Incontinent
3
met iets om je
voor te schamen
Informatiemarkt
voor ouderen
1
POST
SCRIPTUM
COLOFON
Volksdansfestival 55-plus
Feest Indische en
Molukse ouderen
J
Gymnastiek en spel 50+
Toneelmiddag SOON
50-plussers bij De Muze
Spellenmiddag Baselaer
SBT-folders op cassette
Met een boek
blaas(problemen)
de baas
•1991 - pagina 10
Donderdag 7 november 1991 - pagina 11
DE TILBURGSE KOERIER
ig
9
d.
I
Drop Oud
J.T.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
L
i
i
i
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
J
HET WOORD
IS AAN...
>cent van de dementerende
i verpleeghuizen is soms of
i ver-
ientie
>1"
ohouwbi
WO-leids
an-
in-
ujp-
;eraden
/ee liter
un uling
delijk or
ken bij
piscK
sta;
Wat meteen op
Nieuwe Kerk bi
fessionele
Op een
kraampjes opgesteld, waarachter
mensen staan die met folders en an
der materiaal ouderen attent maken
op wat er voor hen wordt gedaan. Ook
ventig proc
ouderen in r
altijd incontinent.
icontinentie,
t elkaar kun-
Mannen boven 65
i i»»*'<'uppelin-
irostaat-
liezen
Moeite hebben om je plas op te houden of regelmatig druppels of
meer urine ’verliezen’: incontinentie is een probleem waar veel
ouderen last van hebben. Vaak ook schamen ze zich ervoor en dur
ven ze er niet met hun huisarts of zelfs met hun eigen man of vrouw
over te praten. Dat is niet nodig, want in bepaalde gevallen is incon
tinentie te verhelpen. Daarnaast zijn er ook allerlei middelen om
ongewild urineverlies zo op te vangen, dat de omgeving er niets
van merkt. Die middelen worden vergoed door ziekenfonds of ver
zekering en de Kruisvereniging geeft thuis advies over welk middel
het beste werkt.
De Thuiszorgwinkel van de Tilburgse Kruisvereniging:
discreet advies bij incontinentieproblemen (foto: Geert van Loon)
De overheid heeft steeds vaker
de neiging om wat niet mag,
maar toch gedaan wordt, te le
galiseren. Daar moest ik aan
denken, toen ik wat las over de
nieuwe verkeersregels. Daarin is
een aantal zaken veranderd, om
dat de mensen de regels toch al
overtraden.
Als ik dus doordenk, zal binnen
kort zonder licht en op de trot
toirs rijden en geen voorrang ge
ven worden goedgekeurd. Mis
schien wordt zelfs het ontduiken
van de belasting wel goedgevon
den in de toekomst!
j de Lan-
icontinenten,
Bosch;
jpvalt als je de drukke
binnenloopt, is de pro-
opzet van deze Info-markt.
logische manier zijn de
opgesteld,
staan die met f
leder jaar wordt in de Nieuwe Kerk In
Amsterdam een informatiemarkt van
twee dagen voor ouderen gehouden.
Deze keer ging de redactie van de Se-
niorenwijzer er kijken en vergeleek
wat Amsterdam en Tilburg voor oude
ren doen.
Oorzaken
Er zijn allerlei oorzaken voor inconti
nentie. Bij vrouwen heeft het vaak te
maken met hoe het lichaam gebouwd
is, de anatomie. Als ze last van een
verzakking krijgen, kan dat tot tijde
lijke incontinentie leiden. Een andere
mogelijkheid is dat de blaasspier ver
slapt.
Ook het gebruik van medicijnen of be
straling van het onderlichaam kan tij-
ingewild urineverlies veroorza-
mannen en vrouwen. Een ty
pisch mannenprobleem is dat de pro
staat op latere leeftijd groter kan wor
den, waardoor de blaas overloopt en
urinedruppels het lichaam automa
tisch verlaten.
Incontinentie kan ook het gevolg zijn
van geestelijke ziekte: ongeveer ze-
Het woord is aanis de titel van een
rubriek waarin iedereen van 55 jaar en
ouder aan het woord kan komen om de
lezers te informeren over allerlei leuke,
gezellige, interessante, opmerkelijke za
ken. Schrijf iets op, maak een verhaaltje
van ten hoogste 200 woorden en stuur
dat op naar de redactie van de Senio-
renwijzer, per adres Tilburgse Koerier,
postbus 10001, 5000 AJ in Tilburg onder
vermelding van "Het woord is aan....”. In
zenden betekent niet dat er automatisch
geplaatst wordt.
Ik heb de Emmapassage nog niet van binnen gezien. Maar mijn
nieuwsgierigheid naar het ’kernwinkelapparaat’ aan de ’bovenkant
van de markt’ is door de media danig geprikkeld. Zo heb ik gelzen dat
tweehonderd zaken die wel wilden, niet goed genoeg waren voor een
winkel in de Emmapassage. Er zijn nog vijf plaatsen beschikbaar: daar
heeft men dus vijftig kanidaten voor nodig. Ze zijn daar dus erg selec
tief. Maar ja, wat wilt u eigenlijk. Voor Emma is alleen het beste goed
genoeg.
Het is dus wel zeker dat ik ga kijken in een van de meest luxueuze win
kelpassages van Nederland. Kijken, maar niet kopen. Want wat daar
met ingetogen chic geboden wordt aan klassieke, moderne, sportieve,
dynamische, modische, gerenommeerde, alternatieve, stijlvolle en
klantvriendelijke creaties zal ik wel nooit kunnen betalen. Recreatief
winkelen’, dat kan misschien nog net. Met een kopje koffie en lunch-
tussendoortje, maar wel even kijken wat dat kost. En schoenen met
profielzolen aan, want de vloer schijnt flink glad te zijn.
Huisarts
Incontinentie is natuurlijk lastig. Maar
je ervoor schamen hoeft niet, omdat
het een ongemak is dat je overkomt,
net als bij die vele andere mensen. En
er valt wat aan te doen. Belangrijk is
niet zelf te zeggen van welke vorm het
is. Raadpleeg altijd de huisarts, want
het kan ook een combinatie van
schillende vormen van incontine
zijn.
Een handige tip is in elk geval gemak
kelijke kleding te dragen, zodat het
niet minuten duurt voor je daadwerke
lijk van het toilet gebruik kunt maken.
Daarnaast is het verstandig gewend te
raken aan regelmatig toiletbezoek:
aangeraden wordt dat vier of vijf keer
per dag te doen. En het is verstandig
eraan te denken dat je met koud weer
wat vaker ’moet’ dan normaal.
Onder begeleiding van een arts of
(wijk-)verpleegkundige kan er ook aan
’blaastraining’ worden gedaan: zo kan
het aantal urinelozingen van vele ke
ren per dag teruggebracht worden tot
een keer of zes. Ook hebben nogal
wat mensen baat bij het onder des
kundige begeleiding trainen van de
bekkenbodemspieren. Die zijn vaak
Seniorenwijzer
Wordt eenmaal in de twee weken
opgenomen in de Tilburgse
Koerier.
Redactie:
Ria van der Aalst-Dierks
Diny van Bladel-Verbunt
Mare Geerts
Jan van Groos (voorzitter)
Joop Janmaat
Jacques Joosten
Karei Luiijf (eindredacteur)
Harry Strijbosch
Ad de Vet
Adres redactie:
Seniorenwijzer, p/a Lange
Schijfstraat 107, 5038 TT
Tilburg, tel. 350505.
Kopij kan opgestuurd worden
naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier, postbus
10001,5000 JA Tilburg, tel.
368805.
is er veel aandacht voor wat ouderen
zelf nog kunnen doen. Zo is er zelfs
een uitzendbureau voor mensen die
na hun vijfenzestigste nog graag be
taald willen werken.
Ook de noratissen zijn vertegenwoor
digd en geven voorlichting over aller
lei zaken die voor ouderen belangrijk
zijn. Verder is er informatie te krijgen
over educatie en creatieve bezighe
den.
Incontinentie is een lichamelijk onge
mak, dat in alle leeftijdsgroepén voor
komt. In Nederland hebben ruim
750.000 mensen er last van, dus een
op de twintig. Incontinentie komt va
ker voor bij vrouwen dan bij mannen
en de kans op het ongemak neemt
toe, naarmate je ouder wordt. Er zijn
ook mensen die moeite hebben hun
ontlasting op te houden, maar urine-
incontinentie komt het meest voor (in
95 procent van de gevallen).
Op zondag 10 november vindt in Schouwburg Tilburg voor
de zevende maal het volksdansfestival voor ouderen plaats.
Dat dit reeds de zevende keer is, bewijst dat er een traditie is
ontstaan, die in een behoefte voorziet. Elk jaar zijn er zo’n
700 ouderen, die bezit nemen van de schouwburg om zich
onder leiding van een aantal ervaren MBVO-leidsters over te
geven aan het volksdansen.
Ter afwisseling is er zondag een demonstratie-programma
door Nos Caribe en Maroesjka, terwijl het duo Casnic volks
muziek ten gehore brengt. Ook wordt er een demonstratie
gegeven door een groep ouderen.
55-plussers maar ook jongeren zijn van harte welkom. De
schouwburg opent zijn deuren om 10.00 uur; tot 11.00 uur is
er gelegenheid voor het kopje koffie of thee dat in de toe
gangsprijs van ƒ10,- is inbegrepen. Inlichtingen telefonisch
rond etenstijd op nummer 013-671266 of 013-672068.
Vormen
Er zijn drie soorten van in<
die ook in combinatie met
nen voorkomen. M-
jaar hebben vooral last van drupr
continentie als gevolg van pros
vergroting. Druppels urine verli
kan ook gebeuren, als het afsluitme-
chanisme van de blaas niet goed of
helemaal niet meer werkt.
Inspanningsincontinentie wordt bij
vrouwen vaak veroorzaakt door ver
zakkingen. Als het lichaam zich in
spant, zoals bij hoesten, lachen of iets
optillen, wordt de druk in de buik en
dus op de blaas hoger. Daarbij gaat
de urine in scheutjes naar buiten.
Het niet kunnen stoppen van de nei
ging om te gaan plassen heet aan-
drangincontinentie. Bij dit ongewild
urineverlies trekt zich vaak de blaas
spier samen. Je voelt het wel aanko
men, maar de afstand naar het toilet is
meestal te groot.
Meer informatie is te krijgen bij de Til
burgse Kruisvereniging, Lage Witsie-
baan 2a, 5042 DA Tilburg; tel. 013-
636620.
Informatie is ook te krijgen bij i
delijke Vereniging Inconti
Postbus 3440, 5203 DK Den
tel. 073-122822.
ontspannen
>rdt salonmu-
een orkest van
er koffie of thee
Kent u iemand die last heeft van ongewild urineverlies? Nee?
toch lijdt 1 op 20 Nederlanders hieraan. Maar er wordt nog
steeds niet gemakkelijk over gepraat. Gelukkig verschijnt er
de laatste tijd meer informatie over incontinentie.
In de Openbare Bibliotheek Tilburg vindt u daaruit een selec
tie, bijvoorbeeld het boek ’Als het gaat om incontinentie",
uitgegeven op initiatief van Ancilla BV en de Provinciale
Kruisverenigingen Noord-Holland. Hierin worden diverse as
pecten van incontinentie behandeld, van medische informa
tie en opvangmogelijkheden tot vergoedingen. De schrijvers
richten zich met name op hulpverleners, maar het boek is
ook interessant voor de leek die vooral technische informatie
zoekt.
Wat praktischer is het boekje ’Leven met incontinentie’ sa
mengesteld door Helen Goote. Hierin komen naast techni
sche ook persoonlijke aspecten aan bod. Het is bedoeld om
incontinente mensen in staat te stellen zichzelf te helpen.
"Ophouden met ophouden" is een videoband van 31 minu
ten over leven met incontinentie. De documentaire wordt ge
presenteerd door Dieuwertje Blok. Deze videoband staat op
het Koningsplein tussen de gewone studieboeken in. Kunt u
deze of andere titels niet vinden, vraagt u dan gerust op
hulp.
Salonmuziek
Wat opvalt is de rustige,
sfeer op de markt. Er wor
ziek gespeeld door
ouderen en men kan
.kopen voor een lage prijs.
In vergelijking met Tilburg valt in de
eerste plaats op dat zo’n informatie
markt in onze stad niet bestaat. Verder
kom je er zaken tegen die in Tilburg
niet of heel anders zijn geregeld. Zo is
er in Amsterdam een democratisch
gekozen Seniorenraad, een goed wer
kend verband van ouderenbonden, de
Cosbo, die ook optreedt als gespreks
partner van de gemeente.
Daarnaast vallen praktische zaken op
zoals een Inbraak Preventie Centrum.
Dit centrum geeft informatie over het
beveiligen van woningen tegen in
braak. Voor mensen met een laag in
komen is het in de hoofdstad zelfs mo
gelijk om tegen materiaalkosten en
een geringe vergoeding stevig hang
en sluitwerk te laten aanbrengen.
Het belangrijkste van alles is natuurlijk
het bestaan van zo’n Info-markt. Hier
door krijgen de ouderen de gelegen
heid om op één plaats alle informatie
te krijgen die voor hen interessant is.
Daarbij kunnen allerlei organisaties
zich manifesteren en zo een betere
bekendheid geven aan hun activitei
ten voorouderen.
Daarom alleen al verdient een initiatief
als deze Info-markt ook navolging in
een stad als Tilburg. Wie neemt hier
het voortouw: de samenwerkende
ouderenbonden, de SBT, de Senio
renraad of de gemeente?
verslapt door verzakkingen of ouder
dom en kunnen door oefening hun
taak weer goed gaan vervullen.
Mensen met incontinentie hebben
vaak de neiging minder te gaan drin
ken. Met name ouderen moeten er
voor zorgen dat het vochtgehalte van
het lichaam op peil blijft, omdat
ders uitdroging, nierafwijkingen, ii.
fecties aan de urinewegen of verstop
pingen kunnen ontstaan. Aanger
wordt dan ook per dag een a twe<
te drinken.
Middelen
Training en/of jezelf aanwennen op
bepaalde tijden te gaan, is niet altijd
afdoende. In een enkel geval helpen
medicijnen tegen incontinentie en
soms kan het ongemak worden ver
holpen door een operatie.
Maar in negentig procent van de ge
vallen zijn mensen die last hebben van
ongewild urineverlies aangewezen op
opvangmiddelen. Voor mannen be
staan catheters die aan een soort con
doom bevestigd zijn. Het meest ge
bruikt -zeker bij vrouwen- is modern
verbandmateriaal. Dat kan variëren
van een soort maandverband tot
luiers. Voordeel daarvan is dat je het
na gebruik kunt weggooien. Daar
naast hebben fabrikanten en hulpver
leners de laatste jaren veel aandacht
aan de ontwikkeling van deze mid
delen besteed: ze nemen het vocht
steeds beter op en zijn zo dun, dat ze
onopvallend gedragen kunnen wor
den.
Zaterdag 9 november organiseert De Zonnehof een Kumpu-
lanfeestdag in zalencentrum "Den Bogaard” te Moergestel.
Om 16.00 uur begint het feest. Tussen 17 en 19 uur kunt u
zich laten verwennen in Rumah Makan Ketjil waar Zus en
Leen de fijnste maaltijden zullen verzorgen. De maaltijden
worden ook nog geserveerd door medewerkers in traditio
nele klederdracht. Er zullen kleine toko’s aanwezig zijn en
een echte Pasar Rombeng. Verder worden de handenarbei-
dresultaten van de Kumpulandeelnemers getoond en tevens
te koop gesteld. Vanaf 19.30 u. begint het avondprogramma
met ondersteuning van de band Shamrock uit Tilburg o.l.v.
Jan Samuels. Kumpulandeelnemers verzorgen optredens.
De één zingt, de ander danst of maakt zelf muziek. Van 22.30
tot 01.30 uur is er gelegenheid om te dansen. Toegangsprijs
voor de hele dag 10,- p.p. voor kinderen tot 12 jaar ƒ5,-.
Het doel van de feestavond is om geld bijelkaar te krijgen
voor noodzakelijke aanpassingen in de Kumpulanruimte van
"Zonnehof”. Met name de kookfaciliteiten zijn destijds inge
richt en aangepast op 20 deelnemers terwijl er nu 50 vaste
deelnemers zijn.
Elke maandag is er de gelegenheid deel te nemen aan gym
nastiek en spel voor 50- en 60- jarigen. Een soortgelijke acti
viteit bestaat al 3 jaar in Tilburg Noord. De overweldigende
belangstelling voor deze activiteit, elke week ongeveer 100
deelnemers, bracht B.O.T.S. (Bureau Ondersteuning Til
burgse Sport) en SBT (stichting voor gecoördineerd oude
renwerk) ertoe om een zelfde activiteit in het centrum van Til
burg te starten. Want gezond ouder worden, doe je door in
beweging te blijven I
Wanneer u lange tijd niets aan sport heeft gedaan of als u
twijfelt aan uw gezondheid, neem dan contact op met uw
huisarts. In de meeste gevallen zal blijken dat u gewoon aan
deze activiteit kunt deelnemen. De inhoud van de les wordt
afgestemd op de behoefte en het nivo van de groep. Er wor
den diverse gymnastieksport en spelvormen op recreatieve
wijze beoefend. De lessen worden gegeven door gediplo
meerde vakkrachten in sportzaal Oude Dijk, Oude Dijk 9, op
maandagmiddag van 15.15 tot 16.15 uur. Informatie en aan
melding: het steunpunt van SBT bij dienstencentrum "De
Garsthof” tel. 435422. Ook kunt u tijdens de les een kijkje ko
men nemen of eenmaal aan een gratis proefles deelnemen.
De Samenwerkende Ouderen Organisaties Noord (SOON)
presenteren hun jaarlijkse toneelmiddag op woensdag 13
november om 14.00 uur in ’t Wit Paardje, Lijnsheike 8. Oude
rentoneelgroep de Reit brengt dan het nieuwe toneelstuk
"Het familiefortuin” voor het voetlicht. SOON verwacht grote
belangstelling; kom daarom op tijd. De entreeprijs is ƒ1,50 in
clusief een kopje koffie of thee.
Waarschijnlijk zijn er in Tilburg honderden mensen van 50
jaar en ouder die ooit aan toneel gedaan hebben. Theater
werkplaats De Muze denkt dat er vast nog wel een stuk of
acht zijn die het leuk vinden om de draad weer op te pakken.
Voor hen heeft De Muze een aanbod: improvisatietoneel. Vijf
maanden lang, iedere donderdagmiddag van 13.45 tot 15.45
uur. Dat zijn 20 middagen waar het plezier voorop staat. Niet
het keurslijf van een stuk met vastgelegde rollen, maar im
proviseren onder deskundige leiding, totdat er een stuk ont
staat dat op het lijf geschreven is. Zin om het eens te probe
ren? Bel dan De Muze, tel. 013-369104.
De activiteitencommissie van Groeseind-Hoefstraat organi
seert weer de jaarlijkse spellenmiddag. Deze vindt plaats op
dinsdag 12 november vanaf 14.00 uur. Entree ƒ2,50 incl. een
kop koffie. Adres: Baselaer, Hoefstraat 175. Op die middag
kan men meedoen aan de volgende spelen: sjoelen, vogel-
pik, bussengooien, hoger lagerspel, beertje prik, dobbelen
en een vraag- en antwoordspel.
De nieuwe folders van de SBT zijn nu ook op geluidscassette
beschikbaar voor blinden en slechtzienden. De folders gaan
over ouderen financiën, voeding, educatie, tijdsbesteding,
ouder worden, zelfstandigheid, gezondheid en de SBT. De
cassette is gratis te bestellen bij de Nederlandse Luister- en
Braillebibliotheek, afdeling Klantencontact; tel. 070-3211211
onder vermelding van SBT-folders.
Kosteloos
Wie bij incontinentie aangewezen is
op opvangmiddelen, hoeft daar geen
geld aan kwijt te zijn. Verzekerings
maatschappijen en ziekenfondsen
vergoeden alles. Er is natuurlijk wel
een recept van de huisarts nodig.
Met dat recept kunt u niet alleen naar
de apotheek gaan, maar ook naar de
Tilburgse Kruisvereniging. Die heeft
bij de ontwikkeling van een eigen
merk incontinentiemateriaal van het
kruiswerk een voortrekkersrol vervuld.
Voordeel van de Kruisvereniging bo
ven de apotheek is, dat mensen met
incontinentieproblemen door mede
werkers van de Kruisvereniging thuis
bezocht worden en zo dus op hun ge
mak deskundig advies krijgen. Ook
kunnen monsterpakketjes uitgepro
beerd worden, om te zien welk mate
riaal het best werkt. Als daarna het in
continentiemateriaal op dreigt te ra
ken, kan het bijbesteld worden via een
speciaal 06-nummer van de Kruisvere
niging. De bestelling wordt daarna in
een neutrale verpakking thuis afgele
verd. Het recept van de huisarts hoeft
maar een keer per jaar vernieuwd te
worden.
