o
Brokx bestudeert
Meerderheid voor toezicht op straat
door stadswachten
maatregelen tegen overlast
rond koffieshops
Hogeschool Katholieke
Leergangen tachtig j aar
1
J
Oplage95.000 ex.
Fractievoorzitters: veiligheid vergroten
Tevreden
and
I
CEN
IRGB.V.
Samenwerking Leergangen
en KUB problematisch
Sparen
in België
'W 3
van Lieshout
ENDRECLAME:
[abrikozen-
pQGONDELS
Md
Vier eeuwen
schrijven en drukken
in Tilburg
zusters Clarissen
4
Tilburg helpt Dubrovnik
■i
-1989
S
S
is
f
Worst van Prins Rein voor
ruari 1992 - pagina 8
Keerier
pag. 3
Zie pagina 10
Sluiting
...1987
I7.00 uur.
IX
partijen
g of de
bouwjaar
Van
(FOTO:!
Hogeschool Midden-Brabant
(FOTO: GEERT VAN LOON
studeren voor een schonere technologie!
Waarom...
auteurs
drukkers
uitgevers
boekhandelaren
literaire curiosa
LEES VERDER
IN DIT NUMMER:
Donderdag 20 februari 1992
36e jaargang nr. 1746
5013 AC
013-355655
03-1986
05-1984
08-1988
04-1986
07-1987
07-1988
04-1988
02-1984
04-1985
01-1987
05-1987
06-1987
09-1987
03-1987
10- 1987
08-1987
03-1988
01-1989
01-1989
11- 1988
05-1988
08-1989
09-1990
02-1990
Namens de j
an Mt
ïve
y
VAN DORST
OCCASION-SHOW
Rondom Hart
van Brabant
Karnaval
in stad en streek
Gemeentenieuws
Films
Kuituur/Amusement
Cursussen.i
Uit-agenda
Parochienieuws
Sport
B W-besluiten
Hoefstraat 151
Oerlesestraat 211a
SUZUKI
■erd
/er-
tsJsÈtrVaBOO^
1989
l1989
11989
1990
1989
1990
1988
1989
1986
1989
1987
1986
1989
1984
1990
Het Mollerinstituut draagt de naam van de grondlegger van de Hoge
school Katholieke Leergangen.
Naar aanleiding van klachten van bewo
ners van Loven-Besterd en de Bredase-
willen de acht fractievoorzitters uit
Tilburgse gemeenteraad dat het colle-
l adres
1 woonplaats -
postcode....:
informatie: Hogeschool Midden-Brabant, Drs. F.A.L. Siemens, Antwoordnummer 63018, 5000 VE Tilburg
voorlichtingsdag 22 februari 1992 informatieronden om 10.00 en 13.00 uur
5 halen,
4 betalen
Zie ook onze advertentie op pag.8
Autobedrijf VAN DORST
Stationsstraat 25 - RIJEN
BABY
SUPER
GEWOON DE GOEDKOOPSTE
Alles tegen superi age
afhaalpr I jzon
Geopend: di. ten w. vanaf 13.00 uur, za. vanaf 10.00 uur, don
derdag koopavond, leanheranstaat 120 (bq de ringbaan zUd)
Leer
dige
(KU1
•wijsin- gen t
in Am- derlij
De Camavalsstichting Tilburg biedt ook dit jaar de zusters Clarissen in Son een worst aan.
Deze worst werd afgelopen dinsdag door Prins Rein 1 opgeliaakl bij slager I van Sprang,
Bisschop Zwijsenstraat 70 in Tilburg.
Organisaties van camavalsactiviteiten in de openlucht zitten te springen om goed weer.
Daarom bieden ze, naar oud gebruik, de zusters Clarissen een worst aan. Als dank bidden
de zusters voor goed weer. Sinds de zusters Clarissen vanuit Tilburg vertrokken zijn die
nen de organisatoren met hun worst naar Son af te reizen. (FOTO: GEERT VAN LOON)
vati
’"•ainsc/.ap
L
1
fysieke
/oldoen-
Het instellen Berry
/entief kunnen
en criminali-
»e in elk geval
eperi-
:eg in
In Dubrovnik is nog steeds een groot tekort aan levensmiddelen en hygiënische
artikelen. De voorraden zijn op en de stad is nog steeds uitsluitend over zee te
bereiken. Het Solidariteitscomité Tilburg-Dubrovnik wil daarom een derde
transport met hulpgoederen sturen. Daarvoor is geld nodig. U kunt uw bijdrage
storten op gironummer 323583 t.n. v. ’Tilburg helpt Dubrovnik’ te Tilburg. Het
binnenkomende geld wordt besteed aan levensmiddelen; het transport wordt
betaald door het Kroatische ministerie van verkeer in Zagreb. Inlichtingen zijn
overdag bij het comité te krijgen op telefoonnummer013-359043.
mandag tijdei
i veiligheid. Bi
“t te berde brengen i
rota, de vooruitblik i
1988
1988
SKF transportwielen
..verneweq 14 1< I 013 321316
Pneumatiek
W dt Straks een schoner milieu vraagt om nieuwe produkten
Wi processen.
De studierichting Milieugerichte Materiaaltechnologie
pag. 5
pag. 6/7
pag. 9
pag. 9
....pag. 11
pag. 11
....pag. 15
pag.17
pag.17
AHOJ-beleid
De harde aanpak is volgens burgemees
ter Brokx niet mogelijk omdat het rijk al
jaren een gedoogbeleid met een aantal
voorwaarden voert. De Tilburgse politie
houdt zich ook aan dit’AHOJ-beleid’en
ziet er op toe dat er geen openlijke recla- hij
me voor de verkoop gemaakt wordt (Af- nie:
Het begin van de Heuvelstraat, gezien
vanaf de Markt. Rechts drukkerij W.
Bergmans, 1910.
(FOTO: GEMEENTEARCHIEF TILBURG).
Vrijwel alle fractievoorzitters in de Tilburgse gemeenteraad willen dat het toe
zicht op straat verbeterd wordt door het aanstellen van stadswachten. Finan
ciering daarvan zou uit de eigen gemeentelijke middelen moeten komen. Ook
zou de politie meer de straat op moeten gaan. Dat bleek maandag tijdens een ver
gadering van de raadscommissie voor openbare orde en veiligheid. Burgemees
ter Brokx zal de wens van de commissie binnenkort te berde brengen in het col
lege van B en W. als dat praat over de Perspectiefnota, de vooruitblik op het be
leid van de gemeente voor de komende jaren.
aanleiding van de maatregelen die geno
men worden om de veiligheid in de bin
nenstad te vergroten. Woordvoerder van
Zoelen van stichting Binnenstad pleitte
De discussie over stadswachten is al eer
der gevoerd in de Tilburgse politiek,
maar strandde toen in B en W. Deze week
kwam de kwestie weer ter sprake naar
ge van B en W snel met maatregelen P°hti
komt. Namens de gezamenlijke fracties drugs
had CDA-er Jan Melis het maandag over
”een explosieve groei” van het aantal
koffieshops, die plaats had gevonden in
de periode vlak voor de invoering op 20
januari van de nieuwe regels voor de
’droge’ horeca. Volgens de gezamenlij
ke verklaring moet er een bezinning
het vergunningenbeleid komen en w
klachtenregistratie van de politie verbe
terd moeten worden. De aparte verkla
ringen van de fractievoorzitters varieer
den van ’’geen strijd tegen de koffies
hops, maar tegen de overlast, ook van
cafés” (Groen Links) tot een harde aan
pak van de verkoop van alle drags (VVD
en SP).
irgangen aan de basis staat van de hui-
e Katholieke Universiteit Brabant.
JB). Dit is waarschijnlijk bij weini-
bekend. Dat is op zich niet verwon
lijk. De KUB en de Leergangen zijn
immers maar zelden tot een vruchtbare
samenwerking gekomen en vormen ze-
lukkig éénoudergezin.
gemeenten. Ook de omsc..
tot de Brede Basis Politiefunct
...ift gevolgen voorde inzetbaarheid vt
het Tilburgse politiekorps. Brokx waar
schuwde verder dat ”de overheid geen
verwachtingen mag wekken die ze niet
kan waarmaken. Dan is het middel erger
rechtstreeks dan de kwaal”, aldus de burgemeester.
Burgemeester Brokx laat een notitie maken over wat ondernomen kan worden fichering), geen hard drugs (H) verkocht
tegen overlast rond koffieshops, waar soft drugs en hash verkocht worden. Hij worden, de openbare orde niet verstoord
verwacht overigens dat er weinig mogelijkheden zijn buiten de normale regel- wordt (O) en dat jeugd onder de 16 (J)
geving en het pas ingevoerde stelsel van vestigingsvergunningen voor de ’droge’ niet tot de klantenkring van de koffies-
horeca. Ook vindt hij dat de commotie rond de koffieshops niet overdreven moet hops behoort.
worden. ’’Over een langere periode bezien, hebben ons weinig klachten bereikt”, In Tilburg zijn volgens Brokx dertig kof-
zei Brokx maandag in de raadscommissie voor openbare orde en veiligheid. fieshops waarvan er naar zijn weten vijf
tien soft drugs verkopen; voor zover de
- tie weet is er geen die handelt in hard
drugs. De vestiging van een nieuwe kof
fieshop aan de Bredaseweg is in ogen van
de burgemeester de spreekwoordelijke
druppel die de emmer heeft doen overlo
pen. Daarnaast waarschuwde Brokx te
gen overdrijving: ”Als er morgen vijf
bakkers naast elkaar zitten op de Breda-
ining op seweg, die allemaal goed brood bakken,
m zal de worden er veel auto’s geparkeerd. Dat er
geparkeerd wordt en mensen met elkaar
op de stoep staan te praten, is in dit land
niet verboden.” Brokx zei dat het de kla
gers bij doorvragen vaak gaat om mensen
met een andere huidskleur en ’’angstge
voelens mogen geen reden zijn voor re
gelgeving. Ik heb de tijd nog meege
maakt dat dat wel het geval was en zoiets
wil ik niet meer beleven.”
Uitwassen worden wel tegengegaan, al
dus Brokx, zoals de sluiting van een kof
fieshop in de Tuinstraat, waar hard drugs
verkocht werden. Ook wil hij bekijken of
er maatregelen tegen overlast mogelijk
zijn, zoals het toepassen van de Winkel
sluitingswet. Maar Brokx verwacht dat
wettelijk weinig kan en wil de indruk
iet wekken dat wel te kunnen.
voor stadswachten op grond van de erva- onder de politie moeten vallen of dat er
ringen die in het centrum zijn opgedaan sprake zal moeten zijn van politie-assis-
met buurtconciërges, tenten. SP-er Tiny Kox wil dat er nage
dacht wordt voor het in rekening brengen
Fysieke aanwezigheid
CDA-er Jan Melis noemde de fysieke
aanwezigheid van de politie onvoldoen- Uitbreiding van de politie, zoals VVD-er
de, zeker in de binnenstad.” Het instellen Berry Stok die wenst, is volgens burge-
van stadswacht zou preventief kunnen meester Brokx onmogelijk, omdat het
werken tegen vandalisme en criminali- ministerie van binnenlandse zaken de
teit. Hij wil dat het college in elk geval omvang van het korps bepaalt. Het meer
komt met een voorstel voor een experi- laten surveilleren van de nu aanwezige
ment met stadswachten. Melis kreeg in agenten is ook niet mogelijk, aldus
nuances ondersteuning voor zijn voorstel Brokx. Als oorzaken daarvoor noemde
van de woordvoerders van ABT, SP, hij de uren die de politie moet besteden
VVD (’’blij met zich aftekenende meer- aan grote evenementen en voetbalwed-
derheid voor een oud VVD- standpunt”), strijden hier en (in opdracht van justitie)
Groen Links en Sport en Welzijn. D66 en in andere gemeenten. Ook de omscho-
de PvdA stelden zich wat gereserveerder ling tot de Brede Basis Politiefunctie
op; PvdA-fractievoorzitter Wim Luijen- heeft gevolgen voorde inzetbaarheid van
dijk zei ’’eventueel mee te willen denken
over het uitbreiden van de capaciteit met
gemeentelijk geld.”'De nuances die an
dere partijen aanbrachten, gingen om de
vraag of de stadswachten rwLüuwL
"Een tevreden roker is geen on
ruststoker", heette het ruim twintig
jaar geleden toen niet alleen meer
een enkele India-reiziger wel eens
een jointje rookte, maar het ge
bruik van soft drugs ook buiten de
Amsterdamse grachtengordel de
kop opstak. Justitie probeerde nog
een tiental jaren de consumptie van
marihuana en hash te bestrijden,
maar kwam al snel tot de conclusie
dat het onbegonnen werk was en
dat er kwalijker spul als heroïne op
de markt kwam dat de aandacht
verdiende.
Nadat eerst het gebruik van soft
drugs gedoogd werd, vond ook de
handel steeds openlijker plaats.
Het verschijnsel koffieshop deed
zijn intrede, eerst in de Randstad,
later ook daarbuiten.
Ook het gebruik groeide. Waren
het in het begin alleen hippies die
lief en/of stoned zaten te wezen, in
middels steken mensen in alle lagen
van de bevolking wel eens een stic
kie op. Van directeur tot fabrieks
arbeider: volgens onderzoeken zijn
er zeker enkele honderdduizenden
gebruikers en nog veel meer men
sen die "het wel eens gedaan heb
ben Om een gezegde uit groot
moeders tijd te gebruiken: je zal ze
de kost moeten geven...
Als een bepaald consumentenge
drag ingeburgerd raakt, kan dat
voor overlast zorgen. Denk maar
aan de rondtoerende auto’s in het
centrum op donderdagavond en za
terdagmiddag, op zoek naar een
parkeerplaatsje. En over overlast
gesproken: niet voor niets probeert
de gemeente de cafés in het centrum
rond de Heuvel te concentreren.
Veel soft-druggebruikers, dat bete
kent dat daar, net als bij cafébezoe
kers, vogels van allerlei pluimage
onder schuilen: er zijn nette men
sen bij, maar er is ook tuig. Een
concentratie van koffieshops en
herrieschoppers vormen overlast
voor buurten. Waar dat niet het ge
val is, zijn de buren of winkeliers
ernaast vaak wel te spreken over
het gedrag van eigenaars en bezoe
kers van koffieshops. De les van
1992 is dus simpel: de rokers moe
ten geen onruststokers worden en
dus niet alleen zichzelf, maar ook
de omwonenden tevreden houden.
En anders moet, net als bij verve
lende cafés, de politie maar langs
komen.
Fusie
lolieke Leergangen in de editie van het Tilburgs universi-
i,de Katholieke Uni- teitsblad ’’Univers” van deze week wordt
aan de verhouding tussen de KUB en de
Leergangen ruim aandacht besteed. Een
verhouding die treffend wordt getypeer
door beide onderwijsinstellingen te vei
gelijken met ’’parende egels”.
Univers laat ondermeer de historicus dr.
A. van Kempen aan het woord. Hij is de
schrijver van het boek ’’Dertig jaar Ka
tholieke Leergangen: 1962-1992”, dat
morgen in de schouwburg wordt gepre-
voor senteerd. Van Kempen wijst erop dat bin-
Zo is nen de Katholieke Leergangen in de ze
egangen ventiger jaren de behoefte ontstond tot
eerd met samenwerking met de universiteit. Wat
dit betreft leefden er verschillende
ideeën. Het meest vergaand waren de
plannen om tot een fusie te komen en de
KL onder te brengen bij de universiteit.
Zover is het dus niet gekomen.
Het Tilburgs universiteitsblad ’’Univers”
is sinds kort wekelijks verkrijgbaar in de
Tilburgse boekhandel.
De Tffeflj
Uitgave: De Tilburgse Koerier bv
Dir.: T. de Beer-Douwes
Oprichter: J.H.G. de Beer
Verschijnt in geheel Tilburg, Goirle,
Riel, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel-Enschot, Oisterwijk,
Moergestel en Hilvarenbeek
Redactie-advertentie-afdeling en administratie: i
N.S. Plein 14-5014 DA Tilburg
Postbus 10001 5000 JA Tilburg
Tel. 013/368805
Fax. 013/359985
ngstijd voor advertenteies en redactie
dinsdagavond 22.00 uur 7
Eind maart verschijnt bij boekhandel Zwijsen bestaat de oorspronkelijke druk-
Gianotten van de hand van Ronald Pee- kerij van de fraters nog steeds.
ters, medewerker van het Gemeentear- Het R.K. Jongensweeshuis was niet de
chief Tilburg, een boek met de titel De enige drukkerij in de stad. Amoldus van
Paap van Gramschap. Vier eeuwen der Voort, wethouder van 1831 tot 1862,
schrijven en drukken in Tilburg. Hetboek was ook als drukker werkzaam. Het zal
wordt gepresenteerd bij de opening van ongetwijfeld geen toeval zijn dat hij het
het nieuwe gebouw van de Openbare Bi- drukwerk voor de gemeente Tilburg ver-
bliotheek Tilburg in het tweede stadskan- zorgde. Ook op bidprentjes en pamfletten
toor aan het Koningsplein. Ronald Pee- uitde 19eeeuwkomenwezijnnaamveel-
ters heeft jarenlang bibliografische gege- vuldig tegen. Op 7 augustus 1840 ver-
vens verzameld over Tilburg. Over wat er scheen bij hem de eerste Tilburgse krant,
over Tilburg geschreven is, over wat Til- een uitgave waarover niet erg veel bekend
burgers geschreven hebben, over alles is. Pas vanaf 1862 zal er regelmatig een
wat met boeken te maken heeft. Een reis krant in Tilburg verschijnen. De drukke-
langs schrijvers, bibliotheken, uitgevers, rij van Van der Voort werd later overge-
drukkers, boekhandelaren, boeken, poe- nomen door een bij oudere Tilburgers erg
zie en literaire curiosa. In deze rubriek be- bekend klinkende naam Antoine Arts,
spreken we zeven weken lang een aantal uitgever en drukker van de Nieuwe Til-
aspecten die in het boek aan de orde ko- burgsche Courant. Heel lang stond de
men. Deze week achtergronden van en- krant bekend als de ’krant van Arts’, aan-
kele Tilburgse drukkers. vankelijk ter onderscheiding van de krant
van Luijten, de Tilburgsche Courant. In
Omstreeks het midden van de vorige 1931 gingen ze samen inde concurrentie-
eeuw werd de basis gelegd vooreen druk- slag met een derde Tilburgs dagblad,
kerij-uitgeverij die feitelijk nog steeds Die krant, het nog (even?) bestaande
bestaat: de drukkerij R.K. Jongenswees- Nieuwsblad van het Zuiden, werd in eer-
huis. De congregatie van Fraters werd in ste instantie gedrukt door een naam die
1844 door Joannes Zwijsen opgericht. In nog steeds een begrip is in de Tilburgse
1846 werd van de trappisten in Westmal- boeken- en uitgeverswereld: Gianotten.
Ie een drukpers met toebehoren gekocht Hendricus Gianotten, wiens voorvaderen
die de basis zou worden voor een drukke- afkomstig waren uit Italië, was in 1904
rij die vooral in katholieke onderwijs- een drukkerij begonnen waar vooral voor
kringen grote faam zou krijgen. Mathijs de R.K. vakbeweging werd gedrukt. Het
Lodewijk van Dieren en Ferdinandus avontuur van Gianotten met de Tilburgse
Alexander Xavier waren de eerste druk- fabrikanten Henri Blomjous en Rudolf
kers bij de fraters, maar het was J.B. Wee- Diepen die in 1917 de derde krant uit gin-
rink die de drukkerij tot grote bloei gen brengen kostte hem bijna de kop. Bij
bracht. Hij werd bekend onder de naam na want Gianotten behoort anno 1992 tot
frater Hilarius. Te beginnen met het de grotere drukkerijen in de stad.
’Leesboekje voor eerstbeginnende kin- Drukkerij R.K. Jongensweeshuis, Van
deren’ in 1850 hebben de fraters een enor- der Voort, Arts, Bergmans (’Roomsch
me reeks schoolboekjes uitgebracht die Leven’), Gianotten, Bijvoet-Mutsaers,
op vrijwel alle katholieke lagere scholen Luijten, Smits zijn namen van drukkerij-
in Nederland (en de koloniale gebieden in en, dikwijls gecombineerd met uitgeve-
de west en oost) zijn gebruikt. Trouwens rijen of boekhandels, die Ronald Peeters
de’neutrale’ (Tilburgse) methode’Veilig uitvoerig in zijn boek ter sprake brengt
Leren Lezen’ is op dit moment op onge- (HvD).
veer 80 van de basisscholen terug te
vinden. In 1959 werd de naam van de
drukkerij verandert in uitgeverij Zwijsen.
Als drukkerij PABO- print en uigeverij
De Hogeschool Katholieke Leergangen
viert morgen zijn tachtigjarig bestaan
met een besloten jubileumfeest in
Schouwburg Tilburg. De onderwij l
stelling werd in 1912 opgericht in Am
sterdam op initiatief van grondlegger dr.
H. Moller. Een jaar later verhuist de Ka
tholieke Leergangeiv. (KL.) naar Den ker geen geit
Bosch om in 1919 definitief in Tilburg
neer te strijken.
De Hogeschool Kathc” -
staat aan de wieg van c_-
versiteit Brabant (KUB). Hun relatie is
echter nooit hecht geweest. In het Til
burgs universiteitsblad ’’Univers” van
deze week staat te lezen, dat in het be
stuur van de KL in het begin van de ze
ventiger jaren de gedachte speelde om
een fusie aan te gaan met de KUB. De
universitaire wereld in Tilburg reageerde
echter terughoudend.
De rijke historie van de Hogeschool Ka
tholieke Leergangen staat garant v~'r
enkele opmerkelijke wapenfeiten. Zo
de Hogeschool Katholieke Leer"'’""0"
nog niet zo lang geleden gefuseer
de Eindhovense hogescholen. Door deze
schaalvergroting en bijbehorende taak-
verdelingsoperaties verwacht de Til
burgse onderwijsinstelling zijn positie in
de onderwijswereld aanzienlijk te ver
sterken.
Een tweede vermeldenswaardig wapen
feit is dat de Hogeschool Katholieke
iaar
...1991
