Weer fors overschot gemeente Tilburg
P1
Zaal Zestien op
advies over podia
Kritiek
Belangrijke steun
voor ondernemers
midden- en kleinbednji gPs^d’”rNoorderii8'enjazz-
Oplage95.000 ex.
17,4 miljoen gulden over 1991
”STOA-rapport wordt niet
serieus genomen”
Vier eeuwen
schrijven en drukken
in Tilburg
Tilburg
helpt
Dubrovnik
Sparen
in België
GRIJZE
HAREN
Kwaliteit is altijd
voordeliger
TUINCENTRUM
De Paap van Gramschap
Vier eeuwen schrijven en drukken in Tilburg
een nieuw boek van Ronald Peeters
veschijnt 27 maart bij
Boekhandel Gianotten
ruari 1992-pagina 12
Koerier
lopen jare
i bevorder
Zij kunnen
or het Middt
zegt
Zaal
het gr
i dat g
Zie ook onze advertentie op blz. 4
Lees pagina 14
ff
Waarom...
LEES VERDER
IN DIT NUMMER:
Donderdag 5 maart 1992
36e jaargang nr.1748
auteurs
drukkers
uitgevers
boekhandelaren
literaire curiosa
terie
tinge
krijg'
Autobedrijf VAN DORST
Stationsstraat 25, RIJEN
HIPER
IWUIUKTIF
gevestigde
1-ondeme-
I
I
I
I
j
I
I
I
I
zich van een ag-
dorp tot een
1,3
ge-
8,-
11 keer 75,-
BELLAIR
Enschotsestraat 133 - tel. 422769
Adviseur M. van de Ven raadpleegt het uitgebreide gegevensbestand met
uiteenlopende informatie voor allerlei branches.
(FOTO: GEERT VAN LOON)
paus
ote in-
treven
ZONNEKUREN
Met gezichtsbruiner Per keer
1,-per keer extra.
Pneumatiek
(Us èbmBüOl
^^ribur^ule^refnewe
i besluit,
ook dat
>an het fonds voor
ingen, maar niet
ïmeenteraad daar
nming aan zal
Hendrik Moller (1869-1940) ondermeer leraar, publicist, oprichter van
de Katholieke Leergangen en oprichter en redacteur van het literaire
tijdschrift Roeping.
(foto: collectie Gemeentearchief Tilburg).
Voorlichting en advisering
Het IMK Midden-Brabant is gevestigd in
het Ondememershuis aan het Reitseplein
veg 14 tel 013-321316 J
mv^nt het bestuur
er in Tilburg plaats
ipgezetenge-
mrkunst”, dat
het enige
de provin-
gse theater een voortrek-
Laten spelen in de amateur-
en samenwerkingsmoge-
let bestuur met de schou w-
ere instellingen. Daarbij
gedacht aan concentratie van
ïrsoneels- en salarisad-
xibliciteit. Ook fuseren
mogelijkheden, maar wil
i volwaardig podium voor
st ontstaan, dan zal de ge-
;r geld kwijt zijn dan voor
i, aldus de notitie. Als de ge-
iclu-
uerlijk
"t van de
laarcultu-
De gemeentelijke boekhouding van Tilburg vertoont over het afgelopen jaar
weer een flinke meevaller. Eind vorig jaar zag het er nog naar uit dat de gemeente
7,7 miljoen over zou houden; nu blijkt het om 17,4 miljoen te gaan. De oor
zaak van het overschot ligt vooral in het van tevoren te hoog inschatten van kos
ten en uitgaven door de gemeentelijke diensten.
Voortrekkersrol
Op basis van de cijfers meent
van Zaal Zestien dat
is voor ”een professioneel 0{
leid podium voor de amatei
in Zuid-Nederland bovendien
in zijn soort is. Bovendien zou de
cie het Tilburgse theater een vc
kersrol willen laten spelen in d-
kunst. Overleg
lijkheden ziet he
burg en ander
wordt gedacht
boekhouding, per
ministraties en pi
behoort tot de r
er dan wel een
amateurkunst
meente meer
Zaal Zestien, <u
meente daar niet toe bereid is, conc
deert het bestuur, ’’laat ze dan zo eer
zijn om het wezenlijke aspect
amateurkunst te schrappen uit ha,
reel beleid.”
1 in Tilburg. Waarvoor kan de onderne
mer allemaal terecht bij het IMK? Advi
seur H. van de Ven van het IMK Midden-
Brabant weet te melden dat de activitei
ten van zijn organisatie grofweg uiteen
vallen in het geven van voorlichting, die
kosteloos is, en in advisering. In deze
laatste categorie vinden we betaalde op
drachten als haalbaarheids- en vesti-
gingsplaatsenonderzóek. ”De verhou
ding tussen voorlichting en advisering is geleder.,
vergelijkbaar met de verhouding tussen Het STO;
huisarts en specialist”, aldus Van de Ven. tien zeker
Voor het invullen van het voor ondeme- vuldighed
mers zo belangrijke ondememersplan zijn,;
beschikt het IMK Midden-Brabant over te le;
een uitgebreid gegevensbestand met we
zenlijke informatie voor uiteenlopende
branches. Dankzij een goede codering
dit bestand met gegevens eenvoudig t
gankelijk.
Ook voor informatie met betrekking tot
speciale financiële regelingen en facili
teiten voor oudere ondernemers kan men
bij het IMK terecht.
Zo blijkt de milieudienst minder te heb
ben uitgegeven voor het ophalen en stor
ten van afval. De welzijnsdienst heeft on
geveer 3 miljoen minder aan bijzonde
re bijstand uitgekeerd dan oorspronkelijk
geraamd, omdat hét rijk in de loop van
vorig jaar de regels daarvoor strenger
heeft gemaakt, 2,5 miljoen hield de ge
meente over doordat aktiviteiten die wel
gepland waren voor 1991 niet uitgevoerd
werden.
Het overschot is een record in de reeks
van de afgelopen jaren. Na zware bezui
nigingen en bevordering van de efficien
cy van gemeentelijke diensten in het mid
den van de jaren tachtig hield Tilburg in
1988 ruim 2 miljoen over, in 1989/3,6
miljoen en in 1990 6 miljoen.
i. Het tijdschrift Edele Brabant
r het nog steeds bestaande Bra-
(1952) zijn als voortzettingen
uhantia Nostra te beschouwen.
J"chrift wat uit een geheel an-
„ek komt is De Stijl (1917).
Theo van Doesburg verbleef als
dienstplichtig militair in dè omgeving
van Tilburg. Anthony Kok was amb
tenaar bij de spoorwegen. Van Does
burg en Kok hebben in Tilburg plan
nen ontwikkeld die geleid hebben tot
het ontstaan van het nieuwe, interna
tionaal befaamde tijdschrift De Stijl.
Hun correspondentie is volgens Pee
ters een van de belangrijkste bronnen
bij het onderzoek naar dit fameuze
tijdschrift.
IDIL-tijdingen is een tijdschrift dat
weliswaar niet als literair tijdschrift te
boek staat, maar dat alles met litera
tuur te maken had. Het was het katho
lieke recensie tijdschrift dat uitgege
ven werd door Gerard Verbiest, direc
teur van de Informatie Dienst Inzake
Lectuur. IDIL (1937-1968) had in ka
tholiek Nederland een belangrijke
stem inzake wat wel en niet gelezen
mocht worden. Er was een systeem
van beoordeling en kwalificatie waar
mee aangegeven werd voor wie een
boek geschikt werd geacht. Eindjaren
veertig, begin jaren vijftig had IDIL
zo’n 200 recensenten. Dat Verbiest in
de jaren vijftig de bijnaam ’de paus
van Tilburg’ geeft aan welke grote in
vloed aan hem werd toegeschreven
(HvD).
Kapt. Hatterasstr. 1, 5015 BB Tilburg, tel. 013-421605
Industrieterrein Loven
Eind maart verschijnt bij boekhandel Gianotten van de hand van Ronald
Peeters, medewerker van het Gemeentearchief Tilburg, een boek met de
titel De Paap van Gramschap. Vier eeuwen schrijven en drukken in Til
burg. Het boek wordt gepresenteerd bij de opening van het nieuwe ge
bouw van de Openbare Bibliotheek Tilburg in het tweede stadskantoor
aan het Koningsplein. Ronald Peeters heeft jarenlang bibliografische ge
gevens verzameld over Tilburg. Over wat er over Tilburg geschreven is,
over wat Tilburgers geschreven hebben, over alles wat met boeken te ma
ken heeft. Een reis langs schrijvers, bibliotheken, uitgevers, drukkers,
boekhandelaren, boeken, poezie en literaire curiosa. In deze rubriek be
spreken we zeven weken lang een aantal aspecten die in het boek aan de
orde komen. Deze week enkele achtergronden van tijdschriften die in Til
burg ontstaan zijn of uitgegeven werden.
'O aK,F' transportwielen
CUQÈIBWBB^ JjËB&thjOOBBCs
l r.it..H ,ui. I 11 I/- iu.
Het bestuur van Zaal Zestien vindt dat dit podium voor amateurkunst recht
heeft voort te bestaan, maar dat daar jaarlijks in de huidige opzet ruim
276.000,- aan gemeentelijke subsidie voor nodig is. Daarnaast is het bestuur be
reid samen te werken met andere culturele instellingen in Tilburg, zoals schouw
burg en (het door de provincie gesubsidieerde) Centrum voor Amateurkunst ep
wordt ook een fusie niet uitgesloten. Met deze standpunten -in een notitie voor
gemeenteraadsleden en collega-instellingen- is Zaal Zestien het eerste podium
dat met een officiële reactie komt op het STOA-rapport.
Het Instituut voor het Midden- en Klein
bedrijf is opgericht door de organisaties
voor het midden- en kleinbedrijf en het
Ministerie van Economische Zaken. Het
is een onafhankelijke instelling die on
dernemers adviseert bij de uitvoering van
hun plannen. Ondernemers kunnen er te
recht met vragen over bedrij fsvoering, fi
nanciering en subsidiemogelijkheden.
Maar mensen kunnen ook terecht als zij
een bedrijf willen starten, naar uitbrei
dingsmogelijkheden zoeken, franchise
overwegen of behoefte hebben aan con-
tra-expertise. Ons land telt zo’n veertig
IMK’s, die ieder hun eigen verzorgings
gebied hebben.
Ondergetekende besteltex. 'De Paap van Gramschap',
tegen de intekenprijs van 32.50.
Naam:
I Adres:
I P“tCOdeWOOnPb
I D*»™Handtekening:
I 0 komt bestelling na bericht afhalen
I 0 wenst toezending per post (verzendkosten worden doorberekend)
Uitgave: De Tilburgse Koerier bv
Dir.: T. de Beer-Douwes
Oprichter: J.H.G. de Beer
Verschijnt in geheel Tilburg, Goirle,
Riei, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel-Enschot, Oisterwijk,
Moergestel en Hilvarenbeek
Redactie-advertentie-afdeling en administratie:
N.S. Plein 14-5014 DA Tilburg
Postbus 10001 5000 JA Tilburg
Tel. 013/368805
Fax. 013/359985
Sluitingstijd voor advertenteies en redactie
dinsdagavond 22.00 uur
Half maart wil het Solidariteitsco-
mité Tilburg-Dubrovnik een derde
transport met hulpgoederen sturen
naar Dubrovnik, waar nog steeds
een groot tekort aan levensmidde
len en hygiënische artikelen is. De
voorraden zijn op en de stad is nog
steeds uitsluitend over zee te berei
ken. Er is inmiddels al zo’n
55.000,- binnen; uw bijdragen blij
ven welkom op gironummer
323583 t.n.v. ’Tilburg helpt Du
brovnik" te Tilburg. Het binnenko
mende geld wordt besteed aan le
vensmiddelen; het transport wordt
betaald door het Kroatische minis
terie van verkeer in Zagreb. Inlich-
-gen zijn overdag bij het comité te
krijgen op telefoonnummer 013-
359043.
Na volgende week maandag is in
het gemeentelijk informatiecen
trum een expositie te zien over Du
brovnik. Op de tentoonstelling zijn
o.a. fofo’s, dia’s en video’s te zien
over hoe Dubrovnik er voor, tijdens
en na de gewelddadigheden uitzag.
Ook is er aandacht voor de hulpak-
tie, zodat Tilburgers kunnen zien
wat er met hun bijdrage is gebeurd.
Besteding
Eind vorig jaar besloot de gemeenteraad
300.000 van het toen bekende over
schot van 7,7 miljoen toe te voegen aan
het fonds voor grootschalige investerin
gen, waardoor de gemeente grote projec
ten als het kunstcluster en de invulling
van het Tivoliterrein financieel mede
mogelijk kan maken. Een restant van
1,2 miljoen op de afvalwateringzuive-
ringsbijdrage werd gebruikt om de afval
stoffenheffing voor inwoners dit jaar
minder te laten stijgen. De rest van het
geld werd geparkeerd in afwachting van
definitievere cijfers over het afgelopen
jaar. Nu die er zijn, wil het college van B
en W dat de 2,5 miljoen van de aktivi
teiten die in 1991 niet uitgevoerd werden,
ene die er feitelijk is en geeft het advies
bureau verkeerde cijfers over welke ama-
teurgroepen de zaal kunnen bespelen.
Achterhaald is volgens het bestuur onder
andere de door STOA gesignaleerde
slechte organisatie. Daarnaast zijn in het
advies aan de gemeente niet de meest re
cente bezoekersaantallen opgenomen.
Dat waren er in 1991 ruim 5800 bij 95
voorstellingen. ’’Daarmee halen we een
bezettingpercentage van ruim vijftig pro
cent gemiddeld per voorstelling, iets
waarop andere podia wel eens jaloers
zouden kunnen zijn”, aldus voorzitter
Karremans.
Veel te bieden
De rol die het IMK kan spelen wordt door
ondernemers in het midden- en kleinbe
drijf misschien weleens onderschat. Ad
viseur Van de Ven: ’’Soms zien we men
sen hier alleen als ze met hun bedrijf van
start gaan. En dan soms nog alleen omdat
we naar de bank en eventueel de ge
meente toe een adviserende rol spelen bij
kwesties rondom financiering. Onderne
mers doen er echter verstandig aan om
eens in de twee jaar een oriënterend ge
sprek met het IMK te hebben. In zo’n pe
riode kan namelijk veel veranderen en
worden soms nieuwe bepalingen van
kracht. Verder hebben we vanuit onze or
ganisatie veel te bieden.
Ik denk dan bijvoorbeeld aan educatieve
activiteiten voor startende en ge
ondernemers en ons standaard-^
mersplan, dat nu ook op diskette ver
krijgbaar is.
Verder willen en kunnen we ook onder
nemers uit de groep etnische minderhe
den van dienst zijn”.
Ondernemers die verder ingelicht willen
worden kunnen kontakt opnemen met
het IMK Midden-Brabant, dat telefo
nisch te bereiken is onder nummer 013-
637385.
Fouten
”Het STOA-rapport wordt niet serieus
genomen door mensen die er verstand
van hebben. Ook politici komen naar ons
met de vraag: ’Wat moeten we er mee?”’,
Jan Karremans, voorzitter van het
Zestienbestuur. ”Het rapport we
melt van de onjuistheden; het is dan ook
gebaseerd op cijfers van anderhalf jaar
geleden.”
-* STOA-rapport bevat over Zaal Zes-
er zestien onjuistheden, onzorg-
.igheden en zaken die achterhaald
zo staat in de notitie van het bestuur
ezen. Die fouten variëren van ver
keerde entreeprijzen, financieringsbron
nen en gevraagde subsidiebedragen, via
ng is de mogelijkheid van verhuur van de zaal
toe- tot het vergeten café. Ook gaat STOA uit
van drie betaalde medewerkers i.p.v. de
De 19e eeuw is te kenschetsen als de
eeuw waarin Tilburg
rarisch-ambachtelijk
(textiel)industriestad ontwikkelde.
De 20e eeuw zou weleens de geschie
denis in kunnen gaan als de eeuw
waarin de textielstad omgevormd
werd tot een onderwijsstad. Met de
komst van de katholieke leergangen
in 1918 werd de basis gelegd voor een
uitgebreid aanbod aan hogere en uni
versitaire onderwijsinstellingen. Til
burg kan zich er op beroepen de ba
kermat te zijn voor een groot aantal li
teraire en/of culturele tijdschriften,
waarbij de leergangen en later ook de
universiteit als voedingsbodem fun
geerde. Roeping en Brabantia Nostra
zijn de meest bekende voorbeelden.
Een recent voorbeeld is het literaire
tijdschrift SIC opgericht in 1986.
Hendrik Moller (1869-1940) was de
oprichter en hoofdredacteur van het
literaire tijdschrift De Roeping waar
van op 1 oktober 1922 het eerste num
mer verscheen. Roeping richtte zich
op de katholieke jongeren die geïnte
resseerd waren in religieuze, artistie
ke en maatschappelijke vernieuwin
gen. In 1963 veranderde de naam in
Raam. Het heeft tot 1975 bestaan.
Brabantia Nostra moet gezien worden
tegen de achtergrond van het groeiend
brabantse zelfbewustzijn dat geplaats
werd in een rooms kader. Het tijd
schrift werd opgericht in 1935. De
priester-classicus P.C. de Brouwer
was de belangrijkste inspirator. Het
blad besteedde aandacht aan culture-
Emmapassage 17,5038 XA Tilburg.
De Paap van Gramschap brengt vier eeuwen schrijven en drukken in Tilburg in beeld. In
ruim 300 hoofdstukjes laat Ronald Peeters zien dat Tilburg op literair gebied heel wat te
bieden had en heeft! Het boek is een nieuw deel in de vervolgserie van Tilburg in Beeld’.
Eerder verschenen in deze serie 'Moordhoek' van Ed Schilders en De Textiel voorbij' van
Lou keune.
Paperback, 196 pagina's 17x24 cm, ruim 200 foto's.
Intekenprijs tot verschijningsdatum 27 maart 1992 32.50, daarna 37.50.
Maak gebruik van het Intekenvoorded.
U kunt bestellen door onderstaande bon in een envelop (zonder postzegel) te zenden naar:
Boekhandel Gianotten BV, Antwoordnummer 145,5000 WB Tilburg.
alsnog daaraan besteed worden,
miljoen wordt apart gezet, omdat de
meente verwacht zo’n bedrag minder van
het rijk te krijgen. Over de rest van de
meevaller, 12,1 miljoen in totaal, neemt
het college volgende week een
De verwachting is dat B en W
geld willen toevoegen aar
grootschalige investering
uitgesloten is dat de gen
deels een andere bestemt
geven.
Rondom Hart
van Brabantpag. 3
B W-besluitenpag. 3
Kuituur/Amusementpag. 5
Uit-agendapag. 5
Filmspag. 5
Gemeentenieuwspag.6/7/9
Parochienieuwspag. 11
Sportpag. 13
Ze konden wel de haren uit het
hoofd trekken van woede bij volley
balvereniging Sarto. Een concur
rerende vereniging heeft het name
lijk bestaan jeugdspelers van Sarto
een brief te sturen met de uitnodi
ging over te stappen. De concur
rent zou betere trainers hebben en
dus zouden de jonge spelers er een
betere toekomst als volleyer heb
ben. De Sarto-top ging natuurlijk
door het lint; terecht, want het is
onfatsoenlijk zo onder eikaars dui
ven te schieten.
Dit soort praktijken zal echter nog
wel vaker voorkomen, want Neder
land ontgroent en vergrijst: er zijn
minder kinderen en meer ouderen
dan pakweg vijftien jaar geleden.
Ook verenigingen krijgen te maken
met de gevolgen daarvan. Toch
gokken sportbestuurders nog
steeds op de jeugd, want die heeft
de toekomst, menen ze. Uit die
denkwijze (winnen! winnen! win
nen!) blijkt, dat de Bobo 's niet al
leen in de top van de voetbalbond
zitten, maar ook op plaatselijk ni
veau bij andere sporten.
Als de bestuurders echt oog voor
het voortbestaan van hun vereni
gingen zouden hebben, zouden ze
uitbreiding van het ledental ergens
anders moeten gaan zoeken.
Waar? Bij de groeiende groep ou
deren, natuurlijk. Die willen waar
schijnlijk vooral recreatief spelen,
maar waarOm.komt niemand op het
idee een echte veteranencompetitie
op te zetten? Als de Bobo's wat
meer eerbied voor grijze haren
zouden hebben, was de toekomst
voor hen.
Volgens het op verzoek van de gemeente
1 v vervaardigde advies van het Amsterdam
se onderzoeksbureau STOA over de Til
burgse podia zouden de activiteiten van
Zaal Zestien en theaterwerkplaats De
Muze elders ondergebracht moeten wor
den. Andere belangrijke conclusies van
STOA waren een vermindering van de
w -■ 11* 1 f* subsidie voor de schouwburg en verho-
In het culturele wereldje van Tilburg is
ben natuurlijk met de mogelijkheid om in hun organisatie aller lei specialisten beurt week. De besluitvëor.
le, religieuze en historische onder
werpen.
en later I
bantia(19i_.
van Brabar‘:
Een tijdsch.
dere hoek k<
van 1
plichti
burg.
>ij de