1
r
errit Poels verhuist niet mee
i
HOOGSPOOR B.V
0 S L_
archïtekten-en interieuradviesburó
e inspiratie van Poels
moet tastbaar blijven
Js
v
Over de toekomst
electrotechnisch installatieburo
N.S.Plein 10-Tilburg-Tel 013/425182
w
llfl
JP,
AKZO
’Het werk
NILFISK^
J.
WAAROM
BIJ DEZE HEER
EEN AUTO
KOPEN?
mag geen
verslaving
worden’
KB
jj
toine oomen avb, Willem ll-straat 12 5038 BG ti burg 013-425939
--
1
Z
DETILBURGSE KOERIER
Donderdag 23 augustus 1990- pagina 20
DE TILBURC
•’s
I-
“I
v/h H.C. van Doesselaere
Ier
is
Boy Set
Magai
zoals hij wel
Taken verdeeld
Ir
Hans Opbroek
strc
De
SI
GO: DBETERBERTENS
Provincialeweg 77,5503 HB Veldhoven
Tel. 040/532922
B.g.g. 06/52957588
Ook voor projectwerk bent u
bij Sikkens onder dak.
Assurantiekantoor
v.d. Langerijt b.v.
Aan deze bijlage
werkten mee
VANKUIJK
DEUREN B.V.
BV
WEGENBOUWMAATSCHAPPIJ
Tel. 013/672581
073/566529
jels
ie
Peter Elshout
Twan Geurts
Karei Luijff
Hans Opbroek
Peter Pennartz
Gert-Jan Remmers
Gerard Rutten
Met dank aan alle
adverteerders
Wilteindstraat 10 - Goirle - Tel 013-342932
Uiteinden
opvangc
terecht.
van schoonmaakmachines
tot mobiele afzuiginstallaties
koud en warm water
hogedruk-spuiten.
zaken,
het bek
rekening:
onderhol
Citroën Bertens Tilburg BV
Geminiweg 39, Tilburg
(Industrieterrein Oost),
telefoon 013-423030.
jkomst is t
9 samenwer
ingen. Zij
jrd worden om
onze c
verzorgd
monde li
ïKStroomi
schok
‘■g is. We
jat de
/eer een
je
schat dat
n dak-
jat je
toetten
tdaging
het
net huis,
aan het idee
ilakende
>ude dag
"We heb,
hiernaast
van de Vt
werkbegt
"Maar da
rooien er,
daarvoor
niet. De e
gebruikei
en een pt
grondwat
N.V.TILBURGSCHE
WATERLEIDING-MAATSCHAPPIJ
Handelsregister Tilburg dossier no. 405
GOBD
DRINKWATER
EIST EEN SCftÖQN
Het hoei
introduc
zo ingeb
regio, da
waar je I
overbod
bruikbar
eigenlijk
Poubelle
heleboet
daadwei
cijfers: a
liefst 60.
m3 huist
Stedeke:
tot driezi
totbeddi
"Hetove
van men
omligget
bepalen
zonderh
zoverku
Uw installatie is onze
zorg, ook na de
oplevering.
I n de ’t
I Konir
medewe
en dauv
ergens
Bijna tie
Het ecol
maar da
Konings
paprika’
pompoe
natuurlij
met wist
lelijk komen ze dan bij een
jcentrum als Huize Poels
Zulke ontwikkelingen
hebben de werkdruk ongelooflijk
verhoogd. Daarop inspelen vraagt
veel creativiteit.’
postbus 2
5000 AA Tilburg
Ringbaan Oost 401
5014 GH Tilburg
Telefoon 013/422
wij met de grootst mogelijke
zorg hebben uitgevoerd.
Wij wensen Huize Poels van
harte geluk met de ingebruik
name van hun nieuwe huis
vesting.
ten nieuwe behuizing: prima. Maar hoe moet het
EL verder met het opvangcentrum nu Gerrit Poels niet
meer dag in, dag uit tussen de bewoners en
medewerkers te vinden is? Hans Opbroek, directeur
van het opvangcentrum, kijkt terug en blikt vooruit.
'Met Gerrit Poels verdwijnt een zeer markante
persoonlijkheid. Hij is altijd de centrale figuur geweest.
Alle dagen van het jaar. Poels Staat voor een
mentaliteit, voor een speciale aanpak, een keuze van
werken. Dat zie je aan zijn omgang met de bewoners
en de medewerkers. Hij weet altijd precies wat er in het
huis aan de hand is. Het is een illusie om te denken dat
je zo iemand kunt vervangen.’
A^errit Poels geeft zijn onafscheidelijke pijp aan
Maarten. De oprichter en geestelijke vader van
het opvangcentrum dat naar hem is genoemd, verhuist
niet mee van de Ringbaan-Zuid naar de Gasthuisring.
Twee en twintig jaar was hij de onvermoeibare motor
van Huize Poels. Elke ochtend om vijf uur present.
Onvermoeibaar is hij op zijn 61-ste nog steeds. Maar
het wordt tijd dat anderen het roer overnemen. De
verhuizing bleek het aangewezen moment om op te
stappen. ’Ik heb me voorgenomen de bewoners van
vroeger te gaan opzoeken, als een pastoor die komt en
gaat.’
Vinder
hebbe
keer d;
komen
gemak
meege
zijn fa\
die Bo
twaalf
Uitdaging
'Door Gerrit Poels heeft het huis
een eigen visie, een filosofie
ontwikkeld. Die vind je terug in de
Nu is dat het milieu. Je gelijk wordt
ingepalmd door de geschiedenis.
Dat gaat heel geleidelijk.'
Ringbaan Oost 114
5013 CD Tilburg-Holland
Tel. 013/433020
Fax 013/471782
Stroomlijning
Huize Poels gaat zijn zaakjes dan
wel strakker regelen, een paar
principes uit de begintijd blijven
overeind. Het ene opvangcentrum
is namelijk het andere niet.
Sommige zijn al helemaal
gestroomlijnd. Dat geldt voor
Huize Poels zeker nog niet. ’Huize
Poels blijft vasthouden aan de
laagdrempeligheid: iedereen moet
er bij ons in kunnen. Ook de regc
voor opname en voor heropname
Maar dat is allemaal over en
voorbij. Je doet water bij de wijn.
In de loop van twintig jaar zijn de
mensen meer afstand gaan nemen
tot hun werk. Vroeger was het een
manier van leven, nu is het een
werksoort als een andere. Dat
meeslepende gevoel door dik en
dun is er niét meer.’
De prachtigste illusies verliezen op
den duur hun glans. Ze raken uit
de kijker. Indertijd stonden de
opvangcentra in de belangstelling.
Gerrit Poels doet er niet
nostalgisch over. ’Je kunt niet
blijven wie je was en dat mag je
ook niet van anderen verlangen.
Het is de wet van de geschiedenis.
eigenzinnige karakteristieken van
het centrum. Werken bij Poels
betekent niet dat je een
opvanghuis ’runt’, maar dat je
soepel inspeelt op de beh<
van de bewoners. De uitc
voor de medewerkers is I
oplossen van de problemen die
zich elke dag opnieuw aandienen.
1 il mensen niet in een
ppen. Het gaat om heel
met al zijn tekorten en
De wet van de
geschiedenis
Het zat er dus al een tijdje aan te
komen. 'Maar het onderzoek heeft
het laatste zetje gegeven. Het is
beter dat ik.me niet meer met de
organisatie bemoei. Ik zou een sta
in de weg worden. Ik had het nog
tijden kunnen volhouden, hoor.
Met mijn 61 jaar barst ik nog van
de energie. De verhuizing naar de
nieuwbouw heeft het besluit in een
stroomversnelling gebracht.’
De aanpak uit de beginjaren past
niet meer bij deze tijd, stelt Poels
nuchter vast. 'Jarenlang heerste
hier een pioniersgeest, gedragen
door een grote groep van
voornamelijk vrijwilligers. Alle
medewerkers waren overal en
altijd inzetbaar. Niemand werd
geremd door zijn privésituatie.
Alles zal anders
worden
Maar ja, de tijden veranderen. Ook
Huize Poels moet de bakens
verzetten. Op gegeven moment
loopt het allemaal niet meer zo
lekker in het opvangcentrum. Er
wordt gepraat en vergaderd en
een extern onderzoekbureau zet in
1988 de sterke en zwakke punten
op een rij. De conclusie: een prima
instelling, maar er komt niet uit wat
er in zit. Er moet een duidelijker
structuur komen. Sindsdien is er
met vallen en opstaan naar een
goede formule gezocht, die past
bij het werk van Huize Poels.
Centraal daarbij is dat vier
medewerkers, teamleiders,
gezamenlijk verantwoordelijk
worden voor de leiding over het
dagelijkse reilen en zeilen in huis.
Poels, luchtig met zijn pijp
zwaaiend: ’Ik hoef niet bang te zijn
dat er na mij een regeringloos
tijdperk aanbreekt. Alles zal anders
'worden, dat wel. Met de nieuwe
organisatie komt er een eind aan
het informele circuit. Als ik was
gebleven zouden veel mensen mij
toch blijven aanspreken op de
oude manier, als woordvoerder
van de ongeorganiseerde periode.
Dan zou de nieuwe aanpak geen
kans krijgen.’
nva tiid
23072*
Fotografie:
Leen Bedaux
Jos Lammers
Geert van Loon
Vanaf onze oprichting in
1961, verzorgden wij alle
voorkomende licht-, kracht
en zwakstroominstallaties in
tehuizen, scholen, kantoren,
winkels, fabrieken, enz.
Hoe nu verder
Geijkte vraag, bij elk afscheid: hoe
nu verder? Een en zestig jaar is
geen leeftijd om al met de armen
over elkaar te gaan ziten. Wordt
het een krantenwijkje,
eens heeft geopperd?
’Ik zal in elk geval niet elke dag bij
het centrum langsgaan, hooguit
een enkele keer voor een bakske
koffie. Ik heb me wel voorgenomen
om de cliënten van vroeger op te
gaan zoeken. Niet als
hulpverlener, maar als oude
bekende. Als een soort pastoor die
komt en gaat. Ik ben benieuwd hoe
het hen in al die jaren is vergaan.’
Poels is ook van plan de ontelbare
foto’s te verzamelen die er in de
loop van meer dan twintig jaar van
het huis en de bewoners gemaakt
zijn. Misschien komt er nog eens
een tentoonstelling van.
Dan blijft er de zorg voor het
huishouden. Samen met zijn vrouw
Angelique, die vanaf het begin
nauw was betrokken bij het
opvangwerk, is Gerrit Poels
verantwoordelijk voor de
opvoeding van vijf geadopteerde
kinderen. Hij heeft zijn cello weer
van zolder gehaald, legt regelmatig
een plaat van zijn favoriete
componist Mahler op de draaitafel
en krijgt nu eindelijk de tijd om zijn
uitgebreide postzegelverzameling
op orde te brengen.
’We hebben een aantal
■voorbereidingen getroffen.
Inhoudelijk en organisatorisch.
Met Poels verdwijnt de dagelijkse
leiding. Met horten en stoten
hebben we toegewerkt naar een
structuur waarin vier teamleiders
de verantwoordelijkheid dragen
voor de dagelijkse gang van
i. Zij nemen ook een deel van
ïleidswerk voor hun
!~g: het beheer, het
i .oud en de contacten met
derden. Meer dan vroeger hebben
we de taken verdeeld en
vastgelegd. Dat betekent vanzelf
dat je een stukje van het informele
karakter inlevert.’
’Die veranderingen in de
organisatie staan natuurlijk niet op
zichzelf. De laatste jaren is het
bestuurlijk werk aanmerkelijk
toegenomen. Ook is de
problematiek van de daklozen die
hier aankloppen ingrijpend
verzwaard. Huize Poels krijgt
steeds meer mensen aan de deur
die kampen met een complex van
problemen. Eenzaamheid,
vervreemding, verslaving en
psychiatrische nood. Mishandeling
en een gebroken gezinsstructuur.
Ze worden vaak van het kastje
naar de muur gestuurd.
La Poube
verband
En hoewf
compleet
liggen er
duidelijke
Coördina
uit waar
vandaan
de jaren
magazijn
huisraad
was bede
maar das
bewonen
Als die w
wonen, k
symbolis
kopen di<
Ons jongste project omvat
het ontwerpen en uitvoeren
van de complete electroni-
sche installaties in de ver
bouw en nieuwbouw van
Huize Poels te Tilburg, die
i liggen niet vast,
jn hebben we hier onze
ie dat wil kan bij ons
ilopen voor een praatje en
jp koffie, de hele dag door.
t je wel vaak met de
jzigheid van de
PPÜ-
iroept
van onze cliënten
Bovendier
instuif: wie
binnenin^
een kop
Daardoor zit j
barre aanwezighe,
onderkant van de maatschap^
Met alle conflicten die dat opr^,
tussen de bezoekers en de
bewoners. De spuiters tegen de
drinkers, zeg ik wel eens. Daarmee
steken wij onze nek uit. En dat
moet zo blijven.’
Sikkens Brabant I
Moeskampweg 10
5222 AW Den Bosch
Tel. 073/215755
zich elke dag o
Huize Poels wil
hokje stopp~"
de mens,
talenten.’
’Hoe ellendig de situatie soms ook
mag zijn, mensen blijven
verantwoordelijk voor zichzelf. Ze
moeten zelf meewerken aan het
oplossen van hun problemen.
Daarmee voorkom je dat ze verder
afglijden, dat ze zich zielig gaan
voelen.’
’Onze benadering is gericht op
doorstroming. Het verblijf hier
duurt zolang als nodig is
werken er naar toe dat d
bewoners uiteindelijk we
eigen plekje vinden in de
samenleving. Men schat dat er
tussen de 40 tot 50.000 dak- en
thuislozen zijn in Nederland. Zij
komen meestal wel in een
opvanghuis terecht, maar er is een
ernstig tekort aan
vervolgvoorzieningen waar
mensen tijdelijk of langdurig
onderdak vinden met steun van
buitenaf. Kenmerkend voor Huize
Poels is en moet blijven dat we er
staan voor de mensen die op dit
moment behoefte hebben aan
onderdak en hulp. Dat we
daarmee geen afgebakende
doelgroep hebben en geen
vastomlijnde werkwijze nemen we
op de koop toe.’
Gerrit Poels: bij zijn leven al een
legende in Tilburg en verre
omstreken. Eigenzinnig, kleurrijk,
vol wrange grappen. Een beetje
sjofel type, als je hem zo bij het
opvangcentrum ziet arriveren op
zijn onverwoestbare rijwiel. Plastic
tasje onder de snelbinder. Een
gretige verteller met wijsgerige
inslag. Een man die op eigen
houtje een nieuwe manier van
sociale opvang ontwikkelde. Hij
steekt zijn pijp nog maar een keer
op.
Het verhaal begint in 1968. Gerrit
Poels breekt met bijna alles wat tot
die tijd zijn leven heeft gevuld. Hij
leest opeens geen boeken meer,
zet zijn geliefde cello op zolder,
neemt ontslag als godsdienstleraar
en hangt zijn paterspij aan de
kapstok. Geschokt door de ellende
waarin hij de verschoppelingen
van de maatschappij aantreft,
begint Poels in de Tiiburgse
Poststraat een opvangcentrum.
Iedereen die geen dak boven zijn
hoofd heeft is er welkom. De
medewerkers, die Poels terzijde
staan, beschikken niet over de
vereiste diploma’s, maar over des
te meer inzet en
doorzettingsvermogen. Het is een
ongeorganiseerde boel in die
eerste pioniersjaren. En eigenlijk
dat het handelsmerk van Huize
Poels gebleven. Direct helpen, niet
zeuren: dat inschrijfformulier komt
later wel.'Laat dat mens nou eens
efkes gaan zitten en z’n accu
bijladen.’
Een beetje gestoord
Intussen wordt er wel over
nagedacht of die instuif niet een
beetje korter kan. En of het
opvangcentrum elke dag zo lang
open moet zijn, bijna de klok rond.
Gerrit Poels lacht geamuseerd:
'Kijk, ik maak elke morgen om vijf
uur de deur open. Maar ik ga 's
avonds ook om negen uur naar
bed. Een beetje gestoord, vind je
niet? Dat kun je van een ander niet
verlangen. Ik denk dat er in het
nieuwe gebouw wel een
nachtportier zal komen.’
Natuurlijk is dat jammer, vindt
Poels, maar het is niet anders. ’Ik
heb eens op een rijtje gezet wat ik
's morgens vroëg zoal doe. Van
alles en nog wat. De charme zit
hem in het geheel. Je staat dicht
bij de mensen. Goed en kwaad,
elke dag kom je elkaar weer tegen.
De mensen weten hoe je het wil
hebben, 's Morgens is er nooit
rotzooi. Er gaat zeker iets
veranderen door mijn vertrek. Dat
kan niet anders.’
dat er goede en voldoende
vervolgvoorzieningen zijn. Huize
Poels zelf heeft daar het nodige
aan gedaan. We hebben een heel
circuit opgezet van instellingen
zoals La Poubelle en de Pollepel.
Er zijn plannen in de maak voor
een alternatief gezinsvervangend
tehuis. Een van de belangrijkste
taken voor de toekomst is het
versterken van de samenwerking
met andere instellingen. Zij
moeten gemotiveer
ook met Poelsklanten in zee te
gaan.’
'De mentaliteit van Gerrit Poels om
problematische mensen toch dp te
nemen, te begeleiden, het opnieuw
met ze te proberen, ook al lijkt het
soms hopeloos. Die mentaliteit
moet voor iedereen een toonbeeld
blijven. Gerrit Poels is niet te
vervangen, maar zijn inspiratie
moet tastbaar blijven in het nieuwe
pand aan de Gasthuisring.’
Samenwerking
'Het slechtste wat ons kan
overkomen is, dat met het vertrek
van Gerrit Poels en met de toeloop
van het aantal daklozen, er
concessies worden gedaan aan
het eigen karakter van Huize
Poels. We moeten geen
beperkingen stellen aan de
instroom. Het is dan wel belangrijk
Geen gezichtsverlies
Het centrum verliest bij het
afscheid van Gerrit Poels een
bekend gezicht. 'Maar dat zal niet
leiden tot gezichtsverlies,’ grapt
hij. De nieuwe ploeg zal het zonder
hem ook wel redden, daar zit hij
niet over in. 'Het besluit om op te
stappen maakt me eerder rustig
dan dat het me dwarszit. Het
schept duidelijkheid. Voor het huis,
voor'mezelf. Ik ben nu a
gewend en ga in een bis
gezondheid aan mijn ol
beginnen.’
'Je moet weten wanneer je
ophoudt, het werk mag geen
verslaving worden. Er is altijd het
gevaar van verstarring en routine.
En ik ben natuurlijk behoorlijk
cynisch geworden in de loop dc
jaren, soms ga ik te ver met mijn
grappen. Ik zie de nieuwkomers
wel eens met de oren klapperen.
Het is toch af en toe ook om
gallisch van te worden. Al die ex-
bewoners die steeds weer
terugkomen. We lachen hier wat
af.’