JAAROVERZICHT 1989
Kerst-
puzzel
Het jaar van
Oost-Europa
■sfc.
De prijzen
21100
N
IT
11 ff I l-H
Speurpuzzel 'Feestdagen'
M Puzzelbladen
T,
ir 1989-pagina 12
Donderdag 21 december 1989 - pagina 13
DE TILBURGSE KOERIER
BERLIJN-DE MUUR. - Wat
wijze
ïvrijd
Nazomer
De toekomst
Herfst en winter
ep: Tilburg haalde de landelijke pers met de aanpak ervan, (foto Geert
Tilburg 45 jaar bevrijd.
G
E
K
K
E
N
N
E
D
E
N
N
E
A
E
E
F
K
S
0
T
S
T
S
R
E
K
E
R
E
T
L
E
K
Y
E
G
E
N
N
E
D
G
K
U
E
R
U
R
S
E
W
E
E
L
T
R
K
N
S
K
N
E
E
I
G
K
0
Z
N
S
0
R
R
T
T
K
T
0
G
IALIST
s
E
S
T
E
G
E
V
E
W
T
K
T
N
E
U
S
U
K
K
N
P
T
T
E
I
L
P
E
A
K
D
S
E
P
L
E
E
N
T
R
D
P
E
B
M
enlijk verschillen van gewone kruis-
korte uitleg die u zal helpen bij het
E
S
0
E
I
E
E
N
T
N
0
R
U
A
De namen van de winnaars worden be
kend gemaakt in de uitgaven van de Til-
burgse Koerier van donderdag 4 januari
1990. De prijswinnaars krijgen ook per
soonlijk bericht van ons. Over de puzzel
wordt geen corespondentie gevoerd.
R
S
W
s
o
F
G
N
D
K
A
S
F
H
E
O
T
E
K
E
R
S
T
F
S
W
T
T
F
C
K
E
E
G
D
E
N
N
N
N
E
N
D
E
N
1
S
I
K
E
R
P
O
E
D
E
R
U
E
G
A
T
G
S
S
R
E
K
E
K
U
T
G
N
B
è1
De overgebleven
letters vormen
een wens.
BANKETLETTER
CHAMPAGNE
DENNEGEUR
DENNENAALDEN
DENNETAKKEN
EERSTE
KERSTDAG
FEESTELIJK
FEESTKLEDING
FONDANT
GEZELLIG
KAARS
KERSTROOS
KERSTSTER
KERSTSTOL
KERSTSTUKJE
KLOKKEN
KOOPAVONDEN
KOUD BUFFET
PIEK
POEDERSUIKER
ters tribune
september
,-aurpuzzels wezenli
woordraadsels, volgt hier een kc
Hondepoef
van Loon)
geen bal meer. De supports
i een groots vuurwerk. Vuurwerk in s
ien. De match moest gestopt worden.
1 “rijke mate zul
ivi De ger
in maart en
rappen vc
meer? Vast
as niet aan.
Lijkt dat u wat?
Wat moet u ervoor doen?
AMSTERDAM-NEDERLAND. - Ze zagen
was gehuld in de rookkolommen van
tijdens de wedstrijd Ajax-Austria Wit
toen in razenc
Duitsers mc
Hongarije
draad af
ging neer,
heid tussen
BEIJING-CHINA. - De dappere jonge student haalde de wereldpers. Hij voerde
een eenzame strijd tegen de tanks op het plein van de Hemelse Vrede. Even later
werd hij weggetrokken door omstaanders en de tanks vervolgden hun weg
bant en ook in Tilburg onstond com
motie over het kunstonderwijs. Op 7
februari overleed het oud-gemeentr
raadslid voor de Partij Midden P~
bant, de heer Jos van der Aa. In u
maand werd ook met veel succes c
Tilburgse Revue ’’Hemel en Aarde
opgevoerd e
kampioen s
service-verzor
berg ontstonco
woners over de renovatieplai
het bestuur. Een deel van de
eisten meer invloed op die plannen.
Lente
In de maand maart drukte de olie
maatschappij Exxon ons met de neus
op het milieu. In Alaska liep een olie
tanker van Exxon op een ijsberg. Een
ware natuurramp was het gevolg in dit
tot dan toe ongerepte natuurgebied.
Duizenden vogels en vissen legden het
loodje en de kapitein was in de olie.
Tragisch. Zonder meer tragisch was
moord op cameraman Coré La-
I
Een nieuwe loot aan de van-Dale-tak is
het Handwoordenboek Hedendaags Neder
lands. Ook hierin staan gangbare Neder
landse woorden en begrippen in hun aktue-
le betekenis vermeld. De gebruiker zal er
vrijwel alles in aantreffen, wat zonder nade
re uitleg voorkomt in de media, de vrije-
tijdslectuur of in gewone studieboeken. Het
handwoordenboek bevat circa 65.000 ingan
gen en telt 1.248 pagina’s. Deze van-Dale-
telg kost in de winkel 47,50.
Wie modem Nederlands wil spreken of
schrijven heeft met het Groot Woordenboek
Hedendaags Nederlands een uiterst be
trouwbare en volledige gids in handen. Dit
woordenboek beperkt zich tot de gangbare
Nederlandse taal, sinds circa 1950. Erg
praktisch met z’n 95.000 trefwoorden en
1.596 pagina’s. De winkelwaarde bedraagt
SNEEUW
SPIJS
STER
WENSKAARTEN
WITTE KERST
WIJN
bezielt mensen om massaal op een muur te gaan
zitten? Als een muur een stad als Berlijn een generatie lang opgedeeld heeft in
--ai_ j. -4.—segmenten en die muur wordt gesloopt, is er een reden
itten. Op de achtergrond de Brandenburger Tor.
Je uitlaten over de toekomst is natuur
lijk een hachelijke zaak maar met een
veilig vertrouwen kan ongetwijfeld ge
steld worden dat in 1990 de ontwikke
lingen in Oost-Europa en Rusland het
jaarbeeld in belangrijke mate zullen
bepalen. En verder? De gemeente-
raadsverkiezingen in maart en natuur-
Rampen- lijk de wereldkampioenschappen voet-
irzaakten ballen in Italië. Nog meer? vast wel
het psy- maar daar wagen we ons
Zomer
In mei en juni stond China in de alge
mene belangstelling. Studenten de
monstreerden tegen de regering en
eisten ondermeer dat er een einde aan
de corruptie zou komen. Alles ging
goed tot begin juni het Chinese leger
met veel geweld ingreep. Duizenden
doden vielen er in Peking en wie kan
zich niet die fötü herinneren van’ die
ene Chinees voor de grote tank? Er
werden veel gevangenen gemaakt. Be
gin juni overleed ook de Iraanse leider
Khomeini. Zijn dood veroorzaakte bij
de inwoners van Iran veel droefenis, in
sommige andere landen slaakte men
zuchten van opluchting. Khomeini
werd snel opgevolgd door Khameni.
Met de nieuwe leider veranderde er in
Iran niets wezenlijk. In de maand mei
lanceerde Access BV plannen voor een
multifunctioneel sportcentrum in het
Stappegoor-gebied nadat de gemeente
al eerder plannen bekend had gemaakt
voor zo’n centrum in het Tivoli-gebied.
Juni was ook een maand van ongeluk
ken. Begin juni stortte in Suriname een
vliegtuig neer met Nederlands- Suri
naamse voetballers. Er waren 170 do
den te betreuren onder wie Ruben Ko-
geldans die voor Willem II uitkwam.
In Rusland deed zich een gasexplosie
voor waarbij twee treinen verwoest
werden. Er vielen daar ongeveer 1000
doden. In deze maand maakte de ge
meente Tilburg bekend een bedrijven-
"rijs in te stellen, de nieuwe directeur
«e Schouwburg Tilburg diende
zich aan in de persoon van de heer N.
van Gelderen, een delegatie van de ge-
chiatrisch centrum Jan Wier veel op
schudding in de buurt Armhoefse Ak
kers. Eind oktober werd op in
drukwekkende wijze herdacht dat Til-
’ran- burg 45 jaar bevrijd was. In november
ichte presenteerde de gemeente het
leentelijk Milieubeleidsplan en
de Bedrijfsmilieudienst van start,
leze maand werd ook de begroting
1990 door de gemeenteraad behandeld
en werd de Lokale Databank een feit.
college van B W opperde dat
het gebied Moerenburg als derde mo
gelijkheid in beeld kwam als vesti
gingsplaats voor een multi-functioneel
sportcentrum. En oh ja, in Nederland
trad een nieuwe regering aan, een die
gevormd wordt door het CDA en de
PvdA. Huurwaarde forfait, wel of geen
100 km op ’s lands wegen, bezuinigen
op defensie, wel of geen 16 weken
flexibel zwangerschapsverlof? Ze zijn
er weer druk mee bezig. En als laatste:
Bush en Gorbatsjov ontmoetten elkaar
op Malta. Het stormde buiten, binnen
bleef het heel rustig en werd er gezellig
en voor zover bekend, constructief ge
praat.
We zijn er weer met onze kerstpuzzel.
Ook dit jaar is hij weer de moeite waard
omdat het een leuke puzzel is maar ook om
dat er geweldige prijzen mee te winnen zijn!
De hoofdprijs bestaat uit de driedelige
Grote Van Dale, hét Nederlandse woorden
boek bestaande uit 3792 pagina’s. De twee
de prijs bestaat uit het Groot Woordenboek
Hedendaags Nederlands. Dit woordenboek
telt 1596 pagina’s. De derde prijs tenslotte
is het Handwoordenboek Hedendaags
Nederlands. Dit woordenboek telt 1248
pagina’s.
In september werden ingrijpende plan
nen met betrekking tot de aanpak van
het hondepoep-probleem bekend ge- lingen in Oost
maakt. De ondememingsprijs Tilburg jaarbeeld in I
werd gewonnen door Technoplast.
Verder werden in oktober in Tilburg
het Stadsbeheerplan en het Rampen
plan gepresenteerd én veroorz
de uitbreidingsplannen van he
De Grote of «Dikke» van Dale is het
oudste en grootste woordenboek van de Ne
derlandse taal. Het is sinds meer dan een
eeuw de onbetwiste autoriteit binnen ons
taalgebied. Dit driedelige woordenboek be
vat circa 230.000 trefwoorden en 3.792 pagi
na’s. De winkelprijs van dit woordenboek
bedraagt 255,-.
meente Tilburg bezoc
een andere delegatie
van burgemeester Br
aan. Nederland en o
door droogte geteistei
1989. Het waterverbr
gekende hoogte. Dat
afname van ijsjes en
tuurlijk was er weer de Tilburgse ker
mis. Langzaamaan begon het toen te
rommelen in Oost-Europa. Talloze
Oost- Duitsers namen via ambassades hvee hermetisch afgesloten
o.a. in Oostenrijk en Hongarije de wijk <>m op «en muur te gaan zitt
naar het westen. Gigantische aantallen
ontvluchtten de DDR. Vluchten via
Tsjechoslowakije werd ook mogelijk
en lange rijen Trabantjes stonden voor
de grensposten.
Op 7
.«.tij Midden Bra-
van der Aa. In die
met veel succes de
ixcvuc ’’Hemel en Aarde”
en Leo Visser werd wereld- grou,w die v°9r, de, IKO.N opnamen
schaatsen in Oslo. In het maakte in E1 Salvador. Zijn dood zou pnjs in
zorgingscentrum de Duijns- terug te voeren zijn op een ongelukkige van de
ond beroering onder de be- samenloop van omstandigheden. In de
er de renovatieplannen van maand maart werd in Tilburg ook een
r. Een deel van de bewoners begin gemaakt met de voorbereidingen
r invloed op die plannen. vo°r de herdenking Tilburg 45 jaar be-
vnjd. Directeur L. de Brabander van
de Schouwburg Tilburg riam ontslag.
In april gebeurde op sportgebied ern
stige zaken. In Engeland vielen tijdens
de halve finale van de FA-cup die ge
speeld werd tussen Liverpool en Not
tingham Forest 200 doden. Iedereen
mocht het stadion binnen. In Shef
field, ook in Engeland waren tijdens
een voetbalwedstrijd 94 doden te be
treuren. De gemeente Tilburg presen
teerde de Perspectiefnota 1990 en de
zusters Clarissen verlieten Tilburg na
een 100-jarig verblijf alhier.
Winter
Er was meer in 1989. We zijn snel ge
neigd te vergeten. Het jaar 1989 begon
met de dood van de omstreden Japan
se keizer Hirohito. Zijn leven kon niet
langer gerekt worden. In Nederland
was in 1988 al een kleine rel ontstaan
over wie van de regering zijn begrafe
nis zou bijwonen. In de eerste week
van januari stierf ook Johnny Jordaan,
de koning van het levenslied. Libië
kwam ook in het nieuws met de ont
hulling dat het over een fabriek be
schikte waar chemische wapens gepro-
duceerd kunnen worden. En in het be
gin van januari onspoorde in Boxtel
een goederentrein met methanol. Er
ontstond een grote brand. In de Til
burgse Koerier verscheen de eerste af
levering van een speciale autokrant: de
Automaat. In de Verenigde Staten
werd er van wacht gewisseld: Reagan
af, Bush op. Overigens: Leo Visser
werd Europees kampioen schaatsen,
Gerard Kemkers werd tweede. In
Half oktober de president van de
DDR, de heer Honecker werd afgezet.
De ontwikkelingen volgden elkaar
in razendsnel tempo op. Oost-
lochten naar het Westen, in
je was de grens met prikkel-
gesloopt enDE MUUR
r. Het symbool van verdeeld-
Oost en West, het tastbare
De puzzel oplossen natuurlijk. De oplos
sing bestaat uit een wens. Die wens moet u
op een briefkaart schrijven. De briefkaart
moet gestuurd worden naar het kantoor van
de Tilburgse Koerier, postbus 10001, 5000
JA Tilburg. Uw oplossing moet uiterlijk
dinsdag 2 januari om 12.00 ’s middags in
ons bezit zijn. Als u de oplossing per brief
verstuurd, zet dan linksboven op de enve
lop: ’’kerstpuzzel”.
Wij wensen u ontzettend veel puzzel
plezier en natuurlijk veel geluk!!!!
VALLETTA-MALTA. - Het weer was bijna spelbreker. Toch lukte het President
George Bush om Sovjetleider Mikhail Gorbachov te ontmoeten op de Maxim
Gorky. Zal hier later iets moois uit groeien?
Zonder twijfel zal 1989 in de geschiedenisboeken worden bijgeschreven als een
zeer belangrijk jaar. De ontwikkelingen van de laatste maanden in Oost-Europa,
met name de teloorgang van het Stalinistische systeem en de roep om democrati
sche regeringsvormen al dan niet in een sterker of afgezwakt communistisch jasje
zullen geschiedkundigen nog jaren bezighouden. Maar niet alleen geschiedkundi
gen zullen hun hoofden buigen over deze ontwikkelingen. Nu al beraden politici in
Oost en West zich over de nabije toekomst en weten op dit moment niet meer te
zeggen dan dat het daar (in Oost-Europa) allemaal heel hard gaat. Welke kant zal
het opgaan in Oost-Duitsland, Polen, Tjechoslowakije, Rusland, Roemenië, Bul
garije? Zullen de ontwikkelingen hun tot nu toe redelijk vreedzaam karakter be
houden, zullen er escalaties optreden, wat voor regeringssystemen zullen er gehan
teerd gaan worden? Wat zijn de gevolgen voor West-Europa, voor de Verenigde
Staten, voor de NATO? Allemaal vragen waar niemand nu al een definitief ant
woord kan geven. Integendeel: verwarring alom hoewel dapper geprobeerd wordt,
in Oost én West, de eensgezindheid te bewaren. Op het einde van 1990 zullen we
meer weten. Maar spannend is het wel, op deze manier het laatste decenium van
de 20e eeuw in te gaan.
gevolg van de tegenstellingen tussen
twee systemen, opgericht in het begin
van de 60-er jaren werd afgebroken!!!!
De wereld schokte op zijn fundamen
ten. Letterlijk gebeurde in San Fran-
cisco, Amerika. De lang verwachte pres^,
aardbeving deed zich daar voor, min- Germ
der hevig dan menigeen voorspeld had ging
maar toch nog ernstig genoeg om vele jn de
doden de veroorzaken. In Nederland
deden zich in september en oktober
ook aardbevingen voor en wel op de Het
voetbalvelden. De doelman van
Austria Wien werd op 27 september
bij een wedstijd tegen Ajax met een
ijzeren staaf geraakt vanuit het pu
bliek. En alsof dat nog niet genoeg
was: op 22 oktober kon een trieste ba
lans opgemaakt worden bij de wed
strijd Ajax tegen Feijenoord: 14 ge
wonden door twee fragmentatiebom-
men. De roep om maatregelen tegen
het voetbalvandalisme was een korte
tijd sterk te horen. Nu, enkele maan
den later praten we alweer alsof er
niets gebeurd is over de risico-volle
wedstrijd tussen Engeland en Neder
land in juni 1990 te Sardinië in het ka
der van de WK. Veiligheidsmaatrege
len?????
Toelichting
Aangezien spet
oplossen.
Bij elke speurpuzzel staat een lijst woorden. Alfabetisch gerang
schikt. Die woorden zitten kriskras verborgen in het letterdiagram.
Met kriskras wordt bedoeld dat de woorden van links naar rechts
kunnen staan; van rechts naar links; van boven naar beneden;
van beneden naar boven of schuin van boven naar beneden en
van beneden naar boven. De letters mogen meer dan één keer
gebruikt worden.
Als u alle woorden hebt weggestreept, dan blijven nog een paar
letters over die niet gebruikt zijn. Deze letters vormen, van links
naar rechts gelezen, een zin die betrekking heeft op het onder
werp van de puzzel.
lit Matagalpa en
nder aanvoering
ikx deed Japan
ik Tilburg werd
d die zomer van
lik steeg tot on-
;old ook voor de
risdranken. Na-
m3
