De zon schijnt, het leven kabbelt voort
njk
West-
Europa
I
Arm...
1
Feestcreaties
ding
Op visite in het noorden van Thailand
(24)
UW KERSTDINER
A LA CARTE EN OP DE TIJD
DIE U SCHIKT.
KERST-ANTIEKMARKT
@De Postelse Hoéve
Donderdag 20 december 1990- pagina 25
DE TILBURGSE KOERIER
ier 1990-pagina 24
j
Lang leve de gekko!
Voor het winnen van ruwe opium worden de papaverbollen gekerfd.
Op weg naar het noorden.
lang J
lacht
Pjotr Peeremans
Karen-meisje.
De
haarverzorging,
Bresser van Nev
Op 2e Kerstdag zijn nog enkele plaatsen te reserveren. Informatie op aanvraag.
NEDERLANDS GROOTSTE
itale
nbe-
Ik be-
gende artikel beschrijft enkele dagen van de reis door het
noorden van Thailand, ”het land van de vrije mensen”.
STADSSPORTHAL TILBURG
23-24-25-26 december
Alle dagen van 11.00-18.00 uur
Org. v. Aerle 04920-25483 (160 stands)
hoort
oijpjes
sm.
af-
voe-
van
M-p' HOTEL RESTAURANT CONGRESCENTRUM
Dr. Deelenlaan 10-Tilburg-Telefoon 013-636335.
Kerst vieren in De Postelse Hoeve. In een ambiance die hóórt bij zulke dagen.
opium
irdt f“
voor
iruine opium
gekneed en
insecten is onze mug maar
een onbeduidend, bescheiden
het doek
nt op te
taal om
Het blijft verbazingwekkend voor
"’“‘’terling, dat ’s ochtend om acht t
land zwijgend pas op
;t. Het volkslied schalt
litiegetrouw door de
9 (COncv»
23 nov<
geestelijke hoogwaardigheidsbekleders. In het tijdschrif
i ondergaat
de zee van
gevecht
is. Als er ineens schaduwen zijn bij elke
heuvel, en de hitte niet langer alles wat
leeft in haar ban heeft. Als de palm en
dadelbomen zich schijnen te streiken en
groen afsteken tegen de nog helderblau
we lucht, dan is het stil. Een stilte die als
een signaal is voor hét leven om te begin
nen.
De voet van een rotsmassief verheft zich
uit het okergele zand als een eiland uit
de zee. Hier ligt Yatar Deve een kleine
nederzetting, eigenlijk niet meer als één
grote bontgekleurde tent. Binnen wonen
Boujamaa de sheik, een verzameling
mannen en vrouwen en de kinderen.
Inhalen in onoverzichtelijke Onderweg passeren we een
bochten is schering en inslag vrij groot aardappelveld
j’ een opgave van
isies en berichten
blad gestaan heb-
Ik besh
veertiger
’’Guest t
elijk len van
zijn Het Gut
Prettige Kerstmis
Gelukkig Nieuwjaar
C.P. van de Zanden
Wijn van de maand
Champagne
Deutz
brat
\48’0
vstreekrecepten
I
vrouwen is doende
t de zijden van de tent
.inderen het signa
rennen. Vanuit het zuiden
.eine groep kamelen omge-
voetgangers die hun
het gezicht getrokken
licht gebogen houding
aag wie weet hoeveel kilo-
i. De laatste paar duizend
t zeker niet de zwaar-
eind van de middag
regenen. Dat
lang, maar veel
binnenplaatsen
minuten helemaal
luid- lopen
Een veis ii
- -- de nistvel
eerbetoon aan land
Ivallen.
lit en een reiziger uit
;ns in Manit’s ’’guest
L, ga ik vandaag de
r bezoek bij de heuvelbe-
oorspronkeujk uit China
Foto (collectie Gemeente Archief Tilburg):
Op 23 november 1932 vierde de Congregatie van de Zusters van Liefde haar
In de tuin achter het klooster poseerden de zusters samen met enkele
logwaardigheidsbekleders. In het tijdschrift Tilburg wordt het boek
Uw slijter m de binnenstad
Schepens en van Esch
Speciaalzaak in wijnen en gedistilleerd
Heuvel 42-TILBURG
Tel. 013-420104
immer van de 8e jaargang
thrift Tilburg. Na de speciale
igh uitgave (mei) en de special
kerk van het Heike (septem-
dit weer een regulier nummer
Tilburgse tijdschrift voor ge-
schiedenis, monumenten en cultuur. bruikelijke historische kalende
Centraal in dit nummer staat een arti- o.a. melding gemaakt van t"“
kei van twee jonge Nijmeegse historici over bekende Tilburgse scho».
over de ondernemers van de firma Van zijn gekomen. Zoals bekend
Dooren en Dams. In een van de vol- boek verschenen over de Rijks
gende Mijmeringen komen we er uit- gemeenschap Koning Willem
gebreid op terug. Ronald Peeters komt 1991 125 jaar in Tilbi
met een artikel dat een tweede aanvul-
ling is op zijn straatnamenboek uit
1987. Hill i
verse media al uitgebreid aan de orde 1 d bw^r m nnr
gekomen. Katholiek Tilburg in beeld R°?* Pannen- Waar nu one
van Ed Schilders en Ronald Peeters is ™derwiJs w.°,rdt 8eëevfei} werd.
vooral besproken in de zin dat de 1914 «ewerkt aa" hefl ™ssiebewust
anecdotes aan de orde kwamen of dat ”a
hun'rigèn roomsejeugdrtro^n^Voor helminaparkgezeten.
Totslot heeft’Tilburg’-
Roiinio het historische kader waarbinnen het ae art^elen, recensie
IVVUlllv bock geplaatst moet worden wat meer “ie er dn Jaar in Eet b«
’’Coventrykinderen” aan geeft
1945
Op 8 februari 1945 vertrokken van diverse
opstapplaatsen in zuidelijk Nederland
groepjes jongens en meisjes in de leeftijd
van 8 t/m 15 jaar naar een vakantiekamp in
het Engelse Coventry, het Baginton Fields
Hostel, later ’’Jong Nederland” genoemd.
In Tilburg kwamen alle groepjes kinderen
samen en vandaar ging het door België naar
Ostende. In het kamp in Coventry, dat na
een lange reis werd bereikt, werden de kin
deren door leiders en leidsters bezig gehou
den met spelletjes, wandelingen, uitstapjes
en films. De meeste kinderen van toen (en
hun leiding), wonen nu vermoedelijk op an
dere adressen, hetgeen hun opsporing be
moeilijkt. Dat geldt zeker voor de meisjes,
die veelal zijn getrouwd en een andere naam
gekregen hebben. Degenen die hebben deel
genomen aan de eerste kinderuitzending
naar Coventry in Engeland kunnen zich
voor een reünie aanmelden bij onderstaand
adres. Mevrouw A. Nieuwenhuizen-Weel,
P. v. Haarenstraat 35, 5022 CR Tilburg, tel.
013-436368. De reünie wordt gehouden op
11 mei 1991 in het Oorlogs en Verzetmu-
seum te Overloon.
ven
burgu
houder,
zijn zij
meter g
meter zi
ste.
Eén van de kamelen draagt een schom
melende last met van alles. Op een ande
re zit achteloos Yrrep met afhangende
kledingstukken en het gezicht vrij. Voor
hem is het vooruitzicht zijn rijdier op de
knieën te dwingen en af te stijgen alles
zins prettig. Nog eens dwalen zijn zwar
te ogen langs de kleine karavaan, de ka
melen de kleine groep geiten en de voet
gangers. Tussen de voetgangers gaat
met soepele bewegingen een nog jong rij
dier. De slanke benen, lichtbruin de
vacht vol en warm van kleur.
December: de feestmaand bij uit
stek. Een maand waarin de vrouw ex
tra aandacht besteedt aan haar uiter
lijk. Ook een maand van donkere
avonden met kaarslicht en het samen
zijn met vrienden. De schittering van
lamé en pailletten, stijlvolle kleding en
geraffineerde haardracht.
Haar met een luxe uitstraling, dat is
wat vrouwen de komende feestdagen
dragen. Kapsels uit de sixties, maar tot
stand gebracht met de technieken van
de jaren 90. Creatieve modellen al dan
niet met een luxe haarband of apparte
accesoire.
om niet te zeggen Het is te mérken aan de uitbundige
r ja, wie leeft hier manier waarop hij zijn oude automo-
shuis. Het bed én de biel over de heuvels stuurt. Met ware
zijn de meest wezenlijke ele- doodsverachting gooit hij zich door de
menten in het interieur. Voor het open bochten. Inhalen in onoverzichtelijke
raam zit fijn gaas om lastige muskieten bochten is schering en inslag. Het re-
weren. Maar muskieten in de tropen gelmatig afwachten of we al dan niet
zijn moeilijk te vergelijken met onze met een tegenligger te maken zullen
muggen. Vergeleken met deze brutale krijgen is weinig bevorderlijk voor
insecten is onze mug maar een onbe- mijn gemoedsrust. Onze Japanse
duidend, bescheiden schepsel. Ik be- vriend lijkt onverstoorbaar, maar ja,
sluit het zekere voor het onzekere te hij zit op de achterbank en ik naast
nemen en koop een aantal gloeistaaf- chauffeur Manit.
jes, die een geur verspreiden waar
muskieten niet zo dol op zijn.
Als boven de woestijn de zon onderg
is het dan stil? Als het zijn in Ck.
zand niet langer een geruisloos
is. Als er ineens schaduwen z
en de hitte niet lange
haar ban heeft. Als
>men zich schijnen te
t de
streek, zorgt ervoor dat etensresten
snel verdwijnen. Het op deze manier
r wordt tijdens het jaar-
st geslacht en geconsumtwu.
istvrijheid van Cha Na hoort
iwken van enkele pijpjes
ibleem.
- ---e dor
pen zien. De papavervelden zijn im
mers dieper in de heuvels gelegen.
ge- Daar komt bij dat de gre
alle opium verwerkt wordt in h_JO
Dit wil overigens niet zeg-
in grotere plaatsen als
en Chiang Rai ook onge-
pium kunt schuiven. Daar
iken duidelijk anders en is
„leid troef. Niet zo vreemd
want de gevaren van opium
al de daarvan afgeleide heroine
■r de hele wereld bekend,
een van opium, opvallc
Yatar Deve is een rustplaats voor veel
woestijngangers. Het doel van menige
karavaan. Het ontleent zijn naam aan
de vorm van het rotsmassief dit lijkt een
liggende kameel.
Eén van de v
et iaar- aan een Van uc ^9
reerd slaan; voor de kir
naar buiten te re—
nadert een kleit
door enkele
i strak voor
en. In een l
■j vandaag
gegaan.
zijn voor hun
De periode rond Kerstmis is voor veel mensen een uitsteken- Mijn kamer is sober,
de gelegenheid om hun reis- of vakantiebestemming voor de |Pa”aaJTbinnenst
komende zomer vast te stellen. Dat was dit keer ook voor het venTiator ^ndei
geval voor Pjotr Peeremans uit Tilburg. Hij besloot na vier
jaar weer eens te kiezen voor een reis naar het Verre Oos
ten. Bestemming: Thailand, Maleisië en Singapore. Het vol-
Mijn eerste hele dag in Chiang Mai. Ik
besluit bij Manit een fiets te huren.
Het enige exemplaar dat nog beschik- ^erfe dorP dat w". zul
baar is lijkt uitsluitend gebouwd voor !fet‘s een nederzettlng
de kleinere Thai. Met mijn gestalte van Karen is een van de
ruim 1,80 m. bezorg ik tijdens mijn Gouden Dnehoek bevol
fietstocht door de stad en de directe 1S beftrfkkehJk
omgeving menige Thai enkele aange- de hoofdweg. Als
name momenten. Sommige mensen JT181 een religieuze diens
liggen bijna dubbel van het lachen als Karen aJn evenals
ze de grote Europeaan op zijn minia- ^en
tuurfiets zien voortploeteren. Maar de naaÉ
zon schijnt, het leven kabbelt voort en eods
ik lach dus vrolijk mee. De groene
rijstvelden lijken hier helderder van
kleur dan in het zuiden.
Tijdens mijn tocht wip ik even aan bij
het restaurant Daret’s. Ook hier is
maar weinig veranderd. Hetzelfde in
terieur met zoals gebruikelijk een aan
tal gekko’s tegen de muur. Deze hage
dissen horen bijna bij het interieur van
veel woningen en openbare uitspan- lcuu
ningen in het land. Ze doen geen mens Al1!,
kwaad, maar zijn een meester in het
--auskieten
Een forse bries zorgt voor dat het aan het eu.<.
eraSeafkoding
meestal niet zo lanj
straten, pleintjes en
Op het treinstation van Chiang Mai is staan binnen enkele ir
in vier jaar weinig veranderd. Bij de blank.
uitgang is het een drukte van jewelste.
Veel autochtonen verdringen zich om
een ’Farang’, een buitenlander
pikken. De clientele uit Australië,
Amerika en West-Europa laat het zich
allemaal gelaten welgevallen. Sommi
gen zijn nog maar net wakker. En de
nacht was kort ondanks de meer dan
gemiddelde consumptie van het zware
Singha-bier of de beruchte Mekong- Ik besluit mee te rijden met Manit De
whisky. veertiger heeft een klein pension of
De nachttrein van Bangkok naar het ’’Guest House” net buiten de stadwal-
noordelijke Chiang Mai is betrekkelijk len van de tweede stad van Thailand.
comfortabel. De slaapplaatsen zijn Het Guest House is eigenlijk de wo-
ruim en een forse bries door de ge- ning, waar de kleine Thai samen met
opende ramen zorgt voor enige afkoe- zijn vrouw en twee dochters leeft en
ling. Het is juli en we zitten dus in het werkt- Een prachtige, donkere houten
broeierige regenseizoen. Hier aan de woning in de typische Thai-stijl. Vrij
rand van de Gouden Driehoek is de hoog op palen gebouwd en zowel v
temperatuur en atmosfeer gelukkig als achter gedeeltelijk opengewe
wat aangenamer dan in de hoofdstad. De ’’voorkamer” heeft Manit ingér
Je kunt er in ieder geval van op aan, als restaurant.
Tussen de vormen van de kameel zit
Yeseltar, perfect evenwicht makend met
de bewegingen onder haar. Zij is niet
van de woestijn. Zij komt van het zuiden
van over de bergen waar het land vrucht
baar is. Yeseltar is een jonge vrouw, een
meisje nog. Haar schoonheid heeft een
accent door haar eenvoud en ingetogen
heid. Zij is op doorreis. Yeseltar is op
zoek naar een plaats om te wonen en te
leven. In de dessas tussen de heuvels van
haar land heeft zij haar familie achter
gelaten. Als bagage heeft zij voorafzich-
zelf en de regels van haar volk. "Ben
geen leugenaar, geen luiaard en geen
dief’. En zij weet, wie geen dromen
heeft zal er ook nooit één waar zien wor
den. Zij heeft een wereld van halfslach
tigheid achter zich gelaten, schijnwaar
heden nauwelijks bedekt door wat men
zelf van de verschillende religies zich
heeft eigen willen maken. Willekeur dus.
Yeseltar niet, zij zocht echtheid, waar
achtigheid. Al meerdere dagen is Yrrep
haar begeleider. Een handgebaar van
hem brengt een glimlach op het gezicht
van Yeseltar. Zij zijn op tijd in Yatar
Deve.
Als wonderen bestaan dan is de woestijn
er één van. Een tweede zou het opkomen
van de maan boven de horizon ervan
kunnen zijn. In Yatar Deve houdt Bou
jamaa ervan zelf zijn koffie te zetten.
Heet en uit kleine goudkleurige kopjes is
het een lekkernij, het brengt de bewo
ners van de tent en de gasten bijeen. Na
zonsondergang is het om deze tijd van
het jaar koud. Op een koperen schaal
brand een toorts van boombast die ge
drenkt is in olie, de geur is aangenaam
en vooral de warmte is welkom.
Yeseltar zit geleund tegen het opgetrok
ken been van Yrrep bij het vuur. Boven
haar de sterren. Een nacht, klaar voor
een wonder zoals dat lang geleden ge
beurd is in deze tijd van het jaar in een
zelfde omgeving hier niet ver vandaan.
De geboorte van de mens Jezus Chris
tus, ook de zoon van God. Yeseltar kent
Jecoratieve haarverzorging, hier de verhalen. Deze hebben haar over-
van Bob en Pim Bresser van NewWave tuigd. Vooral wat deze man toen hij vol-
Hairfashion in Tilburg, gefotografeerd wassen was de mensen heeft geleerd
door Geert van Loon. heeft haar erg aangesproken. De een
voudige leer van elkaar liefhebben én
van daaruit met elkaar omgaan. Geen
sluwe streken die voortkomen uit c
gunst en andere minderwaardige gevo
lens. Een harmonische samenleving vi
gelijkgestemde mensen die alle reden
hebben evenveel van elkaar te houden
als van zichzelf. Zij zal naar het westen
van Europa gaan.
Yeseltar’s gedachten, de warmte van het
vuur, de geborgenheid van haar omge
ving en de sterren smelten samen. Haar
zwarte haar valt als een sluier voor een
deel voor haar gezicht. Deze keer legt
haar vinger het niet terug achter het oor.
Yeseltar slaapt en droomt.
voor het winnen van ruwe opium,
waarvan later ondermeer morfine en
heroine gemaakt kan worden. Met de vetgemeste dier
introductie van gewassen zoals de lijkse feest geslai
aardappel hopen sommigen een alter- Bij de gastvrijh
natief te bieden voor de papaverteelt. ook het roker
Tot op dit moment zonder veel succes, opium. Dat is op zich geen probli
Voor de volkeren in de heuvels blijft De politie laat zich zelden in deze
r de Het kost later ,op de dag meer moeite papaver de voornaamste bron van in- pen zien. De papavervelden zijn
uur om bij een dorp van de Lahu, één van komsten. Daar komt bij dat opium mers dieper in de heuvels gelege...
- _r de de andere volken in het gebied, te ko- door de mensen zelf vaak wordt ge- Daar komt bij dat de grote bulk aan
plaats maakt. Het volkslied schalt dan men Na de auto geparkeerd te hebben bruikt als een soort medicijn voor alle opium verwerkt wordt in het nabijgele-
imrners traditiegetrouw door de luid- iopen we een kjeüi uur verder de heu- kwalen. Een prop ruwe bruine opium gen Burma. Dit wil overigens niet zeg-
sprekers van elke radio-ontvanger. Een Vels in. De route loopt langs kleine wordt daarbij een tijdje gekneed en gen dat je in grotere pla»^
bijzonder moment, omdat ook de rijstvelden en grote bananenplanten en vervolgens in een pijp opgerookt. Chiang Mai en Chiang Rai -
vnj meeste auto’s als eerbetoon aan land dwars door snelstromende beekjes. dwongen opiur
voor en konmgshuis stilvallen. Onderweg passeren we een vrij groot liggen de zaker
neewerkt Samen met Manit en een reizi®er uit aardappelveld. Op borden langs de De polltie baat Zich zelden in voorzichtigheid
ingericht Japan die eveneens in Manit’s’’guest rand van het veld wordt vermeld dat (fóze domen zien natuurlijk,- o
house te gast is, ga ik vandaag de bet om een ontwikkelingsproject gaat. en vooral de daarvan afgek
heuvels in. Op bezoek bij de heuvelbe- voor veel bewoners van de Gouden zijn over de hele wereld bek
woners, die oorspronkelijk uit China Driehoek, het grensgebied tussen jn het Lahu-dorp worden we gastvrij Het roken van opium, opvallend zoet
afkomstig zijn. Thailand, Laos en Burma, vormt de onthaald door ’’hoofdman” Cha Na. van geur en smaak, zorgt er in elk ge-
We rijden al vroeg de hoofdweg naar papaverteelt de belangrijkste bron van jn zijn bamboe paalwoning worden we val voor, dat ik minder problemen heb
Chiang Rai op. Manit is goed geluimd, inkomsten. De papaver wordt geteeld getrakteerd op verse meloen. De resten met de rit terug naar Chiang Mai. En
vrucht verdwijnen door een slapen? Dat heb ik die nacht gedaan
aangebracht ’’stortgat” in de 315 zelden tevoren.
varkei
Nog juist voor Kerstmis verschijnt het Een vaste rubriek in het tijdschrift is
vierde nummer van de 8e jaargang van altijd ’Tilburg Kort’. Hierin worden in
het tijdschrift Tilburg. Na de speciale het kort boeken en artikelen die over
Van Gogh uitgave (mei) en de special de historie, de cultuur of de monumen-
over de kerk van het Heike (septem- ten van Tilburg gaan besproken. Het
ber) is dit weer een regulier nummer aanbod is dit keer bijzonder groot,
van dit Tilburgse tijdschrift voor ge- Naast de in deze tijd van het jaar ge
bruikelijke historische kalenders wordt
o.a. melding gemaakt van twee boeken
over bekende Tilburgse scholen die uit
-:1ekomen. Zoals bekend is er een
J jksscholen-
t. uivtn II die in
>urg gevestigd is.
ider bekend is een boek over Mill
l. F. Ros schreef over 100 jaar Mill
i in Nederland. Aandacht is daarbij
ook voor de in 1912 gestichte Tilburg
se vesting die beter bekend staat als de
Pannen. Waar nu ondememers-
al vanf
bewust’
n. Daar
liet Wil-
Na een klein uur rijden zijn we bij het
dorp dat we zullen bezoeken.
van de Karen.
Je volken die de
luden Driehoek bevolken. Het dorp
jk eenvoudig te bereiken
Is we arriveren is
ist aan de gang.
Karen zijn evenals de meeste vol-
i in de streek animisten. Overigens
ingen ook veel etnische Thai natuur
godsdiensten aan. Naast het boeddhis
me. De diensten van de Karen worden
door mannen of vrouwen bezocht.
Nooit door mannen én vrouwen. De
vrouwen zijn deze keer bijeen gekomen
in een schamele hut van bamboe en
palmbladeren. Manit, Hamoto en ik
hebben een plaatsje gekregen op de
voorste rij. Eén van de vrouwen houdt
een soort spreekbeurt. Het is opval
lend dat er weinig vrouwen aanwezig
i in de traditionele klederdracht van
cn om xwuuu, maar zijn een meesver m n« lan8e Y°°r de
In het L
onthaald
In zij
e gastvrij
Cha Na.
irden we
getrakteerd op verse meloen. De resten
van de vrucht verdwijnen door een
speciaal aangebracht ’’stortgat” in de
vloer. Een varken onder de woning,
een gebruikelijk verschijnsel in deze