de woonvorm voor ouderen
in de toekomst?
n
Seniorenacademie
COLOFON
iïrenft
atwns
ANBO
Zwemles
40 Vrouwen 60
i
I
I
pp- n n ii
£f llr dJ -2=]
fSTRA
POST
SCRIPWM
JURG
W
*aat 76 Tilburg
itrend
rbed?
ireide
ling!
De wevers en
Vincent van Gogh
Opening Trefpunt Ouderen
in de IJpelaer
Bedrijven bezoeken
Informatie over Abbeyfield
Inkomens van ouderen
Songfestival
mei 1990-pagina 10
Woensdag 23 mei 1990 - pagina 11
DE TILBURGSE KOERIER
Abbeyfield
/ordt
rerk T
isï«
«r
>P
il-
of volgens afspraak
15
useur
LOOu,
het
tigingen de grootste
xialist in Nederland!
v.d. W.
IUUUI u
368805.
I
I
ES
WATERBEDDEN
n tegelcentrum
<-Tel. 04255-4015
Bij Zonnehof wordt hard gebouwd om de datum van 1 januari 1991 te halen.
Foto: Geert van Loon
HET WOORD
IS AAN...
jrealiseerd
i ouderen
De Seniorenacademie Brabant is een
initiatief van de Katholieke Universiteit
Brabant en van de Hogeschool Katho-
daarop wordt
nteresseerden
schr
ken
de Oper
tatiemaf
op t
aan\
Of
K<
>urg. De Senio-
ogelijkheden tot
onderwijs via
ge-
i oude-
ie voor
Seniorenwijzer
Wordt eenmaal in de twee weken
ipgenomen in de Tilburgse
Coerier
xperi-
Maar
Redactieraadsadres:
Redactieraad Seniorenwijzer,
p/a Lange Schijfstraat 107, 5038
TT Tilburg, tel. 350505.
Kopij kan opgestuurd worden
naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier, postbus
10001,5000 JA Tilburg, tel.
kFSTRA
^rwjookflties!
Redactieraad:
Diny van Bladel-Verbunt
Peter Elshout (eindredacteur)
Jan van Groos (voorzitter)
Joop Janmaat
Jacques Joosten
Harry Strijbosch
Ad de Vet
Andr Walraven
Redactiemedewerkster:
Ivonne van der Zande
veg 243
Aan de burgemeester van de gemeente Tilburg:
Als burgemeester heeft u gekozen voor een mooi fietspadenplan, onder
andere voor voor het oud Beis Lijntje. Maar aan oudere mensen hebt u
waarschijnlijk niet gedacht. Als de lente komt en de fietsen uit het vet ge
haald worden, maken wij gebruik van die fietspaden. Daar is een maar
aan. Bij die fietspaden missen wij banken om eens even uit te rusten en te
genieten van de natuur. Hopelijk is er in het budget van de gemeentes
ruimte om toch enkele banken te plaatsen. U zou ons er een groot plezier
mee doen.
kenmerken. Eén daarvan is de aanwe
zigheid van een huisbegeleider. Dit is
een centrale figuur die dingen regelt
en persoonlijk contact heeft met de
mensen. Andre Walraven: ”We zoe
ken hiervoor een ouder iemand van
tussen de 50 en de 60 jaar. Die kan
zich goed verplaatsen in de belevings
wereld van van de bewoners.” De
huisbegeleider heeft zelf ook een wo
ning in het Abbeyfieid-eompiex io
daar p--
mensen hulp en ondersteuning
den als daar behoefte aan is. I
ook een aantal vrijwilligers worden in
gezet die hand-en spandiensten ten
behoeve van de bewoners verrichten.
Toekomstperspectieven
”Dit Abbeyfieldproject is een exj
ment,” zegt Andre Walraven.” k
in het Abbeyfield-complex en is
permanent aanwezig. Hij kan
nEr zal
>nkeie
^KEUKENS
■INGEN
Ringbaan
naar mevrouw
990. De kosten
«r 1,75. Deelr
’“oartout aanschaffen.
en zij betalen dan
Toen mijn zoon ongeveer vijfen
twintig jaar geleden tegen mij zei
dat Richard Strauss eerder ver
geten zou zijn dat The Rolling
Stones, vond ik dat ie zomaar
wat zei. Hij was pas zeventien en
wist het sinds kort veel beter dan
ik -dacht hij. Laatst zag ik op de
televisie dat The Rolling Stones
weer in Nederland waren. Het
Feijenoord-stadion was steeds
uitverkocht; meer dan 45.000
mensen op één plaats bijelkaar
om naar muziek te luisteren en
te kijken.
Ik denk niet dat mijn zoon gelijk
krijgt met die uitspraak van toen.
Maar ik ook niet, want ik dacht
dat zoiets als The Rolling Stones
met van die rare muziek, snel
over zou gaan als een rimpeling
op het water. Richard Strauss:
dat was het eeuwige getij: eb en
vloed zolang de wereld bestaat.
The Rolling Stones zullen net als
Richard Strauss nooit meer ver
geten worden. Of ik dat nou leuk
vind of niet.
Ik troost me met de gedachte dat
mijn zoon onlangs met zijn zoon
net zo'n verschil van inzicht
heeft gehad als ik toen met hem.
Met ingang van het nieuwe seizoen, augustus 1990, is er weer
plaats voor een nieuwe groep zwemlustige ouderen die deze
kunst nog niet beheersen. De zwemlessen vinden plaats in het
zwembad aan de Ringbaan Oost in Tilburg op maandagochtend
van 10.30u tot 11.OOu. Aanmelden voor
nisch iedere dinsdagmorgen tussen
zwembad, telefoon 420484. U kunt
adres luidt: Gemeentelijk Zwembé
CE in Tilburg. Als u belt mr*
mans. Inschrijven kan tot ui
gen voor houders van een F
die nog geen 65 jaar zijn kur
De kosten daarvan bedr
1,75 per keer extra.
tige
jn vinden plaats in f
jrg op maandagochtend
deze lessen kan telefo-
i 10.00U en 12.00u bij het
it ook een briefje schrijven. Het
>ad, Ringbaan Oost 152, 5013
noet u vragen naar mevrouw Wijde-
Jiterlijk 1 juli 1990. De kosten bedra-
Pas 65 per keer 1,75. Deelnemers
xunnen een passepartout aanschafft
iragen 16,50 per jaar
Da eerste voorjaarscursussen van de
Seniorenacademie Brabant zifter er
op. De 96 senioren die aan de cursus
sen deelnamen, genieten nu van een
welverdiende vakantie. Het merendeel
van de cursisten was goed te spreken
over het aanbod. Men oordeelde posi
tief over de stimulerende rol van de
docenten, het kunnen stellen van vra
gen, de aangeboden stof en het ni
veau, de accomodatie, de organisatie,
etc. In het najaar gaan er weer cur
sussen aan de Seniorenacademie van
start. Als voorbereiding d
er voor alle oudere geïnt
op maandag 27 augustus van 15.30u
tot 17.30u op de KUB een open dag
gehouden.
Sociaal contact
Het enige dat het bestuur min of meer
als voorwaarde stelt is dat de bewo
ners gezamenlijk de warme maaltijd
gebruiken. Dat is dan ook meestal het
moment waarop problemen,ideeën of
gewoon gezellige gesprekken de ron
de doen. Er kunnen dan activiteiten
worden gepland, zoals een fietstocht
of tuinieren. ”Het is echter niet de be
doeling dat we gaan overorganise
ren,” zegt André Walraven. ”De bewo
ners moeten in de eerste plaats zelf de
sfeer bepalen.” Naast het gezamenlijk
eten zijn er natuurlijk nog meer dingen
die de voor Tilburg nieuwe woonvorm
itaat alles in het te-
'onde, ontspannen
nocht u een water-
chaffen en u moet
:en... lig er niet wak-
eeptrend-adviseur
ver gespreide beta-
is. Het wooncomplex is
zo’n manier.dat de energi
kunnen blijven. Door de s
te drukken denkt men aan een huur
van ongeveer 450,- per maand te ko
men. Via huursubsidie kan daar wel
licht nog wat vanaf.
In 1990 is het 100 jaar geleden dat Vincent van Gogh overleed.
In heel het land vinden manifestaties plaats om de uit Brabant af
komstige schilder te herdenken. In het Nederlands Textielmu
seum in de Goirkestraat 96 in Tilburg wordt op 2 juni de tentoon
stelling "De wevers en Vincent van Gogh” geopend. Van Gogh
heeft tijdens zijn verblijf in het Noord-Brabantse Nuenen meer
malen wevers en hun weefgetouwen geschilderd. De expositie
laat zien onder welke omstandigheden de wevers leefden en
werkten. Er worden weefgetouwen, gereedschappen, gebruiks
voorwerpen, schilderijen, tekeningen, brieven en stoffen ge
toond. De tentoonstelling duurt tot 8 oktober. Het museum is ge
opend dinsdag tot en met vrijdag van 10.00u tot 17.00u, op za
terdag en zondag van 12.00u tot 17.00u en op donderdag tot
21,00u. De entree voor 65-plussers bedraagt 3,50.
Het woord is aanis de titel van een rubriek
waarin iedereen van 55 jaar en ouder aan het
woord kan komen om de lezers te informeren
over allerlei leuke, gezellige, interessante, op
merkelijke zaken. Schrijf iets op, maak een
verhaaltje van ten hoogste 200 woorden en
stuur dat op naar de redactie van de Senio
renwijzer, per adres Tilburgse Koerier, post
bus 10001, 5000 AJ in Tilburg onder vermel
ding van ”Het woord is aan....”. Inzenden be
tekent niet dat er automatisch geplaatst wordt.
en uitvoering.
3n gekombineer-
ikt en vaak voor
v geld goed
n kijken.
hebben weinig tot geen verzorging
nodig en in principe willen ze zelfstan
dig blijven wonen,” aldus André Wal
raven. Dat is een grote groep. Veel
van deze ouderen leven in een sociaal
isolement. Zij hebben steun nodig op
het sociale vlak. André Walraven: In
de Abbeyfield-woongemeenschap
kunnen zij worden gestimuleerd een
zinvolle invulling aan hun leven te ge
ven. Oudere mensen hebben elkaar
veel te bieden. Natuurlijk moeten de
bewoners zich wel kunnen aanpassen
aan de woongemeenschap. Het is
vaak een moeilijke overstap als je lang
alleen hebt gewoond. Daarom is priva
cy gegarandeerd. Abbeyfield is beslist
geen commune met gemeenschappe
lijk bezit. Iedereen heeft een eigen
voordeur. Mensen moeten zich terug
kunnen trekken als ze daar behoefte
aan hebben.”
Abbeyfield is ook voor iedereen be
taalbaar. Men heeft zich gerc J
dat de financiële situatie van
over het algemeen niet zo rooskleurig
‘3 gebouwd op
giekosten laag
servicekosten
In de maand juni houdt de stichting VIDO (Vrc
gang) op de dinsdagen 5 en 19 juni haar inloopn
14.00u tot 16.00u op het adres Gasthuisring 51 in
wen die informatie willen hebben over de overgar
daar met anderen over willen praten, zijn van harte
de maanden juli en augustus zijn er in verband met
geen inloopmiddagen. Inlichtingen telefoon 673062 o
rouwen In De Over-
‘'''■‘omiddfagen van
i Tilburg. Vrou-
ingsjaren of
i welkom. In
de vakantie
of 554312.
Op woensdag 6 juni aanstaande om 14.00u wordt het Teefpunt
voor Ouderen in wijkcentrum De IJpelaer in de Corellistraat 10 in
Tilburg officieel geopend. De openingshandeling bestaat uit de
onthulling van het naambord van het trefpunt en wordt verricht
door een oudere uit de wijk, mevrouw Van Gooi. Van 14.30u tot
16.30u zijn alle geïnteresseerde wijkbewoners en personen van
maatschappelijke organisaties op de openingsreceptie van harte
welkom. Het trefpunt is een aparte ruimte in het wijkcentrum
waar ouderen onder het genot van een kopje koffie of thee
zellig een praatje kunnen maken met elkaar. Ook kunnen
ren er terecht voor informatie over allelei onderwerpen dit
ouderen van belang zijn. In het trefpunt wordt ook een eetpunt
voor ouderen van de Stichting Bejaardenwerk Tilburg gevestigd.
Het trefpunt is dagelijks geopend van 10.00u tot 12.OOu en het
eetpunt van 12.00u tot 14.00u. Het telefoonnummer luidt 550326.
onze verwachtingen zijn hoog ge
spannen. Als het goed blijkt te gaan,
willen we in de toekomst zeker meer
Abbeyfieldhuizen gaan bouwen.
Gewoon tussen andere woningen,
over heel de stad verspreid, leder huis
moet zijn eigen karakter krijgen. Een
Abbeyfieldhuis zou ook een goede op
lossing zijn voor mensen van etnische
minderheden, die wanneer ze ouder
worden, vaak terugvallen in hun oude
culturele gewoontes. Het is dan een
veilige en beschutte woonvorm.” Op
landelijk niveau groeit de belangstel
ling enorm. Nederland volgt Tilburg
op de voet.
Een uitstapje waar u misschien niet zo snel aan denkt, is een be
zoek aan een bedrijf in de omgéving. Veel bedrijven stellen zich
open voor publiek. Het kan heel interessant zijn om te zien hoe
alles reilt en zeilt. Sommige bedrijven zijn alleen voor groepen te
bezichtigen en de meeste enkel op afspraak. Daarom is het altijd
verstandig van te voren even op te bellen. Gaat u bijvoorbeeld
eens kijken naar Brouwerij De Schaapskooi van de Trappisten in
Berkel-Enschot. Andere mogelijheden zijn bezoeken aan de tex
tielfabriek van Puijenbroek in Goirle, aan de geitenkaasmakerij
en melkerij in Haghorst of aan de Tilburgse Waterleidingmaat
schappij. In de gids ’’Hart van Brabant”, verkrijgbaar bij de
streek-WV Hart van Brabant, Stadhuisplein 128 in Tilburg, staan
alle mogelijkheden vermeld. Het telefoonnummer van de VVV is
013-351135.
lieke Leergangen Tilbi,r
renacademie biedt moge
het volgen van hoger
een aantal cursussen. Het aanbod dit
voorjaar bestond uit vijf cursussen:
cultuurgeschiedenis; gerontologie;
kunst in de samenleving; het heelal,
tijd en ruimte en sociale filosofie. In to
taal schreven 96 cursisten zich in voor
een cursus. Bijna tweederde van de
deelnemers waren vrouwen. De ge
middelde leeftijd van de deelnemers
bedroeg ongeveer 61 jaar. Van de
deelnemers had 7% een LBO-oplei-
ding; 21 een MAVO-opleiding; 4%
had MMS of HAVO gedaan, 7% had
vroeger een MBO-opleiding gevolgd;
8% zat eertijds op de HBS of het Athe
neum, 43% had een HBO-opleiding
genoten en 10% studeerde ooit aan
een Universiteit. Van het aantal cursis
ten werkte 56% niet meer. De redenen
waarom men een cursus volgde aan
de Seniorenacademie waren divers.
De belangrijkste: men was nieuwsgie
rig naar de inhoud, men wilde zichzelf
ontplooien en men wilde actief blijven.
Minder belangrijk waren contacten
met leeftijdsgenoten, de mogelijke-
heid tot samenwerking, het behalen
van een certificaat en de opstap naar
een reguliere opleiding in het hoger
onderwijs. Gemiddeld werd ongeveer
40 uur in totaal thuis gestudeerd. De
meeste cursisten willen zich inschrij
ven voor vervolgcurssusen.
In principe gaan er in het najaar 10
cursussen aan de Seniorenacademie
van start. Men kan kiezen uit:
Gerontologie; 85 jaar neurosen in Ne
derland; Sociaal beleid en armoede;
Ontwikkelingen m.b.t. vrije tijd en ar
beid; Midden- en Oost-Europa;
Geschiedenis van de architectuur; Al
bert Einstein; Sociale filosofie; Sociale
en economische problemen in Neder
land in de 20e eeuw en Politieke parti
cipatie voor ouderen.
Voor inlichtingen over de Senioren
academie kan men het volgende tele
foonnummer bellen: 013-394444.
Het Economisch Instituut Tilburg (EIT) heeft een onderzoek ge
daan naar de inkomens van ouderen. Het onderzoek heeft zich
uitgestrekt over de jaren 1984, 1985, 1986 en 1987 en is uitge
voerd in opdracht van het Ministerie van WVC. Van dat onder
zoek is een rapport gemaakt en dat is onlangs verschenen. In
het rapport wordt vooral aandacht besteed aan de inkomensont
wikkeling van ouderen. Een belangrijke conclusie is dat de inko
mens van oudere echtparen boven de 65 jaar met kinderen in de
periode van 1984 tot en met 1987 achteruit zijn gegaan omdat
de AOW niet gestegen is in die periode. Daardoor blijven oude
ren achter bij de gemiddelde welvaartsontwikkeling in de maat
schappij. Die achteruitgang geldt niet voor oudere echtparen
zonder kinderen. De gemiddelde inkomens van alle andere huis
houdens zijn tussen 1984 en 1987 gestegen met name vanwege
de stijging van de lonen.
Hoewel de Abbeyfield-woonvorm in Engeland al ruim 30 jaar be
staat, is dit idee in Nederland nog tamelijk onbekend. Pas in
1985 is de Stichting Abbeyfield Nederland opgericht. Die onbe
kendheid is er debet aan dat er in de bibliotheek nauwelijks lite
ratuur over dit onderwerp te vinden is. Op zich is dat niet ver
wonderlijk: vaak zijn nieuwe ideeën en ontdekkingen eerst be-
ireven in kranten, tijdschriften en brochures alvorens er boe-
i_over geschreven worden. Een aantal van die artikelen heeft
inbare Bibliotheek Tilburg bijeengebracht in de documen-
ap Abbeyfield die in te zien is bij de Centrale Bibliotheek
het Koningsplein. In de bieb is overigens meer informatie
iwezig over groepswonen door ouderen. Wat moet er bijvoor
beeld allemaal geregeld worden als een aantal ouderen besluit
samen te gaan wonen? In de boekjes "De aanhouder wint, 4 X
het bouwen van een woongemeenschap voor ouderen” en
"Vrijheid, zelfstandigheid en vriendschap; groepswonen van
ouderen” is daar veel over te vinden. Beide boekjes zijn uitgege
ven door de Landelijke Vereniging Groepswonen van Ouderen.
Dan is er nog het boek "Kom ’ns langs” van Anita Mathey (werk
zaam bij de Nederlandse Federatie voor Bejaardenbeleid). In dit
boekje vertellen ouderen over de manier waarop zij wonen en
hoe belangrijk het voor is om sociale contacten te onderhouden.
De afdeling Tilburg van de Algemene Nederlandse Bond voor
Ouderen (ANBO) heeft een nieuwe secretaris in de persoon van
de heer J. van der Touw, Elgarstraat 29, 5011 JE in Tilburg. De
heer Van der Touw volgt de heer M. van Kooten op. Deze laatste
is tot voorzitter benoemd van het ANBO-gewest Noord-Brabant.
Het adres van de heer Van der Touw is met ingang van heden
ook het correspondentie-adres van de Tilburgse afdeling.
Veel ouderen komen na het
overlijden van de partner in een
sociaal isolement. Zij hebben er
moeite mee hun leven in te vul
len. Vaak vervallen veel sociale
contacten en ontstaat vereenza
ming. Toch blijft de behoefte aan
warmte,steun en aandacht be
staan. Voor mensen die verzor
gingsbehoeftig zijn biedt opna
me in een verzorgings-of ver
pleegtehuis in veel gevallen een
oplossing. Maar wat als je nog
heel goed voor jezelf kunt zor
gen terwijl je toch zo’n behoefte
hebt aan sociaal contact? Voor
deze groep ouderen is er bin
nenkort in Tilburg een alternatie
ve woonvorm: Abbeyfield. We
hebben een gesprek met André
Walraven, mede-initiatiefnemer
en adviseur voor de Stichting
Abbeyfield Tilburg.
Het Abbeyfield-idee komt oorspronke
lijk uit Engeland en heeft zich in vele
landen verbreid. In Tilburg is men nu
bezig met de bouw van het tweede
Abbeyfieldproject in Nederland. Er is
al een project in Roosendaal. Het
nieuwe wooncomplex wordt gebouwd
naast verzorgingstehuis ’De Zonne
hof’. Per 1 januari 1991 zullen er acht
woningen beschikbaar zijn. Iedere be
woner heeft dus een eigen woonruim
te met keuken, douche en toilet en er
zijn centraal gelegen gemeenschap
pelijke ruimtes zoals een woonkamer
met keukenhoek, een hobbyruimte
een logeerruimte en een tuin.
Voor wie?
Voor wie is het Abbeyfieldproject nu
bedoeld? ”We richten ons op alleen
staande ouderen vanaf ongeveer 75
jaar, die nog redelijk vitaal zijn. Ze
Aanmelding en informatie
Er zijn nog plaatsen vrij in het Abbey
fieldhuis naast ”De Zonnehof”
Geïnteresseerden kunnen zich aan
melden of informatie vragen bij het se
cretariaat van de Stichting Abbeyfield
Tilburg, dat ondergebracht is bij de
SBT, Lange Schijfstraat 107. ”Na aan
melding volgt er een huisbezoek
waarin we de mensen informeren en
hun motieven achterhalen,” aldus An
dré Walraven. ”We kijken dan of men
sen wel geschikt zijn voor het wonen
in een woongemeenschap. Je hebt
natuurlijk toch een bepaalde mate van
tolerantie nodig. Mensen kunnen na
zo’n gesprek ook zelf bepalen of het
ze iets lijkt. De Stichting Abbeyfield
Tilburg bepaalt wie het meest in aan
merking komt voor een plaats. Een af
wijzing wordt altijd gemotiveerd. Maar
we hebben er vertrouwen in dat het
een succes wordt. Dit komt mede door
de inzet van het bestuur,
dat bestaat uit zeer enthousiaste en
kundige mensen en door de medewer
king die we krijgen van ’De Zonnehof’,
de gemeente en de VVT.”
Zoals gebruikelijk treft u onderaan de
rechterkolom weer wat aanvullende
informatie van de bibliotheek aan met
betrekking tot dit artikel.
In het buurthuis Korvel, Korvelplein 196 in Tilburg wordt op don
derdag 31 mei van 14.OOu tot 16.00u een songfestival voor oude
ren gehouden. De organisatie is in handen van het Activiteiten
comité Ouderen Korvel. Weet u nog een liedje van vroeger of
een gedicht om voor te dragen? Schroom niet en laat uw talen
ten zien tijdens het festival op 31 mei. Als u mee wilt doen, kunt u
contact opnemen met mevrouw Schoonings, telefoon 433573.