Leren met plezier
op volksuniversiteit
Terra Nova
Ouderen in tel
n
b.v.
COLOFON
NG
1991
1991
POST
x SCRIPTUM
rIKUM
555955
'EL
Sociale veiligheid
OTO
RVU
Nieuwjaar migranten
Sport en spel ouderen
Goede voeding
Informatie Hulpcentrale
Donderdag 3 januari 1991 - pagina 13
DE TILBURGSE KOERIER
jari 1991 - pagina 12
N GULDENS!!!
Nova,
ing
25.
lol
ood
ter
Wie kent
direct- en
dwerend
ar
7, Tilburg
rdeen
ils semi-
HET WOORD
IS AAN...
Het hoofdstuk inkomen is veruit het
kortst en gaat niet echt in op de ’stille
talkaarten
LT
OG
jllektie
Vlarktstr.)
rijf
luur
35,55
33.55
33,55
35,55
33,55
31.27
30,72
30.72
33,55
31,27
33,55
34,05
...41,90
41,90
41,90
41,90
.4120
41.90
39,90
.37,90
37.90
37,00
41,90
41,90
41,90
41,90
41.90
.41,90
39.90
36.90
41,90
41,90
41.90
39,90
39,90
ja-
op
als
moet
kring
je pre
gint”,
119.00 uur
OO uur.
rood
ultra mild
extra mild
FTEN EN SHAG
eel per slof!
eubelen.
Over het feit dat ouderen door werk
gevers als een wegwerpartikel worden
gezien, maakt het kabinet zich niet
echt druk. Flexibele pensionering en
(her- )intreding van ouderen op de ar
beidsmarkt wordt niet van overheids
wege ter hand genomen, maar als een
zaak van werkgevers- en werknemers
organisaties gezien.
De regering heeft onlangs de beleids
nota ’Ouderen in tel’ gepresenteerd.
Een pak van 1320 pagina’s vol be
leidsteksten, deel nota’s en voorstu
dies. Centrale doelstelling van de no
ta is de ’’integratie van de ouderen in
de samenleving": de mate waarin
ouderen vanaf 55 jaar werken, actief
zijn in de politiek, aan het culturele le
ven deelnemen en aan educatie doen.
smaakt over bewegingsactiviteiten voor
>n. In dat Sport- ,en Spelspoorboekje
op allerlei vragen over wat u aan
doen. Daarnaast staat er informa-
ourg allemaal te doen is aan sport
rum, Beelaer
is goed bereikbaar met
armoede’. Over zorgverlening leren
we dat het aanbod zo goed mogelijk
moet worden afgestemd op de vraag
ernaar van de gebruikers, maar dan
wel binnen het beschikbare financiële
kader. Daaruit blijkt dat niet de be
hoefte van de ouderen uitgangspunt
is, maar het geld dat de politiek be
schikbaar stelt.
Leren is leuker dan je denkt; dat gaat ook op voor ouderen. In Til
burg kunnnen ze voor diverse onderwijsniveaus op verschillende
plaatsen terecht, bijvoorbeeld de Seniorenacademie. Ook de
Open School heeft activiteiten, waaraan ouderen kunnen mee
doen, of die speciaal op hen gericht zijn. En wie het leuk vindt
(vakken van) MAVO, HAVO of VWO te volgen kan les krijgen op
het Tilburgs Dag-/Avondcollege. Een andere instelling die zich
ook op alle leeftijdsgroepen richt, maar veel ouderen trekt, is
volksuniversiteit Terra Nova in de Nieuwlandstraat.
Een interessant lichtpunt is de be
schouwing over ’leeftijdsgrenzen’. De
regering belooft met een standpunt te
komen over het hanteren van leeftijd
bij beslissingen over harttransplanta
ties.
Plezier
Eén van de voordelen van de volksu
niversiteit is volgens directeur
Grootenboer, dat je soepel kunt over
stappen. Zo kun je na Engels naar een
groep vijftig-plussers gaan die leren
volksdansen. En door de gezelligheid
kun je ook met plezier leren, juist als al
wat ouder bent.
En het is belangrijk te blijven leren, of
het nu om kennis gaat of om bijvoor
beeld bewegen. Grootenboer: ’’Vroe
ger hield je rond je dertigste op met le
ren, maar tegenwoordig ga je heel je
leven door. Tot je je hoofd neerlegt, bij
wijze van spreken. En al wordt het op
een gegeven moment wat moeilijker
dingen uit je hoofd te leren; mijn erva
ring is dat ouderen net zo goed leren
als jongeren, in sommige opzichten
zelfs beter.”
Informatie: Terra Nova, Nieuwland
straat 44-46, 5038 SP Tilburg; tel. 013
- 426269.
Educatie voor ouderen is volgens de
nota een belangrijke voorwaarde voor
volwaardig maatschappelijk functio
neren, maar er wordt geen cent extra
voor uitgetrokken.
KTIE
aankoop van Iedere
drank 1 stempel,
iven u recht op
IT DERBY PILS
-1991
Seniorenwijzer
I Wordt eenmaal in de twee weken
opgenomen in de Tilburgse
I Koerier
Redactieraad:
I Diny van Bladel-Verbunt
Jan van Groos (voorzitter)
I Joop Janmaat
1 Jacques Joosten
I Karei Luiijf (eindredacteur)
I Harry Strijbosch
Ad de Vet
I Andr Walraven
Redactiemedewerkster:
I Ivonne van der Zande
I Redactieraadsadres:
Redactieraad Seniorenwijzer,
I p/a Lange Schijfstraat 107, 5038
TT Tilburg, tel. 350505.
Kopij kan opgestuurd worden
I naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier, postbus
I 10001, 5000 JA Tilburg, tel.
I 368805.
Studiekringen
Een andere tamelijk nieuwe activiteit
van Terra Nova zijn de studiekringen
voor ouderen. Onder begeleiding stel
len de groepen van gemiddeld vijftien
mensen zelf hun studieprogramma
vast voor 25 lessen. ”Dat kan zware
kost zijn, maar ook een wat lichter
programma”, vertelt Grootenboer. ”Er
Ook bij de toneelcursussen leren
ouderen snel volgens Grootenboer:
”Je kunt zien dat oudere mensen veel
meer levenservaring met zich meedra
gen. Zij kunnen bijvoorbeeld heel ge
makkelijk andere mensen spelen, om
dat ze al veel hebben meegemaakt. En
dan zie je dat ouderen in één les het
zelfde leren, waarvoor jongeren min
stens twee lessen nodig hebben.”
Het woord is aanis de titel van een ru
briek waarin iedereen van 55 jaar en ouder
aan het woord kan komen om de lezers te
informeren over allerlei leuke, gezellige, in
teressante, opmerkelijke zaken. Schrijf iets
op, maak een verhaaltje van ten hoogste
200 woorden en stuur dat op naar de redac
tie van de Seniorenwijzer, per adres Til
burgse Koerier, postbus 10001, 5000 AJ in
Tilburg onder vermelding van "Het woord
is aan....”. Inzenden betekent niet dat er
automatisch geplaatst wordt.
Op vier december was het dan zover: de laatste morgen van onze senioren
cursus. Wat had ik een twijfels vóór ik aan de cursus begon. Zou ik het wel
doen? Was het niet beter de pas verworven vrijheid als 'Vutter' ten volle uit te
buiten door lekker niets te doen? Toch bleef de uitdaging trekken om weer te
studeren: bij de tijd blijven is juist belangrijk als je niet meer werkt. Inschrij
ven dus!
Toen kwam de keuze. Wat sprak mij het meeste aan? Sociale filosofie; vrije
tijd en arbeid; kijken naar architectuur...? Het werd psycho-gerontologie, dat
dicht bij mijn vroegere studie en werkterrein lag. Dat bleek later bij meer cur
sisten het geval te zijn. Bovendien leek het bestuderen van het gedrag van de
mens in de tweede helft van zijn levensloop heel helder voor mezelf.
Het werd een positieve ervaring! Gezellige contacten en openhartige ge
sprekken met leeftijdgenoten van 51 tot 78 jaar. Gedegen, goed gestructu
reerde hoorcolleges waardoor de 'turf' van een leerboek duidelijker werd en
beter te behappen. De werkcolleges bleken te kort, omdat er met elkaar nog
zoveel te bediscussiëren viel.
Nu het certificaat nog. Een enkeling koos voor het echte tentamen, de meer
derheid voor een solo- of duo-werkstuk van vijftien pagina’s. Weer anderen
vonden het zonder certificaat ook prima.
Op de vervolgcursus in februari zien we elkaar terug. Mijn werkstuk moet ik
og maken; daarvoor is de rustige januari-maand goed. Aan de slag dus!
1w. M. F.-van D.
Reden voor u om via de ouderenorgj
nisaties de komende tijd de druk o
de overheid te vergroten. Maar ook a
er verkiezingen zijn, bent u écht in tel!
A.W.
”We richten ons op vorming van jon
geren en volwassenen”, vertelt direc
teur Fred Grootenboer van Terra No
va, "maar onze cursussen zijn zeker
interessant voor ouderen. Dat blijkt
wel uit de cijfers: van de 2500 deelne
mers die we trekken, zijn er 800 ouder
dan vijftig jaar. We hebben creatieve,
vormende en onderwijscursussen,
maar veel van die programma’s heb
ben alle drie die elementen in zich.
Dat maakt ze extra aantrekkelijk voor
ouderen. Bovendien gaat het niet al
leen om de lesstof, maar is ook de ge
zelligheid een belangrijk bestand
deel”, aldus Grootenboer.
er een directe samenhar
voldoende inkomen, ges<
vesting en een goede gezondheid
enerzijds en de gewenste integratie
anderzijds. Maar maatregelen blijver
grotendeels uit.
Ook ouderen kunnen voor allerlei zaken terecht bij de
Hulpcentrale aan de Spoorlaan. Gratis of voor een kleine
vergoeding zijn de vrijwilligers van de centrale u bij van
alles behulpzaam. Dat kan gaan om het opknappen van
karweitjes, boodschappen doen, vervoer per auto, huis
houdelijke klusjes, of zo maar samen iets doen of een
praatje mafcen.
Ook biedt de Hulpcentrale thuiszorg en oppas bij gehan
dicapte ouderen. En natuurlijk is er de telefonische SOS-
dienst, die dag en nacht bereikbaar is voor een gesprek
over wat u bezighoudt. Informatie over al deze zaken is
na te lezen in een folder die u kunt krijgen bij de Hulp
centrale, Spoorlaan 320. Bellen kan ook: telefoon 013 -
433584.
De afdeling Tilburg van de ANBO organiseert op donder
dag 10 januari in de Postelse Hoeve een themamiddag
over sociale veiligheid. Na een inleiding door mevrouw
Gwen Kriekaard is er gelegenheid voor het stellen van
vragen en discussie. De middag begint om 14.00 uur en
is ook toegankelijk voor niet- leden. Dat geldt ook voor
de nieuwjaarsbijeenkomst die aansluitend om 16.00 uur
gehouden wordt, ook in de Postelse Hoeve.
In de vorige Seniorenwijzer meldden we dat voorzitter A.
Hallebeek van het Overleg Tilburgse Ouderenorganisa
ties (OTO) opgevolgd zou worden door de heer A. Klei
ne. Dat was niet juist: de heer Kleine volgt de heer Halle
beek wel in het OTO op als vertegenwoordiger van de
Oude Makkers, maar de nieuwe OTO- voorzitter wordt
pas in de loop van deze maand gekozen.
Om iets te leren hoef je niet altijd de deur uit. Zo heeft de
educatieve omroep Radio Volksuniversiteit (RVU) tal van
interessante programma’s op radio en televisie, ook voor
ouderen. Gisteren is bijvoorbeeld op Radio 5 de eerste
aflevering geweest van ’Groepswonen voor ouderen’;
volgende week woensdag kunt op dezelfde zender om
9.30 uur daarvan het tweede en laatste deel horen. Ook
de andere RVU-programma’s zijn vaak de moeite waard.
Ze zijn van maandag tot en met zaterdag tussen 9.30 en
10.00 uur te beluisteren via Radio 5.
Op televisie is de RVU doorgaans op zondag (vanaf 'j
21.05 uur).en maandag na het 8 uur-journaal te zien op I
Nederland 3. Vaste TV-programma’s van de RVÜ zijn het
Milieubericht, Werken aan werk en het praatprogramma I
van Ischa Meijer. Maar ook literatuur, voeding en landen
komen bijvoorbeeld aan bod in speciale RVU-program-
ma’s. Vermeldenswaard is ’All along the watchtower’,
volgende week maandag om 20.50 uur, over de nog l
steeds actieve 70-jarige bluesgitarist en - zanger John
Lee Hooker.
In Nederland wordt oud en nieuw feestelijk gevierd. Ook j
migranten luiden het nieuwe jaar uitbundig in.
de grote hoeveelheden afgestoken vuurwerk door Chi
nezen niet? De restanten blijven vaak dagenlang op de
stoep liggen, want opruimen zou ongeluk kunnen bren
gen! Op 15 februari wordt het Chinees nieuwjaar ge
vierd: vrienden en familie worden bezocht, schulden ver
effend en nieuwe kleren gekocht.
Voor Antillianen geldt Oud- en Nieuwjaar zelfs als een
nationale feestdag. Surinaamse Hindoestanen vieren op
1 maart het nieuwjaarsfeest Holi Phagwa, waaraan overi
gens veel niet-Hindoestanen enthousiast deelnemen.
Wij denken vaak dat alleen in Tilburg en regio Driekonin
gen wordt gezongen. Maar in Spanje, Portugal en Italië
is Driekoningen een speciale feestdag voor kinderen met
cadeautjes en snoep. Zelfs scholen en bedrijven zijn ge
sloten.
Wilt u meer weten over feest- en gedenkdagen van mi
granten: de Openbare Bibliotheek Tilburg biedt u volop
informatie.
Kennis opfrissen
Er is een groeiende belangstelling
voor de Seniorenacademie, die een
jaar geleden gestart is door de Katho
lieke Leergangen en de Katholieke
Universiteit Brabant. Ouderen kunnen
daar allerlei cursussen volgen die
worden gegeven door docenten van
de HBO-instelling en de universiteit.
"Maar je ziet dat veel ouderen twijfe
len om daar naar toe te gaan”, zegt
Fred Grootenboer, ’’omdat ze al lang
geleden van school zijn gekomen.
Daarom is er de 'Seniorenmix’^an Se
niorenacademie, Terra Nova en het
Dag-/Avondcollege.” Samen met het
Dag-/Avondcollege organiseert de
volksuniversiteit in dit verband bij vol
doende belangstelling een opfriscur
sus voor groepen van een twintigtal
oudere deelnemers.
"Ouders leren hun kinderen pra
ten, kinderen leren hun ouders
zwijgen”: een schrijnend gezegde
dat we niet te letterlijk moeten op
vatten. Toch weten we uit ervaring
dat dergelijke uitspraken soms
waarheid bevatten. Zo’n uitspraak
kan namelijk de conclusie zijn van
een gesprek tussen oudere men
sen over het gedrag van hun kin
deren in bepaalde situaties. Een
hard oordeel.
Volwassen kinderen zien de zor
gen en problemen van hun ouders
uit een andere gezichtshoek en
misschien ook wel beter, maar dat
geeft hen nog niet het recht hun
ouders niet te laten meebeslissen
over zaken die henzelf in de eerste
plaats aangaan. Als we als ouders
ervaren dat we buiten die beslis
singen gehouden worden, doet
dat zeer.
Onduidelijk is of onze kinderen er
voldoende bij nadenken, of dat ze
juist te rationeel denken. Maar we
mogen ze er wel op wijzen, dat ze
verkeerd bezig zijn. Ze moeten
ons niet leren zwijgen, dat doen
we toch al genoeg. Ze moeten ons
ook laten praten.
Het gezegde in het begin van dit
stuk brengt onze kinderen mis
schien aan het denken. Hang het
maar aan de muur. Op een goed
zichtbare plaats.
zijn studiekringen geweest die zich
met cultuur en met voorzieningen
voor ouderen hebben beziggehouden.
En er is er een bezig over de econo
mie van het herenigde Duitsland.”
”Als je een afgepast programma wilt,
"’^et je natuurlijk niet bij zo’n studie-
ig gaan, want je weet nog niet wat
jrecies gaat doen als je er aan be
gint”, aldus Grootenboer, "maar dat
maakt het natuurlijk wél spannend.”
Tijdens de bijeenkomsten van de stu
diekringen kunnen de deelnemers
gastdocenten uitnodigen, bijvoor
beeld van de Leergangen. Maar ook
maken cursisten zelf inleidingen of
verslagen over deelonderwerpen, na
dat ze die uitgediept hebben. En er
zijn excursies mogelijk: zo ging een
groep die zich bezig hield met archi
tectuur naar de Sint Jan in Den
Bosch.
Van de lessen worden verslagen ge
maakt, zodat de deelnemers aan het
eind van de cursus een bundel krij
gen, waarin ze alles nog eens kunnen
nalezen. De studiekringen zijn klaar
blijkelijk populair en succesvol, want
een groep heeft zich als geheel al in
geschreven voor een nieuwe cursus.
U begrijpt het al: van werkelijke inte
gratie is geen sprake als geen dam
wordt opgeworpen tegen het uitstoten
van ouderen uit het openbaar bestuur
Bovendien moeten het inkomen, de
positie op de arbeidsmarkt en de kan
sen op educatie structureel beter wor
den. Op al deze terreinen geeft de no
ta weinig houvast.
De redactieraad en medewerkers van de Seniorenwijzer
gaan vol goede moed en dito voornemens het nieuwe
jaar in. We hopen u ook in 1991 leerzame en prettige in-
1 formatie te bieden op deze vaste pagina in de Tilburgse
Koerier. Met plezierig hard werken en uw reacties en bij
dragen lukt dat vast. Wat we u toewensen is leergierig
heid, zin om te lezen en bovenal natuurlijk geluk en een
goede gezondheid!
Een paar weken geleden kon u het uitgebreid op deze
pagina lezen: het Gecoördineerd Ouderenwerk SBT en
het Bureau Ondersteunig Tilburgse Sport (BOTS) heb
ben een boekje gemaakt
Tilburgse ouderen. Ir.
50+ vindt u antwoord c
beweging kunt en mag d
tie in over wat er in Tilbi
en spel voor ouderen.
Het boekje is gratis te krijgen bij de wijkbureaus van de
SBT, het BOTS, wijk- en buurthuizen, het VVV-kantoor
en het gemeentelijk informatiecentrum.
Vaak lezen of horen we over het belang van goede voe
ding, zeker als het gaat om vitaminen, voedingswaarde
of zoutgehalte in voedsel dat industrieel gemaakt wordt.
Daarnaast worden we overspoeld met voedingsadvie
zen. Soms zijn die moeilijk te begrijpen en dus ook moei
lijk in praktijk te brengen. Zeker voor (alleenstaande)
mannen en vrouwen die nooit aan koken zijn toegeko
men.
Een kookcursus kan uitkomst bieden. Daarom organi
seert het Gecoördineerd Ouderenwerk SBT een kook
cursus voor beginners van 55 jaar en ouder. In de afge
lopen jaren is gebleken dat deelnemers daar veel ge
leerd hebben. De cursus werd niet alleen gewaardeerd
vanwege de informatie, maar ook door de gezelligheid
en het kontakt met anderen. En natuurlijk door het gezel
lig samen eten van wat de cursisten hadden klaarge
maakt.
Begin februari start weer een nieuwe cursus voor begin
ners. De twaalf lessen zijn op zaterdagmorgen van 9.00
tof 13.00 uur in het Streekcentrum, Beelaert van Blok-
landstraat 2. Het Streekcentrum i«
buslijn 2.
Wie meer informatie wil of zich wil opgeven, kan terecht
bij de heer J. van Hout van de SBT, Lange Schijfstraat
107, 5038 TT Tilburg; telefoon 013 - 350505.
Veelzijdig
Het aanbod van de Tilburgse volksuni
versiteit is veelzijdig. Veel ouderen
doen bijvoorbeeld mee aan talencur
sussen. Zo zijn er uit die leeftijdsgroep
veel inschrijvingen voor de nieuwe
cursussen Russisch en Hongaars,
maar ook in andere lesprogramma’s
doen veel ouderen mee.
Maar je kunt er meer doen dan een
taal leren. Er is een aparte toneelcur
sus voor vijftig-plussers en mensen in
die leeftijdscategorie kunnen bij Terra
Nova ook leren omgaan met compu
ters. Fred Grootenboer: "Dat laatste
gaat op een aangepaste manier. Het
gaat er niet om in een korte tijd veel te
leren, maar om met die apparaten ver
trouwd te raken.”
Volgens Grootenboer past Terra Nova
ook bij andere cursussen de lessen
aan voor ouderen: "Hun manier van
leren en onthouden zijn anders. Be
langrijke zaken onthouden ze moeite
loos, maar ze hebben de neiging min
der belangrijke dingen terzijde te
schuiven. Daarom passen we lesstof
en studiemateriaal aan. En natuurlijk
houden we rekening met het leertem
po. Daardoor is het geen probleem,
als je al een tijd geen onderwijs meer
hebt gevolgd, of als je een geringe
vooropleiding hebt”, aldus de direc
teur van Terra Nova.
Creatief
Wie bijvoorbeeld nooit de kans heeft
gehad muziek te leren maken, kan
zich daar op latere leeftijd toch in be
kwamen. Tijdens de lessen spelen de
cursisten al heel snel op blokfuit en
ritme-instrumenten als xylofoons en
wood blocks.
ONES en
ZIJNEN
75 cl 29,39
champagne 75 cl 36,63
da Blanca
*ut 75 cl 9,39
tdelaCheralerte. 12,72
wette de Llmoux brut
75 cl 11,06
die cocktail 75 cl 4,61
a pofre Williams, litchl of
75 cl 4,94
hol vrije schulmwijn
75 cl 9,72
De beleidsmakers realiseren zich dat
ing is tussen
schikte huis-
gez<
“te in
- ie
latregelen blijven
