Woonwagenbewoners:
gevoel van vrijheid
EN
ING
Cursusboekje voor ouderen
io
Zomerfietstochten
Over wonen van ouderen
EILING
POST
SCRIPTUM
COLOFON
Van heinde en ver,
van hot naar her
^51
RVICE»
ieMatici
lltelt In haar mooiste vorm
Themamiddag
psycho-geriatrie
Woensdag 8 mei 1991 - pagina 11
mei 1991 - pagina 10
DE TILBURGSE KOERIER
menten hal,
30 uur.
Foto: Geert van Loon
De heer Boon bij zijn woonwagen
VEILING BEDRIJF
■nr.: 03473-72783
:ht koeling
Seniorenwijzer
C. van Erve
n Gee/bv\
wagen ben je vrij. Als ik hier naar buiten stap, heb ik met niemand
iets te maken. In een huis moet je meer rekening houden met de
buren.”
Redactie:
Diny van Bladel-Verbunt
Woonwac
>ver deze gr
oud
leuk
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
J
HET WOORD
IS AAN...
die belangstellir
te welkom op c.
ar reparaties
i alle
liateuren en
indstoftanks
k voor nieuwe
iateuren
leboerstraat 47
>urg, tel. 674925
EN VIDEO'S
ge stereo-combinaties
portable-radio’s,
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
agens
edrijfswagens
iraafdienst
rooy: "Hier komen alleen mijn
vrienden en bekenden op
De buurtwerker heb ik pas
twee keer gezien.”
Op de Sweelincklaan zijn de contac
ten met de buurt beperkt. Mevrouw
van Wan re
kinderen,
de koffie.
«drijf Olympic, t.o.v.
\ppels, notarissen te
Het woord is aanis de titel van een ru
briek waarin iedereen van 55 jaar en ouder
aan het woord kan komen om de lezers te
informeren over allerlei leuke, gezellige, in
teressante, opmerkelijke zaken. Schrijf iets
op, maak een verhaaltje van ten hoogste
200 woorden en stuur dat op naar de redac
tie van de Seniorenwijzer, per adres Til-
burgse Koerier, postbus 10001, 5000 AJ in
Tilburg onder vermelding van "Het woord
is aan....''. Inzenden betekent niet dat er
automatisch geplaatst wordt.
zegt meneer Boon. ”Zo
igen die heel bang was
tot hij mijn zoon leerde
zijn het goede vrienden,
jetrouwd met iemand van
3 moeten ons eerst mee-
rlngó u
T Tilburg
(013)368843
1984-1987
1988-1989
1980
1989
1980
1989
1984
1978
1990
1989
1988
1984
I
I
I
I ,JW.
I Wordt eenmaal in de twee weken
opgenomen in de Tilburgse
Koerier.
I
I
I Mare Geerts
Jan van Groos (voorzitter)
Joop Janmaat
Iedereen is wel eens verhuisd. Naar een mooiere grotere of juist
kleinere woning. Met een grotere tuin of in een andere omgeving.
Bij woonwagenbewoners ligt dat anders: vroeger trokken ze rond,
maar de laatste tijd zijn ze vooral gedwongen verhuisd. Eerst naar
grote regionale kampen, nu weer naar kleine kampjes. Zo zijn in
Tilburg de woonwagenbewoners na 1986 verspreid over de stad
moeten gaan wonen. De Seniorenwijzer sprak met meneer Boon
(54) en mevrouw Van Wanrooy (57). Ze zijn van het grote kamp
aan de Pater Geurtjensweg verhuisd naar de kampjes aan de
Sportweg en de Sweelincklaan.
Leven in een woonwagen heeft voor beiden te maken met het ge
voel van vrijheid. Ook nu ze ouder worden, willen geen van twee
ën iets anders. "Mij krijgen ze niet in een huis; ik ben altijd blij als
ik eruit ben”, zegt mevrouw Van Wanrooy, van wie zes kinderen
in huizen zijn gaan wonen. ’’Daar waren ze eerst niet blij mee,
maar toch hebben ze hun draai gevonden. Ik ga vaak bij hen
langs. Maar ik blijf nooit te lang, want ik kan niet aarden in een
huis”, aldus mevrouw Van Wanrooy.
Meneer Boon zegt het zo: ”ln een huis ben je opgesloten; in een
enstudio Oisterwijk
I bij ons het
'KENIDEEENBOEK
ieer dan 180 pagina's
end: dinsdag-vrijdag
12.30 uur en 13.30-17.00
aterdag 11.00-16.00 uur.
igavond geopend na
lak.
iluxstraat 12
KE Olsterwl/k
04242-19612
Op 28 mei zal mw. dr. J.G. Eerenberg in het Mariazie-
kenhuis over dit voor ouderen zo heel belangrijke on
derwerp het een en ander uit de doeken doen. De ANBO
nodigt u hierbij uit aan deze middag mee te doen en ook
niet-leden zijn van harte welkom. Kom gerust en neem
vrienden en kennissen mee. Wij zijn niet te oud om nog
wat op te steken! Heeft u behoefte aan meer inlichtingen
bel dan naar J.C. de Koster telefoon 683859 in Tilburg.
De activiteitencommissie Groeseind-Hoefstraat organi
seert zomerfietstochten. Opgeven en vertrek vanuit de
Baselaer, Hoefstraat 175. Deze fietstochten die om de
14 dagen zullen plaatsvinden worden gehouden op
dinsdag 14 en 28 mei, vertrek 13.30 uur.
SCHAPPEN
ktrische, w.o.
nes, lintzagen,
tssoren, diverse
enz., enz.
die in een proces is verwikkeld tegen
een meubelzaak: "Als ze weten waar
wij vandaan komen, moet er contant
betaald worden. Ze vertrouwen ons
niet. Maar ondertussen leveren ze wel
slecht meubilair.”
Beeld
Het beeld dat ’burgers’ (de naam van
woonwagenbewoners voor mensen
die in huizen wonen) hebben van
woonwagenbewoners is vaak niet po
sitief. Daar botsen de woonwagenbe
woners keer op keer tegen aan.
’’Vooral mensen die nooit contact
hebben gehad met ons, hebben veel
weerstand”, ze
was er een jon<
voor kampvolk,
kennen. Nu zijl
Hij is zelfs ge
het kamp. Ze
maken voor ze kunnen oordelen.”
Hij vertelt hpt verhaal van zijn dochter
We willen allemaal graag
worden. Maar het is niet
meer om oud te zijn. Lees maar
in de krant. De huren gaan om
hoog. Veertig procent van de
ouderen krijgen huursubsidie.
Zou die nu echt verlaagd wor
den? Het openbaar vervoer
wordt duurder. Sinds de invoe
ring van de OV-jaarkaart voor
studenten, moet je eerste klas
reizen als je een zitplaats wilt
hebben. En dat is zelfs met een
seniorenkaart voor velen te
duur.
Er bestaan snode plannen het
regeringstekort te verminderen
met de reserves van de pen
sioenfondsen of door belasting
te heffen op die fondsen. En dat
terwijl er steeds meer ouderen
bijkomen, die van een pensioen
moeten leven. Als de koppeling
verdwijnt, komt ook de hoogte
van de AOW in gevaar.
De verzorging van ouderen in de
ziekenhuizen schiet tekort. Daar
voor zijn de ziekenhuizen niet
geëquipeerd, zeggen ze. Hoe
wel, een groot deel van de pa
tiënten zijn juist ouderen. Dui
zenden ouderen staan op de
wachtlijsten van de verzorgings
tehuizen. Het overdekte zwem
bad aan de Ringbaan Oost, waar
veel ouderen zwemmen, wordt
wellicht gesloten.
Kunnen de bedenkers van dit al
les misschien ook eens iets
leuks voor de ouderen regelen?
Drop Oud
Oude dag
Nogal wat oudere mensen kunnen op
een bepaald moment niet meer zelf
standig wonen. Ze gaan dan naar een
verzorgingstehuis. Hoe denkt de heer
Boon daar over? ”Als ik niet meer uit
de weg kan, zien we wel weer. Als ik
nog kan kruipen ben ik nog mans ge
noeg."
Mevrouw van Wanrooy: "Voor oudere
mensen is het nu al moeilijker om weg
te gaan als ze willen. Je bent toch af
hankelijk van je kinderen. Bij ziekte bel
ik altijd een van hen en ze helpen me
dan ook. Maar in een bejaardenhuis
zou ik nooit willen wonen! Ik ben hier
geboren en zal er ook sterven.”
Jacques Joosten
Karei Luiijf (eindredacteur)
I Harry Strijbosch
I Ad de Vet
André Walraven
Adres redactie:
Seniorenwijzer, p/a Lange
I Schijfstraat 107, 5038 TT
I Tilburg, tel. 350505.
Kopij kan opgestuurd worden
naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier, postbus
10001, 5000 JA Tilburg, tel.
I 368805.
I
In juni zal het boekje ’Nooit te oud om te leren’ verschij
nen: een overzicht van ongeveer veertig cursussen en
andere vormen van onderwijs voor ouderen. Het wordt
uitgegeven door het Regionaal Platform Oudereneduca
tie Midden- Brabant, waarin vertegenwoordigers zitten
van ouderenbonden, stichtingen voor gecoördineerd
ouderenwerk, volwasseneneducatie en vormings- en
ontwikkelingswerk.
Het boekje bevat drie richtingen: algemene ontwikke
ling, praktische cursussen en cursussen die te maken
hebben met het ouder worden zelf. Daarnaast komt er
een overzicht in te staan van het cursusaanbod voor alle
leeftijdsgroepen.
Wie wat wil gaan leren, kan kiezen uit een groot aantal
cursussen algemene ontwikkeling. Hierin komen allerlei
onderwerpen aan bod: Nederlandse taal en Engels,
maar ook AOW-kwesties, notariszaken, een administra
tie voeren,enz.
Ouderen die hun schoolkennis willen ophalen kunnen
op veel plaatsen in Midden- Brabant terecht. Ook zijn er
op verschillende plaatsen studiekringen, waarin oude
ren zelf kiezen in welk onderwerp ze zich willen verdie
pen. Ouderen met een middelbare schoolopleiding kun
nen cursussen volgen van de Seniorenmix; die bereiden
ook voor op het programma van de Seniorenacademie.
’Nooit te oud om te leren’ zal ook praktische cursussen
bevatten. Omgaan met de computer bijvoorbeeld, maar
ook vergader- en discussietechniek en eenvoudig koken
voor oudere mannen. Veel cursussen uit het boekje be
steden aandacht aan het ouder worden. Verschillende
instellingen geven bijvoorbeeld geheugentraining. Ver
der komen onder andere aan bod: afscheid van arbeid,
ziekenverzorging thuis en beter slapen. Er komt ook in
formatie in te staan over het Gilde-project, gespreks
groepen, meer bewegen voor ouderen en over het werk
van kruisverenigingen en ouderenbonden.
Wie informatie wil voordat het boekje verschijnt, kan te
recht bij het Beroeps- en Studie-informatiecentrum Mid-
den-Brabant, Schiphollaan 45 in Tilburg, telefoon
634005.
Wie nog aanvullende informatie voor het cursusboekje
heeft, kan die sturen naar het Regionaal Educatief Cen
trum, ook in het VOA-gebouw, Schiphollaan 45, Tilburg.
Bellen kan ook naar 631330; vragen naar Gerrie Mei-
borg of Peter Soethout.
ISCHE
JKE
/ERPEN
apparaten,
ieren siervoorwerpen,
i, verlichting,
in, en wat verder ter
onder volledige
Schoon
De kleine kampen werden in de wijken
meestal niet met gejuich ontvangen.
Een van de redenen van protest door
buurtbewoners was dat huisbezitters
dachten dat hun woningen minder
waard zouden worden. Maar de woon
wagens werden door de verhuizing
ook minder waard, omdat er niet
zachtzinnig mee omgesprongen werd.
Boon: "Ja, die kregen veel klappen bij
het verhuizen. Bij mijn dochter heb
ben ze wel het dak gerepareerd, maar
de rest laat de gemeente zitten.”
In de Reit, waar de heer Boon woont,
zijn de contacten nu redelijk. Boon:
”ln de buurt werd er wel tegengestrib
beld. Ze hadden het over een ’puin
hoop’. Maar ik maak veel schoon.
Laatst stond er in de wijkkrant zelfs
dat ze voor netheid maar eens bij ons
moesten komen kijken."
Toen ik klein was kwamen er behalve een bakker, een
kolenboer en een kruidenier, ook mensen met kleding,
garen en band langs de deur. Hoewel ze dat -achteraf
beschouwd- niet waren, noemden we die laatsten ’’zi
geuners”. We vonden het leuk dat ze langs kwamen,
want dat betekende: nieuwe kleren. Want ons moeder
kon, als boerin met zeven kleine kinderen, niet ’’even de
stad in” om kleren voor ons te kopen. Later kende ik
woonwagenbewoners alleen van de grote kampen aan
de rand van dorp of stad, bij de vuilnisbelt, industrieter
rein, ingesloten door spoor- en waterwegen.
Laatste zag ik tot mijn verbazing in de stad een klein
kampje van 4 a 5 wagens. Waarom ze nu daar stonden
wist ik niet. Dat er een overheidsbeleid achter zat, wist ik
ook niet. In de Openbare Bibliotheek Tilburg heb ik wat
boeken ingekeken en gelezen over de achtergrond en
geschiedenis van woonwagenbewoners. Zo kwam ik
ook wat te weten over het overheidsbeleid in deze.
Nieuwsgierig geworden?
In "Het is een wereld van verschil: woonwagensbewo-
ners in Tilburg, 1935-1990” kunt u de geschiedenis na
lezen van deze mensen in de regio Tilburg. Dit is een
uitgave van de Stichting Katholiek Woonwagenwerk in
Tilburg bij haar 55-jarig jubileum. Over hoe het vroeger
was om in een woonwagen te leven, kunt u lezen in
’’Frederika: het leven van een woonwagengeneratie tus
sen 1900 en 1945” door Frederika Brummen. Zij vertelt
haar eigen geschiedenis en die van haar ouders en
grootouders. Een ander persoonlijk verslag, dat door
gaat tot in deze tijd, is ”De langste weg” van Petra Tau
ber.
Uit de geschiedenis blijkt dat woonwagenbewoners, al
naar gelang het overheidsbeleid, op kleine (plaatselijke)
kampen, grote (regionale) kampen en op kleine (in de
wijk gelegen) kampen moesten staan. De reactie van de
ze mensen op de laatste "deconcentratie-trend” kunt u
vernemen in het boekje ”Dat moeten moet er af!: woon
wagenvrouwen over deconcentratie” van het Landelijk
Overleg Woonwagenvrouwen. Het meest recente
nieuws over deze groep staat te lezen in de dokumenta-
tiemap "Woonwagensbewoners”. Hierin zitten over
drukken van krante-artikelen e.d.
Al deze titels zijn te krijgen of in te zien in de bibliotheek
aan het Koningsplein en meestal ook in het filiaal bij u in
de buurt.
Problemen
Op de kleine kampjes zijn de proble
men nog niet voorbij. De heer Boon is
niet te spreken over de voorzieningen.
"De toilet en doucheruimtes zijn bui
ten. Daar moet je ook je was drogen,
dus is het er erg vochtig. Als we ze
zelf hadden gebouwd, waren ze beter
geweest voor minder geld. We hebben
erover bij de gemeente geklaagd,
maar er gebeurt niets.” Ook wijst hij
op het gevaar van wankele bomen die
dicht bij de wagens staan:, "Die zou
den ze moeten weghalen. Als het hard
waait en er valt er een om, is de wagen
kapot. Bovendien moet je ook elke
week het dak op om de afvoer schoon
te maken.”
Mevrouw Van Wanrooy heeft het voor
al moeilijk met de eenzaamheid, voor
al omdat ze niet meer bij haar kinde
ren staat. "Het kamp hier is wel mooi,
vooral ’s zomers, maar dan staan hier
nog maar een paar mensen. Op het
grote kamp was het niet zo stil. Daar
heb ik wel heimwee naar”, aldus me
vrouw van Wanrooy.
Als voorzitter van de werkeenheid Stokhasselt van de KBO (Katholieke Bond
voor Ouderen) moet het me van het hart dat de situatie voor ouderen slech
ter wordt. Staatssecretaris Heerma van volkshuisvesting wil in vijfjaar de hu
ren met 25 procent verhogen. Dat komt hard aan, vooral ook bij alleenstaan
de ouderen, die van een klein inkomen de volledige huur moeten betalen.
Een gevolg van de Tussenbalans is dat de individuele huursubsidie niet aan
gepast zal worden aan de snel stijgende huren. Ook een achteruitgang is de
stopzetting van de verbeteringssubsidie voor na-oorlogse woningen.
Ik ben er een sterke voorstander van dat alle ouderen, de organisaties en
ouderenbonden, met elkaar een stevige vuist moeten gaan maken. In Tilburg
bestaat al het Woonoverleg. Woningcorporaties, woningcommissies, Natra
den, ouderenbonden etc. nemen hieraan deel. Ook ouderen die actief zijn op
het gebied van wonen. De Stichting Bejaardenwerk Tilburg begeleidt de
ouderen als het op inspraak aankomt. Landelijk is de COSBO, het overkoe
pelend orgaan van de ouderenbonden, gesprekspartner voor het ministerie.
Zo nodig helpt de Woonbond de landelijke organisaties.
Samenwerken met alle ouderen is heel belangrijk in deze maatschappij. Wij
zouden ook graag de jongere ouderen lid zien worden van de ouderenbon
den. Er is immers nog veel te doen.
Banden
Meneer Boon en mevrouw Van Wan
rooy zijn allebei opgegroeid in een
woonwagen. Boon: "Vroeger trokken
we rond, tot de komst van de grote
wagens. Toen ging het niet meer.
Rondtrekken was leuk en niet moeilijk:
dat mocht zonder vergunning. Toen
we in Tilburg op het grote kamp kwa
men, vond ik het in het begin niet zo
gezellig. Je werd gedwongen op één
plek te blijven en dat viel tegen. Maar
de banden op het kamp groeiden en
iedereen hielp elkaar. Met de nieuwe
verhuizing worden die banden weer
doorgeknipt." Ook mevrouw Van
Wanrooy vond het reizen en het grote
kamp gezelliger. Over de manier waar
op ze weer moesten verhuizen, zijn ze
niet te spreken. Mevrouw Van Wan
rooy: "Het was een gedwongen keus.
We zijn wel op het Binnenhof geweest,
maar ze luisteren toch niet.” Meneer
Boon is bang dat er nog geen eind is
gekomen aan het gesol met de woon
wagenbewoners: ”De kleine kampjes
gaan ook zeker weer weg. Straks komt
er een minister, die zegt dat we weer
op één plek moeten gaan staan. Als ze
kuren krijgen, worden we weer aange
pakt.”
Op 21 maart j.l. organiseerden ANBO en Humanitas een
themamiddag over het onderwerp "Over wonen van
ouderen gesproken”. De belangstelling daarvoor was
groot want er waren ruim 80 personen aanwezig. Het
onderwerp van die middag had een algemeen karakter
en als vervolg hierop organiseren ANBO-Humanitas een
tweede bijeenkomst op donderdag 16 mei a.s. om 14.00
uur in het buurthuis Hoogvenne in de Kazernehof.
Er kan dan onderling gesproken worden over uw eigen
woonwensen en de mogelijkheden die u ziet om deze in
Tilburg te verwezenlijken. Wij wijzen u er op dat wij geen
woningen kunnen toewijzen maar wij kunnen onderling
er over praten en misschien een weg uitstippelen om te
bereiken waar en hoe wij willen gaan wonen. Een ieder
Hing heeft, dus ook niet-leden zijn van har-
donderdag 16 mei.
minister, die
plek
3n ge
rden
