilde-Gids uit.
Zie pag.13
De mededeling van Interpolis een
maand geleden dat er niet 60.000
m2, maar de helft aan kantoorop
pervlakte gebouwd gaat worden
voor de 900 personeelsleden in het
huidige hoofdkantoor aan de Con-
servatoriumlaan, was voor de
raadsleden als een donderslag bij
heldere hemel gekomen. De reden
-een terugval in de winstcijfers van
1992- wekt veel argwaan. ”Bij een
verzekeringsmaatschappij die over
twintig tot veertig jaar pensioenen
uitkeert, moeten ze verder kunnen
kijken dan een half jaar”, aldus
VVD-er René van Diessen PvdA-
er Rik Klink vermoedt dat de Rabo
”op langere termijn andere plannen
heeft” met het verzekeringsbedrijf.
De commissie betwijfelde of Inter
polis daadwerkelijk gefaseerd gaat
bouwen op Tivoli, zodat uiteinde
lijk ook het personeel van de ande
re Tilburgse vestigingen daar ge
huisvest zal worden.
Ook het college van B en W was
overvallen door de halvering, zei
Uitgave: De Tilburgse Koerier bv
Dir.: J.A.J.M. de Beer
Oprichter: J.H.G. de Beer
Verschijnt in geheel Tilburg, Goirle,
Riel, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel-Enschot, Oisterwijk,
Moergestel en Hilvarenbeek
Redactie-advertentie-afdeling en administratie:
N.S. Plein 14-5014 DA Tilburg
Postbus 10001 5000 JA Tilburg
Tel. 013/368805
Fax. 013/359985
Sluitingstijd voor advertenteies en redactie
dinsdagavond 22.00 uur
het Missionair Service Cent
aan de Bredaseweg de film
March’ en vrijdag 19 maart orgs
seren Tilburgse Koerden
avond over vooroordelen in de
Vuurdoop.
Zondagmiddag opent Noorderligt
de deuren voor een festival ter af
sluiting van de week. Daar zullen
The Wrong, City Pig Unit, TGV en
Rai Brabant hun muzikale steun
betuigen.
Ook performer Ko de Laat zal dui
delijk maken aan welke kant hij
staat.
scholen wijden aparte lessen aan
racisme. De leerlingen kunnen
meedoen aan een kleurwedstrijd.
Daaraan zijn prijzen verbonden die
op ’s zaterdags uitgereikt worden
in de Openbare Bibliotheek.
Ook voorde middelbare scholieren
is een wedstrijd georganiseerd. Zij
aachtkaanteg bn - onbeholpen,
tinnen oachtkoonlege.
’n Grof, onbehouwen iemand.
van, vandaan.
Blijf er af.
Blijf je er al?
Philips Tilburg, vestiging Volt, zal de komende jaren afslanken tot een be
drijf met 130 arbeidsplaatsen. Dit betekent dat bij het aan de Zevenheu-
velenweg gevestigde Volt op betrekkelijk korte termijn 210 arbeidsplaat
sen zullen verdwijnen. Gezien de omvang van de afslanking worden
gedwongen ontslagen onvermijdelijk geacht. Dit jaar al daalt het aantal ar
beidsplaatsen met circa 120.
Philips is van plan de vestiging van de divisie Consumer Electronics
in Tilburg de komende jaren om te vormen tot een internationaal ken
niscentrum op het gebied van draadgewonden produkten. De serie
matige produktie bij Volt zal geleidelijk worden gestaakt.
De 9,8 miljoen gulden die de gemeente vorig jaar heeft overgehouden,
moeten volgens het college van B en W toegevoegd worden aan de sal-
direserve. Ze kunnen dan weer uit dat gemeentelijke spaarpotje ge
haald worden om risico’s af te dekken bij de Dienst Sociale Werk
voorziening (DSW) en de Slachtplaats. De laatste jaren werden
overschotten voornamelijk apart gezet voor grote investeringen.
Als de raad instemt met het voorstel dering te brengen op de opbreng-
van B en W, bedraagt de reserve sten.
voor grootschalige investerings- Het overschot van de gemeente is
werken niet bijna 38,5 miljoen, de laatste vier maanden neit veel
maar 28,4 miljoen gulden. gegroeid. Bij de voorlaatste ma-
De saldireserve van 10,4 miljoen
wordt daarentegen verhoogd met
9,8 miljoen gulden.
Het risico bij de DSW wordt ver
oorzaakt door een terugvordering
van het rijk.
Dat vindt dat de DSW te weinig in
rekening heeft gebracht voor gele
verd werk.
De vordering kan voor de gemeen
te Tilburg een schadepost van 13,2
miljoen gulden betekenen.
Ook bij de Slachtplaats loopt de ge
meente een financieel risico, waar
mee eerder geen rekening werd ge
houden.
Andere risico’s, zoals maximaal
twee miljoen gulden bij bezwaren
tegen de heffing van rioolrecht,
worden verwerkt in de gemeente
lijke boekhouding door ze in min-
Deze week enkele uitdruk
kingen en zegswijzen, waar
van er een aantal tnet name
bedoeld lijken om over te
struikelen. We hebben ons
beperkt tot wat we onder de A
en de Z vonden, maar ik kan
u verzekeren dat het boek er
vol mee staat.
Een veelgehoorde zin is Wè
zi de gè?’De meest logische
vraag als je iets niet verstaan
of begrepen hebt. Nu kan het
zijn er ’gezéeverd’ werd en
dat de zin daarom niet te ver
staan was. Met ’zêevere’
wordt zowel onzin praten als
kletsen bedoeld. De zin ’Wè
zéeverde de pestóor tóch
wir’mag als een kwalificatie
van ’s mans preek worden
opgevat. ’Dè-s ginne zêever’
is weer positief bedoeld.
’Zêevere’ betekent boven
dien zachtjes regenen. Re
gent het harder dan moeten
de Engel sen het doen met de
uitdrukking ’It’s raining cats
en dogs’In Tilburg zeggen
ze ’Ut rèègent dè-t zèkt’. En
dan regent het echt hard. Het
woord ’zèèk’ wordt als niet
zo netjes beschouwd, maar
komt in de volksmond nog
steeds zeer veel voor. De Til
burger ontleent er zelfs zijn
bijnaam aan, maar daar ko
men bij een aparte aflevering
over de textiel nog op terug.
Bekend is ook het woord as’
Het komt veel voor wanneer
ergens diskussie over wordt
gevoerd. As is verbrand hout,
is veelal de eerste reactie.
Maar de uitdrukking ’As, as,
as oewe kóp op un vèèreke
stin, zo de zégge dè-t bisje
ziek waar’ is natuurlijk heel
wat fraaier. Terwijl ’As, as,
a-k baaj mun öoge nie hö,
In een aantal afleveringen wordt de komende weken een
aspect van de Tilburgse woordenschat op een wat speelse
wijze behandeld. Mèn Tilbörgs Woordeboek is de bron
waaruit de woorden of zinnen afkomstig zijn. Het boek is
geschreven door Henk van Rijen. Hij heeft daartoe, eerst
in werkgroepverband, later solo, vele jaren in oude lec
tuur gesnuffeld en contacten gelegd met echte oude Til
burgers. Het is zijn interpretatie van het Tilburgs, daar
om is de titel ook Mèn Tilbörgs Woordeboek
(Mijn Tilburgs Woordenboek)
i Tilburg:
jorges,.
>lis van
dementing
j5 miljoen
